İçeriğe atla

Baykar Bayraktar Mini İHA

Bayraktar Mini
Türüİnsansız Hava Aracı
Ulusal köken Türkiye
ÜreticiKale-Baykar
TasarımcıBaykar
İlk uçuş2005
Hizmete girişAralık 2007
DurumuOperasyonel
Ana kullanıcıTürk Silahlı Kuvvetleri
Diğer kullanıcılarKatar Silahlı Kuvvetleri
Üretim sayısı300
Bayraktar Mini İHA Kalkış Esnasında

Baykar Mini İHA veya Baykar Gözcü, Kale-Baykar ortaklığı tarafından yakın menzil gece ve gündüz keşif ve gözlem maksatlı olarak geliştirilip üretilen Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine giren ilk millî ve özgün mini sınıfı insansız hava aracı.[1][2] Sistem ilk olarak 2007 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından operasyonel olarak kullanılmaya başlanmıştır.[3] Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Havacılık tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. 2012 yılında Katar'a gerçekleştirilen ihracatıyla Cumhuriyet tarihinde ilk yurt dışına satılmış milli hava aracı sistemi[4] olma unvanına da sahiptir.[5][6] Teslim edilen sistemlerin 60.000 üzerinde uçuş sortisi bulunmaktadır. 300 adedin üzerinde üretilerek teslimatı yapılmıştır.[7]

Geliştirme Süreci

Mini İnsansız Hava Aracı Geliştirme Projesi, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın C4ISR/Keşif, Gözetleme, Hedef Tespit, Teşhis ve Tanıma görevlerini icra etmek amacıyla yurt içinden Milli Geliştirme proje modeli ile 27 Temmuz 2005 tarihinde TÇD yayımlanması ile başlamıştır. 19 Adet Mini İHA Sistemi tedarikine yönelik proje kapsamında bir sistem konfigürasyonu içerisinde:

  • 4 Adet Hava Aracı
  • 2 Adet Yer Kontrol İstasyonu
  • 2 Adet Yer Veri Terminali (Otomatik Yönlenen Anten Sistemi)
  • 4 Adet Gündüz Kamera Sistemi
  • 2 Adet Gece (Termal) Kamera Sistemi
  • Destek Ekipmanı yer almaktadır.
Bayraktar Mini İHA Portatif Yer Kontrol İstasyonu

Ekim-Kasım 2005 tarihlerinde katılımcı firmaların geliştirdikleri prototip sistemlerle katıldığı fiili uçuş gösterimleri sonrasında 30 Haziran 2006 Savunma Sanayii İcra Kurulunca[8] Kalekalıp-Baykar Makina Ortak Girişimi ile sözleşme görüşmelerine başlanması kararı alınmış ve de 4 Ekim 2006 tarihinde sözleşme imzalanarak yürürlüğe girmiştir.[9]

2 kişi tarafından kullanılan, portatif çanta içerisinde taşınır olması planlanan sistem bir yıllık geliştirme ve seri üretim faaliyetleri sonrasında operatör eğitimlerinin tamamlanmasını müteakip Aralık 2007 tarihinde tam zamanında gerçekleştirilen teslimat ile KKK'lığına başarılı bir şekilde teslim edilmiştir. Müteakiben devam eden iki teslimat Ağustos 2008 tarihinde tamamlanarak sözleşme konusu 19 Sistem tedariki tamamlanmıştır.

