İçeriğe atla

Barbaros Hayreddin (zırhlı)


Barbaros Hayreddin
Tarihçe
Alman İmparatorluk Deniz Kuvvetleri bayrağıAlman İmparatorluğu
AdıKurfürst Friedrich Wilhelm
Barbaros Hayreddin
Adının geldiği yer/kişi Friedrich Wilhelm
Barbaros Hayreddin
İnşa edenKaiserliche Werft Wilhelmshaven
Kızağa konuluşu Mayıs 1890
Denize indirilişi 30 Haziran 1891
Görevlendirme 29 Nisan 1894
AkıbetOsmanlı İmparatorluğu'na satıldı.
Tarihçe
Osmanlı Deniz Kuvvetleri bayrağıOsmanlı İmparatorluğu
AdıBarbaros Hayreddin
Adının geldiği yer/kişiBarbaros Hayreddin Paşa
Satın alınışı 12 Eylül 1910
Akıbet 8 Ağustos 1915 tarihinde Birleşik Krallık denizaltısı E11 tarafından batırıldı.
Genel karakteristik
Sınıf ve tipiBrandenburg sınıfı zırhlı
Deplasman 10.500 ton
Uzunluk 116 m (379 ft)
Genişlik 20 m (64 ft)
Çekiş 7,9 m (26 ft)
İtme gücü 2 şaftlı, üçlü genleşme tipi buhar motoru
10.000 ihp (7.500 kW)
Hız 17 knot (31 km/sa; 20 mil/sa)
Menzil 10 knot (19 km/sa; 12 mil/sa) hızla 4.500 deniz mili (8.300 km)
Kişi kapasitesi 568
Silah donanımı 4 × 28 cm (11 inç) / 40 Kalibre top
2 × 28 cm (11 inç) / 35 kalibre top
8 × 10,5 cm (4,1 inç) top
8 × 8,8 cm (3,5 inç) top
3 × 45 cm (18 inç) torpido tüpü
Zırh Kemer 305–406 mm (12–16 inç)
taret 230 mm (9 inç)
güverte 76 mm (3 inç)

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm,[Not 1] okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır.[Not 2] Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir.[Not 3] Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi (Diğer üçü Brandenburg, Weißenburg (Turgut Reis) ve Wörth). 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

Kurfürst Friedrich Wilhelm Alman İmparatorluk Donanması'ndaki görev süresi boyunca az sayıda aktif görevde bulundu. Üç kardeş gemisiyle beraber 1900-1901 yıllarında Çin'deki Boxer Ayaklanması'nda görev yaptı. Gemi 1904-1905 yıllarında büyük çaplı yenilemeden geçti. 1910 yılında Kurfürst Friedrich Wilhelm Osmanlı İmparatorluğu'na satılarak Barbaros Hayreddin adını aldı. Osmanlı hizmetinde Balkan Savaşları'nda görev aldı, Aralık 1912 ve Ocak 1913'te Yunan donanmasına karşı iki muharebeye katıldı,[1] savaş boyunca Trakya'da Osmanlı kara kuvvetlerine destek sağladı. 8 Ağustos 1915'te Çanakkale'de İngiliz denizaltısı HMS E11 tarafından torpidolanarak batırıldı.

İnşası

Kurfürst Friedrich Wilhelm, sınıfının dördüncü ve son savaş gemisi idi. Savaş gemisi D adı altında ısmarlandı,[2] Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da 1890 yılında kızağa kondu. 30 Haziran 1891'de denize indirildi. 29 Nisan 1894 tarihinde Alman İmparatorluk Donanması'nda göreve başladı, aynı gün kardeş gemisi olan SMS Brandenburg'ta göreve başladı.[3] Kurfürst Friedrich Wilhelm, Alman donanmasına 11,23 milyon marka mal oldu.[4]

