Batı rüzgarı - Turkipedia

Batı rüzgarı, batıdan doğuya doğru esen rüzgardır. Batı rüzgarı, sekiz rüzgardan biri olup antik çağlarda birçok ismi vardı.

Güney İspanya ve kuzey Fas kıyılarında batı rüzgarının adı Poniente‘dir. Doğu rüzgarı Levante'nin tam tersidir. Poniente, güney İspanya ve kuzey Fas Atlantik kıyılarında hafif esen bir rüzgardır ama okyanustan geldiği için Levant'a kıyasla daha soğuktur. Ancak İspanya'nın doğu kıyısında, İber Yarımadası'nı geçerken ısındığı için Poniente batı kıyısına göre daha sıcak olduğu hissedilir.

Batı rüzgarı, Sierra Nevada ve Atlas Dağları arasından Akdeniz'e doğru eser. Batı rüzgarı, buralarda Atlantik'ten gelip karaya Akdeniz kıyısında değdiğinde ılık ve sıcak bir yaz rüzgarı olarak hissedilir ve tekrar Akdeniz kıyısıyla buluşana kadar karasal iklim tarafından ısıtılır.

Poniente etkisi çok değişir. Poniente'nin çoğunlukla estiği ve yerini yalnızca geçici olarak Haziran ve Ağustos arasında Doğu Akdeniz'e bıraktığı ve daha çok Doğu Akdeniz veya Akdenizde estiği yıllar vardır.

Zamanı

Çin Huainanzi astronomisinde Kış Gündönümü'nden itibaren sayılan ve her biri yaklaşık kırk beş gün esen sekiz rüzgar vardır. Kış gündönümünden iki yüz yetmiş gün sonra, sonbahar ekinoksu zamanı olan Changhe rüzgarı eser. Batı rüzgarı Duiqi’den doğar.

Dünyadaki coğrafya ve iklim farklılıklarından dolayı batı rüzgarının kendine özgü sembolik bir anlamı vardır. Literatürde de bahsedilir.

Mitoloji ve Edebiyat

Avrupa geleneğinde genellikle yönlü rüzgarların en hafifi ve en faydalısı olarak kabul edilir.

Yunan mitolojisinde, Zephyros batıdan esen rüzgarın vücut bulmuş halidir, hafif bahar ve erken yaz esintilerini getirirdi. Romalı eşdeğeri Favonius idi. (bu nedenle batı rüzgarıyla ilgili favonian sıfatı kullanılır). Cupid ve Psyche mitinde Zephyrus, Cupid'in Psyche'yi efendisinin sarayına getiren hizmetçisidir.

Mısır mitolojisinde, batı rüzgarı tanrısı Ḥutchai'dir. Yılan başlı bir adam olarak tasvir edilmiştir.

Geoffrey Chaucer, Zephyrus'un "tatlı nefesi" hakkında yazmıştır.

William Shakespeare'in Cymbeline (IV, ii)'de : "Çok nazikler / Menekşenin altında esen zefirler gibi, / Tatlı başını sallamıyorlar." dediği gibi yumuşak, hafif esintiye zefir denir.

İrokualar geleneğinde ise "batı rüzgarı" çirkin ve şiddetli bir panter tarafından getirilir.

Ayrıca bakınız

Batı rüzgârları

İlgili Araştırma Makaleleri

İspanya (İspanyolca:

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

Rüzgâr ya da yel, hava veya diğer gazların gezegen yüzeyine göre doğal hareketidir. Rüzgârlar, onlarca dakika süren fırtına’lardan, kara yüzeylerinin ısınmasıyla oluşan ve birkaç saat süren yerel meltemlere, Dünyanın iklim bölgeleri arasındaki güneş enerjisinin soğurulma farkından kaynaklanan küresel rüzgârlara kadar çeşitli ölçeklerde oluşur. Büyük ölçekli atmosferik dolaşımın iki ana nedeni, ekvator ve kutuplar arasındaki farklı ısınma ve dünyanın dönüşüdür. Tropik ve subtropik bölgelerde, arazi ve yüksek platolar üzerindeki alçak ısıl dolaşımlar muson sirkülasyonlarını yönlendirir. Kıyı bölgelerinde deniz meltemi/kara meltemi döngüsü yerel rüzgârları belirler. Değişken arazi yapılı bölgelerde dağ ve vadi meltemleri hakimdir.

Halep çamı, Pinaceae (çamgiller) familyasından Akdeniz bölgesine özgü bir çam türü.

Sahra ya da Büyük Sahra, Afrika'nın kuzeyinde yer alan, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9 milyon km² büyüklüğünde bir çöl. Dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Arktika'nın ardından en büyük üçüncü çöldür. Yaklaşık olarak Afrika kıtasının %30’u kadardır.

Türkiye'de esen başlıca rüzgârlar iki gruba ayrılabilir;

Yönlerine göre rüzgârlar
Özel Rüzgârlar

Balear Adaları Özerk Topluluğu, İspanya'ya bağlı beş büyük ve onları çevreleyen birkaç küçük adadan oluşan bir özerk bölgedir. Tüm İspanya'nın resmî dili olan İspanyolca ile birlikte Katalanca da bu bölgede resmî dildir. Bölgeyi oluşturan adalardan büyük olan beş tanesi Mallorca, Minorka, İbiza, Cabrera ve Formentera'dır.

Kasırga ya da tropikal siklon, büyük çaplı ve çok şiddetli, Beaufort ölçeğine göre saatte 118 km'den fazla hızla ve dönerek esen tropik rüzgârdır.

