İçeriğe atla

Baykal Gölü Muharebesi

Baykal Gölü Muharebesi
Rus İç Savaşı

SS Baykal
Tarih16 Ağustos 1918
Bölge
Babuşkin, Baykal Gölü
SonuçÇekoslovak güçlerinin zaferi
Taraflar
Çekoslovak LejyonuSovyetler Birliği Kızıl Ordu
Komutanlar ve liderler
Radola Gajda
Güçler
Dört obüs ile donanmış iki buharlı gemiSS Baykal ve SS Angara gemileri, Babuşkin savunması ve zırhlı bir tren
Kayıplar
19 ölüSS Baykal battı, liman ve tren istasyonu yıkıldı


Baykal Gölü Muharebesi, Çekoslovak güçleri ile Kızıl Ordu arasında meydana gelen deniz savaşıdır.

Arka plan

Ağustos 1918'de, Radola Gajda liderliğindeki Çekoslovak Lejyonu, iyi savunulan Baykal Gölü çevresindeki dağ geçitlerini kontrol etmek için Kızıl Ordu ile savaştı. Gajda, Baykal'ın tamamen Kızıl Ordu'nun gemilerinin kontrolünde olması nedeniyle, Çekoslovak birliklerinin arka kısmı tehdit altındaydı.

Baykal kıyılarında çeşitli limanları işgal ederken, Çekoslovak lejyonerleri "Sibirjak" ve "Fedosia" adlı iki Rus buharlı gemisini ele geçirmeyi başardılar. Her gemiye iki tane obüs yerleştirildi.

Savaş

15 Ağustos'ta Çekoslovak filosu Listvyanka'dan ayrıldı. 16 Ağustosun öğlen vaktinde, gemiler yoğun siste Babuşkin limanına 8 km uzaklığına kadar geldiler. Birkaç dakika sonra sis dağılmaya başladı ve gemiler Babuşkin'i gördü.[1]

Kızıl Ordu yaklaşan gemileri malzemeleri getiren dost gemiler olduğunu düşündü. Gemilerin limana 4 km yaklaşmasına izin verildi. Babuşkin'da ki birlikler hatalarını anladıklarında artık çok geçti. SS Baykal Çekoslovak gemilerine ateş etti ancak gemiler çok hızlıydı. Gemiler hem SS Baykal'a hem de limana ateş etmeye başladılar.[1] SS Baykal battı ve Babuşkin'de tren istasyonu ve liman alevler içindeydi. Bir zırhlı tren yarım saatlik Çekoslovak bombardımanından sonra geldi ve geldikleri gibi Çekoslovak gemilerine ateş etmeye başladı. Çekoslovak gemileri, limanı ve tren istasyonunu yıkma görevini tamamlandığı için savaş alanını terk etti. Dönüş yolculuğunda, savaştan kaçmaya karar veren düşman gemisi SS Angara ile karşılaştılar. Yolculuğun geri kalanı olaysız geçti ve başka olay olmadan Listvyanka'ya döndüler.

Sonrası

Çekoslovak Lejyonunun 1918 yazında Sibirya'daki gelişmelere ilişkin haberler, Almanya'ya karşı doğu cephesini yeniden inşa etmenin bir yolu olarak gören Büyük Britanya ve Fransa'daki İtilaf devletlerinin önde gelen isimleri tarafından memnuniyetle karşılandı. İtilaf devletlerinin Rusya'ya müdahale etme tekliflerine direnen ABD Başkanı Woodrow Wilson, lejyonerlerin Sibirya'dan tahliyesini desteklemek için iç ve dış baskıya boyun eğdi. Temmuz 1918'in başlarında, Woodrow Wilson Transbaykal'da Bolşevik güçler tarafından bloke edilen Çekoslovak birliklerini kurtarmak için ABD ve Japonya tarafından Sibirya'ya sınırlı müdahale çağrısında bulunan bir muhtıra yayınladı.

Ancak, Çekoslovakyalılar çoktan savaşa tutuşmuştu. Amerikalı ve Japon birliklerinin çoğu Vladivostok'a indiğinde, Çekoslovakyalılar onları karşılamak için çoktan oradaydı. Müttefiklerin Sibirya'ya müdahalesi devam etti, böylece 1918 sonbaharında bölgede 70.000 Japon, 829 İngiliz, 1.400 İtalyan, 5.002 Amerikan ve 107 Fransız sömürge (Vietnam) askeri vardı. Bu birlikler, Trans-Sibirya Demiryolunun Çekoslovak tarafından ele geçirilmesinin ardından bölgesel hükûmetler kuran Bolşevik karşıtı Rusları ve Kazak savaş ağalarını destekledi.

