İçeriğe atla

Batı yarımküre

Koordinatlar: 0°K 90°B / 0°K 90°B / 0; -90
Dünya'nın coğrafi Batı yarımküresi sarı ile renklendirilmiştir.
Batı Yarımküre

Batı yarımküre, Dünya'nın Greenwich'ten geçen Baş meridyenle ikiye bölündüğünde batıda kalan kısmıdır. Jeopolitik anlamda genellikle Amerika kıtalarını kastetmek amacıyla Yeni Dünya tabiri ile eş anlamlı olarak kullanılır.[1]

Batı yarımküre adı, Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti gibi bâzı kişi ve kurumlarca tüm Amerika için bir mecâz-ı mürsel olarak kullanılır.[2][3][4][5][6][7][8][9]

Coğrafya

Batı Yarımküre, Amerika kıtasının yanı sıra Avrupa ve Afrika'nın batılarını, Sibirya'nin en uç noktası olan Dejnev Burnu'nu, Okyanusya'nın bazı bölgelerini ve Antarktika'nın bir kısmını kapsarken Alaska'nın güneybatısındaki Aleut Adaları'nı içermez.

Batı Yarımküre'nin merkezi Büyük Okyanus'ta, 90. batı meridyeniyle Ekvator'un kesişim noktasında, Galápagos Adaları'nın arasındadır. Oraya en yakın kara parçası, 0°19′00″N 89°57′00″W / 0.316667°K 89.95°B / 0.316667; -89.95 koordinatlarında bulunan Genovesa Adası'dır.

Batı yarımküre'deki en yüksek dağ, 6.960,8 metre (22.837 ft) ile Arjantin Andları'ndaki Aconcagua'dır.[10]

Batı Yarımküre'de bir insanın girebileceği en uzun binaysa Toronto'daki CN Tower'dır. (43°38′33.22″K 79°23′13.41″B / 43.6425611°K 79.3870583°B / 43.6425611; -79.3870583 (CN Tower)).

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Western Hemisphere", Britannica.com, 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Mayıs 2020 
  2. ^ Bureau of Western Hemisphere Affairs 28 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., United States Department of State.
  3. ^ Western Hemisphere 3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., United States Department of the Treasury.
  4. ^ Western Hemisphere 27 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Office of the United States Trade Representative.
  5. ^ Joe Biden: The Western Hemisphere Needs U.S. Leadership 25 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Americas Quarterly, 17 December 2018.
  6. ^ Western Hemisphere 10 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., United States Department of Justice.
  7. ^ Western Hemisphere 6 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., United States Department of Agriculture.
  8. ^ Western Hemisphere 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., United States Fish and Wildlife Service.
  9. ^ Western Hemisphere 5 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fulbright Program.
  10. ^ "Informe científico que estudia el Aconcagua, el Coloso de América mide 6960,8 metros" [Scientific Report on Aconcagua, the Colossus of America measures 6960,8m] (İspanyolca). Universidad Nacional de Cuyo. 2012. 8 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Paris Barış Antlaşması (1947)</span> paris sulh müqaviləsi

Paris Antlaşması, 1946 yılında, 29 Temmuz'dan 15 Ekim'e kadar süren Paris Barış Konferansı'nın neticesinde 10 Şubat 1947'de imzalanmıştır. Muzaffer müttefik güçleri İtalya, Romanya, Macaristan, Bulgaristan ve Finlandiya'nın antlaşmalarını görüşmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Toronto</span> Kanadada belediye

Toronto, Kanada'nın en büyük şehri ve ticaret merkezi, Ontario eyaletinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika</span> Tek bir kıta veya kara kütlesi olarak birlikte ele alındığında Kuzey Amerika ve Güney Amerika

Amerika veya Amerika Kıtası, Batı Yarımküre'de Yeni Dünya olarak adlandırılan bölgede, Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika ve bunlara bağlı adalardan meydana gelen kıtalar ve adalar topluluğu. Amerika Kıtası, Batı Yarımküre'deki kara alanının çoğunu kapsar ve Yeni Dünya'yı oluşturur. Amerika sözcüğü birçok dilde Amerika Birleşik Devletleri (ABD) anlamında da kullanıldığı için kavram karmaşasına neden olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)</span> Amerikada yer alan bir araştırma üniversitesi

Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde yer alan bir araştırma üniversitesidir. Pek çok uluslararası listeye göre dünyanın en iyi üniversitelerinden biridir. 14 kolej ve okulu 350'den fazla eğitim programı sunmakta ve 31 binden fazla lisans ve 12 binden fazla yüksek lisans öğrencisine hizmet etmektedir. İçerisinde Berkeley gibi pek çok kurumu da barındıran University of California System'ın bir parçası ve ilk kampüsüdür.

Yarımküre, yarım küre, yarıküre ya da yarı küre, Yerküre'nin ekvator vasıtasıyla ikiye bölündüğü farzedildiğinde kuzeyde ve güneyde kalan yarıları ve 0° boylamı ile bölündüğü farzedildiğinde doğuda ve batıda kalan yarılarından her birine verilen isim. Yerküre tam bir küre değil, bir geoit olduğu için Dünya'nın yarımküreleri tam bir geometrik yarımküre değillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey yarımküre</span> Dünyanın ekvatorun kuzeyinde kalan yarısı

Kuzey yarımküre, Dünya'yı ekvator hizasından bölen hayalî bir düzlemin üstünde (kuzeyde) kalan yarısıdır. 0° paraleli ile 90° kuzey paraleli arasında yer alır. Güneyde kalan kısma ise güney yarımküre denir. Dünya'nın kuzey yarımküresi, birçok ülkeyi ve dünya nüfusunun yaklaşık %90'ını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seküler devlet</span> resmî bir dini olmayan devlet

