İçeriğe atla

Barburi

Barburi
Üzüm (Vitis)
RengiKırmızı
Tür adıVitis vinifera
KökenAntakya
Önemli üretim yerleriAntakya
Önemli şaraplarPassito, Sek
ÜreticiAntioche Şaraphanesi
VIVC kimliği-

Barburi, Hatay, Antakya yöresine ait endemik ve kadim şaraplık kırmızı üzüm çeşididir.[1] Orta boy ve yuvarlak taneli ve ince kabukludur. Salkımı 200-400 gram aralığındadır. Kabuğu yaban mersini ve güvem renginde, mavi-siyah ve dumanlıdır. Orta tanenli ve yüksek asiditeli bir üzümdür.[2] Roma döneminden bu yana yetiştirilmiş olan üzüm çeşidi, yıllar boyunca unutulmaya yüz tutmuş, bağcılığının yapılması bırakılmış, 2016 yılına kadar sadece vahşi ortamlarda kendi kendine yetişmekteydi. Bu sebeble "VIVC" kimliği alamamış ve dolayısıyla adını literatüre yazamamış bir Anadolu kadim üzüm çeşididir.

Dosya:Barburi-antioche.jpg
Barburi üzümlerinden yapılmış, soldan sağa doğru 2 farklı monosepaj şarap şişesi.

Tarihi İpek Yolu üzerinde, Topboğazı mevkiinde faaliyet gösteren Antioche Şaraphanesi, 2009 yılında, Samandağ ve Yayladağı civarındaki engebeli ve insan erişimine uzak bölgelerde son kalan fidanları çoğaltarak, kadim üzümün modern yöntemlerle bağcılığını yapmaya başladı. Yine aynı şaraphane tarafından 2016 yılında Barburi üzümünden ilk şarap üretilmiştir.[3] Yapılan denemelerde hem kupaj hem de monosepaj[4] şarap üretiminde başarılı sonuçlar vermektedir. 2024 yılı itibarıyla Barburi üzümünden şarap sadece Antioche Şaraphanesi tarafından yapılmaktadır.

Günümüzde aynı şaraphane tarafından yapılan passito denemesi de başarılı sonuçlar vermiştir. Şaraphanenin ürün portföyünde kuru üzümlerden yapılmış dömi sek kuru üzüm şarabı beğeni almaktadır. Uluslararası ve ulusal düzeyde yapılan yarışmalarda bu üzümle yapılan şaraplar madalya almaktadır.

Yemek eşleşmesi

Monosepaj ürünü göz önüne alırsak, orta gövdeli ve yüksek asiditeli kırmızı şarap olduğu için; Izgara ve kızartılmış kırmızı etler, Türk döneri, Türk mutfağından kebaplar, şarküteri etleri, eskitilmiş peynirler, sütlü ve şerbetli tatlılar ile tercih edilebilir.

Tadım notları

Renk: Koyu bordo

Burun: Tarçın, karanfil, karabiber

Damak: Orman meyveleri, kiraz, topraksı bukeler

Bitiş: Orta gövdeli ve uzun bitiş[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Antioche Vineyards | Antakya". www.antioche.com.tr. 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024. 
  2. ^ Puente, Joffrey (6 Ocak 2019). "Antioche barburi 2017" (İngilizce). 26 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Antioche Vineyards | Antakya". www.antioche.com.tr. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024. 
  4. ^ Lemieux, Andrea (15 Eylül 2019). "Barburi-The Grape of Antioch". The Quirky Cork (İngilizce). 26 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024. 
  5. ^ "Antioche Barburi 2021 - Tadım Notları". 22 Mayıs 2023. 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Kalecik Karası; Ankara'nın Kalecik ilçesi sınırları içerisinde yetişen ve kırmızı şarap üretiminde kullanılan bir üzüm çeşididir. Ankara haricinde Denizli, Yozgat ve Nevşehir bölgelerinde de üretimi yapılmasına karşın; Kızılırmak'ın boydan boya geçerek yarattığı mikroklima ve deniz fosili bakımından zengin topraklar sayesinde en çok verim alınan yer Kalecik'tir.

