İçeriğe atla

Bar Kelebeği

Bar Kelebeği
Barfly
"Bar Kelebeği" (Barfly) filminin Almanya'da basılmış bir sinema afişi
YönetmenBarbet Schroeder
YapımcıBarbet Schroeder
SenaristCharles Bukowski
OyuncularMickey Rourke
Faye Dunaway
MüzikJack Baran
Görüntü yönetmeniRobby Müller
KurguÉva Gárdos
StüdyoGolan-Globus Productions
Zoetrope Studios
DağıtıcıWarner Home Video (DVD)
CinsiSinema filmi
TürüDram, romantik
RenkRenkli
Yapım yılı1987
Çıkış tarih(ler)iMayıs 1987, Cannes Film Festivali
Mart 1989, Türkiye
Süre97 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Devam filmiFactotum (2005)
Diğer adlarıBar Kelebeği (Türkiye)
Barfly (Fransa)
Barfly - Moscone da Bar (İtalya)
El Borracho (İspanya)
Szenen Eines Wüsten Lebens (Almanya)

Bar Kelebeği, 1987 ABD yapımı yarı-otobiyografik dramatik filmdir. Özgün adı Barfly (İngilizce: Barlardan çıkmayan kimse, bar kuşu, bar sineği) olan film Mart 1989'da Türkiye'de sinemalarda "Bar Kelebeği" adıyla gösterime girmiştir. Daha sonra televizyonlarda da bu isimle yeniden yayına verilmiştir.[1][2][3]

Özgün senaryosunu Amerikalı şair, yazar Charles Bukowski'nin (1920 – 1994) 1984 yılında yazdığı filmi Fransız yönetmen Barbet Schroeder 3 yıl sonra çekebilmişti. Baş rollerinde Mickey Rourke ve Faye Dunaway'in oynadığı filmde Bukowski'nin de bir cameo rolü vardır. Barbet Schroeder aynı zamanda filmin yapımcılarından biridir.

Filmde alkolik yazar Henry Chinaski (Mickey Rourke) ve kendisi gibi toplum dışı bir alkolik olan kadın arkadaşı Wanda Wilcox'un (Faye Dunaway) bütün gün sefil bir barda geçen dipsomanik yaşantıları, barmenle (Frank Stallone) olan rutin didişmeleri, her seferinde sonuçsuz kalan değişme çabaları anlatılmaktadır. Wanda ile aynı eve taşınmaları, kitabının basılması için bir yayıncıdan aldığı önemli teklif bile Chinaski'nin normal topluma karışmasına yetmez.

Alkole boğulmuş toplum dışı ve depresif bir hayat sürmüş olan Charles Bukowski'nin eserlerinde de sürekli olarak kendi hayatını anlattığı bilinmektedir. Neredeyse hiç ayık gezmemiş olan yazar, bu senaryoda da kendi hayatından bir dönemi yansıtmıştır. Filmde Bukowski'yi canlandıran Mickey Rourke alkolik şairi o denli başarılı oynamıştı ki Bukowski öldüğü zaman "The New York Post"ta çıkan ölüm ilanında onun yerine Henry Chinaski rolündeki Mickey Rourke'un resmi basılmıştı.[4](Bukowsky'nin eserlerindeki alter-ego'su Henry Chinaski'dir)

2005 yılında Matt Dillon'un başrolünü oynadığı Factotum adında bir devam filmi çekilmiştir.

Film Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye aday gösterilmişti. Ayrıca Faye Dunaway de "Sinema Dalında En İyi Aktris Altın Küre Ödülüne aday gösterilmişti.

Oyuncu kadrosu

Mickey Rourke ve Faye Dunaway filmin bir sahnesinde
Aktör/Aktris Rolü
Mickey RourkeHenry Chinaski
Faye DunawayWanda Wilcox
Frank StalloneEddie (Barmen)
Charles BukowskiBar Müdavimi
Alice KrigeTully Sorenson
Jack NanceDedektif
J.C. QuinnJim
Sandy MartinJanice
Roberta BassinLilly
Gloria LeRoyGrandma Moses
Joe UngerBen
Harry CohnRick
Pruitt Taylor VinceJoe
Joe RiceBardaki yaşlı adam
Julie 'Sunny' PearsonBardaki fahişe
Donald L. NordenGeçitteki adam