Kurfürst Friedrich Wilhelm, 115.7 m uzunluğa, 19.5 m genişliğe sahipti, daha sonra torpido şebekesinin de eklenmesi ile 19.74 m oldu. Geminin su çekimi, burunda 7.6 m, kıç kısmında ise 7.9 m idi. Geminin tasarım ağırlığı 10,013 ton, maksimum deplasmanı 10,670 tondu. Gemi iki adet üç silindirli üçlü genleşmeli motora sahipti, toplamda 10,228 beygir gücünde idi ve 16.9 knot (31.3 km/s; 19.4 mph) hız yapabiliyordu.[2]

Dönemi için sıra dışı olan Kurfürst Friedrich Wilhelm, bordasındaki üç zırhlı tarette toplam altı adet top mevcuttu. Zamanın gemileri iki tarette toplam dört top taşımaktaydı, Kurfürst Friedrich Wilhelm ana silahları açısından oldukça moderndi.[5] Geminin burun ve kıç kısımlarındaki taretlerde 28 cm'lik K L/40 toplar,[Not 4] ortada ise daha küçük olan L/35 topları bulunuyordu. İkincil silahları olan sekiz adet 10.5 cm'lik SK L/35 hızlı topları ve sekiz adet 8.8 cm'lik SK L/30 topları ise kazamata takılı idi. Kurfürst Friedrich Wilhelm'in silah donanımı su çekiminin yukarısına monteli hareketli kundaklarda yer alan 6 adet 45 cm'lik torpido tüpü ile tamamlanmıştı.[2]

Hizmet dönemi

Görevlendirilmesinin ardından üç kardeş gemisiyle beraber birinci filoya katıldı.[6] Birinci filo, ikinci filodaki dört eski zırhlı fırkateyn "Sachsen"ler tarafından destekleniyordu. 1901 yılında bu gemiler, "Kaiser Friedrich III" sınıfı savaş gemileriyle değiştirildi.[7] "Kaiser Friedrich Wilhelm" ise, 1897 yılı baharından sonbaharına, 1898 yılı Ekim ayından, 1899 yılı Eylül ayına kadar üzerinde seyrüsefer subayı olarak görev yapan Amiral Reinhard Scheer ve Franz von Hipper'in de aralarında bulunduğu, Açık Deniz Filosu'nun sonraki komutanları için bir yetişme sahasıydı.[8][9]

Boxer ayaklanması

"Kurfürst Friedrich Wilhelm", ilk büyük operasyonunu 1900 yılında, Boxer ayaklanması sırasında birinci filonun Çin'e konuşlandırılmasıyla yaşadı. Çinli milliyetçiler, Pekin'deki yabancı temsilcilikleri kuşattı ve Alman bakanı öldürdüler. Bu süreçte Çin'de olan askerler Boxerleri yenemedi.[10] Alman Doğu Asya Filosu; SMS Kaiserin Augusta, SMS Hansa, SMS Hertha korumalı kruvazörleri, SMS Irene ve SMS Gefion kruvazörleri ile SMS Jaguar ve SMS Iltis gambotlardan oluşuyordu.[11]

Sefer kuvvetleri, Mareşal Alfred von Waldersee'nin yönetimindeki dört "Brandenburg", altı kruvazör, on yük gemisi, üç torpido botu ve altı deniz alayından oluşmaktaydı.[12] Amiral Alfred von Tirpitz, gereksiz ve maliyetli gördüğü plana karşı çıktı. Kuvvetler, 1900 Eylül'ünde Çin'e ulaştığında Pekin'in kuşatılması çoktan sona ermişti.[13] Bunun bir sonucu olarak, kuvvetler Jiaozhou Körfezi civarlarında çıkan isyanları bastırdılar. Operasyon, Alman devletine 100 milyon marktan daha pahalıya mal oldu.[14]

