İçeriğe atla

Bauırjan Momışulı

Baurjan Momışulı. (Kazakça: Бауыржан Момышұлы)
LakabıAksakal
Doğum24 Aralık 1910(1910-12-24)
Dzuvalı, Jambıl Eyaleti Rus İmparatorluğu
Ölüm10 Haziran 1982 (71 yaşında)
Almatı
BağlılığıRus İmparatorluğu Rus İmparatorluğu (1910-1917)
Sovyetler Birliği Sovyetler Birliği (1917-1982)
Hizmet yılları1932-1955
RütbesiMuhafız birlikleri albayı
Çatışma/savaşlarıII. Dünya savaşı
ÖdülleriLenin Nişanı

Kızıl Yıldız Nişanı
Sonraki işiKazakistan Yazarlar Birliği üyesi
Politbüro üyesi

Baurjan Momışulı (Kazakça: Бауыржан Момышұлы) (24 Aralık 1910 - 10 Haziran 1982) Kazak asıllı Sovyet vatandaşı. II. Dünya Savaşı sırasında Kızılordu saflarında gösterdiği başarılardan dolayı Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilmiştir.

Hayatı

Doğum tarihi (24 Aralık 1910) yılında köylü bir ailenin çocuğu olarak Kazakistan şimdiki Dzhuvali ilçesi, Jambul ili, Urak-Balga köyünde doğdu. Kazak. 1929 yılında 9 yıllık mektepten mezun oldu. Endüstriyel Bankası ekonomisti, yönetim kurulu sekreteri, ilçe polis karakolu, Alma-Ata askeri komiserliğin eğitmen şefi olarak çeşitli görevler yapmıştır. 1932 -1934 yıllar arasında ve 1936 itibaren Kızıl Ordu'da askerlik yapmıştır. 1933 yılında Askerî Alay okulundan mezun oldu.

316-ncı Piyade alayında (1941 kasım ayına dek 19-ncu Muhafız tümeni), 1941 kasım ayından itibaren Batı cephesindeki 16-ncı Ordu, 8-nci Kızıl Muhafız birlikleri, 316-ncı Piyade alayında tabur komutanlığını yapmıştır.


Momışulinin Almatıdaki heykeli

II. Dünya Savaşı

Ana madde: Moskova Muharebesi

Tümgeneral İvan Panfilov komutasındaki efsanevi tümenin bir parçası olarak Eylül 1941 yılından itibaren II. Dünya Savaşı'nın savaşlarına katıldı. Teğmen Momışuly 1073 Piyade Alay taburuna komutanlık yapmış (316-ncı, Kasım 1941 y. itibaren 8. Muhafız Piyade Tümeni, 16. Ordu, Batı Cephesi). II Dünya savaşının en ölüm kalım savaşı Moskova muharabesi'nde ve irili ufaklı 27 savaşa kahranamca katılmıştır. 16-18 Kasım 1941 Wehrmacht'ın Moskova'ya ikinci genel saldırısı sırasında Teğmen Momyshuly'nın taburu Matronina köyü yakınlarında, ordunun esas bölümlerinden izole durumda, Moskovoya giden Volokolamsk karayolu üzerinde kahramanca savaştı. Tabur komutanı hünerli yönetimi ve öncülüğü vasıtasıyla Nazilerin bu cephede ilerlemesine 3 gün geciktirdi. Bundan sonra, Teğmen Momysh-uly taburunu muharebeye uğramadan, kuşatmayı bozarak esas kuvvetlere yol açtı.

19. Muhafız Piyade Alayı komutanı olarak 26-30 Kasım 1941 Muhafız tümeni yüzbaşısı Momışuly şiddetli çatışmalarda düşmanın boyununu eğerek, Moskova bölgesinin Sokolovo köyü yakınında dört gün başarıyla düşman saldırılarına mücadele etti. 5 Aralık 1941 B. Momyshuly, yaralanmıştır, ancak savaş cephesini bırakmadı. Moskova bölgesi, Dubrovka köyünde savaş sırasında, yine ciddi yaralandı ve 1944 Mart ayına kadar hastanedeydi. Aynı yıl Genelkurmay Askerî Akademisi memurları kurslarından mezun oldu.

