İçeriğe atla

Batonis Kalesi

Koordinatlar: 41°55′04″K 45°28′34″D / 41.91778°K 45.47611°D / 41.91778; 45.47611
Batonis Tsihe
Gürcüceბატონის ციხე
Batonis Kalesinin girişi
Harita
Genel bilgiler
TürKale, müze
Konum1 Erekle II Bulvarı, Telavi
ŞehirKaheti
ÜlkeGürcistan
Koordinatlar41°55′04″K 45°28′34″D / 41.91778°K 45.47611°D / 41.91778; 45.47611
Başlama1664
Tamamlanma1675
Yenileme2018

Batonis Kalesi (Gürcüce: ბატონის ციხე), anlamı, "batoni" (lord) kalesi, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki başlıca şehirlerden Telavi'de yer alan, 17 ve 18. yüzyıllardan kalma mimari bir anıttır. Batonis Kalesi kompleksi, Kaheti krallarının kullandığı Farslaşmış sarayının ayakta kalan bölümlerini içermektedir. Arkeolojik ve etnografik sergiler, el yazmaları, nadir yayınlar ve askeri teçhizatın yanı sıra bir güzel sanatlar galerisinin de bulunduğu bir müze, kompleksin içinde yer almaktadır. 2007 yılında, kompleksteki birkaç yapı (saray, sur ve bir kraliyet kilisesi) Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültürel Anıtları listesine eklenmiştir. Kompleks, 2018 yılında kapsamlı bir şekilde yenilenmiştir.[1]

Kraliyet sarayı

İnşaat ve mimari özellikleri

Batonis Kalesi sarayındaki taht odası.
Kraliyet şapelleri

Orijinal saray, 1664-1675 yılları arasında Kaheti Kralı Arçil'in emriyle inşa edildi. 17 ve 18. yüzyıllarda, politik karışıkların olduğu dönemlerde, saray birkaç kez hasar gördü ve yeniden inşa edildi. Çağdaş Safevi saraylarını anımsatan Arçil Sarayı'nın yapı ve zemin planının bazı bölümleri bozulmadan kaldı. Mevcut yapıların çoğu, 1750-1762 yılları arasındaki Kaheti kralı II. Heraclius'un nispeten istikrarlı hükümdarlığı sırasında yapılmıştır. Basit bir Farslaşmış tasarıma sahip olan saray, İran'ın Şiraz kentindeki Kerim Han Kalesinden modellenmiştir.[2]

Ayrıca iki kraliyet bazilikası şapeli ve hamamını da içeren saray kompleksi, anıtsal bir sur duvarı ve geniş dairesel köşe kuleleri ile çevrilidir. Saray, yüksek tavanlı ve sivri kemerli merkezi bir salona sahip olan bir dikdörtgen yapıdır. Her biri kardinal bir noktaya bakan ve koridor ile köşelerdeki küçük odalarla çevrili olan dört balkon (ayvān) vardır. Güneyde bulunan sarayın ana girişi, merkezi iki katlı salon (tālār) olan sütunlarla kaplıdır. Sarayda muhtemelen, ustuka, ayna mozaikleri ve yağlı boya tabloları gibi o dönemin Pers sarayları için tipik olan iç dekorasyonlar vardı, ancak bu dekorasyonlar günümüze ulaşmamıştır.[2]

Tarihi

Rus İmparatorluğu'nun 1801'de Gürcistan'ı topraklarına katmasından sonra, Tümgeneral Vasili Gulyakov, Telavi kalesini 1802'de Kabarda Alayı için karargah olarak seçti. 1805 yılında, kale, Rus İmparatorluk hazinesine devredildi. Daha sonra Rus ordusu tarafından kışla olarak kullanılan saray, 1845'e kadar harabe olarak kaldı. Kafkasya Genel Valisi Mihail Vorontsov, sarayın yeniden inşa edilmesini emretti. 1865 yılında, günümüzde Azize Nino Kadın Sadaka Topluluğunun kullandığı Telavi sarayı, Gürcistan doğumlu Alman mimar Albert Salzmann (1833-1897) tarafından Azize Nino Kadın Koleji tarafından kullanılması için yeniden inşa edildi. 1935 yılında bina, Telavi Tarih Müzesi'ne ev sahipliği yapması için bugünkü haline getirildi.[3]

Batonis Kalesi kompleksi kapsamlı bir şekilde yenilenmiştir ve Mayıs 2018'de halkın kullanımına yeniden açılmıştır. Yenilenmiş koleksiyonlara ev sahipliği yapması için yeni bir müze de yapılmıştır.[1] Kale, 16 Aralık 2018'de beşinci Gürcistan devlet başkanı Salome Zurabişvili'nin katıldığı açılış törenine ev sahipliği yaptı.[4]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Batonis Tsikhe feudal complex in Georgia's east reopens with new museum". Agenda.ge. 17 Mayıs 2018. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 
  2. ^ a b Koshoridze, Irina (2008). "Two 18th-Century Royal Palaces in Georgia and Armenia". Journal of Persianate Studies. Cilt 1. ss. 243-248. doi:10.1163/187471608786303920. 
  3. ^ Shavgulidze, Maka (2012). "„ბატონის ციხის" ისტორიისათვის" [History of Batonis Tsikhe]. Ars Georgica (Gürcüce). ISSN 1512-4088. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  4. ^ "Georgia's 5th president sworn in, opposition protests continue". JamNews. 16 Aralık 2018. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan tarihi</span>

Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kaheti</span>

Kaheti, Gürcistan'ın doğusu kesiminde idari bölge. Kuzeyinde Tuşeti bölgesi ve Kafkas Dağları, güneyinde ve doğusunda Azerbaycan, batısında ise Kartli bölgesi yer alır. Kaheti, coğrafi olarak İç Kaheti ve Dış Kaheti olmak üzere iki bölgeye ayrılır. Bölgenin başlıca akarsuları Alazani nehri ve onun bir kolu olan İori ırmağıdır. Bölge nüfusunun önemli bir kısmı Azerilerden oluşuyor.

<span class="mw-page-title-main">Kaheti Krallığı</span>

Kaheti Krallığı Doğu Gürcistan'da, Kaheti bölgesinde kurulmuş ilk başkenti Gremi ve daha sonra Telavi olan Geç Orta Çağ/Erken Modern Çağ monarşisiydi. 1465 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılması süreciyle ortaya çıkmış ve birkaç kısa aralıklarla 1762 yılında Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısıyla Kaheti ve komşusu Kartli Krallığı'nın birleşmesi dönemine kadar varlığını sürdürmüştür. Karışık tarihinin büyük bir kısmında Kaheti, Gürcü Krallığı'nı etki alanında tutmak için çaba gösteren bunun sonucu olarak birçok askeri çatışma ve sürgünlere yol açan Safevi Devleti'nin vasalıydı.

<span class="mw-page-title-main">Skande</span>

Skande veya bazen kullanılan şekliyle Skanda (სკანდა), Gürcistan'ın İmereti bölgesinin Terjola belediyesinde yer alan bir köydür. Skande, ülkenin batı kesiminde, Kvirila Nehir sisteminin bir parçası olan Chkhari küçük nehir vadisi üzerinde, Terjola kasabasının yaklaşık 15 km kuzeybatısındaki bir bölgede yer almaktadır. Nüfusu 2014 sayımlarına göre 434 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Tsinandali</span>

Tsinandali, Gürcistan'ın Kaheti bölgesinde Telavi kentine bağlı bir köy. Tiflis'e 168 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gremi</span> mimari anıt

Gremi 16. yüzyıldan kalma bir mimari anıttır. Kraliyet Kalesi ve Büyük melekler Kilisesinden oluşan yapı, Gürcistan'ın Kaheti bölgesinde konumlanmıştır. Bu kompleks, Gremi kasabasından geriye kalan tek şeydir ve günümüzde Kvareli ilinin aynı isme sahip köyünde bulunmaktadır, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in 175 km doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Bodbe Manastırı</span> piskoposlarının yaşadığı Gürcü Ortodoks manastır kompleksidir.

Bodbe'deki Azize Nino Manastırı Bodbe'nin piskoposlarının yaşadığı Gürcü Ortodoks manastır kompleksidir. Gürcistan'ın Kaheti bölgesine bağlı Siğnaği kentinin 2 km güneyindedir. Aslen 9. yüzyılda inşa edilen manastır, özellikle 17. yüzyılda önemli ölçüde yenilenmiştir. Manastır günümüzde bir rahibe manastırı olarak işlev görüyor ve Azize Nino ile olan bağlantısından dolayı Gürcistan'daki en önemli hac alanlarından biri.

<span class="mw-page-title-main">Nekresi</span>

Nekresi veya Nekressi, Gürcistan'ın Kaheti bölgesine bağlı Kvareli belediyesindeki tarihi Gürcü şehri ve Gürcü Ortodoks manastırı. Telavi'nin doğusundaki Schilda köyünün yanında konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ninotsminda Katedrali</span> Gürcistanda katedral

Ninotsminda Katedrali Gürcistan'a bağlı Kaheti bölgesinin Sagareco köyünde konumlanmış bir katedraldir.

<span class="mw-page-title-main">Ucarma Kalesi</span>

Ucarma Kalesi Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Sagaredsço belediyesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü kalesidir. İori Nehri'nin sağ kıyısında ve Gombori dağ geçidinin yakınlarında konumlanmış olan kale, Ucarma kentinin yaklaşık dört kilometre kuzeyinde yer almaktadır.

