İçeriğe atla

Banebdjedet

Mısır hiyeroglifinde
Banebdjedet[1]
E10nbDdDdt
niwt

Banebdjedet (Banebdjed), eski Mısır'da Khnum İle ilişkilendirilen Yukarı Mısır'da daha çok bilinen bir mitolojik varlıkdır.

Aile

Karısı, tanrıça Hatmehit'ti.[2] Çocukları olduğu hakkında da bilgiler vardır.

Etimoloji

Mısır'da "koç" ve "ruh" sözcükleri kulağa aynı geliyordu, bu nedenle koç tanrıları bazen diğer tanrıların görünüşü olarak görülüyordu.[2]

Resim

Banebdjedet

Tipik olarak, boynuzlu tanrı olan Banebdjedet kafasında 4 koç ile resmedilmiştir.

Notlar

  1. ^ Hermann Ranke: Die ägyptische Persönennamen. Verlag von J. J. Augustin in Glückstadt, 1935., p.89
  2. ^ a b Handbook of Egyptian mythology, Geraldine Pinch, p 114-115, Oxford University Press, 2004, 0-19-517024-5ISBN 0-19-517024-5

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tevrat</span> Tanahın ilk beş kitabı

Tevrat, İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

Panteizm ya da tüm tanrıcılık, her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı'nın, Evren'in ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğu görüşüdür. Panteistler kişileştirilmiş ya da antropomorfik bir Tanrıya inanmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Thoth</span>

'Thoth ( ; Koinē GreekThṓth, Coptic Thōouttan alınmıştır. Eski bir Mısır tanrısıdır. Sanatta, genellikle kutsal olan hayvanlar olan ibis veya babun başlı bir adam olarak tasvir edildi. Dişi muadili Seshat', karısı Ma'at' idi. Ayın, bilgeliğin, bilginin, yazının, hiyerogliflerin, bilimin, sihrin, sanatın ve yargının tanrısıydı. Yunan karşılığı Hermes'tir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Musa</span> İbranî peygamber ve din büyüğü

Musa, Hristiyanlık, İslam ve Bahâîlik gibi İbrahimî dinlerde önemli bir peygamber, Yahudilikte ise en büyük peygamber kabul edilen İbrani din büyüğüdür. İsrail'in on iki oğlundan biri olan Levi'nin soyundan geldiğine inanılır. Tanah'taki anlatımlara göre İsrailoğulları'nın önderi ve kanun koyucusu olan Musa, Tanah'ın ilk beş kitabının birleşimi olan Tevrat'ın gökten indiricisi olarak atfedilir.

<span class="mw-page-title-main">Yaratılış Kitabı</span> Kutsal Kitapın ilk kitabı

Yaratılış Kitabı, Tanah'ın ve Hristiyan Eski Ahit'inin ilk kitabıdır. Yahudilik ve Hristiyanlık geleneklerinde her şeyin başlangıcını; insanlığın erken tarihini, İsrailoğullarının atalarını ve Yahudi milletinin asıllarını açıklayan bir kitap olarak görülür.

Elohist (E), belgesel hipotezde anlatılan Tora'nın dört kaynağından biridir. Kaynağın ismi Tanrı için kullanılan Elohim'den gelir. Tanrı, Yahvist (J) kaynağa kıyasla daha az insansıdır.

<span class="mw-page-title-main">Altın buzağı</span> Eski Ahitte bahsi geçen bir put

Altın buzağı, Eski Ahit'e göre, Musa Sina Dağı'na çıktığında isyan başlatan İsrailoğullarını memnun etmek için Samiri tarafından yapılmış bir puttur. Buzağı, Mısır'ın Tanrısının fizikselleştirilmiş haliydi, dolayısıyla hem puta tapıldığından hem de Tanrı görselleştirildiğinden çifte hata yapılmıştır. Çıkış 32:7-14 RAB Musa'ya, “Aşağı in” dedi, “Mısır'dan çıkardığın halkın baştan çıktı. Buyurduğum yoldan hemen saptılar. Kendilerine dökme bir buzağı yaparak önünde tapındılar, kurban kestiler. ‘Ey İsrailliler, sizi Mısır'dan çıkaran ilahınız budur!’ dediler.”RAB Musa'ya, “Bu halkın ne inatçı olduğunu biliyorum” dedi, “Şimdi bana engel olma, bırak öfkem alevlensin, onları yok edeyim. Sonra seni büyük bir ulus yapacağım.”Musa Tanrısı RAB'be yalvardı: “Ya RAB, niçin kendi halkına karşı öfken alevlensin? Onları Mısır'dan büyük kudretinle, güçlü elinle çıkardın. Neden Mısırlılar, ‘Tanrı kötü amaçla, dağlarda öldürmek, yeryüzünden silmek için onları Mısır'dan çıkardı’ desinler? Öfkelenme, vazgeç halkına yapacağın kötülükten.Kulların İbrahim'i, İshak'ı, İsrail'i anımsa. Onlara kendi üzerine ant içtin, ‘Soyunuzu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Söz verdiğim bu ülkenin tümünü soyunuza vereceğim. Sonsuza dek onlara miras olacak’ dedin.” Böylece RAB halkına yapacağını söylediği kötülükten vazgeçti.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır tanrıları</span> Antik Mısır dinindeki ilahlar

