İçeriğe atla

Batı Slavları

Batı Slavları
Słowianie Zachodni (Lehçe)
Západní Slované (Çekçe)
Západní Slovania (Slovakça)
Zôpôdni Słowiónie (Kaşupça)
Pódwjacorne Słowjany (Aşağı Sorbca)
Zapadni Słowjenjo (Yukarı Sorbca)
     Ağırlıklı olarak Batı Slav nüfusu olan ülkeler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Polonyalılary. 60 milyon
Çeklery. 10-12 milyon
Slovaklary. 6-7 milyon
Silezyalılary. 2-5 milyon[1](uyruk olarak 847.000)[2]
(Polonyalılara dahil)
Keşublary. 500.000[3] (uyruk olarak 228.000)[2]
(Polonyalılara dahil)
Moravyalılary. 500.000
(Çeklere dahil) (uyruk olarak 630.899[4])
Sorblary. 60.000[5]-80.000[6]
Diller
Din
Katoliklik
(Polonyalılar, Slovaklar, Silezyalılar, Keşublar, Moravyalılar ve azınlık olarak Sorblar ve Çekler)
Protestanlık (çoğunluk olarak Sorblar)
Ateizm (çoğunluk olarak Çekler)
Groß Raden Açıkhava Müzesi'ndeki Slav tapınağının yeniden inşası

Batı Slavları (Merkez Slavlar olarak da bilinir) Slav halklarının Batı Slav dillerini konuşan bir alt grubudur. 7. yüzyılda ortak Slav topluluğundan ayrıldılar ve 8. ve 9. yüzyıllarda Orta Avrupa'da bağımsız devletler kurdular. Batı Slav dilleri 10-14. yüzyıllar arasında tarihsel olarak kanıtlanmış biçimlerine dönüştü.

Batı Slavca konuşan uluslararasında Polonyalılar, Çekler, Slovaklar, Sorblar ve etnik gruplar Keşublar, Moravyalılar ve Silezyalılar bulunmaktadır. Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin kuzeyinden güneydeki Südetler'e ve Karpatlar'a, tarihsel olarak da Doğu Alpleri boyunca İtalya Yarımadası ve Balkan Yarımadası'na uzanan bitişik bir bölgede yaşıyorlar.

Batı Slav grubu üç alt gruba ayrılabilir: Polonyalılar, Keşublar ve soyu tükenmiş Polaplar dahil olmak üzere Lekitikler ve Pomeranca ile birlikte Lausitz (Sorbca) ve Çekçe-Slovakça.[7] Kültürel olarak, Batı Slavları, Roma İmparatorluğu ve Batı Hristiyanlığı'na bağlılık nedeniyle diğer Batı Avrupa uluslarının çizgileri boyunca gelişti. Böylece, diğer Slav gruplarıyla kültürel bir bölünme yaşadılar: Doğu Slavları ve Güney Slavların bir kısmı Ortodoks Hristiyanlığı'na geçerken, Bizans İmparatorluğu'ndan kültürel olarak etkilenirken, tüm Batı Slavları Roma Katolikliği'ne geçti ve böylece Latin Kilisesi'nin kültürel etkisi açığa çıktı.

Tarih

Piskopos Absalon, Arkona'da tanrı Svantevit'i deviriyor.

Orta Çağ'da Batı Slav halkları için "Vendler" (Roma dönemi Veneti'den türetilmiş) adı kullanılmıştır. Polonya'nın ilk tarihi hükümdarı I. Mieszko, aynı zamanda "Wendler Kralı Dagome" olarak da ortaya çıktı (kaynaklar tarafından onaylanması gerekiyor).

