Bandiyan Kompleksi

Bandiyan salonu

Bandiyan

Bandiyan Kompleksi'nin yeri

Bandiyan Ateş Tapınağı (Farsça: محوطه باستانی بندیان) İran'ın Razavi Horasan Eyaleti, Dergez şehristanı'nda, Orta Çağ kenti Abiward yakınında bulunan bir arkeolojik sit alanıdır.^[1] Bandiyan'ın arkeolojik öneminin anlaşıldığı Sasani dönemine (MS 224-651) tarihlenen İslam öncesi İran'ın değerli sanat ve mimari kalıntılarını ortaya çıkarmak için birincil kazılar yapılmıştır.

Dergez kasabası yakınlarındaki alanda, sütunlarla süslenmiş alçı süslemeli bir salon, Sasani Pehlevi yazıtları ve son olarak o dönemin en değerli buluntularından biri olarak kabul edilen bazı tuğla mimari kalıntıları bulunmuştur. Ayrıca kazılarda dekorasyon ve tasarım özelliklerinin önemli bir kısmı bozulmamış bir Zerdüşt kutsal alanı ortaya çıkarılmıştır. Sıva kabartmalarının üst kısımları korunmamış, ancak büyük bir kısmı yerinde kalmıştır.

Altı mevsim kazı çalışmaları boyunca binanın orta kısmı bulunmuş; 10.25x8.45 m ölçülerindeki ana salonun yanı sıra çok sayıda oda ve koridor ortaya çıkarılmıştır. Salonda yapının düz tavanını destekleyen dört adet kireç sütunu vardır. Sütunların sağlamlaştırıcı yapısı oldukça ilgi çekicidir. Yapının dikkat çeken bir diğer özelliği ise yaklaşık 2.80x1.70 m ölçülerindeki mihrabıdır.

Büyük salonda av, savaş, zafer, ritüel, tören ve ziyafet sahnelerini tasvir eden geniş sıva kabartmaları bulunmaktadır.^[1] Ak Hunlar-Pers savaşlarındaki Pers zaferlerinin tasvirlerini içerir.^[2]

Kompleks, I. Fîrûz (MS 459-484) veya oğlu I. Kubâd (MS 488-497) dönemine tarihlendirilmektedir.^[1]

Kazılan alan müzeye dönüştürülmüştür.^[1]

Galeri

Rölyefler arasında muhtemel Ak Hun hükümdarı. Yazıtta şunlar yazar: "Ben Ak Hun'um oğlum... Ak Hun güvenilirdir".^[3]
Yenilmiş Ak Hunlar
Saray ile ilgili sahneler
Bandiyan kadın

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d "Bandiyan". Sasanika. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "آتشكده بنديان درگز". 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
^ KURBANOV, AYDOGDY (2010). THE HEPHTHALITES: ARCHAEOLOGICAL AND HISTORICAL ANALYSIS (PDF). Berlin: Department of History and Cultural Studies of the Free University. s. 39. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.

İlgili Araştırma Makaleleri

Patara, Antalya'nın Kaş ilçesinin Kalkan beldesi yakınlarındaki bir Likya kentidir ve Likya Birliği'nin başkentliğini yapmıştır. Likya Birliği'nin üç oy hakkına sahip altı kentinden biridir. Likya birliği toplantıları kentte bulunan birliğin meclis binasında yapılmaktaydı.

Antiocheia ad Cragum, Antalya ili Gazipaşa ilçesi yakınlarında antik kent. Alanya'nın 60 kilometre doğusundadır. Antik çağda Dağlık Kilikya olarak bilinen bölgede ve Akdeniz kıyısındadır. Kent adını, M.S. 1. yüzyılda yaşamış Kommagene Kralı IV. Antiochus'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sagalassos</span> Burdur yakınlarında antik kent

Sagalassos, Antalya'ya 110, Isparta'ya 41 km uzaklıkta, Burdur'un Ağlasun ilçesinin 7 km kuzeydoğusunda yer alan antik bir kenttir.

Persepolis, İran'ın Fars Eyaleti'ndeki Şiraz şehrinin 60 km kuzeydoğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Ak Hun İmparatorluğu</span> 5.-8. yüzyıllarda var olmuş bir imparatorluk

Ak Hun İmparatorluğu, dördüncü yüzyılın başlarında Isığ Gölü çevresinde Avarlar'a bağlı yaşarlarken bu yüzyılın ikinci yarısında Maveraünnehir'e ve Toharistan'a yayılmış Türk devleti. Hükümdarlık 5. yüzyılda Heftal denilen aileye geçtiğinden Eftalitler olarak da bilinirler.

