İçeriğe atla

Barıın-Hemçik (il)

Barıın Hemçik İli
Барун-Хемчикский кожуун (Rusça)
Барыын-Хемчик кожуун (Tuva Türkçesi)
Konum
Barıın Hemçik İli
Barıın Hemçik İli
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Barıın Hemçil ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Başkent:Kızıl-Majalık
Genel bilgiler
Nüfus:12.634 (09/2010)
Diğer bilgiler
Dili:Tuva Türkçesi


Barıın-Hemçik İli (Tuva Türkçesi: Барыын-Хемчик кожуун / Barrın-Hemçik Kojuun; İngilizce: Barun-Khemchiksky District; Rusça: Бару́н-Хемчи́кский кожуун), Rusya Federasyonu içinde yer alan özerk Türk ülkesi Tuva Cumhuriyetinde 17 idari il biriminden biridir. İl merkezi, Kızıl-Majalık adlı yerleşim yeridir. Kızıl Majalık'ın nüfusu 5000 (2002 yılı nüfus istatistiklerine göre), bütün ilin nüfusu ise 14,7 bin (2002 yılına göre) kişidir.

Coğrafya

Barıın Hemçik Kojuunu (ili, bölgesi) Tuva Cumhuriyetinin batısında yer alır. En önemli akarsu— bilim dünyasında Yenisey Türk Yazıtlarının bulunmasından dolayı Kemçik olarak tanınmış Hemçik akarsuyunun kolu Barlık.

Nüfus

Nüfus sayısı — 14,7 bin[1] kişidir. (2002). Öteki büyük yerleşimler ise — Ergi-Barlık, Şekpeer. Tuva Cumhuriyeti kojuunları arasında en kalabalık il olup (5 чел./km²) düşer. Halkı tamamen Türk toplumu olan — Tuva Türklerinden oluşur. İl topraklarında Ak-Dovurak ülkenin ikinci büyük şehridir. Kızıl-Majalıka yaklaşık 4 km.

Ekonomi

Gıda sanayi, tarım tahıl, koyun.

Ulaşım

Karayolları bağlantısı vardır. Otoyol ile Hakasya, Baytayga ili, Möngüntayga ili ve Çöönhemçik ili bağlantıları bulunur..

Görülecekler

  • Kızıl Majalık altındaki bozkır içinde «Çingishan» balbal (taş heykel) vardır.


Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

<span class="mw-page-title-main">Tandı (il)</span>

Tandı iliTuvada bir belediyeli bölgesidir. Yönetim Merkezi — Bay-Haak yerleşimidir.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kaa-Hem (il)</span>

Kaa-Hem ili ; Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.

<span class="mw-page-title-main">Tere-Göl (il)</span> Rusyada bir belediye bölgesi

Tere-Göl İli, Tuva Türkçesi: Тере-Хөл кожуун / Tere-Höl kojuun — Tuva Cumhuriyeti'nde yer alan bir il. 2003 yılında Kızıl kojuundan ayrılarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl-Majalık</span> Rusya, Tuva Özerk Cumhuriyetindeki bir köy

Kızıl-Majalık Tuvaca: Кызы́л-Мажалы́к (Kızıltepe) — Güney Sibirya'daki Türk ülkesi Tuva Cumhuriyetinde, Barıın-Hem bölgesi idari merkezi olan köydür. Tuva'nın batı bölümünde yer alan ve Tuva Türkçesinde akarsu anlamına gelen Hemçik akarsuyunun yakınında, Aktoprak anlamına gelen Ak-Dovurak şehrine 4 km aralıktadır. Nüfusu — 5000 (beşbin)'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çöön-Hemçik (il)</span>

Çöön-Hemçik İli Rusya Federasyonu özerk Tuva Cumhuriyetinin 17 idari yönetiminden bir il belediyesidir. Çöön-Hemçik ilinin yönetim merkezi Çadaana yerleşim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Möngün-Tayga (il)</span>

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Çaa göl (il)</span>

Çaa-Höl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Çaa-Höl.

<span class="mw-page-title-main">Çedi-Göl (il)</span>

Çedi-Höl (Yedigöl) İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Hovu-Aksı. Eski bir şehir yerleşimi üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Bölgesi</span>

Tuva özerk bölgesi — Güney Sibiryadaki Sayan Dağları dolayında 11 Ekim 1944 tarihinde Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı yıllarındaki rejim ihracıyla ve yöneticilerini kendi tarafına çekmesiyle Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti içine kattığı 10 Ekim 1961 tarihine kadar süren özerk bölge.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> SSCBe bağlı bir özerk devlet

Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, — Altay Dağları-Sayan Dağları dolayında 10 Ekim 1961 tarihinde kurulan 31 Mart 1992 tarihinde yıkılan ve Sovyetler Birliği'nin özerk bir cumhuriyeti.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

Salim Sürünool Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.

Şiveelig dağ - Tuva Cumhuriyetinin idari bölgelerinden Barıın-Hemçik kojuununun Aksıbarlık köyü yakınındadır.

Kızıldag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Kızıldağdır. 2020 yılı nüfusu 771 kişidir. Kızıl-Dag belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Kızıldağdır.

Şuy sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Şuydur. 2020 yılı nüfusu 1800 kişidir. Şuy kırsal belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Şuydur.