İlk Slav genişlemesi 5. yüzyılda başladı ve 6. yüzyılda muhtemelen Batı, Doğu ve Güney Slav grupları olacak şekilde coğrafi olarak ayrılmıştı. İlk bağımsız Batı Slav devletleri 7. yüzyılda başlar: Samo İmparatorluğu (623-658), Moravya Prensliği (8. yüzyıl-833), Nitra Prensliği (8. yüzyıl-833) ve Büyük Moravya (833 - c.907). Obodritler ve Veletiler gibi Sorblar ve diğer Polabyalı Slavlar, Orta Çağ'da Vendler'in Haçlı Seferleri'nden sonra[8] Kutsal Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi ve 19. yüzyılın sonunda Almanlar tarafından güçlü bir şekilde Almanlaştırıldı. Polapça, 19. yüzyılın başlarına kadar, şimdi Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaleti olan bölgede hayatta kalabildi ama en sonunda yok oldu.[9]

Şu anda sadece 60.000-80.000 civarı Sorb, dilini ve geleneklerini koruyan bir grup olarak hayatta kaldı, ağırlıklı olarak Brandenburg ve Saksonya eyaletlerinde ve günümüz Almanya'sında bulunan Lausitz'de yaşıyorlar.[10] Ancak, Almanlaşma süreci, Alman yerleşimciler tarafından bir sınır dışı edilme olarak anlaşılmamalıdır. Slavlar ve Almanlar arasındaki ilişki zamana ve bölgeye göre değişiyordu. Çoğu zaman, Alman ve Slav köyleri yüzyıllar boyunca komşu olarak birlikte yaşamıştır. Bugün Saksonya'da birçok coğrafi isim, hatta Dresden, Leipzig veya Zwickau gibi büyük şehirlerin isimleri Slav kökenlidir. Vendler'in Haçlı Seferleri bu alanları içermedi ve Slav-Alman etkileşiminin gelişimi büyük ölçüde barışçıl kaldı.

Batı Polonyalıların orta Polonyalı kabilesi 10. yüzyılda Polonya dükü I. Mieszko altında kendi devletlerini kurdu. Yüzyıllar boyunca Polonya, batıdaki komşuları ile yakın ilişkilere sahipti, Polonyalı hükümdar Cesur I. Bolesław, Kutsal Roma İmparatoru III. Otto Frater et Cooperator Imperii ("İmparatorluktaki Kardeş ve Ortak") tarafından deklare edildi.[11]

Çeklerin öncüleri (yani Bohemyalılar) 6. yüzyılın sonlarında Bohemya'ya göç ettiler ve yöneticilerinin sonunda Kutsal Roma İmparatorlarının vassalları (1002) haline geldiği 10. yüzyılda çeşitli derebeylikler kurmuşlardı. Bohemya Krallığı 1002-1419 ve 1526-1918 yılları arasında bu İmparatorluğun bir parçası olarak kaldı. Slovakların öncülleri 907'den sonra (Büyük Moravya'nın kıyameti) Hırvatlar, Slovenler, Sırplar ve Rusinler gibi diğer Slav gruplarıyla birlikte Macar egemenliği altına girdi. Hem Çekler hem de Slovaklar, 1526'dan 1804'e kadar Habsburg monarşisinin yönetimi altındaydı; daha sonra Avusturya İmparatorluğu'nun yönetimi altındaydı ve 1867-1918 yılları arasında Avusturya-Macaristan'ın bir parçasıydı.

Kavim grupları

9. ve 10. yüzyıllarda Batı Slav kavimleri
Batı Slav kabileleri ve Almanların doğuya doğru genişlemesi, 895-1400
  • Lektik grup[12]
    • Polonyalılar
    • Masovyalılar
    • Batı Polonyalılar
    • Lendiyalılar
    • Vistulanlar
    • Silezyalılar
    • Pomeranyalılar[12]
      • Slovinyalılar
    • Polabyalılar[12]
      • Obodritler/Abodritler
        • Uygun Obotritler
        • Vagriyanlar
        • Varnabiler
        • Polabiyanlar
        • Linonen
        • Travnjane
        • Drevani
      • Veleti, Lutici tarafından başarıldı
        • Kessiniyanlar
        • Circipani
        • Tollensiyanlar
        • Redarier
      • Ukraniler
      • Rani (Rujani)
      • Hevelli
      • Volinyanlar
      • Pyritzanlar
  • Çek-Slovak grubu
  • Sorb grubu[12]

