İçeriğe atla

Bask Ülkesi

Bask Ülkesi
Euskal Herria
Bask Ülkesi bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
Zazpiak Bat (Yedisi birdir)
Bask Ülkesi'nin konumu.
Bask Ülkesi'nin konumu.
Genellikle Bask Ülkesinin tarihi 7 ili, günümüzde de kabul edilmektedir.
Genellikle Bask Ülkesinin tarihi 7 ili, günümüzde de kabul edilmektedir.
BaşkentPamplona
En büyük şehirBilbao
Resmî dil(ler)Baskça
İspanyolca
Fransızca
DemonimBask
Yüzölçümü
• Toplam
20947 km2
Nüfus
• 2017 tahminî
3,155,597
• Yoğunluk
150.65/km2
Para birimiEuro (€) (EUR)
İnternet alan adı.eus

Bask Ülkesi (BaskçaEuskal Herria; İspanyolcaPaís Vasco; FransızcaPays basque), Baskların yaşadığı bölgedir.[1] Bask Ülkesi, Biskay Körfezi'nin en iç bölgesinde, Pirenelerin batı kısmında, Fransa ve İspanya arasındaki sınır bölgesinde kalmaktadır. Bölge Baskçada yazılı olarak ilk kez 16. yüzyılda Euskal Herria adıyla kaydedilmiştir.[2]

Bask ülkesi, İspanya'nın Bask Bölgesi ve Navarra özerk bölgelerini ve Fransa Bask Ülkesi'ni kapsamaktadır. Bask ülkesinde kültürel homojenlik yoktur ve bölge, Bask kültürünün dominant olmayıp Baskların azınlık olduğu Güney Navarra gibi yerleri de içermektedir.[3]

Etimoloji

Bask ülkesinin bask dilindeki adı olan Euskal Herria tabiri bir tamlamadır ve analizi şu şekilde yapılabilir:

Baskça Herri : millet; ülke, vatan, diyar; insanlar, popülasyon; kasaba, şehir, yerleşim, meskun mahal[4]

Baskça Euskal : Euskara isminin sıfat hali. Euskara kelimesi Bask dili manasına gelmektedir.[4]

Buna binaen söz konusu tabiri motamo çevirisi şu şekilde olur:

Bask dilinin ülkesi/milleti/insanları/yerleşimi

İklim

Bask Bölgesi sıcak, nemli ve ıslak bir okyanus ikliminin hakim olduğu bir bölgedir. Kıyı bölgesi Yeşil İspanya'nın bir parçasıdır ve dolayısıyla iklim Bayonne ve Biarritz için de benzerdir. Navarra'daki iç bölgeler ve özerk topluluğun güney bölgeleri geçiş iklimine sahiptir ve mevsimler arasında biraz daha geniş sıcaklık dalgalanmaları olan karasal Akdeniz iklimi görülür.

Kaynakça

  1. ^ Trask, R.L. The History of Basque Routledge: 1997 0-415-13116-2
  2. ^ "Euskal Herri". Euskaltzaindia. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012. 
  3. ^ "Euskal Herriko Soziolinguistikazko Inkesta 1996 – Nafarroa" (PDF). Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua, EKE. 1997. 18 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013. 
  4. ^ a b Aulestia, Gorka (1989). Basque-English dictionary. The Basque series. Reno (Nev.): University of Nevada press. ISBN 978-0-87417-126-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanya</span> Afrikada toprakları bulunan güneybatı Avrupada bir ülke

İspanya (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Bask Bölgesi</span> İspanyada özerk topluluk

Bask Bölgesi, İspanya'nın kuzeyinde özerk bölge. Yüzölçümü 7.234 km² nüfusu ise 2.125.000 kişidir. Özerk Bölgenin başkenti Vitoria-Gasteiz şehridir. Bölgeye özerklik 25 Temmuz 1979 tarihinde verilmiştir. Bölge kendi içinde emniyetini Ertzaintza denilen polis teşkilatı ile sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Basklar</span>

Basklar, İspanya'nın kuzeyi ve Fransa'nın güney batısındaki özerk bölgede yaşayan bir halktır.

<span class="mw-page-title-main">Baskça</span>

Baskça (euskara), Baskların konuştuğu izole dil. Baskça, dil bilimcileri tarafından Hint-Avrupa dilleri Avrupa'ya yayılmadan önce Avrupa'da konuşulan dillerden arta kalan biri olarak kabul edilir. Bu sebepten bu dilin dünyada konuşulan başka hiçbir dille yakından akraba olmayan çok eski bir dil olduğu düşünülür. Hint-Avrupalılar buraya gelmeden önce çok geniş bir bölgede, tüm İber yarımadasında ve Gaskonya/Akitanya bölgesinde, konuşulmakta idi.

