İçeriğe atla

Bandura

Bandura
Bandura
TürüTelli çalgı
Hornbostel-Sachs sınıfı321.321
Çalma aralığı
(Modern Kiev ve Kharkiv tarzı banduralar)[1]
İlişkili çalgılar

Bandura (Ukraynaca: банду́ра), Ukraynalı, tezeneli bir telli halk çalgısıdır. Zither ve lavtanın unsurlarını birleştirir ve 1940'lara kadar genellikle "kobza" terimi ile anılırdı. İlk enstrümanlar (yaklaşık 1700 yılları) 5 ila 12 teli vardı ve lavtaya benzerdi. 20. yüzyılda tel sayısı başlangıçta 1926 gibi 31 tele, ardından 1954'te 56 tele - modern 'konser' enstrümanlarında ise 68 tele yükseldi.[2]

Bandura çalan müzisyenlere bandurist denir. 19. ve 20. yüzyılın başlarında, genellikle kör olan geleneksel bandura çalgıcıları kobzar olarak adlandırılırdı.[3] Enstrümanın gusli (Doğu-Avrupa psaltery) ve kobza (Doğu-Avrupa lutu) melezi olarak geliştirildiği ileri sürülmektedir. Bazıları da kobzayı banduraya benzeyen bir tür veya enstrüman olarak görür.[4] Bandura terimi kendisini 1441'den kalma Polonya kroniklerine tarihlendirebilir.[5] Ancak melezleşme, 18. yüzyılın sonlarında veya 19. yüzyılın başlarında meydana gelmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Крылатов, Юрий. "Взяв і я бандуру" [I also took a bandura]. pisni.org.ua. проект "Українські пісні" ("Ukraynalı şarkılar" projesi). 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2015. 
  2. ^ Mizynec, V. Folk Instruments of Ukraine. Bayda Books, Melbourne, Australia, 1987, 48с.
  3. ^ Buckingham, James Silk; Sterling, John; Maurice, Frederick Denison; Stebbing, Henry; Dilke, Charles Wentworth; Hervey, Thomas Kibble; Dixon, William Hepworth; Maccoll, Norman; Murry, John Middleton (1874). The Athenaeum: A Journal of Literature, Science, the Fine Arts, Music, and the Drama. Londra: J. Francis. s. 270. 
  4. ^ Findeizen, Nikolai (2008). History of Music in Russia from Antiquity to 1800, Vol. 1 (İngilizce). Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-02637-8. 
  5. ^ Jaffé, Daniel (2012). Historical Dictionary of Russian Music (İngilizce). Lanham, MD: Scarecrow Press. s. 56. ISBN 978-0-8108-5311-9. 

Dış bağlantılar

Commons logo
Commons logo
Wikimedia Commons'ta şu çoklu ortam kategorileri bulunmaktadır:


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hunlar</span> MS 4-6. yüzyıllar arasında Avrasyada yaşamış göçebe halk

Hunlar, MS 4-6. yüzyıllar arasında Orta Asya, Kafkaslar ve Doğu Avrupa'da yaşayan göçebe bir halktır. İlk olarak Volga'nın doğusunda, o zamanlar İskitya'nın bir parçası olan bir bölgede yaşadıkları tahmin edilmektedir. MS 370 yılına gelindiğinde Hunlar Volga bölgesine varmış ve 430 yılına gelindiğinde ise Avrupa'da kısa ömürlü de olsa geniş bir hakimiyet kurmuşlardır. Gotları ve Roma sınırları dışında yaşayan diğer birçok Cermen halkını fethetmiş ve diğerlerinin Roma topraklarına kaçmasına neden olmuştu. Hunlar, özellikle Attila döneminde Doğu Roma İmparatorluğu'na sık ve yıkıcı baskınlar yaptılar. 451'de Hunlar, Batı Roma eyaleti Galya'yı işgal ettiler ve burada Katalonya Tarlaları Savaşı'nda Romalılar ve Vizigotlardan oluşan birleşik bir orduyla savaştılar ve 452'de İtalya'yı işgal ettiler. 453'te Attila'nın ölümünden sonra Hunlar Roma için büyük bir tehdit olmaktan çıkmış ve Nedao Savaşı'ndan sonra imparatorluklarının çoğunu kaybetmişlerdir (454?). Hun isminin varyantları Kafkasya'da 8. yüzyılın başlarına kadar kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bas gitar</span> enstrüman

