İçeriğe atla

Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu

Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu
      Üye ülkeler       Üyeliği Askıya Alınan Ülkeler Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu ülkeleri
      Üye ülkeler
      Üyeliği Askıya Alınan Ülkeler
Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu ülkeleri
Yönetim merkeziAbuja, Nijerya
9°2′35″K 7°31′32″D / 9.04306°K 7.52556°D / 9.04306; 7.52556
Resmî dil(ler)
  • İngilizce
  • Fransızca
  • Portekizce
Üyelik
15 ülke
Liderler
• Başkan
Nijerya Bola Tinubu
• Komisyon Başkanı
Gambiya Omar Touray
• Meclis Başkanı
Senegal Mustafa Cisse Lô
Kuruluşu28 Mayıs 1975
Yüzölçümü
• Toplam
5.114.162 km2
Nüfus
• Sayılan
349,154,000

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (CEDEAO/ECOWAS) (İngilizce: Economic Community of West African States) (Fransızca:Communauté économique des États de l'Afrique de l'Ouest) (Portekizce:Comunidade Económica dos Estados da África Ocidental), onbeş Batı Afrika ülkesinin oluşturduğu bölgesel bir gruptur. Lagos Antlaşması'nın imzalanması ile 28 Mayıs 1975 tarihinde kurulan bu kuruluşun misyonu bölgede ekonomik entegrasyonu teşvik etmektir.

Afrika Ekonomik Topluluğunun temel direklerinden biri olarak kabul edilen bu organizasyon, ekonomik ve ticari sendika aracılığıyla tek bir büyük ticari blok oluşturarak, üye devletler arasında "kendi kendine yeterlilik" elde etmek için kurulmuştur. Aynı zamanda bölgede bir barış gücü olarak görev yapmaktadır. Organizasyonun resmi dili üç eşit dil olan İngilizce, Fransızca ve Portekizcedir.

Örgütün birkaç üyesi yıllar içinde gidip gelmiştir. 1976 yılında Yeşil Burun Adaları, ECOWAS'a katıldı. Ayrıca 1999 yılı Aralık ayında ayrılma niyetini açıklayan Moritanya ise Aralık 2000'de üyelikten çekilmiştir.

Mali, dokuz ay içindeki ikinci askeri darbenin ardından 30 Mayıs 2021'de ECOWAS üyeliğinden çıkartıldı.[1]Gine'nin üyeliği de, ülkede askeri darbenin gerçekleşmesinden kısa bir süre sonra 8 Eylül 2021'de askıya alındı.[2][3] 28 Ocak 2022'de Burkina Faso, bir askeri darbenin ardından ECOWAS'tan uzaklaştırıldı.[4] Nijer, 2023 Nijer darbesinden sonra ECOWAS üyeliğinden çıkartıldı ve Başkan Mohamed Bazoum göreve geri getirilmezse ülkeye askeri müdahalede bulunulacağı açıklandı.[5]

Mevcut Üyeler

 Benin
 Fildişi Sahili
 Gambiya
 Gana
 Gine-Bissau
 Liberya
 Nijerya
 Senegal
 Sierra Leone
 Togo
 Yeşil Burun Adaları

Üyeliği Askıya Alınan Ülkeler

 Burkina Faso
 Gine
 Mali
 Nijer

Üyelikten Ayrılan Ülkeler

 Moritanya (Aralık 2000 itibarıyla ayrılmıştır)[6]

Kaynakça

  1. ^ "ECOWAS suspends Mali over second coup in nine months". Al Jazeera. 31 Mayıs 2021. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021. 
  2. ^ Samb, Saliou; Eboh, Camillus; Inveen, Cooper (9 Eylül 2021). Heritage, Timothy; Orlofsky, Steve; Pullin, Richard (Ed.). "West African leaders due in Guinea as post-coup calm pervades Conakry"Ücretsiz kayıt gerekli. Reuters. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  3. ^ "West African leaders suspend Guinea from Ecowas following coup" 8 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., September 9, 2021, BBC News, retrieved September 9, 2021
  4. ^ "West African regional bloc suspends Burkina Faso's membership over coup". France 24 (İngilizce). 28 Ocak 2022. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  5. ^ "West African ECOWAS bloc suspends ties with Niger and authorizes use of force if president not reinstated within a week". Associated Press. Niamey. ABC News. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023. 
  6. ^ Pazzanita, Anthony (2008). Historical Dictionary of Mauritania. Scarecrow Press. ss. 177-178. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Burkina Faso, Afrika kıtasının batı bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Mali, Nijer, Benin, Togo, Gana ve Fildişi Sahili oluşturmaktadır. Geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke 1960 yılında Yukarı Volta adı ile bağımsızlığa kavuşmuştur. Bağımsızlık sonrası dönemde siyasi belirsizlikler neticesinde darbeler yaşanmış, 4 Ağustos 1983 tarihinde Thomas Sankara önderliğinde devrim gerçekleştirilmiş, ülkenin ismi de devrim neticesinde Burkina Faso olarak değiştirilmiştir. Ülkenin başkenti Vagadugu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Mali</span> Batı Afrikada bulunan denize kıyısı olmayan bir ülke