Modernizasyonu ve Osmanlı Donanması'ndaki hizmeti

1904 yılında Barbaros Hayreddin, Kaiserliche Werft tersanesinde ciddi bir yeniden inşa çalışmasına alındı.[2] 1905 yılında tekrar denize açıldı ve Alman donanmasında görevine kaldığı yerden devam etti. Fakat 1906 yılında Büyük Britanya'da dretnot savaş gemilerinin ortaya çıkması ile denizcilikte önemli bir ilerleme kaydedildi, Barbaros Hayreddin ve diğer kardeş gemileri hızlıca eskimiş sayıldı ve sonuç olarak görevleri sona erdi.[5] 12 Eylül 1910 tarihinde sınıfının en gelişmiş gemilerinden olan Kurfürst Friedrich Wilhelm (Barbaros Hayreddin) ve Weißenburg (Turgut Reis), Osmanlı İmparatorluğu'na satıldı (Gemilerin yeni adları, 16. yüzyıldaki ünlü iki Osmanlı amiraline aittir).[15][16][17] Birçok eğitimli er, Osmanlı Donanması'na oldukça büyük gelen bu iki savaş gemisine sevk edildi.[18] Bir yıl sonra, Eylül 1911'de İtalya'nın Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etmesiyle Trablusgarp Savaşı başladı. Turgut Reis, Barbaros Hayreddin ve eski bir zırhlı olan Mesudiye Temmuz ayından beri yaz eğitimleri için açık denizde oldukları için savaşa hazırdılar; ancak gemiler savaş boyunca limanları terk etmediler.[19]

Balkan Savaşları

İlk Balkan Savaşı, Balkan Birliği ülkelerinin Osmanlı Devleti'ne Ekim 1912'de saldırmasıyla başladı. Osmanlı Donanması'ndaki çoğu gemi gibi Barbaros Hayreddin de bakımsızlık sebebiyle kötü durumdaydı. Savaş boyunca Barbaros Hayreddin filonun diğer gemileriyle beraber ağır silah eğitimleri, asker taşıyan konvoyların korunması ve kıyı tesislerini bombalama gibi görevlerde kullanıldı.[16] 17 Kasım 1912'de Barbaros Hayreddin ve Mesudiye, Birinci Ordu'yu destekleme görevinde bulundular. Bu görevde kıyıdaki topçu gözlemcilerinin yardımıyla Bulgar pozisyonlarına ateş açıldı.[20] Zırhlının atışlarının etkisiz olmasına rağmen Çatalca'da savunma hattında bulunan Osmanlı askerleri için moral desteği sağladı.[21]

Elli Savaşı sırasında Osmanlı Donanması'nı gösteren bir tablo

1912 yılının sonlarına doğru Osmanlı filosu, Çanakkale Boğazı'nı ablukaya alan Yunan filosuna karşı saldırı denemesinde bulundu. Bu dönemde filonun amiral gemisi Barbaros Hayreddin'di. İki filo, 16 Aralık 1912'de İmroz Deniz Muharebesi ve 18 Ocak 1913'te Mondros Deniz Muharebesi olmak üzere iki muharebeye girdiler. İlk muharebe Osmanlı'nın kıyı bataryalarının menzili dahilinde gerçekleşti, iki tarafın gemilerinin de hafif hasar aldığı bu muharebede Osmanlı filosu ablukayı yarmayı başaramayarak Çanakkale Boğazı'na geri çekildi.[1] Osmanlı filosu Çanakkale'den sabah 09.30'da açıldı, küçük gemiler boğazın girişinde kalırken zırhlılar kıyıyı takip ederek kuzeye doğru ilerlediler. Limni adasından yola çıkan, zırhlı kruvazör Georgios Averof ve üç Hydra sınıfı ironclad zırhlıyı da içeren Yunan filosu, rotasını kuzeydoğuya çevirerek Osmanlı filosunun ilerlemesini engellemeye çalıştı. Saat 09.50'de Osmanlı gemileri Yunan filosuna yaklaşık 14,000 metre mesafeden ateş açtı. Yunan gemileri on dakika sonra ateşe karşılık verdi, bu sırada iki filo arasındaki mesafe 7,800 metreye inmişti. Saat 10.04'te Osmanlı filosu on altı noktalı bir dönüş yaparak rotasını Çanakkale Boğazı'na çevirdi.[22] Bir saat içinde Osmanlı filosu boğazın güvenli kısmına ulaşmıştı. Bu muharebe, Osmanlı filosunun ablukayı delememesi sebebiyle Yunan zaferi olarak belirtilmektedir.[1]

Barbaros Hayreddin'in katıldığı ikinci muharebe olan Mondros Deniz Muharebesi ise, Osmanlı filosunun hızlı Georgios Averof gemisini Çanakkale'den uzağa çekme planı sonucunda gerçekleşti. Bu amaçla Hamidiye kruvazörü Yunan ablukasından kaçarak Ege Denizi'ne açıldı. Osmanlı kruvazörünün yarattığı tehdide rağmen Yunan filosunun komutanı Georgios Averoff'u ana filodan ayırarak Hamidiye'nin peşinden göndermedi. Osmanlı filosu, planlarının işe yaradığını düşünerek 18 Ocak sabahı Çanakkale'den ayrıldı. Barbaros Hayreddin, Turgut Reis ve diğer gemilerden oluşan filo, Limni adasına doğru yola çıktı. Yunan zırhlı kruvazörü Georgios Averof, Osmanlı filosunu Limni adasının 12 mil açığında karşıladı. Planlarının işe yaramadığını gören Osmanlı filosu geri çekilmeye başladı. Çekilme sırasında, saat 11.25 itibarıyla Osmanlı gemileri ile Georgios Averof arasında uzun menzilli bir topçu düellosu başladı. Çatışmanın sonlarına doğru hızlı Georgios Averof Osmanlı gemilerine 4.600 metreye kadar yaklaşarak birçok isabet kaydetti.[22] Muharebe sırasında hem Barbaros Hayreddin, hem de kardeş gemisi Turgut Reis'in birer barbeti devre dışı kaldı ve yandı. Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis, çoğu 28 cm'lik ana bataryalarından olmak üzere 800'den fazla mermi attılar; ancak bu atışlar etkili olmadı.[23] Mondros Deniz Muharebesi, Osmanlı donanmasının Birinci Balkan Savaşı boyunca Ege Denizi'ne açılmaya çalıştığı son muharebe oldu.

8 Şubat 1913'te Osmanlı donanması, ordunun Şarköy'e yaptığı çıkartmaya destek sağladı. Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis, iki kruvazör ile kıyının bir kilometre açığından topçu desteği sağladı.[24] Kıyıya çıkan Osmanlı ordusunun sağ kanadını donanma korudu. Bulgar ordusunun sert direnişi, Osmanlı ordusunun geri çekilmesine sebep oldu. Geri çekilme operasyonu Barbaros Hayreddin ve diğer gemilerin ateş desteği sayesinde başarılı oldu. Savaş sırasında Barbaros Hayreddin 10.5 cm'lik toplarından 250, 8.8 cm'lik toplarından ise 180 mermi attı.[25]

Mart 1913'te gemi Karadeniz'e dönerek Çatalca'da Bulgar saldırılarına direnen Osmanlı ordusuna destek verdi. 26 Mart'ta Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis, 28 cm ve 10.5 cm'lik toplarından attıkları mermilerle Bulgar 1. Piyade Tümeni'ne bağlı 2. Tugay'ın saldırısını geri püskürttüler.[26] 30 Mart'ta Osmanlı cephesinin sol kanadı geri çekilen Bulgar ordusunu takibe başladı. Ordunun takibi hem sahra topçusu, hem de Barbaros Hayreddin'in ağır topları ile desteklendi. Osmanlı ordusunun hücumu, geceye kadar 1,500 metreye yakın bir ilerlemeyle sonuçlandı. Bu ilerleme üzerine Bulgar ordusu 1. Tugay'ı cepheye çekerek Osmanlı ordusunun ele geçirdiği bölgeyi aldı, böylece Osmanlı ordusunu başladığı noktaya geri sürdü.[27]

I. Dünya Savaşı

Ana madde: Çanakkale Savaşı deniz harekâtları

I. Dünya Savaşı, 1914 yazında Avrupa'da patlak vermiş; ancak Osmanlı Devleti, sonradan kendi donanmasına kattığı Yavuz'un Sivastopol'ü bombalamasıyla Rusya, Fransa ve Büyük Britanya'ya karşı savaş ilan ettiği Kasım ayı başlarına kadar tarafsız kalmıştır.[28] 1914 ve 1915 yılları arasında geminin bazı silahları sökülerek, Çanakkale'de kıyı savunmasında kullanılmıştır.[29] 8 Ağustos 1915 tarihinde Çanakkale'deki Osmanlı Devleti savunmasına destek vermek üzere giderken, İngiliz E11 denizaltısının[30] attığı tek bir torpido ile vurulmuş ve 253 mürettebatı ile batmıştır.[5]

Notlar

  1. ^ "SMS", (açılımı "Seiner Majestät Schiff"), Almanca'da "Ekselanslarının Gemisi" anlamındadır.
  2. ^ Geminin inşasına başlandığında, Alman İmparatorluk Donanması gemiyi "zırhlı savaş gemisi" (Schlachtschiff) yerine "zırhlı gemi" (Panzerschiffe) olarak adlandırmıştı. Bakınız: Gröner, sayfa 13.
  3. ^ Freidrich Wilhelm'in unvanı olan Kurfürst, prens-seçmen olarak tercüme edilebilir. Bu unvan, kendisinin Kutsal Roma İmparatoru seçiminde oy verme hakkı olduğunu belirtmektedir.
  4. ^ Alman İmparatorluk Donanması literatüründe "K" harfi Kanone (top) anlamındadır, L/40 ise top namlusunun uzunluğunu belirtir. Bu örnekte, L/40 topun 40 kalibre uzunluğunda olduğunu belirtir, yani top namlusunun uzunluğu topun namlusunun iç çapının 40 katıdır.

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c Hall, s. 64–65
  2. ^ a b c d Gröner, s. 13
  3. ^ Gardiner, Chesneau, & Kolesnik, s. 247
  4. ^ Weir, s. 23
  5. ^ a b c Hore, s. 66
  6. ^ Gardiner; Gray, s. 141
  7. ^ Herwig, s. 45
  8. ^ Sweetman, s. 401
  9. ^ Philbin, s. 94
  10. ^ Holborn, s. 311
  11. ^ Perry, s. 28
  12. ^ Herwig, s. 106
  13. ^ Sondhaus, s. 186
  14. ^ Herwig, s. 103
  15. ^ Gröner, s. 14
  16. ^ a b Erickson, s. 131
  17. ^ Sondhaus, s. 218
  18. ^ Childs, s. 24
  19. ^ Sondhaus s. 218
  20. ^ Hall, s. 36
  21. ^ Erickson, s. 133
  22. ^ a b Fotakis, s. 50
  23. ^ Gardiner and Gray, s. 390
  24. ^ Erickson, s. 264
  25. ^ Erickson, s. 270
  26. ^ Erickson, s. 288
  27. ^ Erickson, s. 289
  28. ^ Staff, s. 19
  29. ^ Gardiner; Gray, s. 390
  30. ^ Halpern, s. 119
Genel
  • Erickson, Edward J.: The Ottoman Army in the Balkans (Balkanlar'da Osmanlı Ordusu), 1912-1913. Greenwood Publishing Group, 2003. ISBN 978-0-275-97888-4.
  • Gardiner, Robert; Gray, Randal: Conway's All the World's Fighting Ships (Conway'in Tüm Dünyadaki Savaş Gemileri): 1906–1922. Naval Institute Press, 1984. ISBN 0-87021-907-3.
  • Hall, Richard C. (2000). The Balkan Wars, 1912-1913: prelude to the First World War. Routledge. ISBN 9780415229463. 
  • Herwig, Holger: Luxury Fleet: The Imperial German Navy 1888-1918 (Lüks Filo: 1888-1918 Alman İmparatorluk Donanması). Amherst, New York: Humanity Books, 1980. ISBN 978-1-57392-286-9.
  • Hore, Peter: The Ironclads (Zırhlı Gemiler), Southwater Publishing, Londra, 2006. ISBN 978-1-84476-299-6.
  • Philbin, Tobias R.: Admiral Hipper:The Inconvenient Hero (Amiral Hipper: Sakıncalı Kahraman). John Benjamins Publishing Company, 1982. ISBN 90-6032-200-2.
  • Popüler Tarih, Temmuz 2006
  • Staff, Gary: German Battlecruisers (Alman Muharebe Kruvazörleri): 1914–1918, Oxford, 2006. ISBN 978-1-84603-009-3.
  • Sweetman, Jack: The Great Admirals (Büyük Amiraller), 1587-1945. Naval Institute Press, 1997. ISBN 978-0-87021-229-1.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<i>Yavuz</i> (muharebe kruvazörü) Osmanlı İmparatorluğunun I. Dünya Savaşına girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisi

Yavuz, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisidir.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

<i>Mesudiye</i> (zırhlı)

Mesudiye, Osmanlı donanması için 1871-1875 yılları arasında İngiltere'deki Thames Ironworks'te inşa edilmiş merkezî bataryalı zırhlı korvettir. İnşa edilmiş en büyük iki merkezî bataryalı zırhlı korvetten biriydi. Mesudiye'nin Hamidiye adında bir kardeş gemisi olması planlanmıştı; ancak bu gemi Kraliyet Donanması tarafından satın alındı ve HMS Superb adıyla görevlendirildi. Ana silahları merkezî zırhlı bir bataryada yer alan on iki 250 mm toptu.

<i>Asar-ı Tevfik</i>

Asar-ı Tevfik, 1860'larda inşa edilen ve sınıfının tek üyesi olan, Osmanlı donanmasının zırhlı bir savaş gemisiydi. Aslen Mısır Hidivliği tarafından İbrahimiye ismiyle sipariş edilen gemi, daha sonra Osmanlılar tarafından alındı. Kırım Savaşı'ndan sonra 1860'larda Osmanlı filosu için bir genişleme programının bir parçası olarak inşa edilen Asar-ı Tevfik, sekiz adet 220 mm toptan oluşan bir ana batarya ile donatılmış 4.600 metrik tonluk barbetli bir merkezî bataryalı zırhlıydı.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1912)</span>

İmroz Deniz Muharebesi ya da Elli (Seddülbahir) Deniz Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı sırasında 16 Aralık 1912 tarihinde Seddülbahir Burnu ve İmroz adası açıklarında Osmanlı ve Yunan deniz güçleri arasında meydana gelmiştir. Osmanlı donanması bu harekât ile Çanakkale Boğazı çıkışındaki Yunan ablukasını kırmayı amaçlamaktaydı. Yunanların Pavlos Kunduriotis komutasındaki bir zırhlı kruvazör, üç ön dretnot ve dört muhribinin; Osmanlıların Ramiz Numan Bey komutasındaki iki ön dretnot, iki zırhlı korvet, bir kruvazör ve dört muhribi ile karşı karşıya geldiği deniz muharebesi, Balkan Savaşları boyunca gerçekleşen en büyük deniz çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mondros Deniz Muharebesi</span>

Mondros Deniz Muharebesi 18 Ocak 1913 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan donanmaları arasında meydana gelen çatışma. Birinci Balkan Savaşı sırasında yaşanan muharebe, Osmanlıların Çanakkale Boğazı'nda konuşlu Yunan donanmasını dağıtmak ve Ege Denizi'nde egemenliği yeniden ele geçirmek için yaptıkları ikinci ve son denemedir.

<i>Mecidiye</i> (kruvazör) Osmanlı İmparatorluğu donanmasına ait kruvazör

Mecidiye, Osmanlı Devleti hükûmetinin 1900 yılındaki siparişi üzerine Abdülmecid adıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin William Cramp & Sons firmasının Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanlı Donanması, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri, Kızıl Donanma, Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan korumalı kruvazör.