Howland Adası ekvatorun hemen kuzeyinde, Büyük Okyanus'un ortasında, Honolulu'nun 3.100 km güneybatısında, 0°48′24"K 176°36′59"B koordinatlarında bulunan bir mercan adasıdır. Hawaii ve Avustralya arasında neredeyse yarıyolda yer alan ada üzerinde yerleşim yoktur ve yasal olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlıdır.

Ilıman kuşak iklimi, tropikal bölgeler ile tundralar arasında kalan bölümde görülen iklim çeşididir. İklim özelliklerinin çeşitliği ve aşırı sıcak veya soğuk olmayışı en önemli özelliğidir. Dünya'nın yüzde 15'ini oluşturan bu kuşakta toplam nüfusun %48'i yaşar. Ekonomik ve teknolojik açıdan en güçlü ülkeler bu kuşak üzerinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Mağrip</span> Kuzey Afrikada coğrafi bölge; Arap dünyasının batı yarısı

Mağrip, Arap dünyasının batı kısmıdır. Bölge, Cezayir, Libya, Moritanya, Fas ve Tunus dahil olmak üzere Batı ve Orta Kuzey Afrika'yı kapsar. Mağrip ayrıca Batı Sahra'nın tartışmalı bölgesini de içerir. 2018 itibarıyla bölgenin nüfusu 100 milyondan fazlaydı.

Zanta, Zakesna ya da Zakilda, İyon Denizi'nde bulunan, Yunanistan'a bağlı bir adadır. İyon Adaları arasında en büyük üçüncü ada olan Zante, bölgedeki adalar arasında ayrı bir belediyeye sahip olan tek adadır. 405.55 kilometre karelik yüzölçümüne ve yaklaşık olarak 123 kilometre sahil şeridi uzunluğuna sahiptir.

Yağış, hava kütlelerinin soğuk bir hava tabakası ile karşılaşarak, soğuk bir yerden geçerek ya da yükselerek soğuması sonucunda içerisindeki su buharının yoğuşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne inmesi olayıdır. Plüvyometre adı verilen bir âletle ölçülür. Yıllık yağış miktarı mm, cm ve m olarak, günlük yağış miktarı ise kg/m² ile ifade edilir. Yıllık toplam yağış miktarının bir alanda oluşturduğu yükseklik baz alındığı için uzunluk birimleriyle ifade edilir. Birçok farklı formda meydana gelebilir, bunlar yağmur, kar, graupel, dolu ve sulusepkendir.

Türkiye, iklim kuşaklarından ılıman kuşak ile subtropikal kuşak arasında yer alır. Türkiye'nin coğrafî konumu ve yer şekilleri sonucunda iklimi, farklı özellikte iklim tiplerinin oluşmasına yol açmıştır. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Dağların yüksekliği ve uzanışı deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu nedenle iç kesimlerinde karasal iklim özellikleri görülür.

Batı rüzgârları, 30° güney ve 30° kuzey paralellerinde bulunan dinamik yüksek basınç alanlarından, 60° kuzey ve 60° güney paralellerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgârlardır.

Avrupa geleneksel olarak Dünya'daki 7 kıtadan biri olarak düşünülmektedir. Oysa Avrupa ve Asya coğrafi açıdan birbirleriyle bağlantılı kıtalardır ve bazen Avrasya adı altında anılırlar. Avrupa'nın geleneksel tanımına göre Ural Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırını Ural Nehri oluşturur. Sınır Hazar denizi, Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder, Karadeniz, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'yla belirlenir. Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Atlas Okyanusu ise batı sınırını belirler. İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır.

Fön (föhn) rüzgârları, dağ ve tepelerin yamaçları boyunca alçalan havanın hareketleri ile oluşan rüzgâr çeşididir.

Meltem, deniz kıyılarında, gündüzleri denizden karalara, geceleri ise karalardan denize doğru esen hafif şiddetli rüzgârlardır. Genellikle yazın ve orta enlemlerde etkilidirler. İklim üzerinde fazla etkileri yoktur. Günlük sıcaklık farkına bağlı oluşan basınç farklılığı sebebiyle oluşurlar. Esme süreleri kısa etki alanları dardır.

Estonya ılıman iklim kuşağının kuzey kesiminde ve deniz ile karasal iklim arasındaki bir geçiş bölgesinde yer almaktadır. Çünkü Estonya sürekli Kuzey Atlantik Okyanusu'nun ısıl içeriği etkisinde denizel hava ile ısıtılır, kuzey enlemde yer almasına karşın ılıman bir iklime sahiptir. Baltık Denizi kıyı ve iç kesimlerinde iklim arasında farklara sahiptir. Estonya neredeyse eşit uzunlukta dört mevsimi yaşar. Ortalama sıcaklıklar Baltık adalarında 16.3 °C (61.3 °F) civarında, denizden uzak yerlerde Temmuz ayında 18.1 °C (64.6 °F), Baltık adalarında -3.5 °C'de (25.7 °F) sıcak aylar değişir ve denizden uzak yerlerde Şubat ayı 7.6 °C (18.3 °F) ile en soğuk ay olarak ölçülür.

Scandola Doğa Koruma Alanı, Fransa'nın Korsika adasının batı kıyısında, Korsika Bölge Parkı'nda yer almaktadır. 1975 yılında kurulmuştur. 1983 yılında UNESCOtarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.