Bavyera Coğrafyacısı

845 yılında Bavyera Coğrafyacısı adlı anonim bir metinde yer alan, günümüz Polonya, Çekya, Almanya ve Danimarka alanlarında yaşayan Batı Slav kabilelerinin bir listesi:[13]

No. 845'teki Latince adı Türkçe adı Gordların sayısı
1 NortabtreziKuzey Obotritler 53
2 UuilciVeleti 95
7 HehfeldiHevelli 8
14 OsterabtreziDoğu Obotritler 100
15 MiloxiMilceni[13]67
16 PhesnuziBesunzane[13]70
17 ThadesiDadosesani[13]200
18 GlopeaniGoplanlar 400
33 LendiziLendiyalılar 98
34 Thafnezi/ 257
36 PrissaniPrissani 70
37 UelunzaniVolinyanlar 70
38 Bruzi/
48 UuislaneVistulanlar /
49 SleenzaneSilezyalılar 15
50 LunsiziSorblar30
51 DadosesaniTadesi[13]20
52 MilzaneMilceni30
53 BesunzaneFesnuzi[13]2
56 LupiglaaŁupigoła[13]30
57 OpoliniOpolanlar 20
58 GolensiziGolensizi 5

Dilbilimsel gruplar

Batı Slav dilleri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Avrupa Çalışmaları Enstitüsü, UW Etnoloji Enstitüsü" (PDF). 20 Mart 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  2. ^ a b "Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego 2011, GUS" (PDF). 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Avrupa Çalışmaları Enstitüsü, UW Etnoloji Enstitüsü" (PDF). 20 Mart 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  4. ^ Cumhuriyeti 2011 nüfus sayımı ve Slovakya 2011 nüfus sayımı 13 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Catherine Hickley. Germany's Sorb Minority Fights to Save Villages From Vattenfall 16 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bloomberg. 18 Aralık 2007.
  6. ^ "Doğu Almanya Sorbları". faqs.org. 31 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  7. ^ Bohemya ve Polonya. Bölüm 20.pp 512-513. [in:] Timothy Reuter. Yeni Cambridge Ortaçağ Tarihi: c. 900-c.1024. 2000
  8. ^ Christiansen, Erik (1997). Kuzey Haçlı Seferleri. Londra: Penguen Kitapları. syf. 287. 0-14-026653-4.
  9. ^ "Polapça". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  10. ^ Die Sorben in Deutschland, M.Schiemann, Stiftung für das sorbische Volk, Görlitz 1997
  11. ^ "Rez. MA: M. Borgolte (Hg.): Polen und Deutschland vor 1000 Jahren - H-Soz-u-Kult / Rezensionen / Bücher". 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  12. ^ a b c d e f Jerzy Strzelczyk. Bohemya ve Polonya: başarılı batı Slav devlet oluşumunun iki örneği. İçinde: Timothy Reuter düzenlemesiyle Yeni Cambridge Ortaçağ Tarihi: c. 900-c. 1024. Cambridge Üniversitesi Baskı. 1995. syf. 514.
  13. ^ a b c d e f g Krzysztof Tomasz Witczak (2013). "Poselstwo ruskie w państwie niemieckim w roku 839: Kulisy śledztwa w świetle danych Geografa Bawarskiego". Slavia Orientalis (Lehçe ve İngilizce). 62 (1). ss. 25-43. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Çekya, resmî adıyla Çek Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bir ülkedir. Kuzeyinde Polonya, batı ve kuzeybatısında Almanya, güneyinde Avusturya ve doğusunda Slovakya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovakya (Slovakça: Slovensko ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika , Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıydı. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.

