İçeriğe atla

Batının Kötü Cadısı

'Batı'nın Kötü Cadısı, Amerikalı yazar L. Frank Baum tarafından yaratılan klasik çocuk romanı Oz Büyücüsünde (1900) yer alan kurgusal bir karakterdir. Baum'un sonraki Oz romanlarında, asıl kötü adam Nome Kralıdır; Batı'nın Kötü Cadısı, ilk kitapta ölümünden sonra nadiren tekrar anılır.

Oz ülkesinin merkez kısmında dört cadı bulunmaktadır.İyiler Kuzey ve Güney'deyken,kötüler'se Doğu ve Batıdadır.Kuzeyin İyi Cadısı Glinda,Batının Kötü Cadısı'nın baş düşmanıdır. (Ayrıca adı bilinen tek cadıdır.)

Glinda ve Oz Büyücüsü Oscar Diggs'in yardımıyla Dorothy Gale tarafından öldürülür.

Cadı'nın en popüler tasviri, Margaret Hamilton tarafından canlandırıldığı Baum'un romanından uyarlanan klasik bir film olan 1939 yapımı Oz Büyücüsü filmindeydi. Hamilton'un karakterizasyonu yeşil tenli kişileri tanıttı ve bu, Gregory Maguire'ın revizyonist Oz romanı Wicked: Batı'nın Kötü Cadısının Yaşamı ve Zamanları (1995) ve müzikal sahne uyarlaması Wicked (2003), 2013 filmi Oz the Great and Powerful ve televizyon dizisi Once Upon a Time ve Emerald City gibi daha sonraki edebi ve dramatik temsillerde devam etti.

Margaret Hamilton, 1939 film versiyonunda Cadı olarak Dorothy'yi tehdit ediyor (Judy Garland)

Karakter, Amerikan Film Enstitüsü'nün AFI'nın 100 Yılı... 100 Kahraman ve Kötü Adam listesinde Darth Vader, Norman Bates ve Hannibal Lecter‘ın ardından Tüm Zamanların en iyi 50 Film Kötü Karakteri olarak 4. sırada yer alıyor[1] ve sıralamada en yüksekteki kadın kötü karakterdir. Empire dergisinin Tüm Zamanların En iyi 100 Film Karakterinde 90.sırada yer alıyor.[2]

Kaynakça

  1. ^ "AFI's 100 Years ...100 Heroes & Villains". 4 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "90. The Wicked Witch of the West". Empire. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gandalf</span> J. R. R. Tolkien tarafından yaratılan kurgusal karakter

Gandalf, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninin önemli bir kesitini anlattığı Yüzüklerin Efendisi adlı fantastik üçlemesindeki önemli karakterlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Imelda Staunton</span>

Imelda Mary Philomena Bernadette Staunton, İngiliz aktris ve şarkıcı. Kraliyet Dramatik Sanatlar Akademisi'nde eğitim gördükten sonra Staunton, kariyerine 1976'da repertuar tiyatrosunda başladı ve ardından Birleşik Krallık'ta çeşitli tiyatro yapımlarında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Hannibal Lecter</span> kurgusal karakter

Doktor Hannibal Lecter, Thomas Harris'in yazdığı kitap serisindeki kurgusal karakter. Red Dragon kitabıyla ilk kez ortaya çıkan bu kurgusal karakter zeki bir psikiyatrist ve yamyam seri katildir.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Hamilton (oyuncu)</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1902 – 1985)

Margaret Hamilton, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusudur. Öğretmenlikten sinemaya geçiş yapan Hamilton, 1939 yapımı Oz Büyücüsü filmindeki Batının Kötü Cadısı rolü ile hatırlanmaktadır.

<i>The Wiz</i> (film)

The Wiz, 1978 yapımı Amerikan müzikal filmidir. Universal Pictures tarafından yapılmıştır, Motown Productions tarafından dağıtılmıştır. L. Frank Baum'un filmi The Wonderful Wizard of Oz filminin Afro-Amerikan oyuncularla müzikal hâle getirilmiş hâlidir.

Cadılar Bayramı, on adet slasher film, romanlar ve çizgi romanlardan oluşan korku temalı ABD medya ürünleri serisidir. Seri esas olarak, çocukken ablasını öldürdüğü için sanatoryuma kapatılmış olan kurgusal karakter Michael Myers'ı merkez alır. On beş yıl sonra Haddonfield, Illinois'deki insanları yakalayıp öldürmek amacıyla buradan kaçar. Eski psikiyatristi Dr. Sam Loomis de peşindedir. Michael'ın cinayetleri, tüm filmlerin de geçtiği Cadılar Bayramı tatillerinde gerçekleşir.

