Moldova veya resmî adıyla Moldova Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'da yer alan Ukrayna ile Romanya arasında kalan bir ülkedir. Başkenti Kişinev'dir ve 1991 yılında SSCB'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanmıştır. İçinden Prut ve Dinyester nehirleri geçmektedir. Dinyester Nehri'nin doğu kıyısını bir şerit hâlinde kapsayan bölgede tek taraflı bağımsızlığını ilan eden de facto bir cumhuriyet olan Transdinyester bulunur.
Gagavuzlar ya da Gagauzlar, bugünkü Moldova Cumhuriyeti'nde, başta Gagavuzya olmak üzere kuzeydoğu Bulgaristan, Ukrayna, Romanya ve Yunanistan'da yaşayan, çoğunluğu Ortodoks Hristiyan olan bir Türk halkı. Ayrıca Trakyanın yerli halkı Müslüman Gacalların ve Marmara, Batı Karadeniz'in yerli halkı olan Manavların Yörük olmayan katmanının nüfusunun Gagavuzlardan geldiğine inanılmaktadır.
Gagavuzya veya Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi, Moldova'ya bağlı bir özerk devlet. Ülkeye ismini veren Gagavuzlar, Oğuz Türkü kökenlidir ve Gagavuz kelimesinin Gök-oğuzdan türediği düşünülmektedir.
Çadır Lunga veya Çadır, Moldova'ya bağlı özerk cumhuriyet olan Gagavuzya'daki bir şehirdir.
Gagavuzya Cumhuriyeti Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'den ayrılan ve 1990 – 1994 yılları arasında bağımsız olduktan sonra barışçıl bir şekilde Moldova'ya katılan devlet. Günümüzde Gagavuz Özerk Bölgesi olarak adlandırılmaktadır.
Mihail Formuzal — Gagavuz politikacı, Gagavuzya'nın 3. başkanıdır. Görev yılları.
Gagavuzya arması, Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nin resmî devlet armasıdır. Gagavuzya Anayasası'ındaki Madde 13.3, Gagavuzya armasını şu şekilde açıklamaktadır:
Gagavuzya arması, alt kısmında mavi zemin üzerine yükselen sarı (altın) güneşin yarım küresinin bulunduğu hanedan kalkanının bir görüntüsünü temsil eder. Kalkan, Gagavuzya bayrağıyla çevrili sarı (altın) sivri uçlarla (buğdaylarla) çerçevelenir. Kalkanın altında sarmaşık yaprakları ve asma demetlerinin geleneksel bir görüntüsü bulunur. Üç adet beş köşeli sarı (altın) yıldız, kalkanın üzerinde eşkenar üçgen şeklinde konumlanmıştır.
Gagavuzya bayrağı 1995 yılından bu yana Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nin resmi sembolü olarak kullanılmakta ve Moldova tarafından bölgesel bir sembol olarak kabul edilen bayraktır. "Gökyüzü Bayrağı" olarak bilinen bayrak, mavi-beyaz-kırmızı kabile renklerine, üçgen şeklinde düzenlenmiş üç sarı yıldız içeren bir tasarıma sahiptir. Bayrağın tasarımı günümüzde tartışılmaktadır; ancak yıldızlar Moldova'daki üç Gagavuz belediyesini temsil ettiği bilinmektedir. Üç renk, Gagavuzya'da da popüler olan Rusya bayrağı andırmaktadır; bu konu Gagavuz ve Moldova siyasetçileri arasında tartışma konusu olmuştur.
Gagavuzya-Türkiye ilişkileri, Ortodoks Hristiyan, Türkî halk olan Gagavuzların yaşadığı Moldova'nın özerk bölgesi Gagavuzya ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerdir.
Gagavuzya tarihi eskilere dayanmaktadır. 1906 yılında bir grup Gagavuz'un ayaklanması sonucu ortaya çıkan altı günlük de-facto bağımsız Komrat Cumhuriyeti dışında Gagavuzlar Rus İmparatorluğu (1812-1917), Romanya, Sovyetler Birliği ve Moldova tarafından yönetilmiştir.
Çok Meydan, Moldova Cumhuriyeti'nin Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'ne bağlı bir komün ve köydür. 2004 nüfus sayımı, komünü 3.926 kişilik bir nüfusa sahip olarak sıraladı. Nüfus sayımında 3.657 Gagavuz vardı. Azınlıklar arasında 149 Moldovalı, 45 Rus, 33 Ukraynalı, 14 Bulgar ve 16 Roman vardı.
Gagavuzya Başkanı ve ya Gagavuzya Cumhurbaşkanı, Moldovya Cumhuriyeti'ne bağlı Gagavuzya Özerk Cumhuriyeti'nin başkanı'nın unvanıdır. Şimdi görevde İrina Fyodorovna Vlah vardır.
Gagavuzya demografisi bölgeyi Moldova Cumhuriyeti'nin demografisinden ayıran bazı farklı özelliklere sahiptir. Ayrıca Gagavuzya, Moldova'da Moldovalı olmayan etnik çoğunluğa sahip iki özerk bölgeden birisidir. 2004 nüfus sayımına göre, Moldova nüfusunun %4,8'i Gagavuzya'da yaşamakta. Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi, Moldova'nın toplam alanının %5.5'ini kapsamaktadır.
Gagavuzya Halk Meclisi, Gagavuzya Otonom Bölgesinin temsil ve yasama organıdır.
Mariya Maruneviç Eski Gagavuzya Kültür ve Eğitim İşleri Bakanı, Gagavuz Türklerinin kültürü ve tarihi ile ilgili çalışmalar yapmış ve Gagavuzya'ya özerk statü kazandırmakta büyük rol oynamış bilim insanı ve siyasetçi.
Beşgöz Moldova Cumhuriyeti'nin Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde yer alan bir köydür Çadır dolayında bir köydür.
Beșalma Moldova Cumhuriyeti'nin Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde bulunan bir komün ve bir köydür. 2004 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 4,441 kişidir. 4,293 Gagavuz, 44 Moldovalı, 37 Ukraynalı, 33 Rus, 25 Bulgar ve 5 Romanyalı bu köyde yaşamaktadır.
Kırbaalı, Moldova Cumhuriyeti'nin Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde bulunan bir komün ve köydür. Köy, Vulcanesti bölgesinin bir parçasıdır. Gagavuzya'nın dışında olan bölge, Cahul Bölgesi ve Taraclia Bölgesi ile çevrilidir.
Tülüküü, Moldova Cumhuriyeti'nin Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde bulunan bir komündür. Üç köyden oluşur: Tülüküü, Yeni Tülüküü ve Tülüküü istasyonu. 2004 nüfus sayımında komünün 3.649 kişilik bir nüfusa sahip olduğu listelendi. Nüfusun çoğunluğunu 3.382 kişilik Gagavuz topluluğu oluşturur. Azınlıklar arasında 31 Rus, 43 Ukraynalı, 24 Bulgar, 164 Moldovalı ve 1 Yunan vardı.
Gagavuzya çatışmaları, Moldova SSC'si ile ve Moldova'da daha fazla özerklik isteyen Gagavuz nüfusu arasında bir çatışmaydı. Sovyetler Birliği içinde kalmak amacıyla Moldova'dan ayrı Gagavuz Cumhuriyeti'nin ilanıyla doruğa ulaştı; ancak Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Gagavuz Cumhuriyeti fiilen bağımsız bir devlet haline geldi. Gagavuzya'nın resmi olarak ülke içinde bir özerk bölge olarak tanındığı 1995 yılında Moldova'ya resmen yeniden entegre edildi.
Moldova
Gagavuzya
