Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.
Ödemeler dengesi, en geniş anlamıyla, bir ekonomide
- merkezi hükûmet
- bankalar
- gerçek kişiler
- tüzel kişi ve kuruluşlar gibi yerleşik kişilerin
Garanti BBVA, 1946 yılında Ankara'da kurulmuş özel sermayeli bir bankadır. 30 Eylül 2014 tarihi itibarıyla 107 milyar ABD dolarına ulaşan konsolide aktif büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük ikinci özel bankasıdır.
Yapı ve Kredi Bankası veya kısaca Yapı Kredi, 1944 yılında İstanbul'da Kazım Taşkent tarafından kurulan Türkiye'nin perakende bankacılık odaklı ilk ulusal çaplı özel bankası.
ING, Türkiye merkezli bir bankadır. 1984'te Bank of Boston'ın İstanbul şubesi olarak kurulan banka, 1993'te Ordu Yardımlaşma Kurumu tarafından satın alındı ve faaliyetlerine 1996'dan itibaren Oyak Bank olarak devam etti. 2007'de merkezi Hollanda'da bulunan ING Group'a satılarak ING adıyla hizmet vermeye başladı. 2020 itibarıyla Türkiye'nin sekizinci büyük özel bankasıdır.
Türk Ekonomi Bankası (TEB), Türkiye'de faaliyet gösteren İstanbul merkezli özel mevduat bankasıdır. 1927 yılında Kocaeli Halk Bankası T.A.Ş. unvanıyla kurulup 1982 yılına kadar bu isimle faaliyet göstermiştir. Bu tarihten itibaren yurt çapında faaliyet göstermeye başlayan bankanın genel müdürlüğü İstanbul’a taşınmış, unvanı da Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB) olarak değişmiştir. Banka, 2005 yılında Euro bölgesinin ve dünyanın önde gelen bankalarından biri olan BNP Paribas ile stratejik ortaklık anlaşması imzalamıştır. Türk Ekonomi Bankası, Türkiye'deki faal bankalar arasında Ziraat Bankası (1863) ve Türkiye İş Bankası'ndan (1924) sonra en köklü üçüncü banka konumundadır.
HSBC Holdings plc İngiltere merkezli çok uluslu yatırım bankası ve finansal hizmetler şirketidir. 1865 yılında Hong Kong'da kurulan bankadır.
Uluslararası Ödemeler Bankası, 1930 yılında İsviçre'nin Basel şehrinde kurulan dünya GSYİH'sının yaklaşık %95'ini oluşturan dünyanın dört bir yanından ülkeleri temsil eden 63 merkez bankasını barındıran uluslararası finans kuruluşudur. Üye ülkelerin merkez bankalarının rezerv politikaları konusunda koordine olmalarını sağlamak, uluslararası işbirlikleri yoluyla merkez bankalarının parasal ve finansal istikrar arayışlarına destek olmak ve merkez bankaları için bir banka görevi görmek ve ayrıca merkez bankaları arası para transferlerinde aracı olmak gibi görevleri vardır. Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 63 üye ülkesi vardır. Merkezi hâlâ Basel'de bulunur, Meksika ve Hong Kong'da da ofisleri vardır.
Merkez bankası, bir ülkenin ya da ülkeler grubunun para politikasından sorumlu kurumdur. Merkez bankasının temel amacı para biriminin ve para arzının istikrarının sürdürülmesidir. Fakat merkez bankalarının bunun dışında bankacılık sektörünün son kredi mercii olmak, faiz haddinin kontrolü gibi görevleri de vardır. Bunun yanında merkez bankasının, bankalar ve diğer finansal kurumları, tedbirsizlik ve dolandırıcılığa karşı denetlemek gibi yetkileri de olabilir.
DenizBank A.Ş., Türkiye'de faaliyet gösteren Dubai menşeli, özel sermayeli bir mevduat bankasıdır. Mayıs 2018'de Rus Sberbank Denizbank hisselerini Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Emirates NBD'ye satarak devretti. Eylül 2012'den Mayıs 2018'e kadar %99,85 oranında hisse ile Rusya'nın en büyük bankası olan Sberbank'a aitti. Bankanın daha önceki sahipleri Avrupa'nın en büyük kamu bankalarından biri olan Belçika - Fransız menşeli Dexia grubuydu.
Aktif Bank, 1999 yılında Çalık Holding bünyesinde kurulan, 2007'de yeniden yapılandırılan ve 2008 yılında Aktif Bank adını alan, Türkiye'nin özel sermayeli yatırım bankasıdır.
