İçeriğe atla

Bayinnaung

Bayinnaung Kyawhtin Nawrahta (16 Ocak 1516 - 10 Ekim 1581), 1550'den 1581'e kadar Myanmar'ın Toungoo Hanedanlığı'nın kralıydı. Bayinnaung, "Burma'da görülen en büyük insan enerjisi patlaması" olarak adlandırılan 31 yıllık saltanatı sırasında günümüz Myanmar'ının çoğunu, Çin Shan eyaletleri, Lan Na, Lan Xang, Manipur ve Siam'ı da içeren[1] Güneydoğu Asya tarihinin büyük imparatorluğunu kurmuştur.[2]

En çok imparatorluk inşası ile hatırlanmasına rağmen, Bayinnaung'un en büyük mirası Shan eyaletlerini Irrawaddy Vadisi merkezli krallıklara entegre etmesiydi. 1557-1563'te Shan eyaletlerinin fethinden sonra kalıtsal Shan saophalarının gücünü azaltan ve Shan geleneklerini ova normlarına uygun hale getiren bir idari sistem kurdu. Böylece 13. yüzyılın sonlarından beri süregelen bir endişe olan Yukarı Burma'ya Shan baskınları tehdidini ortadan kaldırdı. Kendisinin Shan politikası, krallığın 1885'te İngilizlerce ele geçirilişine kadar Burma kralları tarafından takip edildi.[3]

Bayinnaung, Anawrahta ve Alaungpaya ile birlikte Burma'nın en büyük üç kralından biri olarak kabul edilir. Modern Myanmar'daki en önemli yerlerden bazıları onun adını taşımaktadır. Ayrıca Tayland'da Phra Chao Chana Sip Thit (พระเจ้าชนะสิบทิศ, "On Yönün Fatihi") olarak da tanınır.

Kaynakça

  1. ^ (Lieberman 2003: 152
  2. ^ Lieberman 2003: 150–154
  3. ^ Htin Aung 1967: 117–118

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vandallar</span>

Vandallar, Doğu Cermen kavimlerindendir. Kavimler Göçü sırasında 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun değişik eyaletlerini yağmalamalarıyla tanınırlar. Bu eyaletler sırasıyla Galya (Gallia), Galiçya, Endülüs, Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tayland</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Tayland, resmî adıyla Tayland Krallığı, eski adıyla Siyam, Hindiçin yarımadasının orta kısmında bulunan Güneydoğu Asya ülkesi. Batıda Myanmar (1.800 km), doğuda Kamboçya (803 km), kuzeyde Laos (1.754 km) ve güneyde Malezya (506 km) ile sınırları bulunmaktadır. Güney kısmında Tayland Körfezi, batı kısmında ise Andaman Denizi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar</span> Güneydoğu Asyada ülke

Myanmar, resmî adıyla Myanmar Birliği Cumhuriyeti, diğer isimleriyle Burma ya da Birmanya, Güneydoğu Asya'da bir ülkedir. Kuzeybatıda Bangladeş ve Hindistan, kuzeydoğuda Çin, doğuda Laos, güneydoğuda Tayland ile komşudur. Güney ve güneybatıda Andaman Denizi ve Bengal Körfezi'ne kıyısı vardır. Myanmar Güneydoğu Asya anakarasındaki en büyük, Asya genelinde ise 10. büyük ülkedir. 2017 verilerine göre nüfusu 54 milyondur. Başkenti Nepido, en büyük şehri Yangon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Laos</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Laos resmî adı ile Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti, denize kıyısı olmayan bir Güneydoğu Asya ülkesidir. Başkenti Vientiane'dir. Luang Prabang, Savannakhet ve Pakse diğer büyük şehirleridir. Laos, tek partili sosyalist bir cumhuriyet olarak yönetilir. Batıda Tayland ve Myanmar, doğuda Vietnam, kuzeyde Çin, güneyde Kamboçya tarafından çevrelenmiştir. Myanmar 235 km, Çin 423 km, Vietnam 2.130 km, Kamboçya 541 km ve Tayland'a 1.754 km sınırı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya</span> Asya kıtasının doğu kısmının güneyinde yer alan bölge

Güneydoğu Asya, Asya kıtasının bir parçasıdır ve Hindistan'ın doğusunda ve Çin'in güneyinde yer almaktadır. Güneydoğu Asya, Asya kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Kesin sınırlarını çizmek oldukça zordur. Politik olarak batıya doğru Hint alt kıtası, kuzeye doğru Çin arasında uzanan bir kara parçası olarak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar</span>

