İçeriğe atla

Baydabo Kuşatması

Baydabo Kuşatması
Somali İç Savaşı

2009'da Somali'deki siyasi durumu gösteren harita
Tarih8 Temmuz 2008 - 26 Ocak 2009
Bölge
Bay, Somali
Sonuç Eş-Şebab zaferi, Baydabo'nun Eş-Şebab tarafından ele geçirilmesi
Taraflar
Eş-Şebab Somali (Federal Geçiş Hükümeti)
 Etiyopya
Kayıplar
13 ölüSomali 33 ölü
Etiyopya 4 ölü


Baydabo Kuşatması, Somali İç Savaşı'nda Temmuz 2008 ve Ocak 2009 arasında gerçekleşen, Eş-Şebab milislerinin Somali Federal Geçiş Hükümeti'nin (FGH) başkentini kuşattığı bir silahlı eylemdi.

Zaman çizelgesi

8 Temmuz 2008'de Eş-Şebab milisleri, Geçiş Hükûmeti'nin çevrelenmiş ve saldırıya açık başkenti Baydabo'daki başkanlık sarayına, kritik önemdeki havalimanına ve parlamentoya roketler ve havanlarla bir gece saldırısı gerçekleştirerek 11 askeri öldürdü.[1][2] Olay sonrası yaşanan gerginlikler sırasında Baydabo polisi, emirlerine uymayıp durmayan bir otobüse ateş açarak içindekilerin birçoğunu öldürdü. Ancak Somali polisi, yol barikatlarında geçen kişilerden zorla para almaları ile bilindiğinden bu olay büyük ihtimalle saldırılarla alakasızdı.[3]

9 Temmuz'da Eş-Şebab, Baledogle Hava Üssü'nden Baydabo'ya giden ve Somali askerleri için askeri araçlar ve silahlar taşıyan bir Etiyopya zırhlı konvoyuna saldırarak bu teçhizatı ele geçirdi.[4] Çatışmada üç milis ve en az bir Somali askeri öldü.[5] Etiyopya konvoyu, Baydabo'ya varmadan önce Wanla Weyne'de ikinci kez saldırıya uğradı.[6]

10 Temmuz'da milisler, Baydabo'nun 20 kilometre güneyindeki Deynunay kasabasını ele geçirdi. Bir sözcüye göre çatışmada bir Somali askeri öldü.[7]

Daynunay çevresindeki çatışmalar 11 Temmuz'a kadar devam etti ve bu sürede üç hükûmet askeri daha öldü.[8]

13 Temmuz'da Eş-Şebab güçleri toparlanarak Bardhere ve Burhakaba kasabalarını yeniden ele geçirdi ve FGH'nin varlığının uzun süredir olmadığı bu kasabalardan Baydabo'ya doğru yola çıktı.[9] Somali'de uzun süredir faaliyet gösteren Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, her an gelebilecek saldırı tehdidiyle Baydabo'dan çekildi.[10]

27 Ağustos'ta Baydabo'daki bir bombalı saldırı bir Somali milletvekilinin oğlunu ve korumalarından birini öldürdü.[11]

5 Eylül'de Eş-Şebab milisleri, Baydabo'nun 55 kilometre güneybatısındaki Bardale kasabasından yola çıkan bir Etiyopya askeri konvoyuna saldırdı. Çatışmada iki Etiyopya askeri, iki Eş-Şebab milisi ve bir sivil ölürken Etiyopya ordusuna ait bir kamyon yok edildi.[12] 7 Eylül'de milisler şehirdeki bir polis karakoluna saldırdı, ancak çatışmada zayiat olmadı.[13]

20 Eylül'de Baydabo'daki bir kontrol noktası saldırıya uğradığında en az iki Somali askeri, üç milis ve bir sivil öldü.[14][15]

2 Ekim'de üç ayrı Eş-Şebab saldırısı, iki sivil ve bir Somali askerinin ölümüyle sonuçlandı.[16] 13 Ekim'de Baydabo'ya doğru ilerleyen bir Etiyopya askeri konvoyunun saldırıya uğraması sonucunda iki Etiyopya askeri ve dört milis öldü.[17]