TCG <i>Berk</i>

TCG Berk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Berk-i Satvet, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının ikinci ve son torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında, Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptu ve gemi, 21 knot maksimum hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan ve olması planlanan zırhlılar yer alır. Jön Türkler'in 1908 yılında Osmanlı'da güç kazanmasının ardından İttihat ve Terakki cemiyeti iktidara yükseldi; güçlü bir Osmanlı Donanması hazırlamak için planlara başlandı. 1910 yılında yapılan Osmanlı Donanması geçit töreninde ciddi eksiklik açıkça görülmüştü. Girişilen zırhlı gemi inşa çalışmaları Abdülkadir'de olduğu gibi başarısızlıkla sonuçlanmıştı, bunun için Donanma Cemiyeti kuruldu; yerel bağışlar toplanması yoluyla gemi alımını hedeflemekteydi. Bu çabalara rağmen donanma kötü durumda kaldı. Donanmanın yetersizliği, Birinci Balkan Savaşı'nda kesin olarak görüldü. Bu savaşta Osmanlı Donanması, Yunan Donanması tarafından İmroz ve Mondros Deniz Muharebesi'nde iki defa yenilgiye uğratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Zırhlı kruvazör</span>

Zırhlı kruvazör, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki, uzun menzilli ve bağımsız bir savaş gemisi tipidir. Savaş gemileri dışındaki bütün gemileri yok edebilecek ve çarpıştığı çoğu savaş gemisine ise büyük zarar verebilecek niteliktedir.

<i>Brandenburg</i> sınıfı zırhlı

Brandenburg sınıfı, Alman İmparatorluğu'nun okyanus ötesi ilk dört ön dretnot zırhlının dahil olduğu sınıf. Bu gemiler aynı zamanda kablosuz iletişim yapabilen ilk Alman savaş gemileridir. Bu sınıfta üretilen savaş gemilerinin adları SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Dört geminin inşasına 1890 yılında başlandı, üçü 1893'te tamamlanırken SMS Weißenburg 1894'te bitirildi. Öncü gemi olan Brandenburg 9,3 milyon marka, Kurfürst Friedrich Wilhelm ise 11,23 milyon marka mal oldu. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması, bu gemileri alaya alarak "balina avcıları" olarak nitelendirmiştir.

SMS <i>Brandenburg</i>

SMS Brandenburg, Alman Donanması'nın 1890'ların başında inşa edilen Brandenburg sınıfı dört pre-dreadnought zırhlısından ilkidir. Sınıftaki diğer gemiler SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Brandenburg, Alman Donanması için inşa edilen ilk pre-dreadnought gemidir. Donanma daha önce sadece kıyı savunma gemileri ve zırhlı fırkateynler inşa etmişti. Geminin omurgası 1890'da AG Vulcan tersanesinde serildi. 21 Eylül 1891'de denize indirilen gemi donatımının tamamlanmasının ardından 19 Kasım 1893'te Alman Donanması'na katıldı. Brandenburg ve üç kardeş gemisi, taşıdıkları altışar topla dönemin dört top taşıyan zırhlılarına kıyasla daha modern tasarımlardı. Geminin adı Almanya'nın Brandenburg ilinden gelmektedir.

SMS <i>Wörth</i>

SMS Wörth, Alman Donanması'nın 1890'ların başında inşa edilen Brandenburg sınıfı dört ön dretnot zırhlısından biridir. Sınıftaki diğer gemiler SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ve SMS Weißenburg zırhlılarıdır. SMS Wörth, Alman Donanması için inşa edilen ilk okyanus aşırı gemilerden ve ilk ön dretnot gemidir. Geminin omurgası Mayıs 1890'da Kiel'deki Germaniawerft tersanesinde serildi. 6 Ağustos 1892'de denize indirilen gemi, donatımının tamamlanmasının ardından 31 Ekim 1893'te Alman Donanması'na katıldı. Wörth ve üç kardeş gemisi, taşıdıkları altışar ağır topla dönemin dört ağır top taşıyan zırhlılarına kıyasla daha modern tasarımlardı. Geminin adı 1870-71 Fransa-Prusya Savaşı'nın başındaki Wörth Çatışması'ndan gelmektedir.

