Batman
| Batman İluh | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 Türkiye'deki yeri ve merkezin konumu. | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İl | Batman |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Gülistan Sönük (DEM Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 4.654 km² |
| Rakım | 550 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 491.811 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 72xxx |
| Alan kodu | (+90) 488 |
| Plaka kodu | 72 |
Resmî site www.batman.bel.tr | |
Batman (Kürtçe: Êlih), Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Batman ilinin merkezi olan şehirdir.
Tarihçe
Batman, Beşiri'ye bağlı bir köy iken, 2 Mart 1936'da 25 köyün bağlandığı bir nahiye (bucak) haline geldi. Raman Dağında petrolün çıkarılmaya başlanmasıyla büyük bir ekonomik değişim geçirmeye başlayan İluh'un gelişimine tren yolunun şehir merkezinden geçmesi de önemli katkı sağladı.[1] Şehir çok büyük göç aldı. Hızla gelişen İluh'ta 1955 yılında belediye teşkilatı kuruldu.[2] 1957 yılında Siirt iline bağlı olarak, İluh merkez olmak üzere 22 köyün bağlı olduğu "Batman ilçesi" kuruldu. İlçe adını merkezine 5 km uzaklıktaki Batman çayından aldı.[1]
Nüfus
Nüfusu hızla artan şehir; sanayi, petrol ve inşaat sektörünün de gelişmesiyle bölgede güçlü konuma sahiptir.[] Nüfusun çoğunluğunu çevre il ve ilçelerden göçmüş insanlar oluşturmaktadır.[]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| Batman ilçesi (Siirt) | |||
| 1960[3] | 21.929 | 12.401 | 9.528 |
| 1965[4] | 35.707 | 24.990 | 10.717 |
| 1970[5] | 57.267 | 44.991 | 12.276 |
| 1975[6] | 78.593 | 64.384 | 14.209 |
| 1980[7] | 102.803 | 86.172 | 16.631 |
| 1985[8] | 129.472 | 110.036 | 19.436 |
| Batman merkez ilçesi | |||
| 1990[9] | 168.779 | 147.347 | 21.432 |
| 2000[10] | 272.787 | 246.678 | 26.109 |
| 2007[11] | 315.964 | 293.024 | 22.940 |
| 2008[12] | 324.402 | 298.342 | 26.060 |
| 2009[13] | 341.025 | 313.355 | 27.670 |
| 2010[14] | 355.151 | 325.020 | 30.131 |
| 2011[15] | 370.705 | 339.970 | 30.735 |
| 2012[16] | 381.990 | 348.963 | 33.027 |
| 2013[17] | 395.005 | 369.478 | 25.527 |
| 2014[18] | 408.248 | 381.814 | 26.434 |
| 2015[19] | 419.253 | 392.738 | 26.515 |
| 2016[19] | 429.665 | 402.189 | 27.476 |
| 2017[19] | 439.667 | 411.251 | 28.416 |
| 2018[19] | 447.106 | 419.517 | 27.589 |
| 2019[19] | 460.955 | 434.255 | 26.730 |
| 2020[19] | 471.498 | 445.874 | 25.624 |
| 2021[19] | 477.456 | 452.157 | 25.299 |
| 2022[19] | 487.000 | 461.354 | 25.646 |
| 2023[19] | 491.811 | 464.649 | 27.162 |
Yerel yönetim
31 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirilen 2019 Türkiye yerel seçimlerinde HDP adayı Mehmet Demir, geçerli oyların %66,03'ünü alarak belediye başkanı seçildi.[20] Batman Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan Demir, İçişleri bakanlığı tarafından görevinden alınıp yerine aynı zamanda Batman Valisi olarak görev yapan Hulusi Şahin kayyım olarak atanmıştır.[21] Vali olarak Hulusi Şahin'in ardından atanan Ekrem Canalp belediye başkan vekilliği görevini de devralmıştır.[22]
Batman Belediye meclisi ise 27 HDP ve 8 AK Parti olmak üzere 35 üyeden oluşmaktadır.[23]
Belediye başkanları
| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Sait Ramanlı | 1955 | 1961 | Bağımsız | |
| 1961 | 1968 | Yeni Türkiye Partisi | |||
| 2 | Mustafa Ramanlı | 1968 | 1977 | Adalet Partisi | |
| 3 | Şahabettin Bağdu | 1977 | 1979 | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 4 | Edip Solmaz | 1979 | 1979 | Bağımsız | |
| 5 | Ataullah Hamidi | 1984 | 1994 | Anavatan Partisi | |
| 6 | Salih Gök | 1994 | 1998 | Refah Partisi | |
| 7 | Abdullah Akın | 1999 | 2002 | Halkın Demokrasi Partisi | |
| 8 | Hüseyin Kalkan | 2004 | 2009 | Demokratik Toplum Partisi | |
| 9 | Necdet Atalay | 29 Mart 2009 | 11 Aralık 2009 | ||
| 10 | Sabri Özdemir | 2014 | 14 Ekim 2015 | Demokratik Bölgeler Partisi | |
| 11 | Azmi Çelik | 14 Ekim 2015 | 12 Haziran 2016 | Kayyım | |
| 12 | Ahmet Deniz | 15 Haziran 2016 | 6 Kasım 2018 | ||
| 13 | Hulusi Şahin | 7 Kasım 2018 | 8 Nisan 2019 | ||
| 14 | Dr. Mehmet Demir | 8 Nisan 2019 | 23 Mart 2020 | Halkların Demokratik Partisi | |
| (13) | Hulusi Şahin | 23 Mart 2020 | 18 Mayıs 2022 | Kayyım | |
| 14 | Ekrem Canalp | 18 Mayıs 2022 | 3 Nisan 2024 | ||
| 15 | Gülistan Sönük | 3 Nisan 2024 | Görevde | Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi | |
Galeri
Diyarbakır Caddesi
Şehir merkezi
Şehir meydanı
Batman'dan bir görünüm
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Demir, Şerif (2016). Cumhuriyet döneminde Siirt (PDF). İstanbul: Düzey Yayınevi. s. 24. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2020.
- ^ Siirt 1967 il yıllığı, sf. 103
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Batman". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Batman Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Batman Yerel Seçim Sonuçları". secim.haberler.com. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Görevden alınan HDP'li Batman Belediye Başkanı Demir serbest bırakıldı". secim.haberler.com. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Ekrem Canalp kimdir? Yeni Batman Valisi Ekrem Canalp kimdir, kaç yaşında, nereli? Ekrem Canalp'ın hayatı ve biyografisi!". Haberler. 12 Mayıs 2022. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
- ^ "BELEDİYE MECLİS ÜYELERİNDE ÇOĞUNLUK HDP'DE". batmancagdas.com. 10 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Batman ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
- Batman Belediyesi15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Silvan (Diyarbakır) | Kozluk |
| ||||
| Bismil (Diyarbakır) |  | Beşiri | |||||
 Batman  | |||||||
 | |||||||
| Gercüş | Hasankeyf |
