İçeriğe atla

Bayağı papav

Bayağı papav
Meyvesi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms
(Kapalı tohumlular)
Klad Magnoliids
Takım: Magnoliales
Familya: Annonaceae
(Anonagiller)
Cins: Asimina
Tür: A. triloba
Asimina triloba
(Linnaeus) Michel Félix Dunal

Bayağı papav (Asimina triloba), en yaygın ve bilinen papav türüdür. ABD'nin doğusundan, Kanada'nın Ontario eyaleti,Newyork,Doğudan batıya Nebraska, Florida,Teksas'ın kuzeyinde yetiştirilmektedir.

Diğer papav türlerine göre daha büyük meyve vermesi ve -25 derece soğuğa dayanması ile bilinir.Bu türün özelliği yaprak döken bir bitki olmasıdır. Ağacın boyu 11 metreyi bulabilmekle birlikte nadiren de olsa 14 metreyi bulan ağaçlara rastlanmaktadır.

Fideleri 12–25 cm. yerden itibaren yoğun yaprakli dallı konik sekilde gelişerek bir tropik bitki görüntüsü alir.Çiçekleri 2–4 cm çapinda olup 3 dış 3 iç taç yaprak ve 3 çanak yapraktan oluşur. Çiçekler yapraklardan önce açar ayrica karpeller genellikle birden çok ovum içerir bu sebeple tek çiçekte birden çok meyve oluşabilir.

Papav çiçekleri erkek ve dişi yapıları aynı çiçekte taşımasına rağmen kendine verimsiz kabul edilmektedir. Bunun muhtemel sebebi ise, polenler dökülmeye basladığiında stigma polen kabul etmemektedir.Bu sebepten bayağı papavlar, iyi bir meyve verimi elde edebilmek için, karşı tozlanmaya ihtiyaç duyarlar.Dolayısıyla klon olmayan en az iki ağaç yetiştirmek gerekecektir.Hatta meyve şansı bakımından yetiştirilen cinslerin 2 ayrı kültür cinsinden olması tercih edilir. Bununla beraber bazı kendine verimli varyeteler de olduğu söylenmektedir.Örneğin "sunflower" kültür cinsinin kendi kendini tozladığı iddia edilmektedir; ancak bu henüz tam olarak ispatlanamamıştır.

Kahverengi renkli çiçekleri, kötü kokusuyla ters orantılı olduğu için arılar çiçeklerine pek ilgi göstermezler. Zira ağacın bugünkü anlamda arıların ortaya çıkmasından, çok önce oluştuğu tahmin edilmektedir. Bitki bu kötü kokuyu daha çok sinek ve böcekleri çekmek için kullanmaktadır. Bu sebeple tozlaşma işinde böcekler ve sinekler görev yapar.Bu kötü koku sebebiyle bitki evlerden uzak bahçelerde yetiştirilir. Bununla birlikte bitkinin erken bahar aylarında çiçek açması ve bu mevsimde sinek ve böcek popülasyonunun düşüklüğü sebebi ile yetiştirilir. Sinek ve böcekleri cezbedici çeşitli malzemeleri (çürümüş et gibi) ağaç çevrelerine yerleştirmekte veya çeşitli vasıtalar ile çiçekler arasındaki tozlaşmayı kendileri gerçekleştirmektedir.Papav derin, drenajı iyi olan, organik madde bakımından zengin, hafif asidik ve nemli topraklarda iyi yetişmektedir.

Papav meyvesi botanikte "berry" (üzümsüler) olarak sınıflandrılır. Meyvesi yuvarlak,oval veya böbrek şeklinde olabilir. Meyve ağırlığı 50 ile 500 gram arasinda olabilmekle beraber ortalama 150-200 gramdır. Pawpaw ağaçları 5-7 yıl arasında meyve vermeye başlar. Meyvelerinin tadının muz,mango,ananas andıran çok güzel ve kuvvetli bir aromaya sahip olduğu ve olgunlaşınca yenmesi gerektiği ayrıca ağaçtan erken koparılmaması belirtilmektedir.Olgunlaşan meyveler sari-kahverengi,siyah renk almaktadir olgunlaşmış meyveler oda sıcaklığında 2-3 günde bozulmaktadır. Buzdolabında 3 hafta kadar saklanabilmektedir.Bu güzel tada sahip meyve vitamin, mineral ve antioksidanlar bakımından oldukça zengindir.

Bununla birlikte ağaç kabukları içerdiği maddeler sayesinde pestisit olarak kullanıldığı gibi kanser tümörlerine karşı ilaç yapımında kullanılabilmektedir.[1] Ayrıca bitki yapraklarında böceklerin ve kuşların kendisine zarar vermesini engelleyen maddelere rastlanmıştır.[2] Bununla birlikte zebra çatal kelebeği bitki yapraklarını larvaları için kullanan kelebek türleri yanında,kuşlar ve rakunlar dahil pek çok hayvan ağacın meyvelerinden yararlanabilmektedir.

