İçeriğe atla

Bayağı kiraz kuşu

Bayağı Kirazkuşu
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Emberizidae
(Kirazkuşugiller)
Cins: Emberiza
Tür: E. hortulana
İkili adlandırma
Emberiza hortulana
Linnaeus, 1758
Emberiza Hortulano

Bayağı Kirazkuşu (Emberiza hortulana), Kirazkuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından İspinozgiller (Fringillidae) familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca çinte,[1][2] bayağı çinte,[1] ortolan,[2][3][4] kirazkuşu[4][5][6] olarak da adlandırılır. Bu kuşun genel adı Fransızcadır. Kuşun bilimsel adı, Latince'de hortulanus, "bahçıvan kuşu" anlamına gelir. (Bu kelime de "hortus" kelimesinden türemiştir. "hortus", "bahçe" demektir.)

Avrupa ülkelerinin birçoğunda ve Batı Asya'da yerel bir kuştur. Sonbaharda tropikal Afrika'ya göçer ve Nisan sonu ya da Mayıs başında geri döner. Dağılımı üreme alanıyla paralellik gösterir ve oldukça yereldir. Bunun için de türün dağılımının saptanması oldukça zordur. Fransa'da bağları tercih ettiği söylenmektedir. Fakat kesinlikle asmalardan beslenmez. Ve diğer ülkelerde de eşit olarak üzüm bağlarında bulunup bulunmadığı meçhuldür. İskandinavya'nın kuzey uçlarına ve Kutup Dairesi'nin ötesine kadar uzanır. Mısır tarlalarına ve komşu tarlalara dadanır. Britanya Adaları'nda ilkbaharda ve özellikle sonbaharda nadir görünür.

Bayağı Kirazkuşu 16 cm uzunluğunda ve 20-25 g ağırlığındadır. Görünüş ve alışkanlık olarak Sarı Kirazkuşu'na çok benzer. Fakat tür olarak parlak renklerden yoksundur; örneğin Bayağı Kirazkuşu'nun kafası parlak sarı yerine yeşilimsi gridir. Erkeğin oldukça tekdüze şarkısı Sarı Kirazkuşu'nunkine benzer.

Bayağı kirazkuşu yuvaları yerde ya da yere yakın yerlerde bulunur. Birçok kirazkuşunda olduğu gibi yumurtalarda nadiren çizgili işaretler görülür.

Doğal rejimini tohumlar oluşturur. Fakat yavrularını beslerken kanatlı böcekler ve diğer böcekleri de yer.

Koruma

Emberiza hortulana

Bu türün sayısı en az on Avrupa ülkesinde azalmaktadır. Buna rağmen türün toplam popülasyonu 400,000-600,000 çift olarak tahmin edilmektedir.

Fransa'da 1960-1980 yılları arasında 17 bölümde yok olmuşlar, diğer 7 bölümdeyse sayıları oldukça azalmıştır. 1992 yılındaki tahmini Fransa popülasyonu 15,000 çifttir.

Bu hızlı gerilemenin nedenleri doğal ortamlarının tahrip edilmesi, yuvalama alanlarının azalması ve tarım arazilerindeki değişiklikler olarak gösterilmektedir. Avcılık (özellikle Landes bölgesinde) yılda 50,000 kuşun yok olmasının sorumlusudur. (Bu sayı Almanya, Belçika ve Hollanda'nın Bayağı Kirazkuşu popülasyonunun 10 katıdır.)

Bu tür Avrupa'da korunan türler arasındadır ve Fransa'da satışı yasadışıdır. Fakat Gaskonya bölgesinde yaz sonunda semirdiği zaman hala yakalanmaktadır. Bu uygulama politik olarak hassastır ve en önemli sebeplerinden biri de "Avcılar ve Balıkçılar" gibi grupların yöresel başarılarıdır.

Eylül 2007'de Fransız hükûmeti en sonunda türün zorlayıcı kanunlarla korunmasının ve bu kanunların 8 yıl süresince kanun kitaplarında yer almasının planlandığını duyurdu.

Notlar

  1. ^ a b "çinte". AnaBritannica. 6. İstanbul: Ana Yayıncılık. 1986. ss. 481-482. 
  2. ^ a b Çakmak, Merete (2005). Anadolu Kuş Adları Sözlüğü:İngilizce-Türkçe-Latince. İstanbul: Kitap Yayınevi. s. 74. ISBN 975-6051-03-5. 
  3. ^ Karol, Sevinç (1963). Zooloji Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 
  4. ^ a b Karol, Sevinç (1998). Biyoloji Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 
  5. ^ Bülent Gözcelioğlu (2002). "Türkiye Tür Listeleri Sınıf:Aves (Kuşlar)". TÜBİTAK. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  6. ^ Guy M. Kirwan (2008). The Birds of Turkey. Londra: Christopher Helm. ISBN 978-1-4081-0475-0. 

