Batı Belarus - Turkipedia

Batı Belarus veya Batı Beyaz Rusya, uluslararası barış antlaşmaları uyarınca iki savaş arası dönemde İkinci Polonya Cumhuriyeti'ne ait bölgeyi içeren modern Belarus'un tarihi bir bölgesidir. 1939 Polonya'nın Nazi-Sovyet işgalinden önce Kresy bölgesinin kuzey bölümünü oluşturuyordu.^[1] Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından, Batı Belarus toprakları Müttefik Devletler tarafından Sovyetler Birliği'ne teslim edilirken, çevresi olan Białystok şehri Polonya'ya iade edildi. 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar Batı Belarus, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin önemli bir bölümünü oluşturdu. Bugün, egemen Belarus Cumhuriyeti''nin batı bölümünü oluşturmaktadır.^[2]

Polonya'nın işgalinden sonra Sovyetler Birliği tarafından oluşturulan Polonya'dan alınan Beyaz Rusya SSC'nin yeni batı eyaletleri arasında Baranavichy (Барановичская об.), Belastok (Белостокская об.), Brest (Брестская об.), Vileyka (Вилейская об.) ve Pinsk Bölgesi (Пинская об.) bulunur.^[3] Bunlar bugün Belarus'a bağlı Grodno, Brest, Minsk ve Vitsebsk'un bazı bölümlerini oluşturur. Sovyetler Birliği'nin Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne verdiği Vilnius Litvanya Cumhuriyeti'ne bağlıdır.^[4]^[5]^[6]

1921-1939 arasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Batı Belarus'taki gruplar, Belarus Köylü ve İşçi Birliği ve Belarus Hristiyan Demokrasisi gibi siyasi örgütler tarafından kullanıldı.^[7] Litvanya ordusuna bağlı "Belarus Özel Taburu" da bu bayrağı kullanılmıştır. 1939 yılındaki Polonya Seferi sonrası Sovyet yönetimine geçen Batı Belarus'ta bu bayrağın kullanımı yasaklandı.^[8]

Kaynakça

^ Anna M. Cienciala (2004). "The Rebirth of Poland". History 557: Poland and Soviet Russia: 1917-1921. The Bolshevik Revolution, the Polish-Soviet War, and the Establishment of the Polish-soviet Frontier, Lecture Notes 11 B. University of Kansas. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020 – Internet Archive vasıtasıyla.
^ Piotr Eberhardt; Jan Owsinski (2003). Ethnic Groups and Population Changes in Twentieth-century Central-Eastern Europe: History, Data, Analysis. M.E. Sharpe. ss. 199-201. ISBN 978-0-7656-0665-5. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
^ Александр Локотко; Ольга Князева; Евгений Морозов; Ольга Изотова (2017). Mosaic of Belarus. Litres. s. 425. ISBN 978-5457636637. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
^ Algimantas P. Gureckas, Lithuania's Boundaries and Territorial Claims between Lithuania and Neighboring States, New York Law School Journal of International and Comparative Law, New York Law School, New York, 1991, Vol.12, Numbers 1 & 2, s. 126-128.
^ Marjorie M. Whiteman, ed., Digest of International Law, Department of State Publication 7737, Washington, DC, 1964, Vol.3, s. 185-186 & 190.
^ Ronen, Yaël (2011). Transition from Illegal Regimes Under International Law. Cambridge University Press. s. 17. ISBN 978-0-521-19777-9. 28 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
^ Vashkevich, Andrew. "Нашы сьцягі над Заходняй // Arche, №4 (55)" (Belarusça). Arche.bymedia.net/. 20 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
^ Lyalkov, Igor. "Пытаньне дзяржаўнай сымболікі ў Беларусі: гісторыя і сучасны стан" (Belarusça). Pahonia-plakat.narod.ru. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.

İlgili Araştırma Makaleleri

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir. 30 Aralık 1922'de imzalanan Sovyetler Birliği kuruluş anlaşmasını imzalayan devletlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Brest Voblastı</span>

Brest Voblastı, Belarus'un güneybatısında, merkezi kendisi ile aynı adı taşıyan Brest kenti olan 6 büyük yönetim biriminden biridir.

Belarus bayrağı veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı, Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

Belarus arması, 1995 Belarus referandumu 1991-1995 yılları arasında kullanılan Pahonya armasının yerine kullanılmak üzere halk tarafından seçilen, Belarus'un resmî devlet armasıdır. Belarus'un ulusal sembollerinden biri olan armada Belarus haritasının yeşil renkteki ana hatları altın güneş ışınlarının üzerine yerleştirilmiş, güneşin bir kısmı da Avrasya topraklarının gösterildiği dünya haritasıyla kapatılmıştır. Armanın sağ ve sol taraflarında Belarus bayrağındaki renkler olan kırmızı ve yeşil renkte kurdelenin sarılı olduğu buğday sapı figürleri mevcuttur. Sol buğday saplarında yonca, sağ buğday saplarında ise keten resmedilmiştir. En üstte tam ortada kızıl yıldız sembolü bulunur. Armanın en altında ortada Beyaz Rusça "Belarus Cumhuriyeti" yazar.

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

Sovyet-Polonya Savaşı İkinci Polonya Cumhuriyeti, Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği arasında, Batı Ukrayna ve Belarus'un bazı bölümlerinin kontrolünü elde etmek için yapılmış bir savaştır. Sovyet Rusya ve Ukrayna Sovyeti aynı komünist liderlik altında birleşmiş olsa da, teoride bağımsızlardı. Pratikte, 1918 yılına kadar Sovyetler Birliği'ne bağlı kaldılar. Birlik, 1922 yılında yasallaştırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Vera Harujaya</span> Sovyet casus

Vera Harujaya, İki Savaş Arası Dönem sırasında Polonya'da Sovyetler Birliği için casusluk görevi yapan Beyaz Rus komünist yazar, öğretmen, gazeteci, eylemci, partizan, direniş hareketi üyesi, ulusal kahraman. Barbarossa Harekâtı sonrası Naziler tarafından idam edildi. Kendisine Lenin Nişanı, Kızıl Bayrak Nişanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi.

Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radası, Belarus Halk Cumhuriyeti'nin en yüksek yönetim organı. 1919'da kurulan yapı, yıkılışının ardından Belarus diasporasının siyasi bir örgütü haline geldi. Antikomünist görüşleri ile bilinir.

Belarus Köylü ve İşçi Birliği veya Hramada, Lehçe: Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada), 1925 yılında kurulan tarım sosyalizmini savunan siyasi grup. Grup, Sovyetler Birliği'nden lojistik yardım ve Komintern'den ekonomik yardımlar aldı. Merkezi o dönem Polonya'ya bağlı olan Wilno'da idi.

Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Lit-Bel (Lit-Bel), 1919'da yaklaşık beş ay boyunca günümüz Belarus ve Doğu Litvanya topraklarında var olan Sovyet sosyalist cumhuriyetti. Eski Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle kuruldu. Sovyet-Polonya Savaşı sırasında Polonya ordusunun Doğu Litvanya topraklarını ele geçirmesiyle birlikte cumhuriyet dağıldı.

Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, 1918'de Belarus Halk Cumhuriyeti'nde ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını ilan eden Belarus'ta 1991-1995 yılları arasında kullanılan bayrak. Günümüzde yerini Beyaz Rusya bayrağı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Belovejskaya Puşa Millî Parkı</span> Polonya da bir park

Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı, Brest ve Hrodna voblastlarında, Polonya sınırında yer alan bir ulusal parktır. 1992'den bu yana, bir zamanlar Avrupa'da bulunan Avrupa Ovası boyunca uzanan Avrupa ormanlık alanlarının son ilkel orman parçası UNESCO Dünya Mirası alanı Białowieża Ormanı'nın korunmuş bir parçasıdır. Kıtanın en ağır kara hayvanları olan büyük bir Avrupa bizonu popülasyonuna ev sahipliği yapmaktadır. İki ülke arasındaki sınır, Białowieża Ulusal Parkı'nın sınırının Polonya tarafındaki ormanın içinden geçmektedir. Mayıs 2015'ten beri Pererov-Białowieża sınır kapısında yürüyüşçüler ve bisikletçiler için orman içinde vizesiz bir alan bulunmaktadır.

