İçeriğe atla

Bayağı kuzgun

Bayağı kuzgun
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Corvidae
(Kargagiller)
Cins: Corvus
Tür: C. corax
Corvus corax
Linnaeus, 1758

Bayağı kuzgun, karakarga veya kelağ (Corvus corax), kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsine ait, zekası, büyüklüğü ve simsiyah olması ile dikkat çeken bir kuş türü.

Özellikleri

Kanat açıklığı 1,5 metreye ulaşabilir. İri ve uzun gagası, baklava biçimli kuyruğu, onu uçarken tanınmasını sağlar. Vücudundaki tüm tüyler siyah, boyun altı tüyleri diktir.[1] Yerleşik ve gezici kuşlardır. Boyları yaklaşık 64 cm'dir. 3-6 arası yumurta yumurtlarlar. Kuluçka süreleri 12 gün, yavru kuşların uçma süreleri 16 gündür. Gagaları kalın, çok kuvvetli ve siyahtır. Ötüşleri, uçarken "korrk" şeklinde, uyarı içinse "rrab, klong" şeklindedir. Uçarken kuyrukları kama şeklinde durur. Basit, çalı çırpıyla yaptıkları yuvalarını ağaçların ya da kayalıkların üzerine yaparlar. Sürü oluştururlar ve bir arada bulunmayı severler. Kendilerinden daha kuvvetli olan kuş türlerine saldırabilirler.[2]

Kuzgunların zekasıyla ilgili anlatılan çok sayıda öykü duyulabilir; çünkü kargagiller içinde en akıllı kuşlar oldukları düşünülmektedir.[kime göre?] Bunda, oyunculuklarının ve akrobasi yeteneklerinin yanı sıra, çeşitli sorunlarla çözüm üretebilme özelliklerinin de katkısı büyüktür. Sorunlarını çözümlerken doğada bulunan materyallerden de yararlanırlar. Kuzgunlar aynı zamanda hırsız kuş olarak da bilinirler. Bunun nedeni dişilerini etkilemek için özellikle parlak, beyaz ve mavi renkteki nesneleri yuvalarına taşımalarıdır.[1]

Beslenme

Kuzgunlar omnivordur ve kendilerine nazaran küçük memeliler, hayvan yumurtaları, hayvan leşlerinden meyveler ve bazı kuş türleri gibi geniş bir skalada beslenir.[3]

Dağılımları

Palearktik'de yaygındırlar.

Deniz seviyesinden dağ zirvelerine kadar her yerde yaşayabilirler. En çok hayvancılıkla uğraşılan dağlık bölgelerde yaşarlar. Kuzgunlar göç etmezler fakat hava sıcaklığına bağlı olarak bulunduğu yerden yüksek ve alçak kısımlara taşınabilirler. Dünya genelinde Kuzey Amerika, Avrupa ve Orta Asya'da yaygın olarak gözlemlenebilir. Türkiye'de ise Beykoz dahil olmak üzere hemen hemen her bölgede yaşarlar[4]

Dahası

11. ve 16. Yüzyıllar arasında Orta Türkçe sözlüğüne göre aynı anlama gelen karga ve kuzgun ‘lanet, beddua, hakaret’ anlamına gelmekteydi. Aynı zamanda ‘çok kara karga’ da denmekteydi. Birçok mitolojide, kültürde ve inançta karşımıza çıkmaktadırlar. Birçok dünyaca inanca göre bu kuşlar bilge ve inançlı olarak tasvir edilmiştir[5]

Şamanizm

Hayda Kızılderililerine göre insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.
Nunivak Çupiklerinden kuzgun maskeli bir erkek, 1929. Yupikler, şaman inancına göre kuzgun (tulukaruk) tarafından yaratılmıştır

ABD'de Alaska eyalertindeki Hayda ve Tlingit Kızılderilileri ile Yupik ve İnyupik Eskimolarının geleneksel inancı olan şamanizmde insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.

Ayrıca pagan tanrısı Odin'in 2 kuzgunu vardır.Bu kuzgunlar ona dünyadan haberler getirir.Kuzgunlardan birinin adı Huginn (düşünce) ve diğerinin adı Muninn'dir (hafıza).

Kaynakça

  1. ^ a b Bilim Çocuk 75. Sayı Alp Akoğlu
  2. ^ Hayatın Temel Kuralları, Omurgalılar Cilt III, Kısım II, Prof. Dr. A. Demirsoy
  3. ^ "Kuzgun - eBird". ebird.org. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  4. ^ Bilgin, Sercan. "Kuzgun". 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  5. ^ Korkut, Gizem (Aralık 2020). "TÜRKÇE SÖZLÜK'TEKİ TÜRKÇE KÖKENLİ KUŞ ADLARININ AD BİLİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ". 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bayağı serçe</span> kuş türü

Âdî serçe ya da bayağı serçe, serçegiller (Passeridae) familyasından coğrafi dağılımı çok geniş olan en yaygın ve en iyi tanınan serçe türü.