<span class="mw-page-title-main">Akitanya</span>

Akitanya, Fransa'nın 26 bölgesinden biridir. Fransa'nın güneybatısında bulunan bölgenin Atlas Okyanusu'na kıyısı bulunmakta ve Pireneler boyunca İspanya ile sınır oluşturmaktadır. Bölgeden geçip Atlas Okyanusu'na dökülen iki nehir şunlardır: Dordogne ve Garonne. En büyük ve merkez şehri Bordeaux'dur. Yörede ünlü Bordeaux şarabı üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Navarra</span>

Navarra, İspanya'nın kuzeyinde Fransa sınırında yer alan İspanya eyaleti. Başkenti Pamplona şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Pamplona</span> İspanyanın Navarra ilinde belediye

Pamplona, İspanya'da Navarra Özerk Bölgesinin başkenti olan şehir. Nüfusu 196.000 kişi San Sebastián şehrine uzaklığı 92 km, Madrid 'e uzaklığı ise 407 km'dir. Şehrin Baskça ismi olan Iruña şehir anlamına gelmektedir. Bask Milliyetçiler Pamplona şehrini tarihi Başkentleri olarak kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Aralar</span>

Aralar, İspanya'da sosyalist ve ayrılıkçı parti. Lideri Patxi Zabaleta'dır. ETA'nın şiddet kullanmasına muhalefet etmektedir. Parti 1990 yılında Patxi Zabaleta tarafından kurulmuştur. Navarra bölgesinde siyasi olarak güçlüdür. 2004 yılında partinin geçlik örgütü Iratzarri kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bask Ülkeleri Komünist Partisi</span>

Bask Ülkeleri Komünist Partisi , Bask Ülkesi'ndeki Komünist Bask ayrılıkçısı bir siyasi partidir.

Bask Ülkesi millî futbol takımı,, İspanya'nın özerk Bask Bölgesi'ni uluslararası organizasyonlarda temsil eden futbol takımıdır. FIFA veya UEFA'ya üye olmayan takım FIFA Dünya Kupası ve Avrupa Futbol Şampiyonası gibi turnuvalara katılamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bask topu</span>

Bask topu, bir çeşit sahada tek elle kullanılan raketle deri bir topu duvara göndermek suretiyle yapılan oyundur. "cesta punta" olarak bilinen standart pelota iki kişilik bir oyundur. Ancak başka türleri çiftler halinde oynanabilir. Oyuncular bileklerine sarılı raket benzeri ilginç şekli tahtalarla, iki kere sıçramadan rakiplerce karşılanamayacağı şekilde topu duvara atmayı amaçlarlar. "Pelota a mano" adındaki çıplak el iki tekler ya da ikiye karşı oynanan da dahil olmak üzere birçok farklı türü vardır. "Frontenis" adındaki türü güçlendirilmiş telleri olan tenis raketleriyle oynanır. "Xare" de tenis raketleri kullanır ancak, bunun telleri gevşektir; "Leather pelota" ve "pala corta" sert tahta sopalar ile oynanır.

Basque Ülkesi Turu, (İspanyolca: Vuelta Ciclista al País Vasco, Baskça: Euskal Herriko txirrindulari itzulia, her yıl Nisan ayında İspanya, Bask Bölgesi'nde düzenlenen yol bisikleti etap yarışı.

Abertzale, Baskça'da "Yurtseverlik" anlamına gelir ancak çoğunlukla Bask Milliyetçiliği anlamında kullanılır. aberri(a) tarafından oluşturulmuştur. ve -(t)zale'nin birleşiminden meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bask milliyetçiliği</span> Ulusal hareket

Bask milliyetçiliği, Baskların millet olduğunu ileri süren ve Bask kültürel birliğini savunan bir milliyetçilik türüdür. Son yıllarda, Bask milliyetçiliği, ayrılıkçı hareketler ile sıkı sıkıya bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Herri Batasuna</span>

Herri Batasuna İspanya'nın Bask Özerk Bölgesi'ndeki Bask milliyetçisi bir siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Navarra Krallığı</span> Batı Pireneler çevresindeki topraklara sahip Orta Çağ Bask krallığı

Navarra Krallığı veya Navara Krallığı, bugün Fransa ile İspanya arasında kalan Pirene Dağları arasında kalan 824-1620 yılları arasında hüküm sürmüş tarihi bir Bask krallığıdır.

Euskadi Komünist Hareketi İspanya'daki Bask Ülkesi ve Navarra Özerk Bölgesi'nde faaliyet gösteren bir komünist siyasi partiydi. 1991 yılında Zutik çatısı altına girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bask mitolojisi</span>

Eski Baskların mitolojisi, Hıristiyanlığın MS 4. ve 12. yüzyıllar arasında Bask Ülkesine gelişinden büyük ölçüde hayatta kalamadı. Bu orijinal inanç sisteminin unsurları hakkında bilinenlerin çoğu, efsanelerin analizine, yer adlarının incelenmesine ve Basklar tarafından uygulanan pagan ritüellerine yetersiz tarihsel referanslara dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erromintxela dili</span>

Erromintxela dili, Bask Ülkesi'nde yaşayan ve kendileri de "Erromintxela" olarak bilinen bir grup Romanın konuştuğu dil. Bazen İngilizcede Basque Caló veya Errumantxela, İspanyolcada caló vasco, romaní vasco veya errominchela ve Fransızcada euskado-rromani veya euskado-romani olarak adlandırılır. 19. yüzyılın sonlarından beri bu dili anlatan ayrıntılı yazılı tanımlar var olsa da, dilbilimsel araştırmalar ancak 1990'larda başladı.

<span class="mw-page-title-main">Euskal Herria Bildu</span>

Euskal Herria Bildu veya EH Bildu sol eğilimli, Bask milliyetçisi ve Bask ülkesinin bağımsızlığını savunan bir siyasi koalisyondur. İspanya'daki Bask, Navarra ve Burgos özerk bölgelerinde güçlüdür.