İçeriğe atla

Beş İmparator Yılı

Beş İmparator Yılı adını, 193'e isnat edilen, Roma İmparatoru unvanına talip 5 kişiden alır.

193 yılı, 31 Aralık 192 tarihinde İmparator Commodus'un öldürülmesiyle başladı. Ardından Şehir Valisi Pertinax 1 Ocak 193'te İmparator oldu. Pertinax 28 Mart193'te Praetorian muhafızları tarafından bir suikast'la öldürülünce yerine İmparatorluk unvanı için Titus Flavius Sulpicianus'la (aynı zamanda Pertinax'ın kayınpederi ve yeni şehir valisi) girdiği açık artırmayı kazanan Didius Julianus geçti. Flavius Sulpicianus her askere sadakatları için 20.000 sestertii teklif etmiş olup(yıllık gelirlerinin 8 katı) bu miktar aynı zamanda 161'de Marcus Aurelius'un tarafından güvenliğinin sağlanması için verilen paraya eşittir. Aynı şekilde Didius Julianus mezatı kazanabilmek için teklifini her asker için 25,000 sestertii'ye çıkarmış ve Senato tarafından 28 Mart'ta İmparator ilan edilmiştir.

Bununla beraber, üç göze çarpan Roma'lı daha taht için meydan okudu,bunlar; Suriye'de Imag Pescennius Niger, Büyük Britanya'da Clodius Albinus ve Pannonia'da Septimius Severus. Septimius Severus Didius Julianus'u yerinden etmek için Roma'ya doğru harekete geçti ve 1 Haziran 193'te başını kesti, ardından Praetorian muhafızları işten çıkardı ve Pertinax'ı öldüren askerleri idam etti. Gücünü takviye eden Septimius Severus, Pescennius Niger'i 193'te önce Cyzicus Savaşı'nda ardından da Nicea Savaşı'nda yendi ve son olarak 194 Issus Savaşı'nda kesin bir bozguna uğrattı. Clodius Albinus başlangıçta kendisini halef göstereceğini düşündüğü Septimius Severus'u desteklemesine rağmen Severus'un niyetinin başka olduğunu anlaması üzerine 195'te kendisini imparator ilan etti ancak Septimius Severus tarafından 19 Şubat 197'de Lugdunum Muharebesi'nde bozguna uğratıldı.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Caracalla</span>

Lucius Septimius Bassianus,, Caracalla olarak da bilinen, 211 – 217 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Julia Domna</span> 193-211 yılları arasında Roma impatorunun eşi

Julia Domna (170-217) Roma İmparatoru Lucius Septimius Severus'un karısı, Roma İmparatoriçesi, Severus hanedan mensubu ve Publius Septimius Geta ve Caracalla'nın annesidir. Julia Domna'nın yaşamı boyunca yönetimde önemli bir rol aldığı iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Septimius Severus</span> Roma imparatoru

Septimius Severus, sadece Severus olarak da anılır, 193'ten 211'e kadar Roma imparatoruydu. Afrika eyaletinin Leptis Magna şehrinde doğdu. Afrika kökenli ilk Roma imparatorudur. Marcus Aurelius ve Commodus'un hükümdarlıkları döneminde devlet kademelerinde yükseldi. Beş İmparator Yılı'nda İmparator Pertinax'ın ölümünü takiben Severus gücü ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Pescennius Niger</span> Roma İmparatoru

Pescennius Niger, 193'teki Beş İmparator Yılı imparatorlarındandır. "Siyah" anlamına gelen "Niger" adı, taht üzerinde hak iddia eden rakibi Clodius Albinus'la (Albinus=Beyaz) tam bir tezat oluşturur. (Tarihçi Cassius Dio'nun 75. kitabında equestrian bir İtalyan ailesinden olduğu yazar ve bazı çevirilerde "esmer adam" olarak tanımlanır. İtalyanların etnik yapılarının oluştuğu Hint-Avrupalılar ve Etrükslerin iç içe geçtiği çağda deri rengini ima etmek ırksal geçmişten daha fazla tercih ediliyordu. Her halükarda, bu belki de sadece bir kelime oyunu idi ve tarihçi Cassius Dio'nun anlattığı bir rahibin kerametinde "Esmer Adam"ın tahtı ele geçireceği ve sonunun şiddetle biteceği kehanetinden etkilenen insanlar isminden dolayı bu öngörüyü ona isnat etti.)