Tamamen özgün Hava Aracı tasarımı, otopilot güdüm kontrol sistemleri, Yer Kontrol İstasyonu Komuta Kontrol elektronik donanım ve yazılım sistemi bulunan Mini İHA teslim edildiği tarihten itibaren tabur seviyesinde yoğun kullanım sürecine girmiştir. Sistemin temel özellikleri arasında elden atılmasını müteakip otomatik kalkış, tam otomatik uçuş özelliği, paraşüt veya gövde üzerine otomatik iniş özelliği yer almaktadır. Gece ve gündüz uçuş yapabilen Mini İHA 2,000 feet operasyonel uçuş irtifası, 15 km haberleşme menzili ve de hassas bir şekilde hedef koordinatı belirleme özelliklerine sahiptir.[10]

Bayraktar Mini İHA Karlı Arazi Şartlarında
Paraşüt ile iniş

2007 yılında tam zamanında teslimat[11] ile Silahlı Kuvvetler envanterine giren Mini İHA Sistemi, Türkiye tarihinde envantere giren ilk milli hava aracı sistemi olma unvanına erişmiştir. Yurt içi özgün geliştirme modeli ile projelendirilmesi gerçekleştirilen Mini İHA Sistemi, Ar-Ge aşamasından seri üretim aşamasına, eğitim ve entegre lojistik sürecine ürün yaşamsal çevrim aşamalarını başarılı bir şekilde gerçekleştirmiştir. Geleceğin askeri havacılık teknolojisi olarak değerlendirilen İnsansız Hava Araçları teknolojisinde Türkiye için önemli bir adım atılarak, özellikle askeri kullanıcı personel ve firma Ar-Ge personelinin yakın koordinasyonu ile geri besleme ve geliştirme süreci hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmüştür. Stratejik ve teknolojik açıdan böylesine önemli bir konuda bu proje ile atılan adımın Taktik, Operatif Sınıfı İHA Sistemleri'nin geliştirilmesi içinde örnek teşkil etmektedir.[12][13]

Karşılaştırma

Özgün ve millî olarak geliştirilen Mini İHA Sistemi dünyada yoğun olarak kullanılan diğer Mini İHA Sistemleri ile karşılaştırıldığında uçuş menzili, uçuş irtifası, iniş tipi ve gelişmiş uçuş fonksiyonları ile öne çıkmaktadır. ABD Silahlı Kuvvetleri envanterinde 13.000 adetin üzerinde Raven Mini İHA Sistemi, İsrail Silahlı Kuvvetleri envanterinde ise 1000'in üzerinde Skylark Mini İHA Sistemi bulunmaktadır.

Mini İHA Karşılaştırma Tablosu

Kullanım

2007 yılından bu yana operasyonel olarak yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Mini İnsansız Hava Aracı Sistemi'ni operatör ve bakım yetkisine sahip sertifikalandırılmış binin üzerinde personel bulunmaktadır.

  • Türk askeri tarafından korunan Halep'teki Süleyman Şah Türbesi, Kale ve Baykar gruplarının ortaklığıyla üretilen Gözcü mini insansız hava aracı ile havadan gözetlenecek. (Mayıs 2014)[14]
  • 2014 Şubat ayında Suriye'de atışları Türk sınırından içeri düşen Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) konvoyu mini insansız hava aracı Gözcü tarafından belirlendikten sonra Fırtına obüsleriyle vuruldu.[15][16][17]
  • 2014 Haziran ayında Aktütün operasyonunda kullanıldı.[18]
  • Genelkurmay, Yüksekova İlçe Jandarma Komutanlığına 13 Ekim 2013 tarihinde gelen ihbarda bir vatandaşın Yüksekova/Suüstü köyünde kendisine ait taş ocağında çalışan ve kayınbiraderi olan bir şahsın saat 00.05'te taş ocağına gelen biri uzun namlulu silahlı iki kişi tarafından kaçırıldığını haber verdiği aktarıldı. Şüpheli şahısların aldıkları fidye karşılığında kaçırdıkları şahsı serbest bırakmalarının ardından, şüpheliler Kale-Baykar ortak tasarlanan Mini-İHA Gözcü ile takip edilerek, Yüksekova İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleri tarafından saklandıkları evde yakalandılar.[19]
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, İzmir-Doğanbey'de yapılan Efes 2010 Tatbikatı'nda ilk defa mini insansız hava aracı “Bayraktar”ı kamuoyuna tanıttı.[1][20][21][22]
  • 2008 yılında Teröristlerin telsiz konuşmaların deşifre edilmesi üzerine, Cudi Dağı’nda helikopterlerle sürekli keşif uçuşları yapılmaya başlandı.[23]
  • 18 Nisan 2015'te Bayraktar Mini İnsansız Hava Aracı 95'inci Zırhlı Tugay Komutanlığı tarafından gerçekleştirilen atışlı tatbikat da uçuş yaptı.[24]
Bayraktar Mini İHA Otomatik Yönlenen Anten Ünitesi