<span class="mw-page-title-main">Üzüm</span> meyve, cins için Q191019 kullanın, türler için Q30046 kullanın

Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.

Boğazkere, Elazığ ve Diyarbakır Bölgesi civarlarında yetişen siyah renkli bir üzüm çeşididir. Boğazkere, Türkiye'nin Dicle - Fırat arasında Elazığ (Maden) ve Diyarbakır (Ergani) kökenlidir. Koyu kırmızı zengin bir üzümdür ve şarap, kuru meyve ve incir aromaları ile iyi yapılandırılmıştır. Diyarbakır'da sertifikalı Boğazkere bağları tarafından üzümden üretilen bir şaraba da adını verir. Bu şarabın özellikleri; güçlü gövde, çok keyifli uzun bitiş, lacivert tonlu koyu kırmızı renk ve kurutulmuş kırmızı meyve ve baharatların zengin ve güçlü aromalarıdır. 10 yıla kadar yaşlanmaya iyi gelir. Kırmızı et kebapları, hindi, somon ve peynir başta olmak üzere Doğu Anadolu kaşar veya Gruyere peyniri ile tavsiye edilir. Elazığ ve çevresinde iki tür kırmızı üzüm yetiştirilir. Öküzgözü bir diğeridir. Boğazkere, Anadolu'nun en eski ve yerli üzümlerindendir. Elazığ'ın Öküzgözü ile, kaliteli ve dengeli bir kupaj şarap oluşturur. Üzümün kabuklarında bulunan ve şaraba burukluk katan tanen oranı bu üzüm cinsinde çok fazladır. Burukluğun yanı sıra, baharlı tadı, şarap üretiminde Boğazkere üzümünü çok değerli kılmaktadır. Maden, Ergani, Çermik, Çüngüş'de en iyi kalitede üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şarapçılık</span>

Şarapçılık, şarap üretimine verilen addır. Şarabın yapılacağı üzüm veya başka bir meyvenin seçimiyle başlar, yapımı biten şarabın şişelenmesiyle sona erer. Çoğu şarap üzümden yapılsa da, diğer meyvelerden veya zehirli olmayan bitkilerden de yapılabilir. Bal şarabının sudan sonraki en önemli malzemesi baldır. Şarap yapımının tarihi bin yıldan fazladır. Şarap ve şarap yapımı bilimi önoloji olarak bilinir. Şarap üreticisine şarap tüccarı da denilebilir. Üzüm yetiştiriciliği bağcılıktır ve birçok üzüm çeşidi vardır.

Kavaklıdere Şarapları; 1929 yılında Ankara'da kurulan şaraphane ve burada üretilen şarap markası.

<span class="mw-page-title-main">Merlot</span> Merlot bir şarap çeşidi yapmada veya yemede kullanılan bir üzümdür.

Merlot hem tek çeşit (sepaj), hem de harmanlanmış (kupaj) üzümlerle şarap yapımında kullanılan lacivert renkli şaraplık bir üzüm çeşididir. Merlot ismi Fransızcada karatavuk anlamına gelen merle kelimesine küçültme eki eklenmesiyle oluşturulmuş olup muhtemelen üzümün rengi dolayısıyla bu ismi almıştır.