<i>Oz Büyücüsü</i> (film, 1939) Aynı isimli kitabından uyarlanan filmde ana karakter Dorothydir.Kitap L.Frank Baum tarafından yazılmıştır

The Wizard of Oz, 1939 yapımı Amerikan fantastik müzikal film. Victor Fleming tarafından yönetilmiştir ve senaryosunun büyük çoğunluğu Florence Ryerson ve Edgar Allan Woolf tarafından yazılmıştır. Ayrıca kapanış jeneriğinde ismi geçmeyen bazı kişilerin işbirliğiyle yazılmıştır. Metro-Goldwyn-Mayer yapım şirketi tarafından yapılmış ve piyasaya çıkmıştır. Yazar L. Frank Baum'un 1900 senesindeki kitabı Oz Büyücüsü'nden filme uyarlanmıştır. Yazar film yayınlanmadan 20 sene önce ölmüştür. Filmin oyuncuları Judy Garland, Ray Bolger, Jack Haley, Bert Lahr, Frank Morgan, Billie Burke, Margaret Hamilton, Charles Grapewin, Clara Blandick ve the Munchkins rolünde oynayan Singer Midgets'dir. Technicolor tarafından üretilen özel efektlerin kullanımı kayda değerdir. Fantastik hikâyesi ve alışılagelmedik karakterleriyle, The Wizard of Oz yıllar boyunca tüm zamanların en çok bilinen filmlerinden biri ve gerçek bir klasik olmuştur. Bununla beraber, fazla sayıda olumlu eleştiri toplaması ve Akademi Ödülü kazanmasına rağmen, film başlangıçta gişe geliri olarak başarı elde edememiştir.

<i>Oz Büyücüsü</i> Frank Baunun 1900 tarihli çocuk romanı

Oz Büyücüsü, L. Frank Baum tarafından yazılıp W. W. Denslow tarafından resimlendirilen bir çocuk romanı. Yedi kitaplık Oz serisinin ilk kitabıdır. Serinin aynı evrende geçen spin-off romanları da vardır. Kansaslı Dorothy Gale'in bir hortuma kapılan eviyle geldiği Oz Diyarı'nda yaşadıkları ve evine geri dönme çabasını anlatır. Roman ayrıca Dorothy'e yardım eden yıllar önce Oz'a bir balonla gelen Oz Büyücüsü Oscar Diggs'ten de bahsetmektedir. Dorothy, büyücüye doğunun ve batının kötü cadılarıyla mücadelesinde yardım eder, kuzeyin iyi cadısı Glinda'nın yardımıyla evine döner ama devam kitaplarında Oz'un başı ne zaman derde girse Oz'a geri döner. Seri defalarca tiyatroya, radyoya, filme ve televizyona aktarılmıştır. En meşhur uyarlaması 1939'da çekilen, başrollerinde Judy Garland ve Frank Morgan'ın yer aldığı Oz Büyücüsü'dür. Türkiye'de çekilen Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde adlı film bu filmin ve romanın yerli uyarlamasıdır. 2013'te çekilen Muhteşem ve Kudretli Oz filmiyse serinin devam kitaplarında değinilen, ilk kitabın öncesinde yaşanmış olayları anlatmaktadır.

<i>Muhteşem ve Kudretli Oz</i>

Muhteşem ve Kudretli Oz 2013 tarihli, L.Frank Baum'un Oz Büyücüsü roman serisinin öncülü niteliğindeki, Disney yapımı, fanastik macera filmi. Başrollerinde James Franco, Mila Kunis, Rachel Weisz ve Michelle Williams rol almışlardır.

AFI 100 Yıl veya AFI'nın 100 Yıl serisi, Amerikan Film Enstitüsünün Amerikan sinemasındaki en büyük filmlerin 100 yılını kutlamak için yayınladığı bir dizi listedir. Listenin amacı, klasik Hollywood sinemasına ilgi uyandırmaktır.