Dascylium, Dascyleium, Dascylus ya da Daskyleion olarak da yazılır. Güney Marmara'da günümüz Balıkesir, Bandırma, Ergili mahallesi sınırları içinde, antik dönemde Misya olarak anılan bölgede yer alan bir antik kenttir.

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

Yılanlı Sütun veya Burmalı Sütun, İstanbul’un Sultanahmet semtinde yer alan Hipodrom'dan kalan, birbirine dolaşmış üç piton yılanının tasvir edildiği bronzdan yapılmış Antik Yunan anıtı.

Sasani İmparatorluğu, dördüncü büyük İran Hanedanı ve ikinci Pers İmparatorluğu'nun adıdır. Sasani İmparatorluğu, son Arşaklı hanedanı (Partlar) kralı IV. Artabanus'u yenmesinin ardından I. Ardeşir tarafından kurulmuş, son Sasani hükümdarı Şehinşah III. Yezdigirt'in (632-651), erken Halifelik'le yani ilk İslam Devleti ile girdiği 14 senelik mücadeleyi kaybetmesiyle sona ermiştir. İmparatorluğun sınırları bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan, Afganistan, Türkiye'nin doğu bölgesi, Suriye'nin bir kısmı, Pakistan, Kafkaslar, Orta Asya ve Arabistan'ın bir kısmını kapsıyordu. II. Hüsrev'in hükümdarlığı (590-628) sırasında Mısır, Ürdün, Filistin ve Lübnan da kısa süreli olarak imparatorluğa dahil oldu. Sasaniler, imparatorluklarını 'İranşehr' ايرانشهر (Iranshæhr) 'İranlıların (Aryanların) memleketi' diye adlandırırlardı.

İran tarihi, tarihin en eski uygarlıklarından biri olan İran'ın tarihsel gelişimini ele alan tarih yazımı alanıdır. Bu tarih; batıdaki Anadolu'dan doğudaki Hindistan ile Siri Derya Nehri'ne, kuzeydeki Kafkaslar ve Avrasya steplerinden de güneydeki Basra Körfezi ile Umman Körfezi'ne kadar geniş bir alanı içine alan Antik İran bölgesinin tarihini kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

Laodikeia, veya Lykos'un kıyısındaki Laodikeia, Lycus nehri kenarında (Çürüksu) kurulmuş bir antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Damğan</span>

Damgan (Farsça: دامغان, Dāmghān), İran'ın Semnan Eyaleti'nde şehir.

Dergez, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nde şehir.

Vizigot sanatı, MS 5. yüzyıldan 8. yüzyıla değin varlığını sürdüren Vizigotlar Krallığı döneminde bilhassa bugünkü İspanya ve Portekiz topraklarına tekabül eden antik Hispania'da varlığını gösteren gelişmiş materyal kalıntılara verilen addır. Krallığın kuruluşu Güney Fransa'nın Toulouse şehrinde olsa dahi, kalıntılar daha ziyade İber Yarımadası'nda bulunmaktadır.

Miletopolis veya Miletoupolis (Μιλητούπολις) Antik Mysia bölgesinin kuzeyinde, Macestus ve Rhyndacus nehirlerinin birleştiği noktada kurulmuş bir şehir. Adını şehrin batısından geçen günümüzde Simav Çayı olarak bilinen Macestus Nehri'nden alır.

<span class="mw-page-title-main">Magnesia (Aydın)</span>

Magnesia veya Menderes Magnesia'sı, tarihi İyonya bölgesinde yer almış bir Antik Yunan kenti. Kent kalıntıları günümüzde Aydın ilinin Germencik ilçesinde yer alan Ortaklar-Söke kara yolu üzerinde, Ortaklar'a 4 km mesafede bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İran Hunları</span> Orta Asyadan gelerek Pers İmparatorluğuna saldıran ve oralara yerleşen göçebe kabileler.

İran Hunları terimi bazen dördüncü ve yedinci yüzyıllar arasında Afganistan'da ve komşu bölgelerde yaşayan ve kuzeybatı Hindistan'a kadar genişleyen bir grup farklı kabile için kullanılır. Kabaca Hunalara karşılık gelirler. Ayrıca Sasani İmparatorluğunun kuzeydoğu sınırlarını tehdit ettiler ve Şahların onlara karşı eksik belgelenmiş birçok kampanya yürütmesine neden oldular.

<span class="mw-page-title-main">Ayanis Kalesi</span>

Ayanis Kalesi, Van iline 35 kilometre mesafedeki Ayanis Köyü’nün kuzeybatısında bir tepe üzerine kurulmuştur. Van Gölü doğusunda yer alan kale, 150 metre genişliğinde 400 metre uzunluğunda Doğu-batı doğrultusunda uzanan tepelikte imar edilmiştir. 250 metre Van Gölü'nden yüksekliktedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.