Seküler devlet ya da laik devlet, resmî bir dini bulunmayan ve yasaların belli bir dine göre şekillendirilmediği devlettir. Laik devletler, herhangi bir dine inanan veya hiçbir dine inanmayan tüm vatandaşlarına eşit mesafede bulunur, bu tür devletlerde kişiler dinî inançlarına bakılmaksızın aynı mahkemelerde aynı yasalarla yargılanır. Dinî kurumların siyasete karışması yasaktır. Laik devlet yapısının egemen olduğu ülkelerde din ve vicdan özgürlüğü vardır ve bu yüzden herkes inandığı dinin gereklerini yerine getirme, inansa bile o gerekleri yerine getirmeme veya hiçbir dine mensup olmama özgürlüğüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Henry Taube</span>

Henry Taube, FRSC Kanada asıllı Amerikalı kimyager. 1983 yılında, "özellikle metal komplekslerindeki, elektron transfer reaksiyonlarının mekanizmaları üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dışişleri Bakanlığı (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, Amerika Birleşik Devletleri'nin uluslararası ilişkilerinden sorumlu federal yürütme organıdır. 1789'da kurulan kurum, ABD'nin ilk federal bakanlığı olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde doğan veya sonradan vatandaşı olan Amerika yerlileri

Amerikalılar veya Amerikanlar, Birleşik Devletler'de doğan ya da sonradan vatandaşı olanları kapsayan diplomatik bir topluluktur. Birleşik Devletler, çoğunlukla son 500 yıl içinde kıtaya göçen Avrupalılar, Asyalılar, Afrikalılar ve Orta Doğululardan oluştuğu için belirli bir etnisite değil, belirli bir yasa çerçevesi içinde ilerlemiş bir demonime sahiptir. Bir diğer bakış açısıyla birçok farklı etnik gruba ev sahipliği yaptığı için kültürü, yasası ve ulusu ırksal ya da etnik şekilde değil, diplomatik değerler topluluğu şekilde yorumlanır.

<span class="mw-page-title-main">George Olah</span> Macar kimyager (1927 – 2017)

George Andrew Olah, Macar-Amerikalı kimyager. Olah'a 1994 yılında Nobel Kimya ödülü verildi. Ayrıca ona Priestley Madalyası verilmiştir. En yüksek onur Amerikan Kimya Derneği tarafından verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulaştırma Bakanlığı (Amerika Birleşik Devletleri)</span> 1967de kurulan ABD hükûmetinin ulaşım ile ilgilenen federal bakanlığı

Amerika Birleşik Devletleri Ulaştırma Bakanlığı, ABD hükümetinin ulaşım ile ilgilenen federal bakanlığı. 1 Nisan 1967'de kuruldu. Birleşik Devletler Ulaştırma Bakanı tarafından yönetilir.

Donald James Cram Amerikalı kimyacı. 1987 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü Jean-Marie Lehn ve Charles J. Pedersen ile birlikte "yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirme ve kullanmaları için" kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Bakanlığı (Amerika Birleşik Devletleri)</span> devlet kurumu

Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmetinde hukuk ve kanunların uygulanması ile federal adalet sisteminin yürütülmesinden sorumlu federal bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Hazine Bakanlığı (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, ABD federal hükûmetinin, hazinesi ve maliyeden sorumlu bakanlığıdır. Devletin gelirini yönetmek için 1789'da bir Kongre Kanunu'yla kurulmuştur. Bakanlık Kabine'nin bir üyesi olan Hazine Bakanı tarafından yönetilir.

<span class="mw-page-title-main">Müşterek Muharip Komutanlığı</span>

Müşterek Muharip Komutanlığı, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'na bağlı en az iki askeri birimden gelen kuvvetlerden oluşan ve geniş ve devam eden bir misyona sahip komutanlıktır. Bu komutanlıklar hizmet dalından bağımsız olarak barış ve savaşta etkili bir komuta ve kontrol sağlamak amacıyla kurulmuşlardır. Bunlar ya coğrafi olarak ya da özel işlemler, güç projeksiyonu ya da nakliye gibi işlevsel bir temel üzerine organize edilmektedirler. UCC'ler bağlı olduklarını gösteren özel rozetlere sahip "ortak" komutanlıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nin toprakları</span> Birleşik Devletlerin yeryüzünde bulunan topraklarının tamamı

Amerika Birleşik Devletleri'nin toprakları, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmetinin doğrudan denetimi altında bulunan dış idari bölümlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri coğrafyası</span>

Amerika Birleşik Devletleri, Kıta ABD'si, Alaska, Hawaii eyaletleri ile diğer ada bölgelerinden oluşmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika ile kara sınırlarını, bunlara ek olarak Rusya, Küba ve Bahamalar ile deniz sınırlarını paylaşmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri-Kanada sınırı, dünyanın en uzun iki ülke arasındaki kara sınırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sevier County, Tennessee</span> Tennessee eyaletinde bölge

Sevier ili veya Sevier County, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tennessee eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2010 sayımına göre 89.899'dur. İlin merkezi Sevierville şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Paleoproterozoyik</span>

Paleoproterozoyik, 2,5 milyar yıl öncesinden, 1,6 milyar yıl öncesine uzanan, Proterozoyik Üst Zaman'ın üç bölümünden ilki olan jeolojik zamandır. Paleoproterozoyik yerkürenin jeolojik tarihindeki en uzun zamandır. Kıtalar ilk kez bu zamanda stabilize oldu.