İçeriğe atla

Batı Süryani Riti

Batı Süryani Riti,[1] Batı Süryanice lehçesinde Aziz Yakup'un İlahi Litürji'sini kullanan bir Doğu Hristiyan ritidir. Maruni Kilisesi, Süryani Ortodoks Kilisesi, Süryani Katolik Kilisesi ve Hindistan'ın çeşitli Malankara Kiliselerinde uygulanmaktadır. Süryani Hristiyanlığının iki ana ritinden biridir, diğeri ise Doğu Süryani Riti'dir .[2][3] Antik Antakya Patrikhanesi'nden çıkmıştır. Diğer ritlerden daha fazla "anafora"ya sahiptir.[4][5]

Yunancadan çevrilen birçok yeni metin, Antakya Süryani Ortodoksları arasında kabul edildi. Tagrit'le bağlantılı olanlar onları kabul etmedi. Özünde, 18. ve 19. yüzyıllarda Kerala'ya tanıtılan Tagrit geleneğidir.[6]

Kullanımı

Batı Süryani Riti'nin versiyonları şu anda birçok farklı dini kurum tarafından kullanılmaktadır:

Tarihi

Antakya Riti'nin bilinen en eski biçimi, orijinal dili olduğu anlaşılan Yunanca'dır. Süryanice formda kalan pek çok Yunanca terim, bunun Yunancadan türetildiğini düşündürmektedir. Bu versiyon, Kalkedon Konsili'nin yol açtığı bölünmeden, Konstantinopolis'in etkisi başlamadan önce, açıkça yapılmış olmalı. Hiç şüphe yok ki, Roma Suriye'sinin kırsal kesimlerinde Hristiyan topluluklar ortaya çıkar çıkmaz, şehirlerde (Antakya, Kudüs vb.) Yunanca söylenen dualar, elbette ki insanların kullanımı için yerel dillere tercüme edildi.[1]

Peregrinatio Silviae gibi ilk kaynaklar Kudüs'teki ayinlerin Yunanca olduğunu tanımlıyor; ancak dersler önce Yunanca okunuyor, daha sonra Süryanice'ye çevriliyordu. Batı Suriye'nin tamamı tek bir cemaat olduğu sürece, ülke episkoposlukları Antakya'daki patriğin ritini uyguladı, yalnızca dili değiştirdi. Antakya'da Yunanca olarak kabul edilen değişiklikler, dualarını ulusal dilde okuyanlar tarafından Süryanice kopyalandı. Bu nokta önemlidir, çünkü Süryani Ayini (temel haliyle) Kudüs'ten Antakya'ya getirilen tüm değişiklikleri zaten içermektedir. Bu, eski saf Antakya Riti değil, daha sonraki Kudüs-Antakya Ritidir. Örneğin Aziz Yakup Litürjii'sinde öncelikle Antakya Kilisesi için değil, "tüm kiliselerin anası olan kutsal Sion", yani Kudüs için dua edilir. (Brightman, s. 89–90). Hem Süryani hem de Bizans Ortodoks Kiliselerinin Kudüs-Antakya Riti'ne sahip olması, bunun 5. yüzyıldaki bölünmeden önce eski Antakya kullanımının yerini aldığını gösteren başlıca kanıttır.[1]

Günümüze ulaşan en eski Süryanice belgeler yaklaşık 5. yüzyılın sonlarına aittir.[9] Antakya-Kudüs Riti'nin yerel biçimleri hakkında değerli bilgiler içerirler. Süryani Ortodoks Kilisesi bu ayinin yerel bir çeşidi olduğu belli olan bir versiyonunu muhafaza etti. Planı ve dualarının çoğu Yunan Aziz James'inkilere karşılık gelir; ancak erken dönem ayinlerinin tüm yerel biçimlerinde olduğu gibi genişletmeler ve eksiklikler vardır. Süryani Kilisesi'nin de bölünmeden sonra bazı değişiklikler yaptığı görülüyor. Bu kesinlikle bir noktada Trisagion'un durumudur.[1]

Süryani yazarlardan biri, rahip Thomas'a Süryani Ayini'ni Mısır'ınkiyle karşılaştıran bir mektup yazan Edessa'lı Yakup'tur (ö. 708). Bu mektup ritin son derece değerli ve gerçekten eleştirel bir tartışmasıdır. Daha sonraki Süryani yazarların bir kısmı Edessa'lı Yakup'u takip etti. Genel olarak bu kilise, ayinle ilgili ilk bilimsel öğrencileri yetiştirdi. Edessalı Benjamin (dönemi bilinmiyor), Bağdatlı Lazarus bar Sabhetha (dokuzuncu yüzyıl), Musullu Musa bar Kephas (ö. 903), Amidalı Dionysius bar Salibi (ö. 1171) bu Rit hakkında değerli yorumlar yazmıştır. Sekizinci ve dokuzuncu yüzyıllarda, Fraksiyon'daki duaya ilişkin bir tartışma, pek çok ayinle ilgili literatürün oluşmasına neden oldu. Süryani episkopos Patrik Büyük Mikail'in (ö. 1199) kroniği bu soruyu tartışıyor ve değerli çağdaş belgeler sağlıyor.[1]