Teknik Ayrıntılar

Özellikler Gözcü A Gözcü B
Uzunluk 1.2 metre 1.2 metre
Kanat Açıklığı 1.6 metre 1.9 metre
Ağırlık 3.5 kg 4.5 kg
Güç / Kaynak Elektrik / Batarya Elektrik / Batarya
Kalkış Elden Fırlatma Elden Fırlatma
İniş Gövde Üstü Gövde Üstü / Paraşüt İnişi
İletişim Menzili 10 km 15 km (Otomatik İzleme Anteni Sistemi ile)
Dayanıklılık 60 Dakika 60 Dakika
Operasyonel İrtifa 1000 feet 3000 feet
Maksimum İrtifa 12000 feet 12000 feet
Seyir Hızı 70 km / saat 55 km / saat
Yük 1 CCD Kamera (Sabit Askı) CCD Kamera (Döner Askı)
Yük 2 Termal Kamera (Sabit Askı) Termal Kamera (Döner Askı)
Yapı Kompozit Materyal Kompozit Materyal
Kullanıcı Mürettebat 2 Kişi 2 Kişi

Kullanıcılar

Ayrıca bakınız

  • Malazgirt Mini İHA

Kaynakça

  1. ^ a b İşte ilk Türk insansız hava aracını yapan üç kardeş. http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/14877955.asp 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ CNNTürk Kokpit Programı. https://www.youtube.com/watch?v=d6PZv_KIafA 16 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Bilim ve Teknik Dergisi Aralık 2010 Sayısı. "Teknolojileriyle Dünyadaki Rakipleriyle Yarışan Özgün ve Milli İnsansız Hava Araçları"
  4. ^ Türkiye'de insansız hava araçlarını ihraç eden ilk şirket Baykar Makina. http://kokpit.aero/bayrak-2013-video?filter_tag=baykar%20makina 18 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Türk ‘Gözcü’ler Katar’ı koruyacak. http://www.gazetevatan.com/turk--gozcu-ler-katar-i-koruyacak-436585-ekonomi/ 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ MSI Savunma Haber Dergisi 72. Sayı. "Baykar Makina, Katar Yolcusu Gözcü'yü Geliştirmeye Deavam Ediyor"
  7. ^ Yap bir insansız hava aracı, acısız olsun! http://m.haberturk.com/yazarlar/guntay-simsek-1019/880813-yap-bir-insansiz-hava-araci-acisiz-olsun 19 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Kalekalıp'tan mini insansız hava aracı. http://yenisafak.com.tr/ekonomi-haber/kalekaliptan-mini-insansiz-hava-araci-06.10.2006-8679 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Türk Heron’lar Gabar’da doğdu. http://www.milliyet.com.tr/turk-heron-lar-gabar-da-dogdu/guncel/haberdetay/04.07.2010/1258874/default.htm 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ Show Ana Haber Bülteni Haziran 2010. http://www.youtube.com/watch?v=48XjyQ_G-jg 16 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Teröre karşı ‘insansız uçak’. http://www.turkiyegazetesi.com.tr/genel/a356271.aspx 11 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  12. ^ ‘Çaldıran'ın yapım öyküsü. http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=12609180 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  13. ^ Türk Heron’lar Gabar’da doğdu. Milliyet. http://www.milliyet.com.tr/turk-heron-lar-gabar-da-dogdu/guncel/haberdetay/04.07.2010/1258874/default.htm 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  14. ^ Gözcü mini insansız hava aracı Süleyman Şah türbesini gözetleyecek. http://kokpit.aero/gozcu-mini-iha-suleyman-sah-turbesini-gozetleyecek 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ Gözcü buldu Fırtına vurdu. http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2014/02/04/gozcu-buldu-firtina-vurdu# 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 
  17. ^ Keşfi Türk Mini-İHA'sı yaptı! http://kokpit.aero/gozcu-iha-suriyede-operasyon-yapti 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ TSK Aktütün'de operasyon başlattı. http://www.radikal.com.tr/turkiye/tsk_aktutunde_operasyon_baslatti-1197343 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. ^ İHA ile nefes kesen operasyon! http://kokpit.aero/hangi-iha-teroristleri-buldu 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  20. ^ Yerli GÖZCÜ görücüye çıktı. http://www.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a448962.aspx 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  21. ^ TSK GÖVDE GÖSTERİSİ YAPTI. http://www.aktifhaber.com/tsk-govde-gosterisi-yapti-291175h.htm 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ 'Gözcü' Mehmetçik'in gözü olacak. http://www.iha.com.tr/haber-gozcu-mehmetcikin-gozu-olacak-gundem-123322/ 14 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  23. ^ PKK'dan Cudi Dağı’ndaki teröristlere ‘eylem yapın’ baskısı. http://www.milliyet.com.tr/default.aspx?aType=SonDakika&ArticleID=513160 6 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ "Bayraktar Mini İHA Gelibolu'da tatbikatta!" 5 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kokpit.Aero. 2015-04-18
  25. ^ "Bayraktar UAV". Army-Technology. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2014. 
  26. ^ "Qatar Purchases 10 Bayraktar sUAV from Turkey". 14 Mart 2012. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "Middle East UAV landscape up in the air". 12 Kasım 2012. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ "Mini Bayraktar'lar Ukrayna'nın hizmetinde". Kırım Haber Ajansı - QHA. 18 Ağustos 2022. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnsansız hava aracı</span> içinde pilotu olmayan ve uzaktan kontrol edilebilen bir tür hava aracı

