İçeriğe atla

Barry Sharpless

K. Barry Sharpless
Doğum28 Nisan 1941 (83 yaşında)
Philadelphia, Pennsylvania, ABD
MilliyetABD
EğitimDartmouth College
Stanford Üniversitesi
Harvard Üniversitesi
ÖdüllerNobel Kimya Ödülü (2001, 2022)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarMassachusetts Teknoloji Enstitüsü
Scripps Araştırma Enstitüsü

Karl Barry Sharpless (d. 28 Nisan 1941, Philadelphia) Amerikalı kimyager.

1963 yılında Dartmouth College'de lisans eğitimi, 1968'de Stanford Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı. Doktorasını aldıktan sonra çalışmalarına Stanford Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde devam etti. Münih Teknik Üniversitesi'nden fahri diploma verilmiştir.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Stanford Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştı. Günümüzde Scripps Araştırma Enstitüsü'nde kimya profesörü olarak görev yapmaktadır.

2001 yılında "stereoselektif oksidasyon tepkimeleri üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Bu ödülü William S. Knowles ve Ryoji Noyori ile paylaşmıştır, onlar ise "stereoselektif hidrojenasyon tepkimeleri üzerine çalışmaları için" bu ödüle nail görülmüştür.[1] Sharpless, 2022 yılında da, Carolyn R. Bertozzi ve Morten P. Meldal ile birlikte "click kimyası ve biyoortogonal kimyanın gelişimi için" Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.[2] Marie Curie, John Bardeen, Linus Pauling ve Frederick Sanger ile birlikte iki kez Nobel ödülü alan beşinci ve aynı disiplinde iki ödül alan (Bardeen ve Sanger'den sonra) üçüncü kişidir.

Kaynakça

  1. ^ Nobel Kimya Ödülü 2001. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Kimya Ödülü 2001 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 05.07.2009 (İngilizce)
  2. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2001". Nobel Foundation. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Richard Kuhn</span>

Richard Kuhn, Alman biyokimyacı. Karotenoitler ve vitaminler üzerine yaptığı çalışmalarla 1938 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazanmıştır ancak ödülünü II. Dünya savaşı'ndan sonra alabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Melvin Calvin</span> Amerikalı biyokimyager (1911 – 1997)

Melvin Calvin, Amerikalı biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Daniel McFadden</span> Amerikalı ekonomist

Daniel Little McFadden Amerikalı ekonometrist. 2000 yılında James Heckman ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. McFadden'in ödülü kazanma nedeni İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından "ayrık seçimlerin analizi için teori ve metotlar geliştirdiği için" diye açıklanmıştır. McFadden hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de ekonomi profesörü olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Werner</span>

Alfred Werner, Zürih Üniversitesi'nde profesör olan İsviçreli kimyager. 1913 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Werner, modern koordinasyon kimyasının temellerini atmıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk inorganik kimya uzmanıdır ve 1973 yılına kadar Nobel Kimya Ödülü kazananlar arasındaki tek inorganik kimyager olmayı sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">William Knowles</span> Amerikalı kimyager (1917 – 2012)

William Standish Knowles, Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Thomas A. Steitz</span> Amerikalı biyokimyager (1940 – 2018)

Thomas Arthur Steitz, Amerikalı biyokimyacı ve moleküler biyofizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Alan Heeger</span>

Alan Jay Heeger Amerikalı fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Euler-Chelpin</span>

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">John E. Walker</span>

John Ernest Walker 1997 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmış İngiliz kimyager. Günümüzde Cambridge'de, eski adı Dunn İnsan Nütrisyon Ünitesi olan, Mitokondrial Biyoloji Birimi'nde direktör olarak çalışmaktadır.

Johann Deisenhofer Alman biyokimyacı. 1988 yılında, Hartmut Michel ve Robert Huber ile birlikte, "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirledikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hartmut Michel</span>

Hartmut Michel, Alman biyokimyacı. 1988 yılında, Johann Deisenhofer ve Robert Huber ile birlikte, "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirledikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Zewail</span>

Ahmed Hassan Zewail Mısırlı-Amerikalı bilim insanı. 1999 yılında femtokimya üzerine çalışmaları için Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde fizik ve kimya profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ryōji Noyori</span> Japon kimyager

Ryōji Noyori, Japon kimyager. İlk chiral katalizörün geliştirilmesine yönelik çalışmaları neticesinde 2001 yılında Nobel Kimya Ödülünü K. Barry Sharpless ve William S. Knowles ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Wüthrich</span>

Kurt Wüthrich, biyolojik makromoleküllerin Nükleer Manyetik Rezonans (NMR) ile incelenmesi için geliştirdiği yöntem ile tanınan İsviçreli kimyager ve biyofizikçidir. Çalışması 2002 yılında Nobel Kimya Ödülü ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Semyonov</span>

Nikolay Nikolaevich Semyonov(d. 3 Nisan 1896 - ö. 25 Eylül 1986), Rus fizikçi, kimyager. Kimyasal tepkimelerin nasıl oluştuğunu açıklayan çalışmalarıyla ve özellikle zincirleme kimyasal tepkimeler buluşuyla 1956 yılında Nobel Kimya Ödülünü almıştır.

Henri Boris Kagan, Fransız bilim insanı. Fransa'nın Paris-Sud Üniversitesi'nde Emeritus Profesörüdür. Asimetrik kataliz dalında öncü olarak tanınmaktadır. Keşiflerinin ilaç endüstrisi üzerinde geniş kapsamlı etkileri olmuştur.

Richard Alan Lerner, Amerikalı kimya araştırmacısı. Katalitik antikorlar üstüne çalışmalarıyla tanınan Lerner Scripps Araştırma Enstitüsü'nün (TSRI) Başkanı olarak 1 Ocak 2012'ye kadar çalıştı ve La Jolla, Kaliforniya'daki Skaggs Kimyasal Biyoloji Enstitüsü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">F. Albert Cotton</span> Amerikalı kimyager (1930 – 2007)

Frank Albert Cotton Amerikalı kimyager. Texas Üniversitesi'nde WT Doherty-Welch Vakfı Başkanı ve Seçkin Kimya Profesörüydü. 1600'ün üzerinde bilimsel makale yazdı. Geçiş metallerinin kimyası üzerine yaptığı araştırmalarla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">K. C. Nicolaou</span> Amerikalı kimyager

Kyriacos Costa Nicolaou doğal ürünler toplam sentezi alanındaki araştırmalarıyla tanınan bir Kıbrıslı-Amerikalı kimyagerdir. Halen Rice Üniversitesi Harry C. and Olga K. Wiess Kürsüsü kimya profesörüdür; daha önce Scripps Araştırma Enstitüsü / UC San Diego ve Pennsylvania Üniversitesi'nde akademik görevler üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Phil S. Baran</span>

Phil S. Baran Scripps Araştırma Enstitüsü Kimya Bölümü'nde Profesör ve Skaggs Kimyasal Biyoloji Enstitüsü üyesidir. Baran, 130'dan fazla yayınlanmış bilimsel makale yazmıştır. Birkaç patenti vardır. Çalışmaları, karmaşık organik bileşiklerin sentezlenmesi, yeni reaksiyonların geliştirilmesi ve yeni reaktiflerin geliştirilmesine odaklanmıştır.