Türkiye'de faaliyet gösteren 62 banka bulunmaktadır. Bunlar; 33 mevduat bankası (3 adet devlet mevduat bankası, 30 adet yerli ve yabancı sermayeli özel mevduat bankaları, 1 adet TMSF'ye ait banka, 19 kalkınma ve yatırım bankası ve 9 katılım bankası şeklindedir.
Bankpozitif, 2002 yılında TMSF tarafından satışa çıkarılan Toprak Yatırım Bankası A.Ş. hisselerinin yine aynı yıl kurulan C Faktoring A.Ş. tarafından satın alınmasının ardından, 2004 yılından itibaren Ankara ve İzmir'de kurumsal ve bireysel bankacılık hizmetleri veren bankadır.
JPMorgan Chase & Co., merkezi New York'ta bulunan Amerikan yatırım bankası ve finansal hizmetler holding şirketidir.
Asya Kalkınma Bankası veya AKB, 19 Aralık 1966'da kurulmuş olan bölgesel kalkınma bankasıdır. Merkezi Filipinler'in başkenti Manila'da bulunmaktadır. Bankanın aynı zamanda tüm dünya üzerinde 31 saha şubesi bulunmaktadır. Bu şubelerle yardıma muhtaç insanlara ulaşımın kolay yapılması amaçlanmıştır. Banka üye alımlarını Birleşmiş Milletler Asya-Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu ve bölgede bulunmayan gelişmiş ülkelerden yapmaktadır. Kurulduğu yıldaki 31 üyeden, şu anda 67 üye ülkeye ulaşmış olup, bu ülkelerin 48'i Asya-Pasifik bölgesinde bulunmaktadır. AKB Dünya Bankası'na yakın bir şekilde tasarlanmış olup, ülkelerin oy gücü bankaya yaptığı parasal katkılarla doğru orantılıdır. AKB her sene sonunda yaptığı işlemleri, bütçe bilgilerini ve diğer çeşitli bilgileri içeren yıllık raporunu yayınlar. AKB-Japon Burs Programı her yıl 300 öğrenciye bankanın bünyesindeki 10 ülkeden birinde burs sağlar. Eğitimlerinin bitmesi üzerine, yeni yetişen öğrenciler bulundukları ülkelerin ekonomik ve sosyal sistemlerine katkı yapmaları beklenir. AKB resmi bir şekilde BM gözlemcisidir.
Sberbank, Rusya merkezli bir devlet bankasıdır. Banka, 2015 yılına kadar "Rusya'nın Sberbankası" olarak biliniyordu. Sberbank'ın birçok Avrupa ülkesinde ve SSCB'den ayrılmış ülkelerde faaliyeti bulunmaktadır. 2014 yılı itibarıyla Rusya ve Doğu Avrupa'nın en büyüğü, Avrupa'nın ise en büyük üçüncü bankası seçilmiştir. Banka, 1991 yılında kurulmuş olup tarihi Cancrin'in 1841'deki mali reformlarına kadar gitmektedir. Bankanın merkezi Moskova'da yer almaktadır.
Hang Seng Bank, Limited, Hong Kong merkezli bir bankadır. Banka 3 Mart 1933 tarihinde kurulmuş olup büyük ticari faaliyetler arasında perakende bankacılık, servet yönetimi, mevduat bankacılığı, hazine hizmetleri ve özel bankacılık bulunmaktadır. Piyasa değeri bakımından Hong Kong'un önde gelen şirketlerinden biridir ve bankada çoğunluk hissedarı olan HSBC Group'un bir parçasıdır. Merkezi Hong Kong'un Orta ve Batı semtinde yer almaktadır.
İrlanda Merkez Bankası İrlanda'nın merkez bankası ve Avrupa Merkez Bankaları Sisteminin (ESCB) bir parçasıdır. Birçok finans şirketi için İrlanda'nın finansal hizmetler düzenleyicisidir. Avro para biriminin girişine kadar İrlanda Lirası banknot ve madeni para basma yetkisine sahipti.
Habib Bank Limited Pakistan'ın Karaçi şehrinde yer alan çok uluslu bankadır. Pakistan'ın en büyük bankası olan Habib Bank Limited'in sahibi Aga Khan Ekonomik Kalkınma Fonu'dur.
Azerbaycan'daki finans sistemi, borçlanma ve borç verme ve varlıkların transferine ilişkin hükûmet politikası ve düzenlemelerinden oluşmaktadır. Sistem, bankalar, sigorta şirketleri, diğer finans kuruluşları, emeklilik sistemi, finansal piyasalar ve ödeme sistemlerinden oluşmaktadır.
HKD6.5 Milyon (2018)[1]