<span class="mw-page-title-main">Slav dilleri</span> Hint-Avrupa dil ailesinin Baltık-Slav dilleri kolu

Slav dilleri, Slavların konuştuğu dillerin oluşturduğu dil ailesi. Hint-Avrupa dil ailesinin Baltık-Slav dilleri koluna mensup olan bu dil grubu diğer Hint-Avrupa dilleri ile akraba olmasına rağmen aralarında pek çok farklılık bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Panslavizm renkleri</span> kırmızı, mavi ve beyaz

Pan-Slavizm Renkleri; mavi, beyaz ve kırmızıdan meydana gelmektedir. Bu renkler ilk olarak 1848 Prag Slav Kongresi'nde Rusya bayrağı'ndan ilham alınarak kabul edilmiştir. Rusya bayrağı ise Hollanda bayrağı'ndan ilham alınarak tasarlanmıştır. Tarih boyunca Slav kökenli halklar tarafından kurulan çoğu devlet tarafından bu renkler bayraklarda kullanılmıştır. Rusya, Yugoslavya, Çekoslovakya, Çekya, Slovakya, Hırvatistan, Sırbistan ve Slovenya bayraklarında bu renkler görülürken Slav olmalarına rağmen Belarus, Bulgaristan, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya, Karadağ, Polonya ve Ukrayna bayraklarında bu renkler tercih edilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moravya</span> Çek Cumhuriyetinde tarihi arazi

Moravya, Çekya'da bir eyâlet; Bohemya ve Silezya ile birlikte Çek Cumhuriyeti içindeki tarihi bölgelerden birisi. Moravya adı bölgenin kuzeybatısından doğan nehirden alır. Moravya'nın eski başkent Brünn'dür.

<span class="mw-page-title-main">Sorblar</span> Batı Slavlarına dahil, Almanyada "resmi azınlık" statüsü taşıyan halk

Sorblar Batı Slavlarına dahil, Almanya'da "resmi azınlık" statüsü taşıyan halk. Almanya'nın Saksonya ve Brandenburg eyaletlerinde, Oberlausitz ve Niederlausitz bölgelerinde yoğun olarak yaşamaktadırlar. Devleti bulunmayan tek slav topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Sorbca</span>

Sorbca, Slovakça, Çekçe ve Lehçe ile birlikte Batı Slav dilleri koluna dahil bir dildir. Almanya'nın doğusunda yaşayan yaklaşık 50.000 kişi tarafından konuşulur. Almancada eskiden "Wendisch" veya "Lausitzserbisch" isimleriyle de anılırdı. Aşağı Sorbca ve Yukarı Sorbca olmak üzere iki ayrı yazılı dile sahiptir. Ancak Aşağı Sorbca tarihe karışma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Aşağı Sorbca Lehçeye, Yukarı Sorbca ise Çekçeye yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Lehistan Krallığı</span> Wikimedia netleştirme sayfası

Lehistan Krallığı veya Polonya Krallığı, günümüzdeki Polonyalıların atalarının Orta Çağ'da kurduğu bir devlettir. Bu krallığın başlangıç tarihi olarak 18 Nisan 1025 tarihinde Lehistan dükü I. Bolesław'ın Gniezno Katedrali'nde taç giyerek kendini kral ilan etmesi verilmektedir. 1385 yılında Lehistan'ın başına Litvan Jagiellon Hanedanı geçerek her iki devleti de birlikte yönetmeye başlamışlar, 1569 yılından sonra ise Lehistan ve Litvanya ülkeleri resmen tek bayrak altında birleşerek Lehistan-Litvanya Birliği'ni kurmuşlardır.

Çek Cumhuriyeti tarihi, bugünkü Çekya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">II. Otto</span>

II. Otto, "Kırmızı" diye adlandırılır. Saksonya'nın ve Ottonyan Hanedanlığı'nın üçüncü hükümdarı olup; I. Otto ve Adelaide'nin oğlu.

<span class="mw-page-title-main">Alman sorunu</span> 19. yüzyılın ortalarında Almanyanın birleşmesine ilişkin tartışmalar

Alman sorunu, 19. yüzyılda, özellikle de 1848 Devrimleri boyunca süren Almanya'nın birleşmesinin en iyi yolu hakkındaki bir tartışmadır. 1815'ten 1871'e kadar, Alman Konfederasyonu'nda 37 bağımsız Almanca konuşulan eyalet bulunuyordu. Großdeutsche Lösung tüm Almanca konuşan insanları bir devlet altında birleştirmeyi amaçlıyordu ve Avusturya İmparatorluğu ile onun destekçileri tarafından benimsenmişti. Kleindeutsche Lösung ise Avusturya'yı içermeyecek şekilde sadece kuzey Alman eyaletlerini birleştirmeyi amaçlıyordu ve Prusya Krallığı tarafından benimsenmişti.