Antik Mısır tanrıları, Antik Mısır'da kendilerine tapınılan tanrı ve tanrıçalardır. Bu tanrılar çevresinde oluşan inançlar ve ritüeller tarihöncesi dönemde ortaya çıkmış ve Antik Mısır dininin özü hâline gelmiştir. Tanrı ve tanrıçalar doğa olaylarının ve fenomenlerinin simgesi olarak görülüyordu ve Mısırlılar doğa olaylarının ma'at'a yani ilahî düzene göre devam edebilmesi için ritüeller ve sunularla tanrı ve tanrıçaları yatıştırıyorlardı. Mısır devletinin MÖ 3100 yılı civarında kurulmasından sonra bu görevleri uygulama yetkisi, kendini tanrıların temsilcisi ilan eden ve ritüellerin yapıldığı tapınakları idare eden firavun tarafından kontrol edilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır dini</span>

Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi. Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Nun (mitoloji)</span> Mısır tanrısı

Nun veya feminen Naunet, Mısır mitolojisinin Ogdoad kozmogonisinde ilksel suyun kişileşmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Atum</span> Mısır tanrısı

Atum veya Atum-Ra, Mısır mitolojisinde diğer her şeyin kendisinden türediği ilksel Tanrı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Neper (mitoloji)</span>

Eski Mısır dininde, Neper tahıl tanrısıydı. Kadın meslektaşı tahıl tanrıçası Nepit'ti. Eşi, dokuma tanrıçası Tayet olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Shed (tanrı)</span> antik Mısır tanrısı

Shed, Eski Mısır dininden bir tanrıdır. Halk arasında "Kurtarıcı" olarak adlandırılan bu tanrı, ilk olarak Amarna Dönemi'nden sonra kaydedilmiştir. Kurtuluş kavramını temsil eden Shed, çoğunlukla Horus, özellikle de Harpocrates ile özdeşleşmiştir. Bir tapınağı, ibadeti, kült merkezi veya ibadet merkezi yoktur. Çoğunlukla sıradan Mısırlıları hastalıktan, talihsizlikten ya da tehlikeden kurtarmaya çalışan bir tanrı olarak bilinirdi. Amarna döneminde kişisel dindarlıkta "Kurtarıcı" isimlerinin yükselişi, Akhenaten'in eski Mısır dinini yasaklama girişimlerine sıradan insanların tepkisi olarak yorumlandı. Shed ayrıca Kenan tanrısı Resheph'in bir formu olarak görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Shai</span>

Shai Mısır mitolojisinde kader kavramının tanrısallaştırılmasıydı. Bir cinsiyet ile ilişkilendirmek için neden olmayan bir kavram olarak, Shai bazen daha olağan erkek olma anlayışından ziyade kadın olarak kabul edildi; bu durumda Shai, Shait olarak anılırdı. Adı, emredilen (olan) anlamına geldiği için onun işlevini yansıtır.

<span class="mw-page-title-main">Ninşubur</span>

Ninshubur İnanna ile ilişikli Sukkal (Vezir) lakaplı Sümer tanrısıdır. Adı Sümerce " Subartu'nun Kraliçesi" anlamına gelir. Frans Wiggerman, bu ismin genellikle "Hizmetçilerin Kraliçesi" olarak anlaşıldığını öne sürüyor. Ninshubur İnanna'nın habercisi olarak Hermes ya da Iris ile de ilişkilendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Horus'un dört oğlu</span>

Horus'un dört oğlu, Antik Mısır dininde dört tanrıdan oluşan bir gruptu. Esasen mumyalanmış bedenlere eşlik eden dört kanopik kavanozun kişileştirmiş halleridir. Kalp, ruhu cisimleştirdiği düşünüldüğü için bedenin içinde bırakılmıştır. Beyin, sadece mukusun kaynağı olduğu düşünüldüğü için metal kancalarla çıkarılıp atılmıştır. Mide, karaciğer, kalın bağırsaklar ve akciğerler çıkarılıp, mumyalanıp kanopik kavanozlara kondu. Mumyalayıcıların bu ritüelden saptığı zamanlar da oldu: 21. Hanedan döneminde iç organları mumyalayıp sardılar ve onları vücuda geri koyup, kanopik kavanozları boş bıraktılar.

Seth-Peribsen, Mısır'ın İkinci Hanedanlığı döneminde hüküm süren erken bir Mısır hükümdarının (firavun) serekh adıdır. Bu hanedan içindeki kronolojik konumu bilinmemektedir ve ondan önce ve sonra kimin hüküm sürdüğü tartışmalıdır. Saltanatının süresi de bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elefantin</span> ada

Elefantin Yukarı Mısır'daki Asvan şehrinin bir parçasını oluşturan Nil üzerinde bir adadır. Adadaki arkeolojik sitler, Ebu Simbel ve Filai dahil olmak üzere Yukarı Mısır mimarisinin diğer örnekleriyle birlikte 1979'da UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir.