İçeriğe atla

Basra Vilayeti

ولايت بصره
Vilâyet-i Basra
Osmanlı İmparatorluğu Vilayeti

1875-1880
1884-1918

 

 

 

Basra Vilayeti harita üzerinde
Basra Vilayeti harita üzerinde
Basra Vilayeti (1900)
MerkezBasra[1]
Tarih
 - Kuruluş 1884
 - Mondros Ateşkes Antlaşması 1918
Yüzölçümü
 - 1885 42.690 km2 (16.483 sq mi)
Nüfus
 - 1885 200.000 
     Yoğunluk4,7 /km2  (12,1 /sq mi)
Bugün parçası Irak,  Kuveyt,  Suudi Arabistan,  Katar

Basra Vilayeti 1884 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti. Vilayetin merkezi Basra'ydı.

Tarihi

1884 yılında Bağdat Vilayeti'ne bağlı bir sancak iken Basra Vilayeti müstakil bir vilayet olmuştur. 34 sene Osmanlı Vilayeti olarak kaldıktan sonra I. Dünya Savaşı'nda İngilizlerin eline geçmesi üzerine vilayet Osmanlıların elinden çıktı. 1914'te kısmen, 1917'de fiilen ve 1918 yılında Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlının elinden çıkmış oldu.

Nüfus

Nüfus
Basra
YılNüfus
1884200.000
1890200.000
1891200.000
1900433.000
19101.150.000
1918558.900
Y & G

Resimler

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Midhat Paşa</span> 190. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Şefik Midhat Paşa, Osmanlı devlet adamıdır. İki kez sadrazam, Tuna, Aydın ve Suriye Valisi olan Midhat Paşa, ilk Osmanlı anayasası olan Kânûn-ı Esâsî'yi hazırlayan kurulun başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Katar</span> Arap Yarımadasının doğusunda bir ülke

Katar, resmî adıyla Katar Devleti, Arap Yarımadası'nın doğusunda bulunan bir Basra Körfezi ülkesidir. Tek kara sınır komşusu Suudi Arabistan olup, diğer tarafları Basra Körfezi ile çevrilidir. Kuzeybatısında Bahreyn, batı ve güneyinde Suudi Arabistan, doğusunda Birleşik Arap Emirlikleri ve kuzeyinde İran bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kasr-ı Şirin Antlaşması</span> Osmanlı-İran İlişkileri

Kasr-ı Şirin Antlaşması, IV. Murat'ın Bağdat Seferi sonucunda 14 yıldır Safevilerin elinde bulunan Bağdat'ın fethinden sonra Osmanlı Devleti ile Safevî Devleti arasında 17 Mayıs 1639'da imzalanan, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşını sona erdiren ve bugünkü Türkiye-İran sınırını büyük ölçüde belirleyen barış antlaşması.

<span class="mw-page-title-main">Basra</span>

Basra, Irak'ın güneyinde bir kent; Irak'ın ikinci büyük şehri ve en önemli limanı. Hamar Gölünün güneydoğu ucunda, Şattül Arap su yolunun batı kıyısında, Basra Körfezi'ne 55, Bağdat'a ise 545 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, 1864 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Namık Paşa</span>

Müşir Mehmed Emin Namık Paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamıdır. Mekteb-i Harbiye'yi kurmuş, iki defa Bağdat Valisi olarak görev almış, Osmanlı Devleti'nin Londra Büyükelçisi olmuş, Serasker ve Şeyh-ül Vüzera unvanlarını elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Vilayeti</span>

Bağdat Vilayeti, 1864 yılında çıkarılan Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile ortadan kaldırılan eyalet sistemi nedeniyle, aynı topraklardaki Bağdat Eyaleti yerine kurulan Osmanlı Devleti vilayetidir. Vilayetin merkezi Bağdat'tır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır Vilayeti</span>

Manastır Vilayeti, bir Osmanlı vilayetidir. 1867'de İşkodra Vilayeti ve 1869'da Prizren Vilayeti, bu vilayetten ayrılmıştır. Birinci Balkan Savaşı sırasında Osmanlıların elinden çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Basra (eyalet)</span>

Basra Eyaleti veya Basra Beylerbeyliği, 1538 yılında kurulan Osmanlı Eyaleti. Eyaletin merkezi Basra'ydı. 19. yüzyıldaki alanı 9.872 milkare (25.570 km2). 1864'te kabul edilen nizammame ile Basra Vilayetine çevrildi.

Osmanlı eyaletleri ve Osmanlı beylerbeylikleri listesi, Osmanlı Devleti'ndeki tarihsel eyaletlerin bir dizelgesidir. Osmanlı Devleti'nde 250'den çok eyalet, 5 tane özerk bölge vardır. 1864'te kabul edilen Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tüm eyaletler vilayete çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yanya Vilayeti</span> Osmanlı vilayeti

Yanya Vilayeti, 1864 yılında kabul edilen Teşkili vilayet nizammamesiyle Yanya Eyaleti'nin kaldırılmasından sonra kurulan Osmanlı vilayeti. 1881 yılında Teselya Sancağının Yunanistan'a verilmesiyle sancakların sayısı dörde düştü. Balkan savaşları ile Osmanlı Devletinin elinden çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Ateşkes Devletleri</span>

Ateşkes Devletleri Basra Körfezi'nde bulunan, 1971'de sona eren bir grup şeyhliğe verilen isimdir. 1820'den 1971'de Birleşik Arap Emirlikleri'nin kuruluşuna kadar Büyük Britanya himayesiydiler.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn Kuşatması (1559)</span>

Bahreyn Kuşatması, 1559 yılında Lahsa Valisi Mustafa Paşa'nın İstanbul'a haber vermeden Osmanlı Devleti'ne bağlı bir emirlik olan Bahreyn'i işgal etmeye yönelik başarısız girişimi.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz Vilayeti</span> Osmanlı İmparatorluğundaki bir Vilayet

Hicaz Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1872 yılında kurulan bugün Hicaz bölgesini kapsayan bir vilayettir. 1899 yılında vilayetin yüzölçümü 250,000 kilometrekaredir. Hicaz Vilayeti'nin kuzeyinde Şam Vilayeti, güneyinde ise Yemen Vilayeti bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Dedeağaç Sancağı</span>

Dedeağaç Sancağı veya 1878-1884 yılları arasında Dimetoka Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Dedeağaç idi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Irak'ı</span> Vikimedya liste maddesi

Osmanlı Irak'ı, bölgenin Osmanlı İmparatorluğu tarafından yönetildiği Irak tarihinin bir dönemini ifade eder. Reformlardan önce (1534-1704), Irak dört eyalete (il) bölündü:

İsmail Hakkı Paşa (1842-1895), Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İran arasında 1775-1779 yılları arasında yapılmış savaş

1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı, İran'da 1750 yılında yönetimi ele geçiren Zend Hanedanı'nın Osmanlı İmparatorluğu'yla Irak cephesinde karşı karşıya geldiği askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Basra'nın Zaptı (1546)</span> I. Süleyman döneminde Osmanlı Devleti tarafından gerçekleştirilen askerî harekât

Basra'nın Fethi, 1546 yılında Basra'nın Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilerek doğrudan Türk idaresine alınışı.