Gotlar, Güney İskandinavya'nın Gotland bölgesinde oturan eski bir Cermen kavmi. Gotlar 2. yüzyıldan itibaren İskitya, Dacia ve Pannonia'da yaşamışlar 3. ve 4. yüzyıllarda Bizans'ı yağma etmişler ve Aryanizmi benimsemişlerdir. 5. ve 6. yüzyıllarda Vizigotlar ve Ostrogotlar şeklinde ikiye bölünmüşler ve İberya ile İtalya'yı istila etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar bayrağı</span> Ulusal bayrak

Myanmar bayrağı, Myanmar devletinin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Nepido</span> Myanmarın başkenti

Nepido ya da Naypyidaw Myanmar'ın başkentidir. Nepido, "Kraliyetler Şehri" Anlamına gelir. 6 Kasım 2005'te şehir Birmanya'nın (Myanmar) başkenti ilan edildi. Nepido, Yangon şehrinin 320 km kuzeyindedir. Nepido, Myanmar'ın Yangon ve Mandalay şehirlerinden sonra en büyük 3. şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar'daki Yahudilerin tarihi</span>

Myanmar'daki Yahudilerin tarihinde kayıtlara geçen ilk Yahudi, 18. yüzyılda Myanmar Kralı Alaungpaya'nın ordusunda yer alan Solomon Gabirol'du.

<span class="mw-page-title-main">Bagan</span>

Bagan, UFA: bəɡàɴ; eski adı Pagan) Myanmar'da, Mandalay Bölgesi'nde antik bir kenttir. 9. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar, kent; bölgeyi birleştiren ilk krallık olan ve günümüzdeki Myanmar'ın oluşumuna kaynaklık eden Pagan Krallığı'nın başkentiydi. Krallığın zirvesine ulaştığı 11. ve 13. yüzyıllar arasında yalnızca Bagan ovalarında inşa edilen 10.000'den fazla Budist tapınağı, pagoda ve manastırdan arta kalan 2.200'den fazla tapınak ve pagoda günümüzde halen ayakta durmaktadır.

Birmanya Takvimi (မြန်မာသက္ကရာဇ်), Geleneksel Takimi veya Myammar Takvimi, Birmanya'da kullanılan geleneksel bir güneş takvimidir.

<span class="mw-page-title-main">Pyu şehir devletleri</span> Bu şehir devletleri topluluğu, Pyular tarafından kuruldu. Günümüzde adı Upper Burma (Myanmar) olan bu yerde, milattan önce 2. yüzyıldan itibaren insanlar yaşamaktadır.

Pyu şehir devletleri, Yukarı Burma'da (Myanmar), MÖ 2. yüzyıldan MS 11. yüzyıl ortalarına kadar varlığını sürdürmüş olan şehir devletleridir. Şehir devletleri, kayıtların mevcut olduğu Myanmar'ın en eski sakinleri olan Tibet-Birmence konuşan Pyu insanları tarafından güneydeki göç hareketlerinin bir parçası olarak kuruldu. Sıklıkla Pyu milenyumu olarak anılan bin yıllık dönem, Tunç Çağı'nı, 9. yüzyılın sonlarında Pagan Krallığı'nın ortaya çıktığı klasik devletler döneminin başlangıcına bağladı.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar'da turizm</span>

Myanmar'da turizm' gelişmekte olan bir sektördür. Myanmar, birçok açıdan büyük bir turizm potansiyeline ve cazibe merkezine sahip olmasına rağmen, endüstrinin çoğu geliştirilmeye devam etmektedir. Burma'ya gelen ziyaretçi sayısı, Laos tarafından bile geride kalan komşularına kıyasla azdır. Bu öncelikle politik durumundan kaynaklanmaktadır. Ancak, askerî cuntanın sivil hükûmete güç aktarmasından sonra, turizm sektörü turizm gelişlerinde bir artış gördü ve 2012'de turist varışları ilk kez bir milyonu aştı. 2013 yılında, 2020 yılına kadar 7,5 milyon varış hedeflenen Turizm Master Planı oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alaungpaya</span>

