İçeriğe atla

Bay-Tayga (il)

Bay Tayga ili

Бай-Тайга кожуун (Tuva Türkçesi)
BayrakArma
Bay Tayga kojuunu bayrağı Bay Tayga kojuunu resmi arması
Konum
Bay Tayga ili
Bay Tayga ili
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Bay Tayga ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Ekonomik Bölge:Doğu Sibirya Ekonomik Bölgesi
Başkent:Teeli
Belediye:Çimismaa Kaşpık-ool
Genel bilgiler
Yüzölçüm: 7.900 km² (3.050 sq mi)
Nüfus:10.625 (09/2020)
 - Yoğunluk:1 /km² (3 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili:Tıva Türkçesi
Kodu:39442
Resmî
İnternet sayfası:
Bai-Taiga


Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

Coğrafya

konumu

Bay-Tayga, Tıva Cumhuriyetinin batı bölümündedir.

Kuzeyde — Hakasya, batıda — Altay Cumhuriyeti, güneyde — Möngün-Tayga ili doğuda - Barun-Hemçik ili ile kuşatılmıştır.

Alanı — 7,9 bin km²dir.

Dil

Baytayga'nın Tıva Türkçesi diyalektiği, Altay Türkçesine telaffuz olarak benzer bir Türk dilidir.

Tarih

Baytayga bölgesi tarihi en eski zamanlarda Türklerin merkezi olan Ötüken'e yakın ve aynı zamanda Türk boylarının birleşim yeri olmuştur.

Nüfus

2020 nüfus sayımına göre nüfusu 10.625 kişidir .

2004200520062007200820092010201120122013[1]2020
12 31712 23512 16412 23812 39512 47210 80310 77810 57210 51710.625

Ulaşım

Baytayga ili ve Kazakistan'ın doğu illeri arası demir yolu, asfalt dört şeritli yol ve hava yolu gereği vardır. Rusya'nın politik hesapları sebebiyle Tuva ve Kazakistan arası ulaşım zor şartlarda yapılmaktadır. Eğer demir, kara ve hava yolu ulaşım rahat ve hızlı bir şekilde gerçekleşirse Tuva ve Kazakistan ticareti bölgede damgasını vurur. Tuva'nın bütün tarım ürünü mamüllerini Kazakistan karşılaması ve Kazakistan'ın da soydaş Tuva Türkleri ile kültürel birlikteliğinin artması mümkün olabilecektir.

Turizm

Turistlerin en çok uğrak yeri olan turizm rekreasyonel alanları: Baytayga dağı, Nogaan (yeşil) göl, Karagöl, Meşken göl, Bel arjaan, Şivilig arjaan, Dustughem arjaan, Çaraş daş, Kızıl dag köyü, Balbal taş,

Ekonomi

Bay-Tayga bölgesinin ekonomisi hayvancılığa dayanır. Rusya politik olarak diğer Türk bölgeleri ile Bay-Tayga bölgesi arasına demir yolu ve başka ulaşım vasıtalarının oluşması için engel çıkarmaktadır. Halbuki bölge Kazakistan ile doğrudan ulaşımı olabilecek bir stratejik coğrafi konuma sahiptir. Bay-Tayga bölgesi ile Kazakistan arası demir yolunun yapılması Türk Dünyasının birlikteliği için de çok önemlidir.

Bölgeden görünümler

Kaynaklar

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (şehir)</span>

Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Teeli</span>

TeeliTıva Cumhuriyetinde Bay-Tayga Bölgesi'nin veya ilçesinin merkezi olan bir yerleşim birimidir. Teeli denilen yerleşim birimi 4 köyü de içine almaktadır: Orta Teeli köyü, Hemçik köyü, Sovhoz, Nayıral (Dostluk).

<span class="mw-page-title-main">Barıın-Hemçik (il)</span>


Barıın-Hemçik İli, Rusya Federasyonu içinde yer alan özerk Türk ülkesi Tuva Cumhuriyetinde 17 idari il biriminden biridir. İl merkezi, Kızıl-Majalık adlı yerleşim yeridir. Kızıl Majalık'ın nüfusu 5000, bütün ilin nüfusu ise 14,7 bin kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Çöön-Hemçik (il)</span>

Çöön-Hemçik İli Rusya Federasyonu özerk Tuva Cumhuriyetinin 17 idari yönetiminden bir il belediyesidir. Çöön-Hemçik ilinin yönetim merkezi Çadaana yerleşim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Möngün-Tayga (il)</span>

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (il)</span>

Biy-Hem ili, Tuva Cumhuriyeti'nde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi Turan şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Çaa göl (il)</span>

Çaa-Höl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Çaa-Höl.

<span class="mw-page-title-main">Şuy</span>

Şuy, Rusya Federasyonu Tuva Cumhuriyeti Baytayga bölgesinde yer alan bir köy adı.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> SSCBe bağlı bir özerk devlet

Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, — Altay Dağları-Sayan Dağları dolayında 10 Ekim 1961 tarihinde kurulan 31 Mart 1992 tarihinde yıkılan ve Sovyetler Birliği'nin özerk bir cumhuriyeti.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bay Tayga</span>

Bay Tayga – Doğu Sibir'in en büyük dağ sırtlarından birisi. Yüksekliği 3485 metre. Möngün Tayga'nın sonrasında, ikinci sırada yer alır.

Alaş yaylası dağı - Tuva Cumhuriyeti'nin Bay Tayga kojununda bir dağ.

Baytal sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Baytaldır. 2020 yılı nüfusu 1864 kişidir. Bay-Tal belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Baytaldır.

Kızıldag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Kızıldağdır. 2020 yılı nüfusu 771 kişidir. Kızıl-Dag belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Kızıldağdır.

Şuy sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Şuydur. 2020 yılı nüfusu 1800 kişidir. Şuy kırsal belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Şuydur.