Blair Cadısı, Artisan Entertainment tarafından dağıtılan ve Haxan Films tarafından üretilen Amerikan korku filmi medya imtiyazıdır. Üç uzun metrajlı film ve çeşitli ticari ürünlerden oluşmaktadır. İmtiyazın ilk parçası olan Blair Cadısı'nın kurgusal efsanesi 1993'te tasarlandı. Film yapımcıları Eduardo Sánchez ve Daniel Myrick doğaçlama yapılacak diyalog ile otuz beş sayfa senaryo oluşturdular. Çekimler 1997'de başladı ve sekiz gün sürdü. Film, Blair Cadısı olarak bilinen yerel bir efsaneye dair bir belgesel çekmek için Burkittsville, Maryland yakınlarındaki Black Hills'te gezintiye çıkan film yapımcısı üç öğrencinin kurgusal hikâyesini ele almaktadır.

Dorothy Gale, Amerikalı yazar L. Frank Baum'un Oz romanlarının çoğunda ana kahraman olarak yarattığı kurgusal bir karakterdir. İlk olarak Baum'un klasik 1900 çocuk romanı Muhteşem Oz Büyücüsü'nde yer alır ve devamının çoğunda tekrar ortaya çıkar. Kansaslı yetim bir kız olan Dorothy, köpeği Toto'yla beraber Em teyzesi ve Henry eniştesinin çiftliğinde yaşarken kazara bir hortum sonucu başka bir dünyada yer alan Oz ülekesine gider. Kansas'a geri dönmeye çalışır ve Oz Büyücüsü Oscar Diggs ve Kuzeyin İyi Cadısı Glinda'nın yardımıyla başarır, ama ne zaman Oz'da bir sorun çıksa durumu düzeltmek için oraya geri döner. Bu arada Oz'da çeşitli dostlar edinir. Doğunun ve Batının Kötü Cadılarını yener. 1939 tarihli Oz Büyücüsü filminde Judy Garland tarafından canlandırılmıştır. Defalarca değişik oyuncular tarafından sinema, televizyon, tiyatro, animasyon ve bilgisayar oyunlarında canlandırılmıştır. Türk filmi Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde filminde ismi Ayşecik olarak geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oz Büyücüsü (karakter)</span>

Oz Büyücüsü, gerçek adıyla Oscar Zoroaster Phadrig Isaac Norman Henkle Emmannuel Ambroise Diggs, Amerikalı yazar L. Frank Baum tarafından yaratılan Oz Diyarından kurgusal bir karakter. İlk olarak 1900 yılında yazılan Oz Büyücüsü romanı ve devam romanlarında görülmüştür. Karakter, bir sahne oyunu ve klasik 1939 filmi ve 2013 prequel uyarlaması da dahil olmak üzere çeşitli filmler tarafından daha popüler hale getirildi. Frank Morgan ve James Franco onu canlandıran aktörlerden ikisidir. Omahalı bir sirk sihirbazı olan Diggs, balonuyla geldiği Oz ülkesinde lider gibi görülmüştür. Kendi yarattığı dev bir kafa ilüzyonunun arasına saklanarak düşmanlarından yıllarca gerçek kimliğini saklamıştır. Yıllar sonra foyası, evi Kansas'a geri dönmek isteyen Dorothy Gale ve köpeği Toto tarafından meydana çıkarılmıştır. Diggs de Dorothy ve arkadaşlarının dileklerinin yerine gelmesine yardım etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hannah Waddingham</span> İngiliz oyuncu

Hannah Waddingham, en çok West End müzikal tiyatrosuna yaptığı katkılarla, özellikle de orijinal Londra prodüksiyonu Spamalot, 2010 Regent's Park'ın yeniden canlandırılması Into the Woods ve en son performanslarıyla tanınan bir İngiliz aktris ve şarkıcıdır. Oz Büyücüsü çalışması için üç Olivier Ödülü adaylığı aldı. 2015 yılında HBO dizisi Game of Thrones'un beşinci sezonunun kadrosuna Septa Unella olarak katıldı ve Les Misérables'ın 2012 sinema uyarlaması ve 2018 İngiliz psikolojik gerilim filmi Winter Ridge'de birincil rolde yer aldı.

