İçeriğe atla

Bayat Köyü Camii

Bayat Köyü Camii'nin girişi (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci

Bayat Köyü Camii veya Bayat Köyü Eski Camii, Denizli ilinin Çivril ilçesine bağlı Bayat köyünün süslemeleriyle ünlü camisidir. Bayat Camii eski biçimi korunarak restore edilmiştir.[1][2]

Tarihçe

Bayat köyünde 16. yüzyıldan itibaren caminin varlığı bilinmektedir. Harimdeki ahşap direklerden birindeki Hicri 1289 tarihi üzerinden bugünkü caminin 1870 yılında inşa edildiği ve 1872-73 yıllarında da duvar resimlerinin yapıldığı tahmin edilmektedir. Ancak söz konusu direkteki tarihin caminin inşa tarihi olduğu, süslemelerin ise 1950'lerde gerçekleştirildiğine ilişkin bir görüş de mevcuttur.[1] Duvar resimleri ile süslemeleri restore edilen ve yenilenen cami, Nisan 2022 tarihinde ibadete açılmıştır.[3]

Mimari

Bayat Camii, köyün içinde yer alır. Kare plana yakın dikdörtgen planlı ve tek mekânlı bir yapıdır. Ahşap desteklere oturan düz damıyla Bayat Köyü Camii, Denizli bölgesindeki diğer köylerde 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyılda inşa edilmiş olan camilerle benzerlikler taşımaktadır. Caminin girişi ve dikdörtgen şeklindeki son cemaat yeri kuzey tarafta bulunmaktadır.[1][4]

Süslemeler

Caminin içinden bir görünüm (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci

Bayat Köyü Camii'nin süslemelerinin önemli bir kısmı yazılardan oluşur. Mihrabı ve haram duvarlarını dolanan bu yazılar kuşak, daire ve armut gibi çeşitli formlardaki istiflenmiştir. Yuvarlak kemerli basit bir nişten oluşan mihrapta, Kuran'ın Bakara Suresi'nin 255. ayeti (Ayetü'l-Kürsî) yazılmıştır. Bu yazının hemen üzerinde Âli İmran Suresi'nin 37. ayetinden alınmış cümle işlenmiştir. Caminin iç mekanında ayrıca "levha" biçiminde işlenmiş yazılar bulunmaktadır.[1]

Caminin duvar süslemelerinde tasvirler ve motifler de önemli yer tutar. Mihrabın batısındaki duvarda Kâbe tasviri, Osmanlı alfabesiyle “Âh mine’l-ʿaşk” yazı-resmi yer alır: "Âh mine’l-ʿaşkı ve hâlâtihi / Ahraka kalbî bi-harârâtihi / Âh aşkınla akan gözyaşlarım deryâ oldı / Âteşim müdhiş dagları yakdı”. Doğu duvarında ise, "Amentü" duasının gemi biçimindeki istiflenmiştir. Buradaki "Vav" harflerinin aralarında Ashab-ı Kehf sakinlerinin bir kısmının isimleri de yazılmıştır.[1] Dinsel yazı ve tasvirlerin dışında caminin duvarlarında bitki, çiçek gibi motifler işlenmiştir.

Galeri

  • Caminin minberi (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci
    Caminin minberi (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci
  • Caminin mihrabı (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci
    Caminin mihrabı (restorasyondan önce). Fotoğraf: Tülün Değirmenci

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Tülün Değirmenci, "Geleneğin "Geleneğin Yeniden İcadı: Bulanıklaşan Sınırlarda Bir Köy Camisinin Tasvirleri" Millî Folklor 126 (Yaz 2020), s. 118-135". 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  2. ^ ""Bayat Camisi Süslemeleri Eski Haline Dönüyor"- Genç Çivril". 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  3. ^ ""Tarihi Cami Kadir Gecesi İbadete Açıldı" - Genç Çivril". 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2023. 
  4. ^ ""Bayat Camisi - Denizli" - Türkiye Kültür Portalı". 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cami</span> Müslümanların ibadet mekânı

Cami, İslam dininin ibadet mekanıdır. Genellikle minaresiz küçük camilere veya bazı kurum ve kuruluşlarda ibadet için ayrılmış ufak mekanlara ise mescit denir.