Film hakkında notlar

  • "Kino Flo" adı verilen bir ışıklandırma sistemi ilk kez "Barfly" filminde kullanılmıştı. Çekimlerin yapıldığı dar mekanların gerektirmesi ile filmin ışık ekibi bu yeni sistemi Barfly filminin setinde geliştirmişlerdi. "Kino Flo" ışıklandırma sisteminde geleneksel akkor lambalar ve ark lambaları yerine renk ısısı ayarlanabilen, az ısı üreten ve fazla yer kaplamayan özel floresan ampuller kullanılıyordu.[5]
  • Barmen rolündeki Frank Stallone, aktör Sylvester Stallone'nin kardeşidir.
  • Charles Bukowski başlarda filmin kahramanı olan Henry Chinaski'yi Sean Penn'in oynamasını istemişti, buna karşılık Penn de filmi Dennis Hopper'ın yönetmesinde ısrar edince Bukowski Penn'den vazgeçti. Çünkü Bukowski senaryoyu yıllar önce kendisi hakkında Fransız televizyonunda film yapan Barbet Schroeder için özel olarak yazmıştı, üstelik Hollywood şarlatanı olarak nitelendirdiği Hopper'dan da pek haz etmiyordu. Bukowski ve Penn bu olaydan sonra sonra çok iyi dost oldular.
  • Film Los Angeles civarındaki gerçek mekanlarda çekilmiştir. Filmde Wanda'nın oturduğu apartman blokları gerçek hayatta Charles Bukowski ve sevgilisi Jane Baker Cooley'in yıllar önce birlikte oturmuş oldukları bloklarmış.[]
  • Bukowsky filmin çekimleri ile ilgili anı ve izlenimlerine daha sonra yazdığı Hollywood adlı kitabında yer vermiştir.[6]
  • Filmin senaryo kitabı ise daha filmin yapım aşamalarına geçilmeden önce 1984 yılında Barfly: The Continuing Saga of Henry Chinaski adıyla çıkmıştı.[7]
Filmin senaryo kitabının kapağında yazar Charles Bukowski, başrol oyuncuları Mickey Rourke ve Faye Dunaway ile birlikte filmin çekimlerinin yapıldığı mekanda bir çekim arasında görülüyor

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Barfly (1987)/Also Known As (AKA)" (İngilizce). IMDb. 29 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010.  Türkçe isim için referans3
  2. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010.  Türkçe isim için referans2
  3. ^ Dorsay, Atilla (1998). Hayatımızı Değiştiren Filmler. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 47.  Türkçe isim için referans1.
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2008. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009. 
  7. ^ Bukowski, Charles. Barfly: The Continuing Saga of Henry Chinaski (1984) ISBN 0-920348-44-0 DELUXE

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Charles Bukowski</span> Asıl adı Heinrich Karl Bukowski olan Amerikalı yazar ve şair

Charles Bukowski, asıl adı Heinrich Karl Bukowski olan Amerikalı yazar ve şairdir. Yapıtlarında bazen Henry Chinaski ismini de kullanmıştır. Hayatının çoğunu ABD'nin Los Angeles şehrinde geçirmiştir. Yazıları, benimsediği memleketi Los Angeles'ın sosyal, kültürel ve ekonomik ortamından etkilenmiştir. Bukowski'nin çalışmaları yoksul Amerikalıların sıradan yaşamlarını, yazma eylemini, alkolü, kadınlarla ilişkileri ve işin angaryasını ele alır.

<i>8½</i> film

8+12 (İtalyanca: İtalyanca: Otto e mezzo, yönetmenliğini Federico Fellini'nin, senaristliğini Fellini'yle beraber Tullio Pinelli, Ennio Flaiano ve Brunello Rondi'nin yaptığı 1963 yapımı İtalyan gerçeküstücü komedi-drama film. Marcello Mastroianni, bir bilimkurgu filmi çekmekle görevlendirildiği sırada bir ilham kriziyle mücadele eden ünlü İtalyan yönetmen Guido Anselmi karakterini canlandırır. Görüntü yönetmeni Gianni Di Venanzo tarafından siyah-beyaz çekilen filmin müzikleri Nino Rota, kostüm ve sahne tasarımları Piero Gherardi tarafından üstlenildi.

<i>Şahane Hayat</i> 1946 yapımı Amerikan filmi

Şahane Hayat, 1946 ABD yapımı fantastik drama filmidir. Özgün adı It's a Wonderful Life olan filmin, bazı kaynaklara göre Türkiye'de Yaşamak Güzeldir adı ile de gösterildiğine dair kayıtlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">33. César Ödülleri</span>

33. César Ödülleri 1975'ten bu yana dağıtılan, Fransa'nın ulusal film ödüllerinin 2007 yılındaki töreni. Ödüller 22 Şubat 2008'de dağıtılmıştır. 4 farklı kategoride ödül alan La Graine et le Mulet en fazla ödül alan film olmuştur. Ayrıca İtalyan oyuncu ve yönetmen Roberto Benigni ile Fransız oyuncu Jeanne Moreau'ya onur ödülleri verilmiştir.