Bas gitar, çoğunlukla dört teli olan ve kalın ses veren telli bir çalgıdır. Günümüz müziğinin vazgeçilmez enstrümanlarından biridir. Bas gitar yoğun olarak Rock, Metal, Caz, Blues, Funk, Punk ve R&B gibi müzik türlerinde kullanılır. İlk olarak Fender tarafından 1950'li yılların başlarında Fender Precision Bass modeliyle üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Etnik temizlik</span> bir etnik gruba mensup insanların zorla yerinden edilmesini amaçlayan değişik siyasal politikalar

Etnik temizlik, bir etnik gruba mensup insanların zorla yerinden edilmesini amaçlayan değişik siyasal politikaları ifade eder. Genellikle, zorla göç ettirme, belirli bir nüfusun yerini değiştirme gibi uygulamaların sonucunda ortaya çıkar. Bu terim, etnosid ve jenosid ile yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Flüt</span> üflemeli çalgı

Flüt nefesli grubundaki müzik aletlerindendir. Kamışlı nefesli çalgıların aksine flüt sesini bir açıklık boyunca hava akışından çıkaran bir aerofon veya kamışsız nefesli çalgıdır. Hornbostel – Sachs alet sınıflandırmasına göre oluklar kenardan üflemeli aerofonlar olarak sınıflandırılır.

Oryantalizm veya Şarkiyatçılık, Yakın Doğu ve Uzak Doğu toplumlarının, kültürlerinin, dillerinin ve halklarının incelendiği Batı kökenli araştırma alanlarının tümüne verilen isimdir. Sanat tarihi, edebiyatı ve kültürel çalışmalarda, Oryantalizm, Doğu dünyasındaki yönlerin taklidi veya tasviridir. Bu tasvirler genellikle Batılı yazarlar, tasarımcılar ve sanatçılar tarafından yapılır. Özellikle, daha spesifik olarak "Orta Doğu" yu tasvir eden Oryantalist tablolar, 19. yüzyıl akademik sanatının popülerlerinden biriydi ve aynı şekilde Batı edebiyatı Doğu temalarına da benzer ilgi göstermiştir. Edward Said'in Oryantalizm adlı kitabının 1978'de yayımlanmasından itibaren, çok sayıda akademik söylem “Oryantalizm” terimini, Batı'nın Orta Doğu, Asya ve Kuzey Afrika toplumlarına yönelik genel tavrına atıfta bulunmak için kullanmaya başlamıştır. Said'in analizinde Batı, bu toplumları statik ve gelişmemiş olarak özümsemekte, böylece emperyal gücün hizmetinde incelenebilecek, tasvir edilebilecek ve çoğaltılabilecek bir Doğu kültürü görüşü üretmektedir. Bu görüşü ile Said, Batı toplumunun gelişmiş, rasyonel, esnek ve üstün olduğu fikrini ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klezmer</span> etnik müzik türü

Klezmer sözcüğü, etimolojik olarak müzik enstrümanı anlamına gelen İbranice kle ve zemer sözcüklerinden oluşmuş bir müzik türüdür.

Porte ya da dizek, üzerine notaların yerleştirildiği, 4 eşit aralık ve birbirine paralel 5 çizgiden ve bir donanım bölümünden oluşan şekildir. Genelde portenin donanımına değiştirici diyez veya bemol işaretleri, ritim rakamları yazılır. Notaların üzerine yazıldığı eşit aralıklı beş çizgi ve dört aralıktan oluşan şekle porte (dizek) denir. Çizgiler aşağıdan yukarıya doğru sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Ksilofon</span>

Ksilofon, değişik sayıda akortlu tahta çubukların gam sırasıyla dizilmesinden oluşan, iki değnekle vurularak çalınan bir çalgıdır. Eski Yunancadan gelen tahta anlamındaki ksýlon (ξύλον) ve ses anlamındaki phonḗ (φονή) kelimelerinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klasik gitar</span>

Klasik gitar, klasik müzikte kullanılan gitar ailesinin bir üyesidir. Bağırsak veya naylondan yapılmış telleri olan bu akustik ahşap telli çalgı, metal telleri kullanan akustik ve elektro gitarın öncüsüdür. Klasik gitar on beşinci ve on altıncı yüzyılda İspanyol vihuela ve gittern'den türetilmiştir, daha sonra on yedinci ve on sekizinci yüzyıl Barok gitarına ve daha sonra on dokuzuncu yüzyılın ortalarında modern klasik gitara dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Deneysel rock</span>

Deneysel rock ya da avangart rock, rock'ın tipik elemanları üzerinde deneyselliğe gidilen bir müzik türüdür. Deneysel rock, aynı zamanda genel kompozisyon ve performans tekniklerinin sınırlarını zorlayan bir özelliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ukulele</span>

