İçeriğe atla

Barok gitar

Barok gitar
Matteo Sellas tarafından yapılan Barok gitar,
y. 1630–50
Hornbostel-Sachs sınıfı321.322
Geliştirilmesi17ci yüzyıl
İlişkili çalgılar
Liste
Önemli müzisyenler
Liste
    • David Ryckaert III
    • Lex Eisenhardt
    • Eduardo Egüez
    • Ugo Nastrucci
    • Andrea Damiani
    • Massimo Lonardi
    • James Tyler
    • Patrick O'Brien

Barok gitar (y. 1600–1750), bağırsaktan yapılan beş çift teli ve hareketli perdeleri olan telli bir çalgıdır. Genelde tüm tellerin çift tel olmasının yanı sıra en yüksek perdeli tel için bazen tek tel de kullanılmıştır.[1]

Tarihçesi

Barok gitar, evlerde en yaygın bulunan enstrüman olarak lavtanın yerini almıştır. Beş telli gitarın varlığının ilk bilinen göstergesi, 1555 yılında yayımlanmış İspanyolca bir kitap olan "Declaracion de Instrumentos Musicales"de geçmektedir. Bu kitap, Juan Bermudo tarafından yazılmıştır. Barok gitar üzerine yayımlanan ilk inceleme ise yaklaşık 1590 yılında Juan Carlos Amat tarafından yazılan "Guitarra Española de cinco ordenes" (Beş Çift Telli İspanyol Gitarı) başlıklı eserdir.

Kaynakça

  1. ^ Harvey Turnbull, The Guitar (From The Renaissance to the Present Day) (3rd impression 1978), London: Batsford (0 7134 3251 9), p. 15: "Early lutes, vihuelas and guitars share one important feature that would have been of practical concern to the player; the frets, unlike the fixed metal frets on the modern guitar, were made of gut and tied round the neck" (Chapter 1 - The Development of the Instrument).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gitar</span> perdeli yaylı çalgı

Gitar, bazı istisnalar dışında genellikle perdeli ve tipik olarak altı veya on iki teli olan telli bir müzik aletidir. Genellikle çalan kişinin vücuduna düz bir şekilde tutulur ve baskın el ile telleri tıngırdatarak veya kopararak çalınırken, aynı anda diğer elin parmaklarıyla seçilen telleri perdelere bastırarak çalınır. Tellere vurmak için bir gitar penası da kullanılabilir. Gitarın sesi ya akustik olarak, gitar üzerindeki rezonanslı bir oyuk oda aracılığıyla ya da elektronik bir pikap ve bir amplifikatör ile güçlendirilerek yansıtılır.

<span class="mw-page-title-main">Piyano</span> müzik aleti

Piyano, İtalya'da Bartolomeo Cristofori tarafından 1700 yılı civarında icat edilmiş akustik, tuşlu bir müzik aletidir. Piyanoda ses, teller vasıtasıyla elde edilir. Piyanonun tuşlarına basıldığında içindeki tahta çekiç tellere vurarak sesi oluşturur. Tahta çekicin tellere vurmasından dolayı piyano bazen vurmalı telli çalgı olarak da sınıflandırılır. Piyano klasik ve caz müzikte yaygın olarak kullanılır. Solo performanslar, ansambl, oda müziği, eşlik, bestecilik ve prova için oldukça uygun bir enstrümandır. Piyano taşınabilir bir enstrüman olmamasına ve genelde pahalı olmasına rağmen çok yönlülüğü ve aynı anda birçok yerde bulunma özelliği ile dünyada en yaygın olarak kullanılan enstrümanlardan biri olmayı başarmıştır

<span class="mw-page-title-main">Cümbüş</span> telli Türk çalgısı

Cümbüş, Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 20. yüzyıl başlarında geliştirilmiş olan telli bir müzik aletidir. Sap kısmı gövde ile bağlandığı noktadan ayrılabilmektedir. Bu şekilde yalnız telleri değiştirilerek mandolin, gitar gibi birçok enstrümana çevrilebilir. Genel yapısı banjoya ve uda benzer. Gövdesinin bazı kısımları alüminyumdan yapılır. Göğüs tahtası deriden bir sazla kaplıdır. Diğer telli sazlar gibi mızrapla çalınır.

<span class="mw-page-title-main">Barok</span>

Barok, Avrupa'da yaygınlaşan sanatta bir anlatım biçimidir. Barok kelimesi, Portekizce düzensiz inci anlamına gelen barroco sözcüğünden türemiştir. Barok sözcüğü, birbirinden ayrı iki şeyi tanımlar; sanat tarihinde, Rönesans ile klasikçilik arasında kalan bir dönemi ve bütün çağlarda verilmiş bazı eserlerin tarzını, başlangıcı ve bitişi için kesin bir tarih verilememekle birlikte 14. ve 18. yüzyıllar arasında oluşup şeklini almış bir dönemdir. Mimarlık, müzik, resim ve heykelin etkileyici temalar altında birleştirilmesi amacını güder. Abartılı hareket duygusu ve net gözüken detayları ile dönemin müzik ve edebiyatında da kendini gösterir. Yoğun bir etki bırakan bu anlatım biçimi, kendi alanında fazla eser verildiğinden dolayı bir dönem adı olarak anılmaya başlanmıştır. 1699'da İtalya'da kilise etkisinde doğmuş ve tüm Avrupa'ya yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bas gitar</span> enstrüman

Bas gitar, çoğunlukla dört teli olan ve kalın ses veren telli bir çalgıdır. Günümüz müziğinin vazgeçilmez enstrümanlarından biridir. Bas gitar yoğun olarak Rock, Metal, Caz, Blues, Funk, Punk ve R&B gibi müzik türlerinde kullanılır. İlk olarak Fender tarafından 1950'li yılların başlarında Fender Precision Bass modeliyle üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Carpenter</span> Amerikalı gitarcı

Stephen "Steph" Carpenter 3 Ağustos 1970 doğumlu, alternatif metal grubu Deftones'un kurucu ortağı ve gitaristi olarak bilinen Amerikalı bir müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Ritchie Blackmore</span>

Richard Hugh Blackmore, İngiliz gitarist ve bestecidir. 1968'da Deep Purple'ı kuran üyelerden biriydi. Grup, gitar riff'leri ile org müziğini harmanlayarak hard rock müzik yapıyordu. Blackmore, gitar riff'leri bestelemede çok yetenekli olmasının yanı sıra hem klasik müzik etkileri taşıyan hem de blues temelli sololarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Jimmy Page</span> Led Zeppelinin İngiliz gitaristi

James Patrick Page OBE, İngiliz müzisyen ve yapımcı. Led Zeppelin grubunun kurucusudur. Gelmiş geçmiş en büyük gitaristlerden biri olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Tárrega</span>

Francisco Tárrega İspanyol besteci, gitarist.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arp</span>

Arp, çoğunlukla Klasik Batı Müziğinde kullanılan en eski, telli bir müzik aletidir. Sabit sesli bir çalgıdır. Her tel üç ayrı ses çıkarabilir. Gam notalarının karşılığı olan yedi pedalın tutturulduğu oluk hazinesi, çınlama kasası sütun ve konsol bölümlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chapman Stick</span>

Chapman stick Emmett Chapman tarafından 1969 yılında geliştirilmeye başlanmış bir müzik aletidir. İlk Chapman Stick 1974 yılında ütetilmiştir. Bu enstrümanı diğer gitarlardan ayıran en önemli özelliği, Chapman stickin sadece Tapping diye bilinen yöntemle çalınmak üzere üretilmiş olmasıdır. Bu yöntem de 2 el de gitarın sapı üzerinde tap yapar.

<span class="mw-page-title-main">Lavta</span> Mızrapla çalınan, gövdesi uttan küçük bir Batı müziği ve Türk müziği çalgısı

Lâvta, mızrapla çalınan, gövdesi uttan küçük bir Batı müziği ve Türk müziği çalgısı.

<span class="mw-page-title-main">Tel (müzik)</span>

Müzik açısından tel; gitar, arp, piyano, keman ailesi gibi telli çalgılara takılan, doğal veya yapay liflerden ya da metalden üretilmiş ve gerildiğinde vurmak, çekmek ya da üzerinde yay gezdirmekle titreşerek ses çıkaran malzemedir.

<span class="mw-page-title-main">Klasik gitar</span>

Klasik gitar, klasik müzikte kullanılan gitar ailesinin bir üyesidir. Bağırsak veya naylondan yapılmış telleri olan bu akustik ahşap telli çalgı, metal telleri kullanan akustik ve elektro gitarın öncüsüdür. Klasik gitar on beşinci ve on altıncı yüzyılda İspanyol vihuela ve gittern'den türetilmiştir, daha sonra on yedinci ve on sekizinci yüzyıl Barok gitarına ve daha sonra on dokuzuncu yüzyılın ortalarında modern klasik gitara dönüşmüştür.

Narciso Yepes, İspanyol gitarist ve aranjör.

<i>David Bowie</i> (albüm, 1969)

David Bowie, İngiliz müzisyen ve şarkıcı David Bowie'nin 1969 yılında Philips Records'tan kendi adıyla çıkan 2. stüdyo albümü. Albüm, aynı sene Amerika'da Man of Words/Man of Music adıyla piyasaya sürülmüş, daha sonra da 1972'da RCA Records tarafından Space Oddity ismiyle ve yeni bir albüm kapağıyla yeniden yayınlamıştır. Albüm, folk rock, balad ve progresif rock tarzlarından büyük ölçüde etkilenmiştir.

Standart akort veya standart akort düzeni, telli çalgılarda kullanılan tipik akort düzenini belirten müzik terimi.

<span class="mw-page-title-main">Corey Beaulieu</span> Amerikalı gitarcı; Trivium üyesi

Corey King Beaulieu, Amerikalı heavy metal grubu Trivium'un solo / ritim gitaristidir. Ayrıca canlı şovlarda grup için ana ve geri scream vokal yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Romantik gitar</span>

Klasik ve Romantik dönemin gitarı erken romantik gitar 1790'dan 1830'a kadar dikkate değer bir tutarlılık gösterir. Gitarlarda altı veya daha çok tek sıra tel bulunurken, Barok gitarın genellikle beş çift dizisi vardı. Romantik gitar sonunda Antonio de Torres Jurado'nun modern klasik gitarın öncülleri olan hayran destekli İspanyol gitarlarına yol açtı.