Mali, resmi adıyla Mali Cumhuriyeti, Batı Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1.240.000 km²'lik yüz ölçümüyle Afrika'nın sekizinci büyük ülkesidir. Nüfusu 19,1 milyondur ve bu nüfusun %65'ini 25 yaş altındakiler oluşturmaktadır. Başkenti Bamako'dur. Mali sekiz bölgeye ayrılmıştır, kuzey sınırları Sahra'nın derinliklerine kadar uzanır. Ülkenin güney bölümü Nijer ve Sénégal nehirlerinin geçtiği Sudan Savanı'ndadır ve nüfusun çoğunluğu bu bölümde yaşar. Mali ekonomisi tarım ve madencilik temellidir. Altın ülkenin önde gelen doğal kaynaklarındandır ve Mali Afrika'nın en büyük üçüncü altın üreticisidir. Tuz da ihraç ürünlerindendir.

Cunta, yönetime kuvvet kullanarak el koyan askerî ya da siyasi grup.

<span class="mw-page-title-main">Gabar çakır kuşu</span>

Gabar çakır kuşu, atmacagiller (Accipitridae) familyasından yırtıcı bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika Futbol Birliği</span> Milletlerarası futbol konfederasyonu

Batı Afrika Futbol Birliği, Batı Afrika'da bulunan ulusal futbol federasyonlarının bağlı olduğu bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">2012 Afrika Uluslar Kupası</span> Futbol turnuvası

2012 Afrika Uluslar Kupası, Afrika ülkelerinin ulusal futbol takımları arasında, Afrika Uluslar Kupası'nın 28. organizasyonu olarak Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) tarafından düzenlenen futbol şampiyonasıdır. Ev sahipliğini Gabon ve Ekvator Ginesi'nin birlikte üstlendiği turnuvayı, finalde Fildişi Sahili'ni penaltılarla geçen Zambiya kazanmıştır. Bu, Zambiya'nın tarihinde kazandığı ilk Afrika Uluslar Kupası'dır.

2013 Afrika Uluslar Kupası, Afrika ülkelerinin ulusal futbol takımları arasında, Afrika Uluslar Kupası'nın 29. organizasyonu olarak Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) tarafından düzenlenen futbol şampiyonasıdır. Başlangıçta Libya'nın ev sahipliğini yapacağı açıklansa da CAF daha sonra turnuvanın Güney Afrika'ya alındığını açıkladı. Angola, Gabon ve Ekvator Ginesi ile birlikte Nijerya'nın da teklifini geçen Libya turnuvayı düzenleme hakkını kazandı. Fakat 2011 Libya İç Savaşı nedeniyle turnuvanın Libya'da düzenlenmesinin uygun olmayacağı düşünülerek ev sahipliği Güney Afrika'ya verildi. Mozambik, Namibya, Zimbabve ve Senegal'in teklifleri finale kalamadan reddedildi. CAF tarihinde ilk kez gelecek üç turnuvanın ev sahipleri tek seferde seçildi. 2010 turnuvasını Angola, 2012'yi Gabon ve Ekvator Ginesi, 2013'ü ise Güney Afrika aldı.

<span class="mw-page-title-main">Agacher Şeridi Savaşı</span>

Agaçer Şeridi Savaşı ya da bir diğer adı ile Noel Savaşı, Afrika kıtasında yer alan Burkina Faso ile Mali arasında sınır anlaşmazlığı nedeniyle 25 Aralık ile 30 Aralık 1985 tarihinde yaşanan kısa süreli savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Nijer Havzası Otoritesi</span>

Nijer Havzası Otoritesi, Afrika'da ilk olarak 1964'te kurulan, 1980 yılında da bugünkü halini alan uluslararası örgüt.

2022 FIFA Dünya Kupası elemeleri - CAF İkinci Tur, 2022 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında yapılan Afrika elemelerinin ikinci aşamasıdır. Maçlar Mart 2020 ile Ekim 2021 tarihleri arasında oynanacaktır.

Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası Batı Afrika CFA frangını ortak olarak kullanan ve Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu'nu oluşturan sekiz Batı Afrika ülkesinin merkez bankasıdır:

<span class="mw-page-title-main">2021 Gine askerî darbesi</span> askerî darbe

5 Eylül 2021'de Gine Başkanı Alpha Condé, başkent Konakri'deki silahlı çatışmalardan sonraki darbede ülkenin silahlı kuvvetlerince esir alındı. Özel kuvvetler komutanı Mamady Doumbouya, anayasanın ve hükûmetin dağıtıldığını devlet televizyonundaki bir yayında ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Mamady Doumbouya</span> Gine devlet başkanı

Mamady Doumbouya, 1 Ekim 2021'den beri Gine'nin geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Gineli bir subaydır. Doumbouya, 5 Eylül 2021'de önceki cumhurbaşkanı Alpha Condé'yi deviren bir darbeye öncülük etti. Gine Özel Kuvvetler Grubu üyesi ve eski bir Fransız lejyoneridir. Darbe günü, Doumbouya devlet televizyonunda kendi hizbinin hükûmeti ve anayasayı feshettiğini ilan eden bir yayın yaptı. 1 Ekim 2021'de Doumbouya geçici devlet başkan olarak yemin etti.