<i>Koleksiyoncu Kadın</i>

Koleksiyoncu Kadın 1967 Fransa yapımı filmdir.Özgün adı La Collectionneuse dür.İngilizce konuşulan ülkelerde The Collector adı ile gösterime sunulmuştu. Eric Rohmer 'in senaryosunu yazıp yönettiği filmin görüntü yönetmenliğini Néstor Almendros üstlenmiştir. Önemli rollerinde Patrick Bauchau,Haydée Politoff, Daniel Pommereulle, Alain Jouffroy, Mijanou Bardot ve Annik Morice rol almışlardır. Filmin üç başrol oyuncusu Patrick Bauchau,Haydée Politoff ve Daniel Pommereulle aynı zamanda senaryoda Rohmer'e yardımcı olmuşlar ve filmin diyaloglarını yazmışlardır. Eric Rohmer 'in "Altı Ahlak Hikayesi" serisini oluşturan 6 filminden üçüncüsü ve ilk uzun metrajlı olanıdır.Filmin özgün ismi Türkçede Koleksiyoncu anlamına gelmektedir.Serinin diğer filmleri ile bir bütünlük oluşturan bu film egemen ahlak anlayışı karşısında bireyin davranışlarını kadın-erkek ilişkileri açısından inceler.

<i>Dönüşü Olmayan Yol</i>

Dönüşü Olmayan Yol 1967 ABD yapımı suç gerilim filmidir. Özgün adı Point Blank tir. "Point Blank" bir balistik ve adli tıp terimi olup ateşli silahlarla yapılan "yakın atış" anlamına gelmektedir.

<i>Rocky II</i> 1979 yapımı Amerikan filmi

Rocky II Sylvester Stallone tarafından senaryosu yazılan, yönetilen ve oynadığı 1979 Amerikan spor drama filmidir. İlkinden 3 yıl sonra çekilen ikinci filmdir ve orijinaliyle benzerlikler taşımaktadır. 1976 yılı yapımı Rocky filminin devamı olmakla birlikte yalnızca United Artists tarafından dağıtılan film serisinin son bölümüydü.

<i>Rocky V</i> 1990 yapımı Amerikan filmi

Rocky V yönetmenliğini John G. Avildsen’in yaptığı 1990 Amerikan spor drama filmidir. Rocky serisinin beşinci filmidir. Sylvester Stallone filmin senaryosunu yazdı ve başrolde oynadı. Stallone'un gerçek hayattaki oğlu Sage Stallone ile gerçek hayattaki boksör Tommy Morrison, yetenekli ama ham bir boksör olan Tommy Gunn rolündedir.

<span class="mw-page-title-main">Faye Dunaway</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Dorothy Faye Dunaway, Akademi Ödülü sahibi Amerikalı oyuncudur. 1965 yılından beri sinemada faal olan sanatçı aynı zamanda bazı filmlere yönetmen, yapımcı ve senarist olarak da imza atmıştı. Oscar, BAFTA, Altın Küre ve Emmy ödülleri dahil tam 17 ödül kazanan oyuncu 25 ayrı ödüle de aday gösterilmişti.

<i>Batman</i> (film serisi) DC Comicsin uyarladığı Batman süper kahramanın filmleri

Batman film serisi, DC Comics şirketinin kurgusal bir karakterinin uyarlandığı altı filmden oluşur. Bu filmlerin yapımcılığını ve dağıtımcılığını Warner Bros. Pictures yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Raoul Walsh</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu (1887 – 1980)

Raoul Walsh Amerikalı sinema yönetmeni, oyuncu, yapımcı ve senarist.

<span class="mw-page-title-main">Mickey Rourke</span> Amerikalı oyuncu, senarist ve eski boksör

Philip Andre "Mickey" Rourke, Jr. özellikle aksiyon, drama ve gerilim filmlerine başrol üstlenmiş olan Amerikalı oyuncu.