Karasakız, Trakya bölgesinde yetişen kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Bozcaada'da kuntra olarak bilinir. Uzun bir dönem konyak yapımında kullanılmıştır. Son dönemde gerek monosepaj gerekse diğer üzüm çeşitleriyle kupaj yapılarak şaraplık üzüm çeşidi olarak da kullanılmaktadır. Bozcaada'da karalahna üzümü ile sık sık kupajlanmaktadır. Eylül'ün ilk haftasında olgunlaşan erkenci bir üzüm çeşididir. Kabuğu ince, taneleri büyük ve yuvarlaktır. Genel olarak monosepaj olarak işlenen kuntra şarapları; düşük asitli, orta gövdeli, düşük tanenli ve yüksek alkollü olup, yıllandırmaya müsait değildir. Ancak son dönemde Trakya'daki bazı üreticiler üzümü işlemede uzmanlaşarak yıllanabilen örnekler de ortaya çıkarmışlardır. Özellikle Bozcaada'da ve Trakya'da yaklaşık 70 yaşında olan yaşlı kuntra bağlarından dikkate değer şaraplar çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gamay</span>

Gamay kırmızı şarap yapmak için kullanılan mor renkli bir üzüm çeşididir özellikle Beaujolais'de ve Tours çevresinde Loire Vadisi'nde yetiştirilir. Tam adı Gamay Noir à Jus Blanc'dır. 15. yüzyıldan beri adı geçen çok eski bir kültür bitkisidir. Bol üretim sağladığı için sık sık ekilmiştir, bununla birlikte asidik topraklara ekildiğinde üzümün doğal olarak yüksek asitliğini yumuşatmaya yardımcı olan üstün şaraplar yapar.

Şarabın sınıflandırılması menşei yeri veya unvanı şarap yapım yöntemleri ve stili tatlılık ve bağ bozumu veya kullanılan üzüm çeşidi gibi çeşitli yöntemlere göre yapılabilir. Uygulamalar farklı ülke ve bölgelere göre değişiklik gösterir ve birçok uygulama zaman içinde farklılık göstermiştir. Bazı sınıflandırmalar menşei ülkelerinde şarap yasasının bir parçası olarak resmi korumadan yararlanırken diğerleri bu tür bir koruması olmayan yetiştirici örgütleri tarafından oluşturulmuştur. Şarabın sağlığa etkileri, şarabın yaşlanması, şarabın tatlılığı, şarabın rengi önemli özelliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Zinfandel</span> Üzüm çeşidi

Zinfandel ya da Primitivo, şarap yapımında kullanılan kırmızı bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer alan Zinfandel'in, DNA analizleri neticesinde genetik olarak Hırvat üzümleri Crljenak kaštelanski ve Tribidrag ile Puglia, İtalya'da yetiştirilen Primitivo ile eşdeğer olduğu belirlenmiştir. Avrupa Birliği, Ocak 1999'da Zinfandel'i Primitivo'nun eş anlamlısı olarak tanımlarken ticari anlaşmazlıklar nedeniyle bu süreç Amerika Birleşik Devletleri'nde daha ağır işlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Semillon</span>

Semillon, çoğunlukla Fransa ve Avustralya'da sek beyaz ve tatlı şarap yapmak için kullanılan altın renkli beyaz bir üzüm çeşididir. İnce kabuğu ve Botrytis cinerea'ya duyarlılığı sayesinde tatlı şarap bölgesi Sauternes AOC ve Barsac AOC'de geniş bir alanda yetiştirilmektedir. Adelaide Üniversitesi'nin 2010 yılında açıkladığı istatistiklere göre dünyada yaklaşık 22000 hektar bir alanda ekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Riesling</span>

Riesling, Ren bölgesinde ortaya çıkan beyaz bir üzüm çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Syrah</span>

Syrah, koyu kabuklu üzüm çeşidi olup başlıca kırmızı şarap üretmek için tüm dünyada yetiştirildi. 1999'da Syrah'ın güneydoğu Fransa'dan, Dureza ve Mondeuse Blanche'den iki meçhul üzümün yavrusu olduğu bulundu. Syrah, Syrah'ın 1880'den kalma Peloursin ile bir melezi olan Petite Sirah ile karıştırılmamalıdır.