<span class="mw-page-title-main">Didius Julianus</span> Roma imparatoru

Marcus Didius Salvius Julianus Severus. Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Clodius Albinus</span> 196da bazı lejyonlarca imparator ilan edilen Roma Asisi

Decimus Clodius Albinus 196 yılında Roma Britanyası ve İspanya'daki lejyonları tarafından, Pertinax'ın ölümü üzerine Roma İmparatoru ilan edilen Roma Asisi'dir. Albinus, Kuzey Afrika'nın taşralı aristokrat bir ailesinden gelir ve 192'de Britanya'nın valiliğine yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pertinax</span>

Publius Helvius Pertinax, 193'te kısa bir süre için Roma imparatoru oldu.

<span class="mw-page-title-main">Galba</span>

Servius Sulpicius Galba, 8 Haziran 68-15 Ocak 69 yılları arasında hüküm sürmüş, Neron'nun intiharının ardından tahta çıkmış, Dört İmparator Yılı'nın ilk imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">III. Gordianus</span>

Marcus Antonius Gordianus Pius, 238 - 244 arası Roma imparatoru. I. Gordianus'un kızı ve II. Gordianus'un kızkardeşi Antonia Gordiana'nın oğludur. Babasını adı bilinmemektedir ve kendi adını 238'de dedesinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macrinus</span>

Marcus Opellius Macrinus, 217 ve 218 yılları arasında 14 aylık Roma imparatoru. Macrinus, Afrika'daki Roma eyaleti Mauretanya'dan gelen ilk Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">II. Severus</span>

Flavius Valerius Severus veya II. Severus 306 ile 307 yıllarında Batı Roma imparatoru oldu; rakip imparatorlarla savaşla bu unvanı kaybetti ve hapsedilip öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Licinius</span>

Flavius Galerius Valerius Licinianus Licinius, 308'den 324 yılına kadar görev yapmış Roma imparatoru.

Severus Hanedanı, Roma İmparatorluğu'nun II. yüzyıl sonu ve III. yüzyıl başına damgasını vuran ve akrabalık bağıyla birbirine bağlı imparatorların oluşturduğu hanedanlık. İmparatorluğun III. yüzyıl krizlerine girmesinden önceki son Princep Dönemi imparatorlardır.

Bizantion Kuşatması, 193-196 yıllarında Septimius Severus'un Bizantion'a karşı gerçekleştirdiği muhasara.

Lugdunum Muharebesi, günümüzde kalıntıları Fransa'nın Lyon şehrinde bulunan Lugdunum'da Septimius Severus'un ordusunun Clodius Albinus'un ordusuna karşı imparator unvanını almak için yaptıkları savaştır. Savaşı kazanan Severus, Beş İmparator Yılı sonrası nihayet Roma imparatorluğunun tartışmasız imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Asker imparator</span>

Asker imparator, komuta ettiği birliklerin desteği sayesinde iktidarı ele geçiren Roma imparatorlarına verilen isimdi. Asker imparatorlar, özellikle Alexander Severus'un öldürülmesiyle başlayan Üçüncü Yüzyıl Krizi sırasında 235'ten 284'e kadar olan dönemde oldukça yaygındı. I.Maximinus'tan başlayarak geçen 33 yılda, yaklaşık on dört kışla imparatoru vardı ve bu asker imparatorlardan her birinin ortalama hüküm süresi iki yıldan biraz fazlaydı. İmparatorluk makamında ortaya çıkan bu istikrarsızlık, neredeyse sürekli olan iç savaş ve ayaklanma durumu; Roma İmparatorluğu'nu iç karışıklıklar nedeniyle dağılmak riskiyle baş başa bıraktı ve onu dış düşmanların saldırılarına karşı savunmasız kalmasına sebep oldu.

Praetorian Muhafızlar Roma İmparatorları tarafından, hem Roma'da hem de savaş alanında kişisel güvenliklerini sağlamak amacıyla oluşturulmuş özel birlikler. İmparatorlar tarafından koruma amaçlı kullanılmaya başlamadan çok önce, Scipio ailesi tarafından MÖ 275 yılı civarından aynı formatta Generallerin muhafızı olarak kullanılmaya başlandıkları bilinir. MS 4. yüzyılda I. Konstantin tarafından kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Flavia Titiana</span>

Flavia Titiana, Roma imparatoru Pertinax'ın eşi ve Roma imparatoriçesiydi.

Kyzikos Muharebesi ya da Kyzikos Savaşı, MS 193'te Roma İmparatorluğu iç savaşı sırasında, Kyzikos şehri civarında gerçekleşen bir muharebeydi. Septimius Severus'un güçleri, Pescennius Niger'e sadık birliklere karşı zafer kazandı. Bu muharebe, Severus'un Roma İmparatorluğu üzerindeki kontrolünü sağlamlaştırma sürecinde kilit bir adımdı. Kyzikos şehri, modern Türkiye'nin kuzeybatısında, Propontis kıyısında bulunuyordu.