Günümüze kadar gelen en eski Batı Süryanice ayin, Yunanca biçimiyle "Rabb'in kardeşi" Aziz Yakup'a atfedilen ayindir. Edessa lehçesindedir. Bunun proanaforal kısmı, diğer sonraki Anaforaların katıldığı Ordo communis'tir .[1]

Roma ile birlik içinde olan Süryani Katolikleri, Süryani Ortodokslarla aynı ayini daha organize bir şekilde kullanıyorlar. Kitaplarında Romalılaştırma denilebilecek pek bir şey yok; ama iyi düzenlenmiş ve iyi basılmış kitapların avantajına sahipler. Batı Süryani Riti'nin (Assemani, Renaudot, vb.) en önde gelen erken modern ve modern öğrencileri Katolikti. Onların bilgileri ve genel olarak Batılı bilim standartları, Süryani Katoliklerinin faydalandığı avantajlardır. Katolikler çok çeşitli Süryanice Anaforalardan yalnızca yedisini kullanırlar: Aziz Yakup, Aziz Yuhanna, Aziz Petrus, Aziz Altınağızlı Yuhanna, Aziz Xystus, Aziz Matta ve Aziz Basil. Aziz Xystus'unki resmi kitapta Ordo communis'e eklenmiştir; Aziz Yuhanna'nınki ana bayramlarda söylenir. Okumalar sadece Arapçadır. Miafizit kaynaklardan gelen Süryani Ayinlerinin, Süryani Katoliklerine izin verilmeden önce Roma'da incelenmesi kaçınılmazdı, ancak düzenleyiciler çok az değişiklik yaptı. Anaforalar yığını arasından en eski ve en saf olduğuna inanılanları seçtiler; alışılmışın dışında, hatta geçersiz saydıkları daha sonraki uzun anafor serilerini dışarıda bıraktılar. Süryani Katoliklerin kullanımı için tutulan yedi eserde yapılan değişiklikler, esas olarak gereksiz duaların çıkarılması ve Diaconicum ile Euchologion'un birbirine karıştığı karışık kısımların basitleştirilmesidir. Roma Riti yönünde değişiklik yapıldığına dair hiçbir şüphe yoktur. Katoliklerin diğer kitapları - Diaconicum, ofis kitabı ve ritüel - Roma, Beyrut ve Patriklik basını Sharfé'de basılıyor; bunlar, bu ayini incelemek için oldukça kolay erişilebilen, en iyi düzenlenmiş kitaplardır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g  Önceki cümlelerden biri veya birkaçı şu anda kamu malı olan yayından metin içerir:  Fortescue, Adrian (1912). "West Syrian Rite". Herbermann, Charles (Ed.). Katolik Ansiklopedi (İngilizce). 14. New York: Robert Appleton Company. 
  2. ^ "Encyclopædia Britannica: "Antiochene Rite"". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  3. ^ The Rites of Christian Initiation: Their Evolution and Interpretation
  4. ^ "The Malankara Orthodox Syrian Church: West Syrian Worship". 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  5. ^ "New Catholic Encyclopedia: Syrian Liturgy". 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  6. ^ "Sebastian P. Brock, "Liturgy" in Gorgias Encyclopedic Dictionary of the Syriac Heritage: Electronic Edition". 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  7. ^ Leustean, Lucian N. (30 Mayıs 2014). Eastern Christianity and Politics in the Twenty-First Century (İngilizce). Routledge. s. 568. ISBN 978-1-317-81866-3. 11 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. The Syrian Orthodox also became the target of Anglican missionary activity, as a result of which the Mar Thoma Church separated from the Orthodox in 1874, adopting the Anglican confession of faith and a reformed Syrian liturgy conforming to Protestant principles. 
  8. ^ Office, Anglican Communion. "Anglican Communion: Churches in Communion". Anglican Communion Website (İngilizce). 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  9. ^ Testamentum Domini, ed.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

<span class="mw-page-title-main">Süryani Ortodoks Kilisesi</span> Antakya Süryani Ortodoks Kilisesi

Süryani Kadim Kilisesi ya da Süryani Ortodoks Kilisesi Doğu Hristiyan mezhebidir ve Orta Doğu'da yaşayan Hristiyan Semitik bir halk olan Süryaniler’in çoğu bu mezhebe üyedir.