<span class="mw-page-title-main">Nusretiye Camii</span> İstanbulda cami

Nusretiye Camii, İstanbul'un Tophane semtinde bulunan 19. yüzyılda inşa edilmiş selatin camidir. Halk arasında daha çok “Tophane Camii” olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Mihrap</span>

Mihrap, camide imamın namaz kıldırırken cemaatin önünde durduğu, kıble yönündeki duvarın ortasında bulunan oyuk ve girintili yer.

<span class="mw-page-title-main">Kocatepe Camii</span> Ankara, Kocatepede bir ibadethane

Kocatepe Camii, Ankara'nın Kocatepe semtinde 1967'de inşaatına başlanan ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 1987'de inşaatı tamamlanan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Fethiye Camii veya Teotokos Pamakaristos Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Çarşamba semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şişli Camii</span> İstanbul, Türkiyede bir cami

Şişli Camii, İstanbul, Türkiye'de, Şişli ilçesinde bulunan bir camidir. Halâskârgazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi'nin kesişmesiyle oluşan bir adacıkta konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hatuniye Camii (Tokat)</span> Tokatta cami, imaret ve medreseden oluşan Osmanlı dönemi külliyesi

Hatuniye Camii, Osmanlı padişahı II. Bayezid'in Tokat'ta annesi Gülbahar Hatun adına yaptırmış olduğu camidir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Sinop)</span>

Sinop Alaeddin Camii, Sinop ilinde, şehir merkezinde yer alan Selçuklu devri yapısı.

<span class="mw-page-title-main">Arslanhane Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde bulunan bir cami

Ahî Şerafeddin Camii veya halk arasında bilinen adıyla Arslanhane Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin güney ucunda bulunan 13. yüzyıla tarihlenen bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Cami (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Yeşil Cami, Bursa'da ilk dönem Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri arasında yer alan bir tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Fatih Paşa Camii, Türkiye'nin Diyarbakır şehrinde yer alan bir camidir. Şehrin ilk Osmanlı Valisi Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1516-1520 tarihleri arasında inşa ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hisar Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hisar Camii, İzmir, Konak ilçesinde, adını verdiği Hisarönü bölgesi ile Kemeraltı Çarşısı ve Kızlarağası Hanı çevresinde yer alan cami.

Bayat, Denizli'nin Çivril ilçesine bağlı bir mahalledir. Renkli duvar resimleriye bilinen camisiyle ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Ulu Camii</span>

Afyonkarahisar Ulu Camii, Türkiye'de Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan ahşap direkli anıtsal cami.

<span class="mw-page-title-main">Zincirli Camii</span> Ankarada bulanan tarihi bir cami

Zincirli Camii veya diğer adıyla Kazasker Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir camidir.

Çavuşlu Köyü Camii veya Dikiciler Camii, Artvin'in Borçka ilçesine bağlı Çavuşlu köyünde konumlanmış bir camidir. Günümüzde Çavuşlu köyünde yer almasına rağmen eskiden ayrı bir köy olan Murkivet'in camisidir. Bundan dolayı Murkivet Camii olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Camili Köyü Camisi</span> Borçkaya bağlı Camili köyündeki tarihi cami

Camili Köyü Camisi veya Hertvisi Camisi, tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Hertvisi olan Camili köyünde bulunan tarihi bir camidir. Köyün Hertvisi adının değiştirilmesinden sonra Camili Camii olarak adlandırılmıştır. Hertvisi Camii, Maçaheli vadisinin Türkiye tarafında tespit edilmiş sekiz ahşap camiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Muratlı Köyü Camisi</span>

Muratlı Köyü Camisi, Artvin'in Borçka ilçesinin Muratlı köyünde bulunan, ahşap 19. yüzyıl camisi.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Abdullah Halife Külliyesi</span> Tekkeköy, Yağlıderedeki bir külliye

Hacı Abdullah Halife Külliyesi veya Sarı Halife Külliyesi, Giresun ilinin Yağlıdere ilçesine bağlı Tekkeköy'de bulunmaktadır. Türkiye'de barok ve rokoko üslubu süslemelerin İstanbul dışında kullanıldığı ilk örnekler külliye kompleksine dahil caminin içinde yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.