Aşağıda Orta Çağ'da 1500 öncesinde kayıtlara geçmiş Slav kavimleri listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vendler</span> Cermen yerleşim bölgelerinin yakınında yaşayan Slavlar için kullanılmış tarihi bir isim

Vendler veya Wendler, Cermen yerleşim bölgelerinin yakınında yaşayan Slavlar için kullanılmış tarihi bir isimdir. Homojen bir insan grubuna değil, nerede ve ne zaman kullanıldığına bağlı olarak çeşitli insanlara, kabilelere veya gruplara atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Milceni</span>

Milceni veya Milzeni, günümüz Oberlausitz bölgesine yerleşmiş bir Batı Slav kabilesi idi. İlk olarak MS 9. yüzyılın ortalarında, Bavyera Coğrafyacısı tarafından yazılmış sivitalarda belirtilmişlerdir. 10. yüzyılda Almanlar tarafından yavaş yavaş fethedildi. Milceni'nin modern torunları Almanya'nın Saksonya Eyaleti'nin Sorblarıdır.

Bu zaman diliminde Polonya tarihi, 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar olan bir binyılyı kapsar.Genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışından sonraki döneme tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">Lausitz</span> Tarihi bölge

Lausitz Almanya ve Polonya arasında bölünmüş Orta Avrupa'da tarihi bir bölgedir. Bölge Sorb halkının yurdudur. Doğudaki Bóbr ve Kwisa nehirlerinden batıdaki Pulsnitz ve Kara Elster nedenlerine kadar uzanır, bugün Almanya'nın Saksonya ve Brandenburg eyaletlerinde ve ayrıca Batı Polonya'nın Aşağı Silezya ve Lubusz voyvodalıklarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sorb bayrağı</span>

Sorb bayrağı, Lausitz bölgesindeki Batı Slav Sorb halkı tarafından kullanılan ve Panslavizm renklerinden oluşan üç renkli bir bayraktır. 1842 yılında ilk kez Sorbların simgesi olarak kullanıldı. Bu bayrağı Panslavizm renklerini kullanan diğer bayraklardan ayırt etmek için 23 Mart 1848 tarihinde farklı Slav gruplarından temsilcilerin Berlin'de yaptığı buluşmada bu bayrağın renk düzeni mavi-kırmızı-beyaz olarak belirlendi. 1912'de Domowina, Sorbları temsil eden bir çatı organizasyonu olarak kuruldu. Nazi dönemi boyunca, 1935'te bayrak, 1937'deyse Domowina yasaklandı. Lausitz'in Sovyet ve Polonya işgâline girmesinden sonra, 17 Mayıs 1945'te bayrak ilk kez tekrar Domowina'ya yerleştirildi. Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin bayrak yasalarında Sorb bayrağından hiç bahsedilmedi, lâkin Cottbus ve Dresden ilçe konseyleri, bayrağın özel günler ve resmî tatillerdeki kullanımını düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Baydar</span> Moğol askeri lider

Baydar Han, ayrıca Peta olarak da bilinir, Çağatay Han'ın altıncı oğludur. 1235-1241 yılları arasında yeğeni Büri ile birlikte Avrupa seferine katılmıştır. Kadan ve muhtemelen Orda Han ile birlikte Polonya'ya atanan Moğol ordusuna komuta etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya Dükalığı</span> Tarhi devlet

Bohemya Dükalığı, İngilizcede Çek Dükalığı olarak bilinir, Erken ve Yüksek Orta Çağ boyunca Orta Avrupa'da yer alan 1002'den itibaren Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı bir dükalıktı. Büyük Moravya Krallığı'nın bir parçası olarak Çekler tarafından 870 civarında kurulmuştur. Bohemya, Dük I. Spytihněv'in 895 yılında Doğu Frank kralı Arnulf'a bağlılık yemini etmesinin ardından dağılmakta olan Büyük Moravya'dan ayrılmıştır.