Patrik, Ortodoks Kilisesileri, Oriental Ortodoks Kiliseleri, Süryani Kilisesi ve diğer Doğu Kiliseleri'nde kilisenin başında bulunan en yüksek rütbeli piskopos.

Hristiyanlıkta kendi ayin biçimlerini, dillerini koruyan ama Papa'nın otoritesini kabul eden Ortodoks ve Doğu Ortodoks kiliselerine Doğu Katolik Kiliseleri denir. İlk kez 18.yy'da ilk örnekleri görülür.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Diofizitizm, ilahi ve insani iki tabiatın Tanrı İsa Mesih'in eşsiz şahsında bir arada var olduğu Kristolojik görüştür.

<span class="mw-page-title-main">Süryaniler</span> Sami kökenli etnik grup

Süryaniler, Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur. Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu", "Arami" veya "Keldânî" olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır. Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Oryantal Ortodoksluk</span> Doğu Hristiyanlık dalı

Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Süryani Kilisesi</span> Asurlulardan gelen antik Hristiyan dini kuruluşu

Doğu Asur Kilisesi, resmi olarak Kutsal Havarisel Katolik Doğu Asur Kilisesi, tarihsel olarak Asur, Beyt Nahrin (Mezopotamya) merkezlidir. Doğu Kilisesi - tarihi Seleukia-Tizpon Patrikliği kiliselerinden bir tanesidir. Günümüz Asur Doğu Kilisesi gerek Ortodoks, Doğu Ortodoks veya Katolik olsun diğer kiliselerle komünyon içinde değildir. Kalkedon Konsilisonrasında heretik ilan edildikleri için komünyon dahilinde değillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Riti</span>

Bizans Riti, Yunan Riti ya da Konstantinopolis Riti günümüzde Doğu Ortodoks Kilisesi ve Bizans Katolik Kiliseleri'nde uygulanmakta olan bir liturjik rit. Kısıtlı ölçüde de olsa Anglikan Komünyonu ve Lüteran kiliselerde de uygulanan rit bu mezheplerde özellikle Doğu Riti Anglikanizmi Toplumu ve Ukrayna Lüteran Kilisesi'nde benimsenmiştir. 3. yüzyılda Konstantinopolis'te uygulanmaya başlayan rit bugün dünyada Roma Riti'nden sonra en çok uygulanan ikinci rittir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Litürji</span> Doğu Kiliselerine özgü dinî ayin

Kutsal Litürji İsa'nın Büyük Kilisesi'nin riti olan Bizans Riti'nde Efkaristiya ayini. Hristiyan litürjisinin Antakya Riti'nden doğan Kutsal Litürji Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik Kiliseleri'nde uygulanır. Ermeni Hristiyanlığında Ermeni Apostolikler ve Ermeni Katolikler de aynı kavramı kullanır. Kimi Oryantal Ortodokslar bunun yerine "kutsal sunu" terimi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Tomas Hristiyanları</span>

Aziz Tomas Hristiyanları ya da Tomas Hristiyanları ya da Nasraniler, Hindistan'ın Kerala eyaletinde bulunan etnik bir gruptur. Tomas Hristiyanları kendi kökenlerini Aziz Tomas'ın 1. yüzyıldaki misyoner faaliyetlerine dayandırarak Havarisel olduklarını öne sürerler. Bugün Hindistan'daki 24 milyon Hristiyan'ın 6 milyondan çoğu Aziz Tomas geleneğinden gelen Süryani Hristiyanlar'dır. Vasco de Gama'nın üç gemilik filosu 1498 yılında Kerala bölgesindeki Kalkutta limanına yanaştığı zaman, bu yörede yalnız Hristiyanlar yaşıyordu. Ancak böylesine eski bir geleneğin izleyicileri bugün yedi kiliseye

<span class="mw-page-title-main">Malankara Ortodoks Süryani Kilisesi</span>

Malankara Ortodoks Süryani Kilisesi ya da Hint Ortodoks Kilisesi Hindistan'ın Kerala eyaletinde bulunan ve Oryantal Ortodoksluk geleneğine bağlı olan otosefal bir kilisedir. Üyeleri kendilerini bölgede misyonerlik faaliyetleri sürdürmüş olan Aziz Tomas'a ithafen Aziz Tomas Hristiyanları olarak tanımlarlar.