Kolagiri Kalesi, Doğu Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Bolnisi belediyesine konumlanmış feodal çağdan kalma bir yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bebris Kalesi</span> Gürcistanın Kartli bölgesindeki Mtsheta şehrinde konumlanmış bir Erken Orta Çağ kalesi

Bebris Kalesi ayrıca bilinen adıyla Natsicvari Kalesi (ნაციხვარი), Gürcistan'ın Kartli bölgesindeki Mtsheta şehrinde konumlanmış bir Erken Orta Çağ kalesidir. Kale, Aragvi Nehri'nin sağ kıyısında, Mtsheta şehrinin ise kuzeyinde konumlanmıştır. Antik çağlarda kaleye ″Belti″ denmekteydi. Bagratlı Vahuşti, kaleden ″Beltistsihe″ olarak bahsetmektedir. 2004 yılında Bebris Kalesi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Boçorma Kalesi</span>

Boçorma Kalesi, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Tianeti belediyesinde yer alan bir Orta Çağ mimari kompleksidir. İori Nehrinin yanında ve yüksek bir dağın üzerinde konumlanmış olan kompleks, 10. yüzyıla tarihlenmiş bir kale, kubbeli bir onikigen kilise, başka bir küçük salon kilisesi ve diğer ek yapılardan oluşmaktadır. Kompleksin içindeki tüm yapılar yarı harabedir veya önemli derecede hasar görmüştür. Kompleksteki yapıların hepsi, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ksani Kalesi</span>

Ksani Kalesi, ayrıca bilinen adıyla Mtkvari Kalesi, Doğu Gürcistan'daki Mtsheta Belediyesinde konumlanmış bir kaledir. Stratejik olarak Ksani ve Mtkvari (Kura) nehirlerinin kesiştiği yere bakan bir tepede konumlanmış olan kale, tarihi Muhrani bölgesinde yer almaktadır. 1512'de Muhrani Prensi I. Bagrat tarafından yaptırılmış, 1746'da ise Bagrat'ın soyundan gelenler tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Akura Kilisesi</span> manastır

Akura Aziz Davit Kilisesi Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Stilistik olarak 9. yüzyıla tarihlenen yapı, On Üç Süryani Babadan biri olan Aziz Davit Gareca'ya adanmış üç nefli bir bazilikadır. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Grigol Dadiani, 1788'den 1791'e, 1794'ten 1802'e ve birkaç aylık aradan sonra 1802'den 1804'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Hükümdarlığı boyunca yüzyıllardır devam eden İmeretililer ve Megreller arasındaki çatışma devam etmiştir. Batı Gürcistan'daki bu çatışmalarda İmereti Megrelya'yı kontrol altına almak, Megrelya ise tamamen bağımsız olmak istiyordu. Grigol'un genişleyen Rus İmparatorluğu ile yakınlaşması, Megrelya'nın 1804'te Dadiani hanedanlığı altında özerk olarak Rusya'ya bağlanmasına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kaheti-Hereti Krallığı</span>

Kaheti-Hereti Krallığı ya da sadece Birinci Kaheti Krallığı merkezi Kaheti bölgesi ve başkenti Telavi olan Doğu Gürcistan'daki erken Orta Çağ monarşisidir. Kaheti Prensliği'nin güçlü yöneticisi Büyük III. Kvirike'nin liderliğinde 1014 yılında ortaya çıkmıştır. III. Kvirike sonunda Hereti kralını yenilgiye uğratarak kendisini birleşik Kaheti ve Hereti'nin kralı ilan etti. Krallık bu tarihten itibaren 1104 yılına kadar birleşik Gürcistan Krallığı'ndan ayrı bağımsız bir devletti. Krallığın toprakları batıda Ksani Nehri'nden doğuda Alicançay Nehri'ne ve kuzeyde Didoeti'den güneyde Kura Nehri'ne kadar uzanan bölgeyi kapsamaktaydı.

Arçil – İberya prensi, Cuanşeri'nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir. Aynı kroniklerin aktardığına göre Lazika'yı yönetti ve Abhazya prensi I. Leon ona bağlıydı. Arçil 8. yüzyılın 30'lu yıllarında kardeşi Mirian ile birlikte Sağır Mervan'a karşı Anakopya Muharebesi'nde yer aldı. Ona ülkenin yarısını eristavlara miras ve yurtluk olarak verdiği bir reform atfedilir. Kaheti-Hereti'de birçok kale, kilise ve manastır inşa etti. Arçil İsa'nın dinini reddetmedi ve Araplardan övgü ve saygı görmedi bu yüzden Halifelik onu işkence ile öldürdü. Ona uygulanan işkencelerin haberi 8. yüzyılda kaydedildi ve 9. yüzyılda Leonti Mroveli tarafından üzerinde çalışıldı ve yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kahetililer</span>

Kahetililer, Gürcücenin Kaheti lehçesini konuşan Gürcülerin etnik bir boyudur. Kahetililer, Doğu Gürcistan'da ülkenin şarabının büyük bölümünü üreten verimli bir vadi olan tarihi Kaheti bölgesinin yerli halkıdır. Günümüzde çoğunlukla Gürcü Ortodoks Kilisesi'nin takipçileridir.

<span class="mw-page-title-main">Surami</span>

Surami, Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesinde 7.492 nüfuslu beldedir. Dağ iklim beldesidir ve bir Orta Çağ kalesine ev sahipliği yapmaktadır.