24 Aralık'ta Baydabo'da bir mayın patlaması sonucu üç polis memuru öldü.[18]

26 Ocak 2009'da Eş-Şebab güçleri, Federal Geçiş Hükûmeti tarafından kontrol edilen son büyük şehir olan Baydabo'yu ele geçirdi. Baydabo'nun ele geçirilmesi, Etiyopya güçlerinin şehirden bir gün önce çekilmesinin ardından gerçekleşti. Hükûmet yanlısı güçler, Etiyopya sınırı boyunca bir koridorla birlikte Gedo ve Bakul'un çoğuna tutundu. Milletvekili Muhammed İbrahim Habsade ve askerleri, diğer on milletvekili ile beraber Baydabo'ya giren Eş-Şebab güçlerine teslim oldu. Şehrin ele geçirilişi sırasında hükûmet güçleri ve hükûmet yanlısı milisler Eş-Şebab milislerine karşı direndi, ancak beş sivil ve dört askerin ölümüyle sonuçlanan çatışmalarda Eş-Şebab'ın ilerleyişini durduramadılar.[19][20]

Kaynakça

  1. ^ "11 soldiers killed in attack on Baidoa town overnight-witnesses" (İngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  2. ^ "Islamist rebels attack Somali government HQ - International Herald Tribune" (İngilizce). 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  3. ^ "Somalia: Mortars fired overnight in Baidoa" (İngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  4. ^ "UIC Seizes Weapons and Vehicles, Spokesman". www.hiiraan.com (İngilizce). 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  5. ^ "Garowe Online - Home" (İngilizce). 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  6. ^ "4 killed as insurgents, soldiers battle in Somalia" (İngilizce). 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  7. ^ "Archived copy". www.shabelle.net (İngilizce). 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022. 
  8. ^ "Situs Agen Judi Casino Online Terpopuler - Insidesomalia.org" (İngilizce). 3 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  9. ^ "Somalia's Islamist guerrillas capture Burhakaba, Bardhere towns" (İngilizce). 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  10. ^ "Last UNDP officials pull out Baidoa town on security grounds" (İngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  11. ^ "Mareeg" (İngilizce). 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008. 
  12. ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 22 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2008. 
  13. ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 14 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2008. 
  14. ^ "Arşivli kopya". www.shabelle.net (İngilizce). 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022. 
  15. ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 23 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2008. 
  16. ^ "Main Page" (İngilizce). 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  17. ^ "Arşivli kopya" (İngilizce). 16 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2008. 
  18. ^ "Somalia: Landmine Kills 3 Policemen". allAfrica (İngilizce). Mogadishu. Shabelle Media Network. 24 Aralık 2008. 6 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  19. ^ "Alshabab seizes Baidoa'MPs surrendered" (İngilizce). 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  20. ^ "Somalia: Baidoa town cool after Islamists takeover" (İngilizce). 2 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Somali</span> Doğu Afrikada bir ülke

Somali, resmî olarak Somali Federal Cumhuriyeti ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafî bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’de Somali İç Savaşı'nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezî bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükûmeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland</span> Somaliden tek taraflı bağımsızlık ilan eden ancak bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmayan ülke

Somaliland, resmî olarak Somaliland Cumhuriyeti, Afrika Boynuzu'nda tanınmayan fiili bir egemen devlettir. Kuzeybatıda Cibuti, güneyde ve batıda Etiyopya ve doğuda Somali ile sınır komşusudur. İddia edilen bölgesi, 2021 itibarıyla yaklaşık 5,7 milyon sakinle 176.120 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Hargeisa'dır. Somaliland hükûmeti, kısa bir süre bağımsız olan Somaliland Devleti olarak 1960'tan 1991'e kadar Somali Vesayet Bölgesi ile birleşerek Somali Cumhuriyeti'ni oluşturan İngiliz Somaliland'ın halefi devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Mağrip İsyanı (2002-günümüz)</span>

Mağrip İsyanı, 2002 yılından beri cihatçı Selefi silahlı grup Vaaz ve Savaş için Selefi Grup (GSPC) tarafından yönetilen isyanın konusudur. GSPC Cezayir hükûmetine karşı olan el-Kaide organizasyonu ile birliktir. Bu birlik kendi içinde Free Salafist Group u (GSL)'yi oluşturdu. Bu çatışma 2002 yılında son bulan Cezayir İç Savaşı'nın bir devamıdır.