Malankara Mar Tomas Süryani Kilisesi, çoğunlukla kısaltılmış hali ile Mar Tomas Kilisesi, Hindistan'ın Kerala eyaletinde bulunan bir Süryani Ortodoks kilisesidir. Kilisenin üyeleri kendilerini Aziz Tomas Hristiyanları olarak tanımlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Malankara Yakubi Süryani Ortodoks Kilisesi</span> Hindistanın Kerala eyaletinde bulunan bir Ortodoks kilisesi

Malankara Yakubi Süryani Ortodoks Kilisesi, resmi olarak Yakubi Süryani Hristiyan Kilisesi, Oryantal Ortodoksluk geleneğine bağlı, Hindistan'ın Kerala eyaletinde bulunan bir kilisedir. Süryani Ortodoks Kilisesi'ne bağlıdır ve Süryani Ortodoks Patriğini tanır, ancak yine de kendi içinde büyük ölçüde özerktir. Kilisenin üyeleri kendilerini Aziz Tomas Hristiyanları olarak tanımlarlar.

Doğu Süryani Riti, (Süryo-Oryantal Rit, Asur Riti, Pers Riti ve Keldani Riti olarak da bilinir.) Doğu Hristiyanlığına özgü Süryani ayin ve litürji biçimidir. Mezopotamya'da bulunan bugün Urfa adı ile bilinen antik şehir Edessa'da ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak merkezi İran'da bulunan Doğu Kilisesi tarafından kullanılan rit, bugün hala Doğu Asur Kilisesi, Kadim Doğu Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi ve Süryani Malabar Katolik Kilisesince kullanılmaktadır.

Suriye'deki Hristiyanlar ülke nüfusun yaklaşık %10'unu oluşturmaktadır. Ülkenin en büyük Hristiyan mezhepleri, Doğu Ortodoks Kilisesi, Doğu Katolik Kiliselerinden biri olan Melkit Katolik Kilisesi, Süryani Ortodoks Kilisesi ve Ermeni Apostolik Kilisesi olarak sıralanabilir. Ayrıca Protestanlar, Doğu Asur Kilisesi ve Keldani Katolik Kilisesi üyeleri de belirli gruplar halinde yaşamlarını sürdürürler. Ülkenin kuzeyindeki Halep şehrinin Suriye'de en fazla Hristiyan nüfusa sahip bölge olduğuna düşünülmektedir. Osmanlı yönetiminin son döneminde, özellikle 1840 ve 1860 yıllarında yaşanan, Hristiyanları hedef alan kanlı olaylar zincirinden sonra Suriyeli Hristiyanların büyük bir kısmı ülkeden göç etti. Tarihçi Philip Hitti'ye göre, 1899-1919 yılları arasında ABD'ye yaklaşık 900.000 Suriyeli geldi. Bahsedilen Suriyeliler büyük ölçüde Büyük Suriyede ya da Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin'i kapsayan Levant bölgesinin tamamında yaşayanları kapsamaktadır.

Mihail, , ö. 1199 AD, onu yeğeninden ayırmak için Büyük Mihail ya da Michael Syrus ya da Yaşlı Mihail olarak da bilinir, 1166-1199 yılları arasında Süryani Ortodoks Kilisesi Patriğidir. Bugün en çok en büyük Orta Çağ Vakainamesi'nin yazarı olarak bilinir, eser Süryanice yazılmıştır. Kendi eliyle yazılan diğer çeşitli yazılar günümüze ulaşmıştır.

Hristiyanlıkta kanonik saatler, günün düzenli aralıklarla sabit namaz vakitlerine göre bölünmesini ifade eder. Aslında Hristiyan dualarının bir bölümünü veya bu dualardan oluşan seçmeleri içeren bir saat kitabı, yani bir katolik dua kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anglikan Komünyonu</span>

Anglikan Komünyonu, İngiltere Kilisesi ile tam birlik içinde olan tüm Anglikan kiliselerinin oluşturduğu bir birliktir. 1867'de kurulmuş olup 85 milyondan fazla üyesi ile Roma Katolik ve Doğu Ortodoks kiliselerinden sonra üçüncü büyük Hristiyan cemaatidir. Anglikan doktrininin geleneksel kökenleri Otuz Dokuz Makale'de (1571) özetlenmiştir. İngiltere'deki Canterbury başpiskoposu, "eşitler arasında birinci" olarak tanınan birliğin odağı olarak hareket eder, ancak İngiltere Kilisesi dışındaki Anglikan vilayetlerinde yetki kullanmaz. Cemaatin üye kiliselerinin hepsi olmasa da çoğu, tarihi ulusal veya bölgesel Anglikan kiliseleridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.