Çekoslovak Lejyonunun Sibirya'daki mücadelesi itilaf devletleri hükûmetlerindeki siyasileri etkiledi ve onları bağımsız bir Çekoslovakya devleti fikrini benimsemelerini sağladı. Lejyonerler o yaz birçok zafer elde ederken, Çekoslovak Ulusal Konseyi çeşitliitilaf devletlerinden resmi tanınma beyanları almaya başladı.

Kaynakça

  1. ^ a b McNamara, Kevin J. (22 Ağustos 2017). "The Battle for Baikal". The Quarterly Journal of Military History. HistoryNet.com. 29 (4). 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Komuç</span>

Kurucu Meclis Üyeleri Komitesi veya Komuç, Ekim Devrimi ile Bolşeviklerin iktidarı almasının ardından Bolşevik iktidarını tanımadığı için kapatılan Kurucu Meclis vekillerinin Bolşeviklere karşı başlatılan Rus İç Savaşı sırasında Samara kentinde 8 Haziran 1918 günü oluşturdukları iktidar organı.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovak Lejyonu</span>

Çekoslovak Lejyonu, I. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri bünyesinde savaşan Çek ve Slovaklardan oluşan gönüllü ordu. Rus İç Savaşı'nda önemli bir silahlı güç olarak yer almış, I. Dünya Savaşı'nın ardından Çekoslovakya'nın bağımsızlığının ilanında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Kolçak</span>

Aleksandr Vasiliyeviç Kolçak, Rus deniz subayı, amiral, kutup araştırmacısı, Rusya İç Savaşı sırasında Bolşevik karşıtı Beyaz Ordu komutanı, 1918 yılında Rusya Beyaz Ordu Mareşalı Rus İç Savaşı sırasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya Müdahalesi</span>

Sibirya Müdahalesi, 1918-1922 yılları arasında İtilaf Devletlerinin Rus İç Savaşına Bolşeviklere karşı müdahil olarak Rusya’nın Doğu sahillerini işgal ederek Beyaz Ordu'yu destekleme harekâtları. Bu harekâta özellikle Japonya İmparatorluğu yoğun bir askerî güç verecek ve 1920 yılında diğer İtilaf Devletleri çekilirken Sibirya bölgesini işgal etmeye devam edecektir.

<span class="mw-page-title-main">Kutup Ayısı Seferi</span>

Kutup Ayısı Seferi, Eylül 1918 - Temmuz 1919 tarihleri arasında Rus İç Savaşına müdahil olan, Rusya'nın kuzeyindeki liman kenti Arkhangelsk'e çıkarak 5 bin kişilik silahlı kuvvetiyle Kızılordu'ya karşı savaşan ABD birliğinin seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Radola Gajda</span>

Radola Gajda veya Rudolf Geidl Çek komutan ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Semyonov</span>

Grigori Mihayloviç Semyonov veya Ataman Semyonov (Rusça: Григо́рий Миха́йлович Семёнов Rus İç Savaşı sırasında Sibirya Müdahalesi döneminde Japonya tarafından Sibirya bölgesinde desteklenen Beyaz Ordu komutanı ve Baykal Kazaklarının Atamanı. Rusya'da 1918-1922 yılları arasında gerçekleşen, pek çok Bolşevik'in ve sivilin katledilmesine sebep olan Beyaz Terör'ün en önemli komutanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Barış Kararnamesi</span>

Barış Kararnamesi, Bolşevik lider Lenin tarafından yazılan ve Ekim Devrimi ile iktidarın alınmasından sonra 26 Ekim 1917 günü 2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi tarafından onaylanan kararname. Kararname 9 Kasım 1917 [E.U. 27 Ekim 1917] tarihli ve 208 numaralı İzvestiya gazetesinde yayınlanmıştır. Karara göre Rusya I. Dünya Savaşından derhal çekilmektedir.