Alaungpaya, Alaunghpaya veya Alaung-Phra olarak da telaffuz edilir,, Burma(Myanmar)'da Konbaung Hanedanlığı'nın kurucusudur. Bir zamanlar Yukarı Burma'daki küçük bir köyün eski şefi olan Alaungpaya, Siyam'a düzenlediği sefer sırasında hastalıktan öldüğünde, Burma'yı birleştirmiş, Manipur'u ele geçirmiş, Lan Na'yı fethetmiş ve restore edilen Hanthawaddy Krallığı'na yardım eden Fransız ve İngilizleri yenmişti. Dagon çevresine yeni yerleşim yerleri ekleyerek genişletmiş ve şehri Yangon şehri olarak adlandırmıştır. Burma'yı üçüncü kez birleştirdiği için Burma tarihinde, Anawrahta ve Bayinnaung ile birlikte Burma'nın en büyük üç hükümdarından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Anawrahta</span>

Anawrahta Minsaw, Pagan İmparatorluğu'nun kurucusudur. Burma (Myanmar) ulusunun babası olarak kabul edilen Anawrahta, Üst Burma'nın kuru bölgesindeki küçük bir prensliği, modern zaman Burma'sının temelini oluşturan ilk Burma İmparatorluğu'na dönüştürdü. Tarihsel olarak doğrulanabilir Burma tarihi, 1044'te Pagan tahtına çıkışıyla başlar.

<span class="mw-page-title-main">Bagyidaw</span>

Bagyidaw, 1819'dan 1837'ye değin tahttan indirilene kadar Burma Konbaung hanedanının yedinci kralıydı. Sagaing prensi o dönem yaygın olarak bilindiği üzere 1808 yılında dedesi Kral Bodawpaya tarafından veliaht prens olarak seçildi ve Bodawpaya'nın ölümünden sonra 1819'da kral oldu. Bagyidaw, 1823 yılında başkenti Amarapura'dan Ava'ya geri taşıdı.

<span class="mw-page-title-main">Tabinshwehti</span>

Tabinshwehti, 1530-1550 yılları arasında Burma (Myanmar) kralı ve Birinci Toungoo İmparatorluğu'nun kurucusudur. Düzenlediği askeri seferler (1534-1549) sayesinde, Pagan imparatorluğu'nun 1287'de yıkılmasından bu yana Burma'daki en büyük krallığı yaratmıştı.

Konbaung hanedanı 1752'den 1885'e kadar Burma/Myanmar'ı yöneten son hanedandır. Burma tarihindeki en büyük ikinci imparatorluğu oluşturmuş ve Toungoo hanedanının başlattığı idari reformları sürdürerek modern Burma devletinin temellerini atmıştır. Bununla birlikte reformlar, altmış yıllık bir süre boyunca (1824-1885) üç Anglo-Burma Savaşının hepsinde Burmalıları mağlup eden ve 1885'te bin yıllık Burma monarşisini sona erdiren İngilizlerin ilerlemesini durdurmak için yetersiz kalmıştır.

Toungoo hanedanı ve Restore Edilmiş Toungoo hanedanı olarak da bilinen 16. yüzyılın ortalarından 1752'ye kadar Burma'nın (Myanmar) yönetici hanedanıydı. İlk kralları Tabinshwehti ve Bayinnaung, 1287'den beri ilk kez Pagan Krallığı topraklarını yeniden birleştirmeyi ve Manipur, Çin Shan Eyaletleri, Siam ve Lansang'ı dahil etmenin yanı sıra ilk kez Shan Eyaletlerini birleştirmeyi de başardı. Toungoo İmparatorluğu zirvesindeyken Güneydoğu Asya'daki en büyük ve en güçlü imparatorluktu. Ancak Bayinnaung'un 1581'deki ölümünü takip eden 18 yıl içinde yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hantavaddi Krallığı</span>

Hantavaddi Krallığı, 1287-1539 arasında ve daha sonra 1550 ve 1552 yılları arasında Aşağı Burma'yı (Myanmar) yöneten krallıktı. Monca dilini konuşan krallık Pagan İmparatorluğu'nun 1287'deki çöküşünün ardından Kral Vareru tarafından Ramannadesa adıyla Tayland'daki Sukotay Krallığı ve Moğol Yuan hanedanının bir vasalı olarak kuruldu. Krallık 1330'da resmi olarak Sukotay'dan bağımsız hale geldi ancak üç büyük bölgesel güç merkezinden oluşan gevşek bir federasyon olarak kaldı. Bu üç bölgesel güç merkezi İrravaddi Deltası, Bago ve Mottama idi. Hantavaddi krallarının vasalları üzerinde çok az yetkisi vardı. Örneğin, bu vasal devletlerden biri olan Mottama 1363'ten 1388'e kadar açık bir isyan içerisinde olmuştur.