SMS <i>Deutschland</i> (1904)

SMS Deutschland, Alman İmparatorluk Donanması için 1903-1906 yılları arasında üretilen Deutschland sınıfı beş ön dretnot zırhlıdan ilki. Adı "Almanya" anlamına gelen gemi Kiel'deki Germaniawerft tersanesinde inşa edildi ve 20 Kasım 1904'te denize indirildi. Deutschland, 3 Ağustos 1906'da hizmete girdi; ancak birkaç ay sonra sadece büyük toplarla donatılmış ilk modern zırhlı olan İngiliz gemisi HMS Dreadnought'un hizmete girişiyle dretnot devri başlamış, Deutschland gibi farklı kalibrelerde toplar taşıyan zırhlı gemiler teknolojinin gerisinde kalmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın zırhlı kruvazörleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kaiserliche Marine, 19. yüzyılın sonlarında çeşitli kruvazör tipleri denedi, küçük avisolar ve daha büyük korumalı kruvazörler bunlara dâhildi. Bütçe kısıtlamaları nedeniyle yurt dışı hizmetlerine veya iç hizmet filosuna özel kruvazörler hazırlanamadı. Sonuç olarak gemi inşa şubesi, her iki görevi de yerine getirebilecek uygun gemilerin üretilmesini planladı. İlk olarak 1886 yılında Irene sınıfı iki adet korumalı kruvazörün inşasına başlandı. Korumalı kruvazörler geliştirilerek daha da güçlendirildi ve Fürst Bismarck ile bu gelişimin doruğuna ulaşılarak Almanya'nın ilk zırhlı kruvazörü denize indirildi. Fürst Bismarck'ın inşası ilk Alman korumalı kruvazöründen 10 yıl sonra, 1896 yılında başlamıştı.

SMS <i>Prinz Adalbert</i>

SMS Prinz Adalbert, 1900'lerin başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen bir Alman zırhlı kruvazörü. İsmini İmparator II. Wilhelm'in üçüncü oğlu Prusya Prensi Adalbert'ten almaktadır. Sınıfının ilk gemisi olan Prinz Adalbert iken, ikinci gemisi ise kardeş gemi Friedrich Carl idi. Prinz Adalbert'in inşasına 1900 yılında, Kiel'deki İmparatorluk Tersanesi'nde başlandı. 16.371.000 Goldmarklık maliyet ile Ocak 1904'te tamamlandı. Dört adet 21 cm'lik ana batarya ile silahlandırılan zırhlı kruvazör, 20 kn hız yapabilmekteydi.

<i>Hydra sınıfı zırhlı</i>

Hydra sınıfı, Hydra, Spetsai ve Psara adında üç gemiden oluşan demir zırhlı sınıfıdır. Gemiler, 1866'daki Girit isyanı sırasında yetersiz olduğunu gösteren Yunan donanmasının geniş bir yeniden yapılanma ve modernizasyon programı kapsamında Charilaos Trikoupis'in liderliği esnasında 1885'te Fransa'dan sipariş edildi. Yapımına 1889 ve 1890'da başlanan gemiler, 1892'de Yunan Donanması'nda hizmete girdi. Üç adet 274 mm toptan oluşan ana batarya ve beş 150 mm toptan oluşan ikincil batarya ile silahlandırıldılar; gemilerim azami sürati ise 17 deniz miliydi (31 km/sa).

<span class="mw-page-title-main">Muâvenet-i Milliye sınıfı muhrip</span>

Muavenet-i Milliye, Osmanlı Donanmasını geliştirmek amacıyla kurulan Donanma Cemiyeti tarafından satın alınan muhrip sınıfıdır. Gemiler 1910 yılında satın alınmış ve çeşitli muharebelerde görev almışlardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.