25 Ekim 2021 tarihinde General Abdülfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan ordusu bir askerî darbeyle hükûmetin kontrolünü ele geçirdi. Kontrolün ele geçirilmesi esnasında ilk başta en az beş üst düzey hükûmet yetkilisi gözaltına alındı. Sivil Başbakan Abdullah Hamduk darbeye destek vermeyi reddetti ve 25 Ekim'de halka direniş çağrısında bulundu; 26 Ekim'de ise ev hapsine alındı. Darbenin ardından ülke genelinde yaygın şekilde internet kesintileri bulunduğu da bildirildi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde, Egemenlik Konseyi feshedildi, olağanüstü hal ilan edildi ve Hamdok Kabinesinin çoğunluğu ile çok sayıda hükûmet yanlısı tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">Paul-Henri Sandaogo Damiba</span> Burkinalı asker ve cunta lideri

Paul-Henri Sandaogo Damiba, 31 Ocak 2022'den bir darbeyle görevden alındığı 30 Eylül 2022'ye kadar Burkina Faso'nun geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Burkinalı subaydır. Damiba, sadece sekiz ay önce, 24 Ocak 2022'de Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore'yi bir darbeyle görevden aldığında iktidara gelmişti.

30 Eylül 2022'de Burkina Faso'da Cihatçı isyanla başa çıkılmaması nedeniyle Geçici Devlet Başkanı Paul-Henri Sandaogo Damiba'yı görevden alan bir darbe gerçekleşti. Damiba sadece sekiz ay önce bir darbeyle iktidara gelmişti. Kaptan Ibrahim Traore geçici lider olarak devraldı. Teğmen Ibambe L'Monsein, darbeden saatler sonra Traore tarafından kurulan Ulusal Geçiş Konseyi'nin başkan yardımcılığını üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Ibrahim Traore</span> Burkinalı asker ve cunta hükûmet lideri

Ibrahim Traoré, Burkina Fasolu asker. Traoré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da darbe ile iktidara gelen geçici devlet başkanı Paul-Henri Sandaogo Damiba'ya karşı düzenlediği 30 Eylül 2022 darbesinden bu yana geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunan askerî subay. 34 yaşındaki Traoré, aktif olarak dünyada görev yapan en genç 2. başkandır.

23 Ocak 2022'de Burkina Faso'da bir darbe başlatıldı. Burkina Faso'nun başkenti Ouagadougou'daki cumhurbaşkanlığı konutu ve şehir çevresindeki birkaç askeri kışlanın önünde silah sesleri yükseldi. Askerlerin başkentteki askeri üssün kontrolünü ele geçirdiği bildirildi. Ancak hükümet, ülkede devam eden bir darbe olduğunu yalanladı. Birkaç saat sonra, Başkan Roch Marc Christian Kaboré'nin başkentteki askeri kampta askerler tarafından gözaltına alındığı bildirildi. 24 Ocak'ta ordu televizyonda Kaboré'nin cumhurbaşkanı olarak görevinden alındığını duyurdu. Açıklamanın ardından ordu, parlamentonun, hükûmetin ve anayasanın feshedildiğini açıkladı. Darbe, askeri subay Paul-Henri Sandaogo Damiba tarafından yönetildi. Paul-Henri Sandaogo Damiba ülkeyi iyi yönetemedi, 8 ay sonra bir darbeyle yönetimden indirildi.

26 Temmuz 2023'te Nijer'de, Nijer'in cumhurbaşkanlığı muhafızlarının cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum'u tutukladığı ve cumhurbaşkanlığı muhafızları komutanı general Abdourahamane Tchiani'nin kendisini yeni bir askeri cuntanın lideri ilan ettiği bir darbe meydana geldi. Cumhurbaşkanlığı koruma güçleri ülke sınırlarını kapattı, devlet kurumlarını askıya aldı ve sokağa çıkma yasağı ilan etti.

Darbe Kuşağı, darbelerin yaygınlığının yüksek olduğu ülkelerden oluşan Batı Afrika, Orta Afrika ve Sahel bölgesini tanımlamak için 2020'lerde ortaya çıkan modern bir jeopolitik kavram ve neolojizmdir. 2023 Nijer darbesinden sonra bu ülkeler Afrika'nın doğu kıyılarından batı kıyılarına uzanan bir zincir şeklinde meydana gelmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.