Somali 1991'den bugüne uzanan bir süreçte belirli bir hükûmeti olmayan ve bu durum karşısında merkezi yapılanma gibi yetkili organlara sahiplik göstermeyen bir yapıya bürünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çocukların askerî kullanımı</span>

Çocukların askerî kullanımı, birbirinden bağımsız üç şekilde görülebilir: Çocuklar doğrudan saldırılarda yer alabilir ; hademe, casus, haberci, gözcü ya da seks kölesi olabilir ya da politik çıkar için canlı kalkan olarak veya propaganda için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Somali İç Savaşı</span> 1991den beri devam eden iç savaş

Somali İç Savaşı Somali'de 1988'den bu yana sürmekte olan bir silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Eş-Şebab</span> Somali merkezli İslamcı terör örgütü

Hareket eş-Şebab el-Mücahidin veya kısaca eş-Şebab, Somali'de Federal Geçiş Hükûmeti'ni ortadan kaldırmak için savaşan bir silahlı örgüt. 2011 yılı itibarıyla ülkenin güneyinin çoğunu kontrol etmektedir. Bu bölgelerde sıkı bir şeriat uyguladığı bildirilmektedir. Mayıs 2011 itibarıyla gücü 14,426 militan olarak tahmin edilmektedir. Örgütün şu anki lideri Ahmed Ömer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bay (Somali)</span>

Bay, Somali'nin illerinden biridir. İl ülkenin güney orta kesiminde yer almaktadır. Yüzölçümü 35,156 km² olan ilin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 792.182'dir. İlin merkezi Baydabo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Cevher, Somali</span>

Cevher, Somali'nin Orta Şabel ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir başkent Mogadişu'nun 90 km kuzeyinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 62,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Mogadişu saldırısı</span> 2017de Mogadişuda toplu taşıma araçlarının kullandığı istasyon yakınlarında bomba yüklü kamyonla düzenlenen saldırı

2017 Mogadişu saldırısı, 14 Ekim 2017'de, Somali'nin başkenti Mogadişu'da toplu taşıma araçlarının kullandığı istasyon yakınlarında bomba yüklü kamyonla düzenlenen ve 512 kişinin ölümü, 316 kişinin yaralanması ve 62 kişinin kaybolması ile sonuçlanan saldırı.

<span class="mw-page-title-main">Jubba Vadisi</span>

Doğu Afrika'da bulunan bir vadidir. Hint Okyanusu'nun kuzeyinde bulunan Somali ve Etiyopya'daki Jubba Nehri'nden dolayı oluşur. Etiyopya-Kenya sınırında iki kola ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Bulo Marer</span>

Bulo Marer, Somali'nin güneybatı bölgesinde bulunan Aşağı Şabel'e bağlı bir kenttir. El Şebab bölgede güçlü bir taban oluşturmuş durumdadır. Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü 2013 yılında bu bölgede rehine kurtarma girişiminde bulunmuş ve çok sayıda sivil ölmüştü. Somali hükûmet güçleri 30 Ağustos 2014'te kasabayı AMISOM yardımıyla ele geçirdi. El Şebab 2018 yılında AMISOM ve Somali hükûmet güçlerine karşı bir saldırı gerçekleştirdi.

Bulo Marer rehine kurtarma girişimi, 11 Ocak 2013 tarihinde Aşağı Şabel'de bulunan Bulo Marer bölgesinde Eş-Şebab tarafından kaçırılan Denis Allex'i Fransız Ordusu tarafından gerçekleştirilen başarısız kurtarma girişimidir. Allex baskın sırasında idam edildi ve çatışmada iki Fransız komando ve en az sekiz sivil öldürüldü.

2018 Bulo Marer Afrika Birliği üssüne yapılan saldırı, 1 Nisan 2018 tarihinde Eş-Şebab savaşçılarının Somali'deki Afrika Birliği Misyonu'nun (AMISOM) Bulo Marer'de bulunan üssüne gerçekleştirilmiş saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

<span class="mw-page-title-main">Abşir Ömer Çama</span> Mevcut Somali Dışişleri Bakanı

Abşir Ömer Çama "Hürüse" (English Abshir Omar Jama "Huruse" Somalili politikacı ve 2 Ağustos 2022'den beri Somali'nin Dışişleri Bakanıdır.

29 Ekim 2022 tarihinde Somali’nin başkenti Mogadişu’da yaşanan iki arabalı bombalı saldırıda 121 kişi hayatını kaybederken 300 kişi de yaralandı. Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud saldırı için Sunni cihatçı Eş-Şebab grubunu suçladı. Açıklamadan kısa bir süre sonra Eş-Şebab saldırıyı üstlendi. Bu saldırı 14 Ekim 2017’de Mogadişu’da aynı kavşakta gerçekleşen saldırıdan sonraki en çok ölümün yaşandığı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkran Tahlil Farah'ın ortadan kaybolması</span>

İkran Tahlil Farah uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası ilişkiler üzerine çalışmalar yürüten ve Somali Milli İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı'nda çalışan bir Somali vatandaşıydı. Haziran 2021'de kaybolan İkran SMİGT'nin siber güvenlik departmanında çalışıyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.