Adakarası,, Türkiye kökenli bir şaraplık kırmızı üzüm çeşididir. 1800'lü yıllarda rumlar tarafından Avşa adasına getirildiği düşünülmektedir. En büyük üretim yeri Avşa Adası'dır ancak Adakarası'nın üzüm çeşidi tüm Marmara Bölgesi üretilmektedir. Alkol oranı yaklaşık %12, asitlik oranı 6-7 gram/litre olan bu şarap Avşa Şarabı olarak da bilinir. Avşa Adası yılda 1500 ton şarap üretir.

Vasilaki, Bozcaada'nın yerel, beyaz, şaraplık üzümüdür. Kökeni Bizans'a kadar dayanmaktadır. Ancak Bozcada'ya 1900'lü yılların başında Dedeağaç'tan (Aleksandrapoli) getirilmiştir. Yunanistan kökenli Vasiliko üzüm çeşidi ile karıştırılmamalıdır. Günümüzde Bozcaada, Çanakkale Lapseki'de ve Tekirdağ'da yetiştirilmektedir. Anadolu Yapıncağı, Kabudağı ya da Altıntaş isimleriyle de anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm şarabı</span> Kurutulmuş üzümden yapılan şarap

Kuru üzüm şarabı, Saman şarabı veya Passito, üzümün şırasını yoğunlaştırmak için kurutulmuş üzümlerden yapılan bir dömi sek veya tatlı şaraptır.

Lucien Arkas Bağları, İzmir, Torbalı'da faaliyet gösteren ve 2500 m² kapalı alana sahip bol ödüllü bir şaraphanedir. Marsilya kökenli levantenlerden olan Lucien Arkas'ın yönetim kurulu başkanlığını yaptığı Arkas Holding'e ait bir anonim şirkettir. Aynı alan içinde bağları, şaraphanesi ve "LA Mahzen" adında restoranı bulunmaktadır. Restoranı Michelin rehberine girmiştir. 1.168 dönümlük tek parselden oluşan bağlarında organik bağcılık yapılmaktadır. Yöre teruarına uyumlu ancak bugüne kadar Türkiye'de hiç yetiştirilmemiş yirminin üzerinde üzüm çeşidi yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Monosepaj</span> tek üzüm çeşidinden üretilmiş şarap stili

Monosepaj, tek tip üzüm çeşidinden üretilen bir şarabı veya tek tür üzümden üretilmiş brendi, konyak, grappa, rakı gibi damıtılmış içkiyi belirtir. Tek tür üzümden yapıldığı için monosepaj şaraplar üzümün tüm karakterini yansıtırlar. Monosepajın tersi ise, yani birden fazla üzüm çeşidinden yapılmış ise kupaj denir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan şarabı</span>

Yunanistan, dünyanın en eski şarap üretim bölgelerinden biri ve Avrupa'nın ilk şarap üretim bölgeleri arasındadır. Yunan şarabının en eski kanıtı, şarabın ev veya toplumsal bazda üretildiği 6.500 yıl öncesine tarihlenmektedir. Antik çağlarda, şarap ticareti yaygınlaştıkça, Akdeniz'in bir ucundan diğerine taşınıyordu; Yunan şarabı, Roma İmparatorluğu dönemindeki İtalya'da özellikle yüksek prestije sahipti. Orta çağda, Girit, Monemvasia ve diğer Yunan limanlarından ihraç edilen şaraplar, Kuzey Avrupa'da yüksek fiyatlara satılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bollinger</span>

Bollinger, Champagne bölgesinden lüks köpüklü şaraplar üreten bir Fransız şaraphanesidir. Bollinger adı altında, eski Vieilles Vignes Françaises, Grande Année ve RD ile Special Cuvée dahil olmak üzere çeşitli şampanyalar üretirler. 1829'da Aÿ'de Hennequin de Villermont, Paul Renaudin ve Jacques Bollinger tarafından kurulan şaraphane, Bollinger ailesinin üyeleri tarafından yönetilmeye devam etmektedir. Britanya'da Bollinger Şampanyaları kısaca "Bolly" olarak adlandırılır.