Tüm Rusya Kurucu Meclisi, Rusya’da 1917 Ekim Devriminden sonra toplanan ve demokratik seçimlerle seçilmiş olan yasama organı. 5-6 Ocak 1918 günlerinde sadece 13 saat toplanabilmiştir. Sovyet iktidarını tanımayı reddettiği için Bolşevikler tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzak Doğu Cumhuriyeti</span>

Uzak Doğu Cumhuriyeti Rus İç Savaşı döneminde merkezi Bolşevik yönetiminden bağımsız olarak kurulan tampon devlet. Başkenti Blagoveşçensk olan devlet Rusya Uzak Doğusu ile Sibirya’yı kapsamaktaydı. İç savaşa Beyaz Ordu lehine müdahale eden İtilaf Devletleri ve özellikle de Japon İmparatorluğu bölgeye yoğun asker çıkartarak Bolşevik denetimindeki topraklarla arada tampon görevi üstlenen bu cumhuriyeti destekleyecektir. İç savaşın Bolşeviklerin zaferiyle sona ermesinden sonra bölgedeki silahlı kuvvetler çekilince cumhuriyet 15 Kasım 1922 tarihli VtsIK kararıyla Sovyetler Birliği'ne katılır.

<span class="mw-page-title-main">Zırhlı tren</span>

Zırhlı tren, zırh ile korunmuş trendir. Çoğunlukla top, uçaksavar ve makineli tüfekle silahlandırılmıştır. Özellikle 19. yüzyılın sonuyla 20. yüzyılın başında yoğunlukla kullanılmıştır. Bu dönemde hızlı ilerleme kabiliyetine sahip büyük ateş gücü sağladığı için tercih edilmiştir. Karayollarının gelişmesi ve her türlü zeminde ilerleyebilen büyük ateş kabiliyetli silahların geliştirlimesiyle kullanımı neredeyse durmuştur. Zırhlı trenler günümüzde havadan saldırılara çok açık, demiryollarının kolayca sabote edilebileceği için güvenliği sorunlu ve tek bir demiryolu hattına bağlı olduğu için verimsizdir.

Beyaz Terör, Rusya'da 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Çarlık yanlısı Beyaz Orduların Kızıllara ve kendilerine destek vermeyen sivil halka yönelik şiddet ve katliam hareketlerine verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Rusya Müdahalesi</span>

Kuzey Rusya Müdahalesi ya da bilinen diğer adlarıyla Kuzey Rusya Seferi, Başmelek Seferi ve Murman Yayılımı, Ekim Devrimi'nden sonra Rus İç Savaşı'na itilaf devletlerinin yaptığı müdahalenin bir parçasıydı. Müdahalede, itilaf devletleri Rus İç Savaşı'nda Beyaz Ordu'ya destek verdi. Hareket mağlubiyetle sonuçlandığı sırada, İtilaf devletleri, Bolshie Ozerki savaşında Bolşeviklere karşı başarılı sonuçlar aldılar ve Bolşeviklerin Rusya'dan iyi bir şekilde çekilmelerine izin verdiler. Müdahale, I. Dünya Savaşı'nın sonlarından (1918), 1920'ye kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Yakut İsyanı</span>

Yakut İsyanı Eylül 1921 ile 26 Haziran 1923 tarihleri arasında Rus İç Savaşı sürerken Bolşeviklere karşı Yakutistan'da başlayan ayaklanmadır. Zaman içinde çatışmaların merkezi, Uzak Doğu Rusyası'nın Ayano-Mayski Bölgesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi</span> Askeri harekât

Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi, 1918 yılında Rus İç Savaşı sırasında başlatılan çok uluslu bir askerî harekâttır. Ana hedefler, Çekoslovak Lejyonuna yardım etmek, Rus limanlarındaki mühimmat ve silah tedarikini sağlamak ve Doğu Cephesini yeniden kurmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Makarov</span>

Stepan Osipoviç Makarov Rus İmparatorluk Donanması'nda son derece başarılı Rus koramiral ve okyanus bilimcici. Rusya Bilimler Akademisi tarafından yazmış olduğu birçok kitap nedeniyle ödüllendirildi. Batmazlık teorisinin yazarı ve Kiril tabanlı semafor alfabesinin geliştiricisidir. Buzkıran gemilerin kullanımı konusunda ısrarcıydı ve onun tasarladığı ilk buzkıran olan Yermak inşa edildi. Sahalin adasındaki Shiritoru kasabası, 1946'da onuruna Makarov olarak yeniden adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">SS Baykal</span>

SS Baykal, Trans-Sibirya Demiryolunun doğu ve batı kısımlarını Baykal Gölü üzerinden birbirine bağlayan buzları kıran bir tren feribotuydu.

Büyük Sibirya Buz Yürüyüşü Ekim Devrimi'nin ardından Bolşeviklere karşı örgütlenen Beyaz Ordu komutanlarından Aleksandr Kolçak komutasındaki birliklerin Rus İç Savaşı'nın sona yaklaştığı dönemde yaşadıkları askerî mağlubiyetin ardından Kasım 1919-Mart 1920 döneminde Omsk'dan Çita'ya çekilişini anlatır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.