Mihail Katsar, Sovyet Beyaz Rus sanat tarihçisi doktoru, profesör. Katsar'ın kardeşi Matrona Markeviç Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağında ve ardından 1995 referandumunda kabul edilen Belarus bayrağında kullanılan süsleme deseninin tasarımcısıdır.

Belarus Gotiği, modern Belarus, Litvanya ve Doğu Polonya'nın bazı bölümlerinde 15. ve 16. yüzyıllarda inşa edilen dini binaların mimari tarzıdır. Terim tartışmalıdır ve Belarus milliyetçiliğinin bir ürünü olarak görülüyor ve bu yüzden sadece Belarus tarihçileri tarafından kullanılıyor. Litvanya Büyük Dükalığı'nın Slav bölgelerinde, birçoğunun günümüz Belarus'unu oluşturan, Doğu Ortodoks cemaatleri ve toprak ağaları için bazı Gotik binaların inşa edildiği gerçeğini açıklamaktadır. Bu binalar, yüksek kuleler, uçan payandalar, sivri kemerler ve tonozlu tavanlar gibi tipik gotik mimariye sahip olsa da, aynı zamanda Orta ve Batı Avrupa standartlarına göre tipik gotik olarak kabul edilmeyen unsurlar da içerir.

Belarus'taki Polonyalılar, 2019 nüfus sayımına göre resmi olarak 288.000 kişidir. Ancak Polonya Dışişleri Bakanlığı'na göre bu sayı 1.100.000 kadar yüksektir. Toplam nüfusun yaklaşık %3,1'i ile Ruslardan sonra ülkedeki en büyük ikinci etnik azınlığı oluşturuyor. Tahminen 205.200 Belarus Polonyalısı büyük yerleşim yerlerinde ve 82.493'ü daha küçük yerleşim yerlerinde yaşıyor ve kadınların sayısı erkeklerin sayısını 33.905 kişi kadar aşıyor. ABD'deki Polonyalı sivil toplum kaynakları tarafından yapılan bazı tahminler, 1989'da Sovyet yetkilileri altında 413.000 Polonyalı ile yapılan bir önceki ankete atıfta bulunarak daha yüksek sayıda olduklarını belirtiyor.

Belarus'taki Yahudilerin tarihi, 8. yüzyılın başlarından itibaren başlar. Yahudiler, modern Belarus topraklarının her yerinde yaşadılar. Yahudiler, 20. yüzyılın ilk yarısında ülkedeki üçüncü en büyük etnik gruptu. 1897'de Belarus'un Yahudi nüfusu 910.900 kişiydi ve toplam nüfusun %14.2'sine eşitti. Polonya-Sovyet Savaşı'nın (1919-1920) ardından, Riga Antlaşması hükümlerine göre Belarus, Doğu Belarus ve Batı Belarus olarak ikiye bölündü ve 350.000-450.000 Yahudinin Polonya tarafında kalmasına sebep oldu.

Belarus mimarisi, çeşitli tarihi dönemleri ve stilleri kapsar ve ülkenin karmaşık tarihini, coğrafyasını, dinini ve kimliğini yansıtır. Belarus'taki birkaç bina, kültürel miraslarının tanınması için UNESCO Dünya Mirası Alanları olarak belirlenmiş ve diğerleri geçici listeye yerleştirilmiştir.

Belarus direniş hareketleri, çağdaş Belarus topraklarındaki direniş hareketleridir. Belarus'ta direnişin ortaya çıkmasındaki en büyük etken bölgedeki savaşların bölgesel ekonomiye büyük bir darbe vurmasıydı. Ayrıca Rus orduları, kaçak köylülerin geri dönmesi bahanesiyle Polonya-Litvanya Birliği altındaki Belarus topraklarına akınlar düzenliyordu. 18. yüzyılın ortalarında, modern Belarus topraklarında direniş neredeyse kalıcı hale geldi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.