Ukulele Hawaii dili'nde zıplayan pire anlamına gelen telli çalgılar ailesine ait bir enstrüman. Dört telli bir çalgı olan ukulele çoğunlukla uke olarak kısaltılır. Teller G, C, E, A veya A, D, F#, B şeklinde akorlanabilir ve genellikle naylon veya kirişten yapılmaktadır. Ukuleler kendi aralarında dört boyuta ayrılmakta olup bunlar: soprano, konser, tenor ve baritondur.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Ukrayna Savaşı</span>

Polonya-Ukrayna Savaşı 1918 ve 1919 yıllarında, Avusturya-Macaristan'ın dağılmasından sonra İkinci Polonya Cumhuriyeti ve Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin Doğu Galiçya üzerindeki kontrolü için çıkan bir çatışmaydı. Doğu Galiçya, Avrupa'da en büyük petrol rezervine sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Rumları</span> Bizans İmparatorluğundaki Rumlar

Bizans Rumları, Bizans Grekleri veya Bizans Yunanları, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ'da Yunanca konuşan Hristiyan Romalılardır. Onlar, Bizans İmparatorluğu, Konstantinopolis ve Küçük Asya, Yunan adaları, Kıbrıs ve güney Balkanların bazı bölgelerinin ana sakinleriydi veya en büyük azınlık ya da çoğunluğu oluşturuyorlardı, Levant ve kuzey Mısır'ın kıyı kent merkezlerinde de mevcutturlar. Tarih boyunca, Bizanslı Yunanlar, kendilerini Romalılar olarak tanımlar, ancak modern tarihçilikte "Bizanslı Yunanlar" olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kobzar</span> Ozan

Kobzar, Bandura veya Kobza adı verilen çalgıyı çalarken kendisi şarkı söyleyen gezgin Ukraynalı ozanlara verilen addır. Türk kültüründeki Âşık anlayışına çok benzemektedir.

Karadeniz kemençesi veya Laz kemençesi, Yunanistan ve Türkiye'de kullanılan yaylı müzik aletidir. Genellikle dörtlü aralıklarla B-E-A şeklinde akortlanmış üç teli vardır. Pontus Rumlarının önde gelen müzikal halk çalgısıdır. 11. ve 12. yüzyıllar arasında icat edildiği tahmin edilmektedir. Kemençe, birçok ahşap türünden yapılabilmektedir.

Romanya müzik alanında, aktif etnik müzik ögeleri de içeren çok kültürlü bir müzik ortamına sahip bir Avrupa ülkesidir. Romanya ayrıca pop müzik, hip hop, heavy metal ve rock and roll alanlarında da gelişen tarzlara sahiptir. 21. yüzyılın ilk on yılında Tom Boxer, Morandi, Akcent, Edward Maya, Alexandra Stan ve Inna gibi bazı Pop ve Europop grupları da sanatçıları da yurtdışında başarı elde edebildi. Geleneksel Rumen halk müziği, ilgi görmeye devam ediyor ve halk müzisyenlerinin bazıları ulusal ün kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Hichiriki</span>

Hichiriki, gagaku müziğinde iki ana melodik enstrümandan biri olarak kullanılan çift kamışlı bir Japon flütüdür. Hichiriki, "kutsal" enstrümanlardan biri olarak kabul edilmektedir ve Japonya'daki Şinto düğünlerinde sıklıkla duyulur. Sesi genellikle musallat olarak tanımlanır.

Falak, Pamir Dağları'nda, yani kuzeydoğu Afganistan'ın Bedahşan bölgesinde, güneydoğu Tacikistan'da ve kuzey Pakistan'da ortaya çıkan bir Orta Asya müzik tarzıdır. Seküler ve hüzünlü insan sevgisi ve kederi temalarının yanı sıra ilahi aşk, ayrılık ve yeniden birleşme gibi dini-mistik temalar Falak şarkılarında bulunabilir.

Maloya, Réunion'un iki ana müzik türünden biridir, genellikle Réunion Creole dilinde söylenir ve geleneksel olarak perküsyon ve bir müzik yayı eşliğinde söylenir. Maloya, Réunion'un diğer halk müziği olan séga'da olduğu gibi, Afrikalı ve Madagaskarlı kölelerin ve adadaki Hint işçilerin müziğine dayanarak oluşturduğu yeni bir form olarak nitelendirilebilir. Bazı müzik muhabirleri, müzikseverler ve uzman olmayan akademisyenler bazen maloya'yı Amerikan müziklerinden biri olan blues ile karşılaştırabilirler, ancak bu iki müzik türünün çok az ortak yönü vardır. Maloya, Fransız devleti için bir tehdit olarak görüldüğü için 1970'lerde yasaklandı.