İnsansız hava aracı (İHA) veya dron, fiziksel olarak içinde insan bulunmayan bir tür uçan araçtır. Bazen helikopter anlamındaki dikuçar sözcüğünün insansız hava aracı anlamında kullanıldığı da görülmektedir. İHA'ların en önemli ve olmazsa olmaz bileşeni, yer tabanlı bir kontrolör ile uçak arasında bir iletişim sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Teknoloji</span> Türk savunma şirketi

Baykar, Türkiye merkezli bir makine imalat ve savunma şirketidir. Baykar Makina ismiyle 1986 yılında Özdemir Bayraktar tarafından otomotiv sanayine yerlileştirmeye tabi hassas motor, pompa ve dişli kutusu parçalarının imalatı konusunda hizmet etme amacıyla kurulmuştur. Şirketin adı Bayraktar Kardeşler'in kısaltılmış hâlidir. 2000 yılından itibaren ailenin ikinci nesil mühendislerinin katılımı ile Baykar bünyesinde savunma ve havacılık dünyasında insansız hava aracı (İHA) teknolojileri ile bu alanda Ar-Ge çalışmalarına başlanılmıştır. Şirket aynı zamanda Teknofest'in paydaşlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">General Atomics MQ-9 Reaper</span> Amerikan yapımı insansız hava aracı

MQ-9 Reaper General Atomics Aeronautical Systems şirketi tarafından Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri, Amerika Birleşik Devletleri Donanması ve İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri için geliştirilmiş insansız hava aracıdır (İHA). MQ-9'un en önemli özelliği ilk vurucu İHA olmasıdır. MQ-9 Reaper UAV'nin turboprop motoru saatte 250 knot hız yapmasını ve 40.000 feet irtifaya çıkmasını sağlar. Ayrıca MQ-9 Reaper UAV'nin yaklaşık olarak uçuş süresi ise 20 saattir. Uçuş süresi taşıdığı faydalı yüke göre değişiklik gösterebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Anka</span> Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından geliştirilen insansız hava aracı

TUSAŞ Anka, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ihtiyaçları doğrultusunda Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. tarafından geliştirilen insansız hava aracıdır. Temel Anka-A, orta irtifa uzun ömür (MALE) İHA sınıfındadır. 2000'li yılların başında taktiksel gözetim ve keşif misyonları için tasarlanan Anka, günümüzde sentetik aralıklı radar, hassas silahlar ve uydu iletişimiyle modüler bir platforma dönüşmüştür. İsmini efsanevi mitolojik yaratık olan Anka Kuşu'ndan almıştır.

Aşağıda göreceğiniz liste dünya üzerinde üretilen İnsansız hava araçlarının ülkelere göre dağılımı göstermektedir. Liste yapılırken ilk görevleri ve ilk uçuş yılları gözönünde bulundurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vestel Karayel</span> İnsansız hava aracı

Vestel Karayel, Lentatek tarafından geliştirilmiş bir insansız hava aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar TB2</span> Baykar Savunma tarafından geliştirilen orta-düşük irtifa insansız hava aracı

Baykar Bayraktar TB2 ,Türkiye merkezli Baykar Savunma tarafından üretilen silahlı insansız hava aracıdır. 14 Haziran 2014 tarihinde tam yüklü olarak gerçekleştirilen uçuş testinde 27.030 fit (8.240 m) irtifaya çıkmış, 5-6 Ağustos'ta gerçekleştirilen uçuş testinde ise tam yüklü olarak 18.000 fit (5.500 m) feet irtifada 4.040 km yol kat ederek 24 saat, 34 dakikalık uçuş gerçekleştirmiştir. 17 Aralık 2015'te iki adet Roketsan MAM-L güdümlü füzesi yüklü şekilde yapılan atış testinde %100 isabet ile hedefleri vurabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hybrid Air Vehicles HAV 304 Airlander 10</span> zeplin ve uçak karışımı hava aracı

Airlander 10 ya da diğer adıyla HAV 304, zeplin ve uçak karışımı hava aracı. İngiltere merkezli Hybrid Air Vehicles firması tarafından tasarlanan araç, ilk olarak 2012 yılında havalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Malazgirt Döner Kanat Mini İHA</span>

Malazgirt Mini İHA, Baykar tarafından geliştirilmiş, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan mini robot döner kanat (helikopter) sistemi.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar Akıncı</span> Baykar Savunma tarafından seri üretimde olan HALE sınıfı insansız hava aracı

Baykar Bayraktar Akıncı, Türkiye merkezli savunma sanayi firması Baykar Savunma tarafından geliştirilmiş, yüksek irtifa uzun dayanıklılık (HALE) sınıfı sahip silahlı insansız hava aracıdır. İlk kez 29 Ağustos 2021 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuk Bayraktar</span> Türk mühendis ve iş insanı

Selçuk Bayraktar, Türk mühendis ve iş insanıdır. Türkiye'nin yerli üretim S/İHA sistemi Baykar Bayraktar TB2 ve ilk milli insansız savaş uçağı prototipi Bayraktar Kızılelma'nın mimarı, Baykar Yönetim Kurulu Başkanı / Teknoloji Lideri (CTO) ve T3 Vakfı Mütevelli Heyeti başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">14. İnsansız Uçak Sistemleri Üssü</span>

14. İnsansız Uçak Sistemleri Üssü, Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlı olarak Batman'da bulunur. Türk Hava Kuvvetleri'nin ilk ve tek insansız uçak hava üssüdür. Görevi Irak ve Suriye sınırları hava sahasının güvenliğini sağlamak ve kontrol altında tutmaktır.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Aksungur</span> TUSAŞ Savunma tarafından seri üretimde olan MALE sınıfı insansız hava aracı