Dış bağlantılar

Virtual Birds'de Bayağı kiraz kuşu kuşunun kuş sesi bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ağaç serçesi</span> Ilıman bölgede üreyen bir serçe türü

Ağaç serçesi, serçegiller (Passeridae) familyasından Avrasya ve Güneydoğu Asya'nın ılıman çoğu bölgesinde üreyen bir serçe türü. Orman serçesi ya da dağ serçesi de denir. Doğal olarak bulunduğu bölgenin dışında bulunan bazı bölgelere de sokulmuş bir kuş türüdür. Birbirine benzeyen erkek ve dişinin tepesi ve ensesi kızıl kahverengi, göğsündeki siyah leke küçüktür. Ayrıca beyaz yanaklarında da birer siyah benek bulunur. Alt türleri arasında farklılık çok azdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaya kiraz kuşu</span>

Kaya kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasından Güney Avrupa’daki taşlık, kayalık yamaçlar ve harabelerinde yaşayan bir kuş türü. Ayrıca kaya çintesi ve kaya yelvesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kar kiraz kuşu</span> Kuş türü

Kar kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasından bir kuş türü. Kuzey enlemlerin kuşudur, kuluçka iklimi olarak tundra bölgelerini tercih eder. Ayrıca alaca kiraz kuşu, alaca çinte ve kar çintesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı boyunburan</span>

Bayağı boyunburan, ağaçkakangiller (Picidae) familyasından ağaçkakana benzeyen bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak başlı kiraz kuşu</span>

Ak başlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasından ayrı olarak sınıflandırılmışlardır. Ayrıca akbaş kiraz kuşu, ak başlı çinte ve ak başlı yelve olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sarı kiraz kuşu</span>

Sarı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca sarı çinte, sarı yelve olarak da adlandırılır. Vatanı Avrasya olan bu kuş türü Yeni Zelanda ve Avustralya'ya sokulmuştur. Avrupa'da yaşayanların çoğu yıl boyunca üreme bölgelerinde kalırken doğuda yaşayan alt türleri kısmen göçmendir ve popülasyonun çoğu kışı geçirmek için güneye iner. Erkeğin kafası parlak sarı, sırtı çizgili kahverengi, kuyruk sokumu kızıl kahverengi ve karnı da sarı renklidir. Dişi ve erişkin olmayanların tüyleri erkeklerin daha mat renklisidir. Çalılık ve orman kenarlarında açık alanlarda yaygın olarak yaşarlar. Şakıması en yakın akrabası ak başlı kiraz kuşuna benzer.

<span class="mw-page-title-main">Bahçe kiraz kuşu</span>

Bahçe kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca boğmaklı çinte, bahçe çintesi ve çit kiraz kuşu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Boz kiraz kuşu</span>

Boz kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmışdır. Ayrıca boz çinte, kül rengi yelve ve gri kiraz kuşu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ak kaşlı kiraz kuşu</span>

Ak kaşlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasından ayrı olarak sınıflandırılmışlardır. Ayrıca ak kaşlı çinte olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kiraz kuşu</span>

Küçük kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca küçük çinte, cüce yelve ve cüce kiraz kuşu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Bataklık kiraz kuşu</span>

Bataklık kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca bataklık çintesi, saz çintesi ve sazlık yelvesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl başlı kiraz kuşu</span>

Kızıl başlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca kızıl başlı çinte, bozkır kiraz kuşu, kahvebaş kiraz kuşu ve pasbaşlı kiraz kuşu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kara başlı kiraz kuşu</span> kuş türü

Kara başlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasına ait bir ötücü kuş türüdür. Ayrıca karabaş çinte, kara başlı çinte ve karabaş kiraz kuşu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Tarla kiraz kuşu</span> kuş türü

Tarla kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türüdür. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca tarla çintesi ve ekin yelvesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sağangiller</span>

Sağangiller ya da Ebabilgiller, kuşlar (Aves) sınıfının, Çobanaldatanlar (Caprimulgiformes) takımına ait bir kuş familyası.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı taşçeviren</span>

Bayağı taşçeviren, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından bir çulluk türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı aynak</span>

Bayağı aynak, aynakgiller (Threskiornithidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı sülün</span>

Bayağı sülün, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı kerkenez</span> doğangiller (Falconidae) familyasından kerkenez grubuna ait ince bir doğan türü

Bayağı kerkenez, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımının doğangiller (Falconidae) familyasından kerkenez grubuna ait ince bir doğan türü. Çoğu kez yalnızca kerkenez olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşaklı kiraz kuşu</span> kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü

Kuşaklı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca söğüt çintesi olarak da adlandırılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.