21 Ocak 1945 tarihinde, Muhafızlar Albayı Bauırcan Momyşuly 6. Muhafız Ordusu 2-Birinci Baltık Cephesi 9. Muhafız Piyade Tümeni 2 inci Muhafız Piyade Kolordusuna emretti. Şubat - Mart 1945, Priekule istasyonu (Litvanya) kuzey-batı kısmının düşmanın müstahkem üç şeritli savunma cephesini ustaca kırdı ve düşmanı ağır kayıplara uğrattı. Saldırı sonucunda, tümen düşmanın insan gücü ve askeri donanma, teçhizatlarına büyük zarar verdi, 15 köyü düşman elinden azat ettiler.

Savaş sonrası biyografisi

Savaştan sonra, cesur bir subay SSCB Silahlı Kuvvetlerinde hizmet etmeye devam etmiştir.

  • 1948: Genelkurmay Askerî Akademisi'nden mezun oldu.
  • 1950: Kızılordu Lojistik ve Askerî Tedarik Akademisinin öğretim görevlisi.
  • 1955 Aralık: Kazakistan Yazarlar Birliği üyesi.

Geleneği

Momışuly'nin adını taşıyan liseler ve sokaklar ülkenin her köşesinde Almatı (№ 131), Zhambyl (№ 44), Çimkent (№ 42), Atırau şehirlerinde, Jambul ilinin Assa kasabasında ise bir spor okulu bulunmaktadır. Almatı şehrinde askeri yatılı okul, Dzhuvaly ilçesinde bir köy kahramanın adını taşımaktadır. Kazakistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Polis okulu önüne(Çimkent), 2010 yılında ise Almatı şehrinin 28 Panfilov Parkında kahramana anıt dikilmiştir.

Eserleri

  • Bir gece hikâyesi
  • Biz Moskova için
  • Savaş psikolojisi
  • Orgeneral I.V. Panfilov hakkında "Bizim orgeneral" biyografik romanı
  • Bizim Aile kısa öyküler kitabı (1976 yılında Kazakistan Sovyet Devlet Ödülü verildi)
  • Küba görüşmeleri

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Bauırjan Momışulı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birinci İnönü Muharebesi</span> Askeri harekât

I. İnönü Muharebesi, 6 Ocak 1921 tarihinde iki koldan taarruza geçen Yunan kuvvetleriyle İnönü mevzilerinde savunmada olan Ankara Hükümeti kuvvetleri arasında yapılan muharebedir. 6 Ocak 1921 tarihine kadar Uşak ve Bursa bölgesinde hazırlıklarını sürdüren Yunanlar, Türk-Batı Cephesi birliklerinin Çerkez Ethem Kuvvetlerinin Tenkili harekâtı ile meşgul olmasından da faydalanarak, İnönü-Eskişehir istikametinde taarruza başladılar. 6-9 Ocak 1921 tarihleri arasındaki muharebeler, örtme ve emniyet kuvvetleri harekâtı şeklinde cereyan etti. İnönü mevzilerindeki muharebeler 10 Ocak 1921 tarihinde başlamış, Yunan kuvvetlerinin taarruz çıkış hatlarına çekildiği 11 Ocak 1921 tarihine kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">57. Piyade Alayı (Osmanlı)</span> Osmanlı askeri bölüğü

57. Piyade Alayı, Osmanlı İmparatorluğu ordusuna mensup alay. Çanakkale Kara Muharebeleri'nin başlangıcı kabul edilen Anzak Çıkarması ve sonrasında gerçekleşen muharebelerdeki başarısıyla bilinir. Alay, 30 Kasım 1915 tarihinde Osmanlı Padişahı V. Mehmed tarafından Altın ve Gümüş İmtiyaz Madalyaları ve Harp Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Walter Model</span> Nazi Almanyasında Generalfeldmarschall

Otto Moritz Walter Model, Alman mareşal. II. Dünya Savaşı sırasında çoğunlukla Doğu Cephesi'nde ve batıda savaşın ikinci yarısında yaptığı savunma savaşları ile bilinir. Wehrmacht'ın en iyi savunma taktiklerinin ismi olmuştur. Agresif bir panzer komutanı olmasına rağmen, iyi savunma savaş uygulayıcısı olarak tanındı. 9. Ordu'nun başında iken 1941-1942'deki yaptığı savunma savaşları sayesinde onun başarısı gelecekteki kariyerini belirledi.

<span class="mw-page-title-main">Hasso von Manteuffel</span> Alman politikacı

Hasso von Manteuffel, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın General der Panzertruppe'si ve Batı Almanya siyasetçisi.