Resimler

Kaynaklar ve Dış bağlantılar

  1. ^ Zhao GX, Miesbauer LR, Smith DL, McLaughlin JL (Haziran 1994). "Asimin, asiminacin, and asiminecin: novel highly cytotoxic asimicin isomers from Asimina triloba". J. Med. Chem. 37 (13). ss. 1971-6. doi:10.1021/jm00039a009. PMID 8027979. 
  2. ^ Martin JM, Madigosky SR, Gu ZM, Zhou D, Wu J, McLaughlin JL (Ocak 1999). "Chemical defense in the zebra swallowtail butterfly, Eurytides marcellus, involving annonaceous acetogenins". J. Nat. Prod. 62 (1). ss. 2-4. doi:10.1021/np980308s. PMID 9917274. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prunus avium</span> gülgiller (Rosaceae) familyasından meyve ağacı

Prunus avium, gülgiller (Rosaceae) familyasından Kuzey Akdeniz kıyıları, Güney Kafkasya, Hazar Denizi ve Kuzeydoğu Anadolu'da doğal olarak bulunan meyve ağacı. Meyvesi olgunlaşmadan önce pembe bir çiçek açar. Kiraz meyvesini veren temel ağaç türüdür ve meyvesi tatlı kiraz olarak adlandırılır. Kiraz meyvesi veren diğer ağaç türleriyle birlikte Prunus subg. Cerasus alt cinsini oluşturur ve bu cinsin en bilinen üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Meyve</span> çiğ halde yenilebilir gıda

Botanikte meyve çiçeklenmeden sonra yumurtalıktan oluşan, çiçekli bitkilerde tohum taşıyan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek</span> bazı bitkilerin üreme organı

Çiçek bitkilerde üremeyi sağlayan organları taşıyan yapı. Bir çiçek, 4 kısımdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İncir</span>

İncir, dut familyası'ndaki küçük ağaç türleri olan Ficus caricanın yenilebilir meyvesidir. İncir, Akdeniz ve batı Asya'ya kadar yerlisi ağacı olup eski zamanlardan beri yetiştirilir. Şimdi hem meyvesi hem de süs bitkisi olarak dünya çapında yaygın olarak yetiştirilir. Ficus carica 800'den fazla tropikal ve subtropikal bitki içeren Ficus cinsinin tip türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Badem</span>

Badem, gülgiller (Rosaceae) familyasının Prunoideae alt familyasından meyvesi yenebilen küçük bir ağaç türüdür. Badem bu ağacın meyvesidir. Şeftali ile birlikte Prunus'un alt cinsi Amygdalusun içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Akasya</span> bitki familyası

Akasya, baklagiller familyasından Acacia cinsini oluşturan genellikle hep yeşil yapraklı ve dikenli ağaç ya da ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Kiraz eriği</span>

Kiraz eriği, gülgiller (Rosaceae) familyasından Doğu Avrupa, Güneybatı ve Orta Asya'ya özgü bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Periyant</span>

Periant

Tozlaşma ya da polenleşme, bitkinin erkek organında üretilen polenlerin çeşitli nedenlerle dişi organın tepecik bölümüne yapışması olayına denir. Böylece tepeciğe yapışan polenler, dişicik borusundan yumurtalığa iner döllenme meydana gelir. Döllenmiş yumurtaya zigot denir. Zigot gelişerek embriyoyu oluşturur. Bu polenlerin dişicik borusuna taşınması hava, su ve böceklerle olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Barut ağacı</span> Cehrigiller familyasından bir bitki türü

Barut ağacı, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından 4–5 m'ye kadar boylanan yaprak döken yavaş gelişen bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Çarkıfelek (bitki)</span> bitki cinsi

Çarkıfelek (Passiflora), çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550'den fazla türden oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Surinam kirazı</span> Bitki türü

Surinam kirazı, mersingiller (Myrtaceae) familyasından bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Barbados kirazı</span>

Barbados kirazı, Malpighiaceae familyasından meyvesi için tarımı yapılan bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora capsularis</span>

Passiflora capsularis, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarı çarkıfelek</span>

Sarı çarkıfelek, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Asimina tetramera</span>

Asimina tetramera, 4 yapraklı papav olarak bilinen Florida'ya özgü endemik bir türdür. Nesli büyük tehdit altındadır. Florida'da sadece Palm Beach, Martin Country gibi bölgelerde 950 adet kaldığı tespit edilmiştir. Küçük veya 2,3 gövdeli büyük bir çalı şeklinde kendini gösterir. ABD hükûmetince koruma altına alınmış bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">Atemoya</span>

Atemoya, şeker-elma ve çerimoya türünün çaprazlanması ile elde edilen hibrit (melez) bir türdür. Meyvenin popüler olduğu Tayvan'da ananas şeker-elma olarak karıştırılmaktadır. İsrail,Mısır,Lübnan,Venezuela, Tayvan'da da yetiştilmektedir ama özellikle anavatanı Amerika'nın tropik bölgeleridir. Meyvesi Lübnan mutfağında tatlı yapımında da kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çerimoya</span>

Çerimoya, Annona cherimola bitkisinin meyvesidir. Temelde Annonia ve roolinia diye iki ayrı çeşidi bulunmaktadır. Annona çeşidi en tanınan bilinen çeşidirdir.Asimina, Duguetia, Fusaea ve Porcelia ise bu meyvenin en çok bilinen türlerindendir.Meyvenin Annona türünün yaprakları 2–5 cm uzunluğundadır, buna karşın 7–15 cm uzunluğunda 6–10 cm genişliğinde yapraklara sahip türleride vardır. Genellikle küçük bodur ağaçlarda yetiştirilmektedir. Yaprakları ovaldir.Ağaç aşağı yukarı 7 metre boya sahip olup ufak gruplar halinde 6 yapraklı 2,3cmlik sarı,kahvrengi tabanı mor benekli çiçekleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tamarillo</span>

Tamarillo, Solanum cinsine bağlı Solanum betaceum türünün meyvesidir. Olgunlaşmış hali olan yumurta şeklindeyken yenilir. Küresel olarak, özellikle Peru, Kolombiya, Yeni Zelanda, Ekvador, Ruanda, Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yaygındır.