<i>Küçük Dev Adam</i> (film)

Küçük Dev Adam 1970 ABD yapımı western komedi filmdir. Özgün adı Little Big Man olan film Kasım 1972'de Türkiye'de de sinemalarda gösterildi. Sinemalarda biraz kısaltılarak gösterilen film yıllar sonra TRT televizyonunda tam uzunluğuyla gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Henry Cavill</span> İngiliz oyuncu

Henry Cavill tam adı ile Henry William Dalgliesh Cavill, İngiliz oyuncudur. Monte Kristo Kontu, Yıldız Tozu filmlerinde rol alan Cavill; 2007'den 2010' a kadar 1.Suffolk Dükü Charles Brandon'ı bir Showtime dizisi olan The Tudors'da canlandırmıştır. 2012 yapımı Zack Snyder'in yönettiği Man of Steel ve Batman v Superman filmlerinde Superman karakterini canlandırdı. 2015 yapımı Guy Ritchie yönetmen koltuğunda oturduğu Kod adı: U.N.C.L.E filminde Napoleon Solo karakterini canlandırdı.The Witcher adlı dizide Riviyalı Geralt rolünü canlandırmaktadır ayrıca Enola Holmes adlı filmde Sherlock Holmes rolünü canlandırmıştır.

<i>Hollywood</i> (roman)

Hollywood, Alman asıllı Amerikalı şair ve yazar Charles Bukowski'nin 1989'da yayımlanmış otobiyografik romanıdır.

<i>Genç ve Güzel</i> Truffautun yönettiği 1972 yapımı kara komedi filmi

Genç ve Güzel, 1972 Fransa yapımı kara komedi filmidir. Özgün adı Une belle fille comme moi olan film, İngilizce konuşulan ülkelerde Such a Gorgeous Kid Like Me, A Gorgeous Girl Like Me ve A Gorgeous Bird Like Me gibi adlarla gösterilmiştir. Film Türkiye'de 9 Nisan 1973'te sinemalarda gösterime verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Emma Stone</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Emily Jean "Emma" Stone, iki Oscar ödüllü Amerikalı aktris. 2010 yılında Adı Çıkmış filmiyle tanınmaya başladı ve genç yaşta ilk Altın Küre ve BAFTA adaylığını elde etti. 2014 yılında oynadığı Birdman filmiyle uluslararası alanda başarı sağladı ve ilk Oscar adaylığını elde etti. 2016 yılında oynadığı Aşıklar Şehri filmiyle En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar, Altın Küre, SAG, Volpi Kupası gibi birçok ödül kazandı. 2017 yılında dünyanın en çok kazanan kadın oyuncusu oldu ve aynı yıl Time dergisinin Dünyanın En Etkili 100 Kişisi listesinde yer aldı. 2023 yılına geldiğimizde Poor Things'de gösterdiği performansla En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar, Altın Küre ve birçok prestijli Ödül kazandı.

<i>Gerçeğin Ötesinde</i>

Gerçeğin Ötesinde Ken Russell tarafından yönetilen; oyun yazarı ve senarist Paddy Chayefsky'nin aynı adlı 1978 tarihli romanından uyarlanan 1980 ABD yapımı bilimkurgu korku filmidir. Film, Chayefsky'nin son senaryosudur. Roman ve film, kısmen John C. Lilly'nin meskalin, ketamin ve LSD gibi psikoaktif ilaçların etkisi altında izolasyon odasında yürüttüğü duyusal yoksunluk araştırmasına dayanmaktadır.

<i>Penelope</i> (film) Mark Palanskynin yönettiği 2006 yapımı film

Penelope, Mark Palansky'nin yönettiği, Christina Ricci, James McAvoy, Catherine O'Hara, Peter Dinklage, Richard E. Grant ve Reese Witherspoon'un oynadığı 2006 İngiliz-Amerikan yapımı fantastik ve romantik komedi türünde film. Film, intikam peşinde koşan bir cadının laneti nedeniyle domuz burnu ile doğan bir kızı anlatıyor.

<span class="mw-page-title-main">Barbet Schroeder</span> Fransız film yönetmeni (d. 1941)

Barbet Schroeder, 1960'lı yıllarda Fransız sinemasında kariyerine başlayan, Jean-Luc Godard ve Jacques Rivette gibi yönetmenlerle çalışan İran doğumlu İsviçreli yönetmen ve yapımcı. 1980'lerin sonlarından bu yana, Single White Female, Kiss of Death ve Murder by Numbers gibi filmlerde genellikle melodramı gerilim türüyle harmanlayan birçok büyük bütçeli Hollywood filmi yönetti. 1987 yapımı filmi Bar Kelebeği ile Palme D'Or'a aday oldu.