Bağdadi tekniği ve evleri

Bağdadi tekniği ve evleri, eski geleneksel Türk evi^[1] yapım tekniklerinden biridir.

Ahşap taşıyıcı üzerine iç tarafında çıta çakılarak samanla karıştırılmış çamurdan sıva yapılan, dışarıda ise ahşap kaplamayla meydana getirilmiş mimari yapıdır.^[2] 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan bu tekniğin diğer bir adı da çakatura ^[3] 'dır. Ayrıca bu evlere Artvin'in Yusufeli ilçesinde ise "bağdadiye" denmektedir.

Bu evlerde duvarlar için kullanılan teknikte, ilk önce belirli aralıklarla ortalama 50 cm genişliğinde ahşap karkas dikmeler zemin ve tavan arasına sabitlenir.^[1] Bu sırıklara 2–3 cm kalınlığında, 4–5 cm enindeki hafifçe ıslatılarak yumuşatılan çıtalar fazla olmayan aralıklarla bu dikmelere monte edilir.^[3] Çıtaları sabitlemek için ise arkalarına iç taraftan iki direğe çapraz olarak bir çıta daha çakılır. Çıtaların üzerinde, çamurun tutunabilmesini için keser yardımıyla hafifçe çizikler oluşturulur. Hem içten hem de dıştan çakılan bu çıtalarla kafes görünümünde olan duvarlarına içine saman karıştırılmıs özel bir çamurla dolgu yapılır.

Özellikle orman köylerinde tercih edilen bu tip evler, çoğunlukla 2 katlı olup; ya iki katı da bağdadi ya da alt katı taş duvar üstü bağdadi olarak inşa edilmiştir. Alt katlar genelde ahır, kiler olarak kullanılsa da her iki kat ev olarak ta kullanılabilmektedir. Bu teknikle yapılan evlerin tavan ve çatıları ahşaptan yapılmaktadır.