8. Süvari Kolordusu, Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu'suna bağlı ve II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde katılan süvari kolordusu.

4. Ordu, SSCB'nin Kızıl Ordu'suna bağlı ordu.

<span class="mw-page-title-main">Moya Moskva</span>

Maya Moskva, Sovyet popüler şarkısı. 5 Temmuz 1995 tarihinden itibaren Moskova şehrinin şarkısı.

Yelnya Muharebesi, Barbarossa Harekâtı'nın başlarında Alman kuvvetlerinin Yelnya kenti ve çevresine yönelik taarruzlarıyla kentin ele geçirilmesi ve ardından Kızıl Ordu'nun icra ettiği bir karşı taarruz harekâtıdır. Karşı taarruz harekâtı, Stavka tarafından Smolensk Muharebesi sırasında uygulamaya konulmuştur ve ve Sovyet kaynaklarında Yelnya Taarruz Harekâtı olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toropets-Holm Taarruzu</span>

Toropets-Holm Taarruzu, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun, 9 Ocak - 6 Şubat 1942 tarihleri arasında İlmen Gölü güneyinde yürüttüğü askeri bir harekâttır. Harekât, Holm Cebi'nin oluşmasında, Alman 2. Ordu'sunun Demyansk Cebi'nde kuşatılmasında ve Alman 189. Piyade Tugayı'nın Andreapol yakınlarında imha edilmesinde etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Berköz</span> Türk asker ve eski Jandarma Genel Komutanı

Mehmet Nuri Berköz, Türk asker. 11. Jandarma Genel Komutanı (1949-1950).

<span class="mw-page-title-main">İvan Panfilov</span>

İvan Vasilyeviç Panfilov Sovyet generali ve Sovyetler Birliği Kahramanı. II. Dünya Savaşı'nda Moskova Muharebesi'nde komutası altındaki 316. Piyade Tümeni ile sayıca üstün Nazi zırhlı birliklerine karşı verdiği mücadele ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Atakan</span> Türk asker

Hasan Fehmi Atakan Türk asker ve siyasetçi. Eski 3. Ordu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">İvan Fedyuninski</span> Sovyet askeri lideri

İvan İvanoviç Fedyuninski, Sovyet askeri lideri ve Sovyetler Birliği Kahramanı'dır (1939).

Transbaykal Cephesi, Sovyetler Birliği tarafından 15 Eylül 1941 tarihinde Transbaykal Askerî Bölgesi'nde kurulmuş cephe. 17. ve 36. ordulardan oluşan cephe Ağustos 1942'de 12. Hava Ordusu'nun katılımıyla genişlemiştir, nihayet, Haziran-Temmuz 1945'te 39. ve 53. ordular, 6. Muhafızlar Tank Ordusu ve Issa Pliyev yönetimindeki Sovyet Moğol Mekanize Süvari Grubu katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Şeyhulla Çanbarisov</span> Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker ve profesör (1916-1996)

Şeyhulla Habibulloviç Çanbarisov, Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker, profesör. Ufa Rektörleri Konseyi başkanlığı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ufa'daki yerel örgütünün lideri olan Çanbarisov, Ufa'nın milletvekilliğini de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Teyfuk Abdul</span>

Teyfuk Amitoviç Abdul, II. Dünya Savaşı sırasında 175. Muhafız Tüfek Alayı'nın 2. taburunun komutanı olarak görev yapan Sovyetler Birliği Kahramanı madalyalı Kırım Tatarı asker.

<span class="mw-page-title-main">Movlid Visaitov</span>

Movlid Aleroyeviç Visaitov, Çeçen Kızıl Ordu albayı ve Sovyetler Birliği Kahramanıydı. Visaitov, 2. Dünya Savaşı sırasında 255. ayrı Çeçen-İnguş süvari alayının komutanıydı.

Maksim Yakubov Kazakça: Максим Якубович Якубов — Uygur, II.Dünya Savaşında asker, Sovyet askeri. Sovyetler Birliği Kahramanı (1943), Kızıl Ordu askeri olan 38'inci Voronej Cephesi'nin 240'ıncı Piyade Tümeni'nin 836'ncı Tüfek Alayı'nın tüfekçisi olarak Büyük Vatanseverlik Savaşı'nın bir katılımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Küşat Yazıcıoğlu</span>

Mehmet Küşat Yazıcıoğlu, Türk asker.

Georgi Ivanovich Anisimov, Sovyet komutan ve korgeneral.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.