TUSAŞ Aksungur, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri için geliştirilmekte olan bir insansız hava aracıdır. Uçak gövdesi, kanat ve iniş takımları program için yeni geliştirilirken yeni İHA özellikle iç sistemler ve aviyonikler açısından Anka ailesiyle ortak özelliklere sahiptir. Ayrıca hizmet içi modelin mevcut yer kontrol istasyonu kullanılarak da uçurulabilecektir. Aksungur, TUSAŞ'ın bugüne kadar ürettiği en büyük insansız hava aracıdır. Uzun süreli gözetleme, istihbarat, deniz devriyesi görevleri veya Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haluk Bayraktar</span> Türk iş insanı

Lütfü Haluk Bayraktar, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine giren ilk insansız hava aracını (İHA) geliştiren ve ihraç eden savunma ve havacılık şirketi Baykar Teknoloji'nin genel müdürü, TÜBİTAK Yönetim Kurulu Üyesi, Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı kurucularından ve Yönetim Kurulu Başkanı, SAHA İstanbul kurucularından ve Yönetim Kurulu Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız hava aracı saldırısı</span>

Drone saldırısı ya da insansız hava aracı saldırısı, bir veya daha fazla insansız hava muharebe aracı veya silahlı hale getirilmiş ticarî insansız hava aracı (İHA) tarafından yapılan saldırıdır. Bu saldırı şekli, genellikle hedefe füze veya bomba atarak gerçekleşir. Drone, güdümlü bombalar, misket bombaları, yangın bombaları, havadan karaya füzeler, havadan havaya füzeler, güdümlü tanksavar füzeleri, diğer hassas güdümlü mühimmat türleri, otomatik toplar ve makineli tüfekler gibi silahlarla donatılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar Kalkan</span>

Bayraktar DİHA, Baykar Savunma tarafından geliştirilen ve ilk kez 2019 yılında duyurulan dikey iniş kalkışlı insansız hava aracı sistemidir. 2023 yılında hizmete girmesi planlanan TCG Anadolu isimli amfibi hücum gemisinde de kullanılması beklenen Bayraktar DİHA, tam otonom uçuş özellerine de sahiptir.

TUSAŞ Şimşek, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından 2009-2012 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları için tasarlanan, geliştirilen ve inşa edilen, turbojet ile çalışan radyo kontrollü yüksek hızlı hedef insansız hava aracı, kamikaze dron ve havadan-karaya füzedir. Şimşek, havadan havaya, karadan havaya, uçaksavar topçu ve füze sistemlerinin izleme ve atış eğitimleri için, düşman uçak ve füzelerini simüle etmektedir ve Ekim 2021 yılında kamuoyuna sunulan varyantı ile karadan kalkarak karadan-karaya, karadan-satıha hedefleri vurabilme yeteneği kazandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar Kızılelma</span> Türk yapımı turbofan motorlu insansız savaş uçağı

Baykar Bayraktar Kızılelma, Türkiye merkezli insansız hava aracı üreticisi Baykar Teknoloji tarafından tasarım ve geliştirme çalışmaları devam eden, turbofan motorlu, radarlardan gizlenebilme ve havadan havaya füze atabilme kabiliyetine sahip insansız savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar TB3</span> Baykar tarafından geliştirilen orta-düşük irtifa silahlı insansız hava aracı

Baykar Bayraktar TB3, Türkiye merkezli Baykar Savunma tarafından geliştirilen katlanır kanatlı ve kısa mesafede iniş-kalkış özelliğine sahip bir silahlı insansız hava aracı (SİHA)'dır. TCG Anadolu Amfibi Çıkarma gemisi üzerinde konuşlanacak uçak eksikliği üzerine geliştirilmeye başlanmıştır.

Bayraktar TB1 veya Bayraktar Çaldıran, Baykar tarafından üretilen Türk yapımı bir insansız hava aracı prototipidir. Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın 2007 yılında başlattığı Taktik İHA programı için üretildiler.