<i>Random Harvest</i> (film)

Random Harvest, Mervyn LeRoy'un yönettiği 1941 tarihli James Hilton romanından uyarlanan aynı adlı 1942 yapımı bir filmdir. Claudine West, George Froeschel ve Arthur Wimperis romanı beyazperdeye uyarladılar ve bir Akademi Ödülü adaylığı aldılar. Roman, Paula/Margaret'in gerçek kimliğini sonuna kadar bir sır olarak saklar; bu durum, karakterlerin yüzlerinin görülmesi gereken bir filmde ise imkansız olan bir şeydir. Bu, filmin hikâyeye çok farklı bir yaklaşım benimsemesi gerektiği anlamına geliyordu. Filmde Ronald Colman'ı mermi şoku geçirmiş, hafızasını kaybetmiş bir Birinci Dünya Savaşı askerini ve Greer Garson'ı ise onun sevgilisini canlandırıyor.

<i>Lilies of the Field</i> (film, 1963)

Lilies of the Field, William Edmund Barrett'in 1962 tarihli aynı adlı romanından James Poe tarafından uyarlanan 1963 Amerika yapımı komedi drama filmidir ve başrollerde Sidney Poitier, Lilia Skala, Stanley Adams ve Dan Frazer vardır. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Ralph Nelson yapmıştır. Filmin adı Dağdaki Vaaz'ın bir bölümü olan Matta 6.27-33'ten ve buna paralel olan Luka 12.27-31'den gelmektedir. Film aynı zamanda besteci Jerry Goldsmith’in kariyerinin erken dönemi film müziklerini de içeriyor. 1970'te Look to the Lilies adıyla, Shirley Booth'un Rahibe Maria Marthe rolünde oynadığı bir Broadway müzikali versiyonu vardır.

<i>Vadiler Aslanı</i>

Shane, Paramount Pictures'ın 1953 ABD yapımı Technicolor Western filmidir. Manzara sinematografisi, kurgusu, performansları ve türe katkılarıyla dikkat çekmiştir. Film, George Stevens tarafından A. B. Guthrie Jr. ' ın senaryosundan üretildi ve yönetildi. Jack Schaefer'in aynı adlı 1949 romanından uyarlandı. Oscar ödüllü sinematografisi Leyal Griggs tarafından yapıldı. Shane filminde Alan Ladd, Jean Arthur ve Van Heflin oynamaktadır. Arthur'un kariyerinin son uzun metrajlı filmiydi. Filmde Brandon deWilde, Jack Palance, Emile Meyer, Elisha Cook Jr.ve Ben Johnson yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Oz Diyarı</span>

Oz Diyarı veya Oz Ülkesi, L. Frank Baum tarafından yazılan ve W.W. Denslow tarafından çizilen 1900 yılı çocuk romanı The Wonderful Wizard of Oz'da tanıtılan kurgusal büyülü bir ülkedir.

<i>Wicked</i>

Wicked: Part One, Jon M. Chu tarafından yönetilen ve Winnie Holzman tarafından yazılan bir Amerikan müzikal-fantastik film. Film, Stephen Schwartz ve Holzman'ın Gregory Maguire'ın 1995 tarihli aynı adlı romanına dayanan aynı adlı sahne müzikalinin iki parçalı film uyarlamasının ilkidir. Filmin başrollerinde Cynthia Erivo ve Ariana Grande, yardımcı rollerde ise Michelle Yeoh, Jeff Goldblum, Jonathan Bailey, Ethan Slater, Marissa Bode, Peter Dinklage, Bowen Yang, Bronwyn James ve Keala Settle yer alıyor. Dorothy Gale'in Kansas'tan gelişinden önce Oz Ülkesi'nde geçen ve sonrasında devam eden film, yeşil tenli bir kadın olan Elphaba Thropp'un etrafında dönüyor ve onu nihayetinde Batı'nın Kötü Cadısı olmaya götüren yolu keşfederken, daha sonra İyi Glinda olacak olan Galinda Upland ile beklenmedik bir dostluk ve rekabet kuruyor.

Wicked: Part Two, Jon M. Chu tarafından yönetilen ve Winnie Holzman tarafından yazılan yakında gösterime girecek Amerikan müzikal fantastik film. Wicked (2024) filminin devamı olan film, Stephen Schwartz ve Holzman'ın Gregory Maguire'ın 1995 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan aynı adlı sahne müzikalinin iki parçalı film uyarlamasının ikincisidir. Filmin başrollerinde Cynthia Erivo ve Ariana Grande, yardımcı rollerde ise Michelle Yeoh, Jeff Goldblum, Jonathan Bailey, Ethan Slater, Marissa Bode, Bowen Yang, Bronwyn James, Keala Settle ve Peter Dinklage yer alıyor.