<span class="mw-page-title-main">Penguen</span> uçamayan, dimdik durabilen, perde ayaklı deniz kuşları

Penguen, Sphenisciformes takımında Spheniscidae familyasında yer alan, uçamayan, yüzebilen, dimdik durabilen, perde ayaklı deniz kuşudur. Güney Kutbu, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Amerika, Güney Afrika ve Galapagos Adaları'nın kıyılarında yaşarlar; ancak Kuzey Kutbu da dâhil olmak üzere Kuzey yarımkürede penguenler bulunmaz. Büyüklük bakımından 30–105 cm arasında değişik 18 kadar türü bilinmektedir. Hemen hemen tüm penguen türleri Güney Yarımküre'ye özgü olsa da, sadece Antarktika gibi soğuk iklimlerde bulunmazlar. Aslında, o kadar uzak Güney'de sadece birkaç penguen türü yaşamaktadır. 18 türden 5'inin Antarktika'da, 4'ünün alt-Antarktika adalarında yaşadığı ve bu türlerden sadece 4'ünün soğuk iklimde, 14'ünün ılıman ve sıcak iklimlerde yaşadıkları belirtilmektedir. Ilıman bölgede birkaç tür bulunur, ancak bir tür, Galapagos pengueni Ekvator yakınlarında yaşar. Penguenlerin en irileri olan İmparator penguen 45 kg ağırlığa ulaşır. Sıcak bölgelere doğru gidildikçe boyları küçülür. Denizlerdeki kabuklular, balık ve mürekkep balıkları ile beslenirler. Tüyleri kuş tüylerine hiç benzemez. Sırtları siyah veya gri, karın kısımları beyaz ince ve pulsu tüylerle örtülüdür. Türler birbirinden, başlarındaki renkli tüyleriyle ayrılır. Kuyrukları kısa ve ayakları vücutlarının gerisinde olduğundan rahatlıkla dimdik ayakta durabilirler. Denizde, saatte 10 deniz mili hızla yüzebilirler. Hatta gerektiğinde bu hızlarını iki katına çıkarabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Karga</span> Kuş türü

Karga, kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsini oluşturan, orta boylu, güçlü ayakları ve düz iri gagaları olan siyah ve zeki ötücü kuşlar.

<span class="mw-page-title-main">Koyu sırtlı saka</span>

Koyu sırtlı saka, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından saka türü.

<span class="mw-page-title-main">Kuğu</span>

Kuğu (Cygnus), ördekgiller (Anatidae) familyasına ait çok iri ve genellikle beyaz su kuş türlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Mavi alakarga</span>

Mavi alakarga, kargagiller (Corvidae) familyasından genelde Kuzey Amerika'da bulunan bir alakarga türü.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa saksağanı</span>

Avrupa saksağanı, kargagiller (Corvidae) familyasından tarlalar, orman kenarları, parklar ve banliyölerde yaygın görülen bir kuş türü. Avrupa'da boydan boya, daha çok Asya'da ve Kuzeybatı Afrika'da üreyen yerleşik bir kuştur.

<span class="mw-page-title-main">Saksağan</span> karga ailesinden büyük bir kuş

Saksağan, kargagiller (Corvidae) familyasından uzun kuyruklu kuş türlerini kapsayan bir cins ve Pica, Urocissa, Cissa, Cyanopica cinslerini oluşturan kuş türlerinin ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kargagiller</span>

Kargagiller ya da Corvidae, karga, kuzgun, saksağan, alakarga, treepies, dağ kargası ve göknar kargası gibi cinsleri kapsayan ötücü kuşlar familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Göknar kargası</span>

Göknar kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından ötücü bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarı gagalı dağ kargası</span>

Sarı gagalı dağ kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından ötücü bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Çöl kuzgunu</span>

Çöl kuzgunu, kargagiller (Corvidae) familyasından kuzguna benzer bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Leş kargası</span> kuş türü

Leş kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından, batı Avrupa ve doğu Asya'da yaşayan bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Leylekgiller</span> Bir kuş familyası

Leylekgiller ya da Ciconiidae, kendilerine özgü Ciconiiformes takımında sınıflandırılan, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı poyraz kuşu</span>

Bayağı poyraz kuşu, poyraz kuşugiller (Haematopodidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal aynak</span> Kuş türü

Kutsal aynak, aynakgiller familyasından bir aynak türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

<i>Ciconia episcopus</i>

Ciconia episcopus, leylekgiller (Ciconiidae) familyasından büyük ve uzun bacaklı bir kuş türü. Bilimsel adı Hristiyan din adamları tarafından giyilen siyah ve beyaz giysilerden gelmektedir.

<i>Theristicus caudatus</i> Kuş türü

Theristicus caudatus Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür. Oldukça büyük bir aynak olan bu kuş Güney Amerika'nın doğusu ve kuzeyinde açık alanlarda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Corvus brachyrhynchos</span> Kuş Türü

Amerikan kargası (Corvus brachyrhynchos) kargagiller familyasının ötücü kuşlar türlerindendir. Kuzey Amerika'nın çoğunda yaygın olarak görülen bir kuştur. Amerikan kargaları, leş kargalarının ve başlıklı kargaların Yeni Dünya'daki karşılığıdır. Amerikan kargası ve başlıklı karga boyut, yapı ve davranış açısından çok benzer olsalar da ötüşleri farklıdır. Yine de Amerikan kargası, Avrasya'daki başlıklı karganın oynadığı rolü üstlenir.