Bataan ölüm yürüyüşü

Bataan ölüm yürüyüşü (Tagalogca: Martsa ng Kamatayan, Japonca: バターン死の行進, Batān Shi no Kōshin), II. Dünya Savaşı sırasında Nisan 1942'de, Filipinler'deki Bataan yarımadasının Japon kuvvetleri tarafından ele geçirilmesinden sonra 12.000 Amerikan ve 64.000 Filipinli askerin Japonlar tarafından zorla nakledilmesi ve binlercesinin yolda ölmesi olayı.

3 Nisan 1942'de, Japon komutan Masaharu Homma, Bataan'ı savunan Müttefik kuvvetlerine karşı yeni bir harekât başlattı. Pasifik Cephesi'ndeki Müttefik kuvvetlere komuta eden Amerikan general Douglas MacArthur askerlerine savaşmaya devam etmelerini emretti; ancak 6 gün sonra, askerlerinin devamlı çatışma, hastalık ve açlığın yükü ile yıprandığını gören, Bataan'daki birliklerin komutanı Edward P. King, Japon kuvvetlerine teslim oldu. Müttefik askerleri halihazırda Ocak ayından beri normal gıda karnelerinin yarısı ile hayatta kalıyorlardı.

Homma, ele geçirdiği savaş tutsaklarını 161 kilometre (100 mi) uzaktaki O'Donnell Kampı'nda tutmaya karar verdi. Tutsaklar, Mariveles'ten San Fernando'ya 83 kilometre (52 mi) yürümeye zorlanacak ve oraya vardıklarında bir trene bindirilip Capas'a kadar demiryolu aracılığıyla götürüleceklerdi. Daha sonra Capas'ta trenden indirildiklerinde bir 13 kilometre (8,1 mi) daha yürüyüp O'Donnell Kampı'na ulaşacaklardı. King, askerlerinin bu yürüyüşü yapabilecekleri konusundaki endişesini gösterdi ve Mariveles'ten son varış yerlerine kadar kamyonlarla götürülmesini istedi. Homma bu talebi reddetti.

Günümüzde gaddarlığı ve sertliği ile bilinen yürüyüş 10 Nisan 1942'de başladı ve bir hafta kadar sürdü. Daha yürüyüş bile başlamadan önce, tüm tutsakların üzerleri tek tek arandı ve üzerlerinde hatıra eşya olması amacıyla alınmış bir Japon eşyası veya takısı bulunan herkes yerinde infaz edildi.

Nöbetçi askerler, yolculuklarının sonuna kadar, tutsaklara çoğunlukla su ve yemek vermedi. Tutsaklara nadiren verilen tek yemek ise az miktarda bozulmuş pirinçti. Her gün kalabalık koşullarda sadece birkaç saat uyumalarına izin verildi. Tutsaklar üzerinde uygulanan en kötü şöhretli cezalandırma yöntemlerinden biri, "güneş tedavisi" olarak bilinen, kendisine hiç su verilmeyen tutsağın kaskının çıkarılıp güneş altında oturmaya zorlandığı yöntemdi. Tutsaklar sürünün geri kalanından arkaya düştükleri veya küçük kural ihlalleri için dövüldü, tekmelendi ve hatta birçok durumda öldürüldü.

O'Donnell Kampı'na ulaşana kadar yolda toplam 7.000 ila 10.000 tutsak öldü. Japonlar, tutsakların hem yüksek sayısını hem de kötü sağlık durumlarını göz önünde bulunduramadılar. Tutsakların bazıları ormanlara doğru kaçmayı başarsa da, çoğunun fiziksel olarak kaçmaya çalışması bile imkansızdı. Bazı rastgele seçilen tutsaklar nöbetçileri tarafından "eğlencesine" öldürüldü.

Yürüyüş sırasında hayatta kalmayı başaranların birçoğu Capas'a demiryolu üzerinde yapılan yolculukta, aşırı kalabalık ve boğucu vagonların içerisinde öldü. Kampa varılmasından sonraki iki ay içerisinde 1.600 Amerikan ve 16.000 Filipinli açlık, hastalık ve kötü muamele nedeniyle öldü. Yürüyüşün sertliği ABD içerisinde popülerleşti ve Amerikan komutanlar Bataan ölüm yürüyüşünün hikâyesini askerlerini motive etmek için kullandı.

• Bataan Trajedisi 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.