Bandeler Çeşmesi, Diyarbakır'ın Çermik ilçesindeki Bandeler sokağıında bulunan tarihi çeşmedir.[1] 1756 yılında Bandeler (Bandeoğlu) ailesi tarafından inşa edilen çeşme aynı aile tarafından 1904 yılında erken yaşta ölen Bande Becan hayrı için restore edilmiştir.
Tophane Çeşmesi ya da I. Mahmud Çeşmesi, İstanbul’un Tophane Meydanı'nda yer alan çeşmedir. Osmanlı Padişahı I. Mahmud tarafından 1732 yılında yaptırılmıştır. İstanbul’un üçüncü büyük çeşmesidir ve şehirdeki en yüksek duvarlı çeşmedir. Tarih kitabesi şair Nafihi'ye aittir. 1. Mahmud Han Çeşmesi adıyla da bilinir.
Çeşme, borularla gelen suyun bir oluk ya da musluktan aktığı düzenek. Evin mutfak, banyo, tuvalet gibi kısımlarında bulunduğu gibi umumi çeşmeler de vardır. Genellikle yol kenarlarında herkesin yararlanması için yapılan çeşmelerin yanı sıra bazen mahalle, köy meydanı, yayla gibi ortak yaşam alanlarında da bulunur.
Saliha Sultan Osmanlı padişahı I. Mahmud'un annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'nın eşiydi.
Abbas Ağa Camii İstanbul'un Beşiktaş ilçesi'ndeki Abbasağa Mahallesi’nde yer alan bir Osmanlı camisidir. Mahalleye adını vermiştir.
Neptün Çeşmesi, Floransa'nın merkezindeki Signoria Meydanı'ndadır. Neptün Havuzu'nun ortasında mermerden yapılmış Deniz Tanrısı Neptün'ün heykeli, mermer atlar ve etrafında deniz kızları ve erkek deniz tanrıları vardır.
Odabaşı Camii, Has Odabaşı Camii ya da Has Odabaşı Behruz Ağa Cami; bir Mimar Sinan camisidir. Etrafındaki yerleşim bölgesi de Odabaşı semti olarak adlandırılır.
Uşak Ulu Camii. Uşak il merkezinde bulunur. Germiyanoğulları döneminde yapıldığı kapısı üzerinde bulunan kitabeden anlaşılmaktadır. Kitabede Germiyanoğulları Beyliği hükümdarı Süleyman Şah oğlu Yakup Bey zamanında 1419'da Mehmet bin Hasan bin Kavşit tarafından yapıldığı ve suyunun getirildiği yazmaktadır. Bu kitabe aslında camiye ait değildir. Caminin kuzey avlusundaki bir çeşmeye ait olan bu kitabe daha sonra camiye konmuştur. Evliya Çelebi cami için “Cümle çarşu içinde cemaatı firavanlı Ulu Cami, kâgir kubbe ve kâgir minarelidir. Amma kubbesi tahtalar ile mesturdur (örtülüdür)” demektedir
Fontana della Barcaccia İtalya'nın başkenti Roma'da İspanyol Merdivenleri'nin hemen altında bulunan Barok tarzında yapılmış bir tatlı su çeşmesidir. Çeşmenin ismi yarı batmış gemi şeklinden ve bazı kısımlarından su fışkırtmasından almaktadır. Çeşme 1627 yılında Pietro Bernini ve oğlu Gian Lorenzo Bernini tarafından tamamlanmıştır.
Trevi Çeşmesi, İtalya'nın başkenti Roma'nın Trevi semtinde, İtalyan mimar Nicola Salvi tarafından tasarlanan, Giuseppe Pannini ve diğer mimarlar tarafından tamamlanan bir çeşmedir. 26.3 metre yüksekliğe ve 49.15 metre genişliğe sahip olan yapı, Roma'nın en büyük Barok çeşmesidir.
Alman Çeşmesi, İstanbul'daki Sultanahmet Meydanı'nda, Sultan I. Ahmed Türbesi'nin karşısında yer alan çeşme. Alman İmparatoru II. Wilhelm'in Sultan II. Abdülhamid'e ve İstanbul'a hediyesidir. Almanya'da yapılıp İstanbul'daki yerine monte edilmiştir. Neo-Bizanten üslubunda bir çeşmedir; içeriden altın mozaikle süslüdür.
Ayrılık Çeşmesi ya da Ahmed Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yapıdır. İlk inşa tarihine ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte 17. yüzyılın başında Kapı Ağası Gazanfer Ağa tarafından bir namazgâh ile birlikte yaptırıldığı sanılmaktadır. Çeşme üzerindeki kitabelere bakıldığında, daha sonraları çeşmenin 1741 yılında Kapı Ağası Ahmet Ağa ve 1921-1922 yıllarında 5. Mehmet’in torunu Düriye Sultan tarafından olmak üzere iki kez tamir ettirildiği öğrenilmektedir. Kimi kaynaklar çeşmenin geçmişini Bizans dönemine kadar dayandırmaktadır. Kadıköy Belediyesi tarafından restore edilen çeşme, günümüzde yandaki resimdeki halini almıştır.
Hamidiye Saatli Çeşmesi, Diyarbakır ilinin Yenişehir ilçesinde bulunan çeşme. II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıldönümü şerefine 1900 yılında Hamidiye Sanayi Mektebi ile birlikte yapıldığı düşünülen çeşmenin tam yapım tarihi belli değildir. Cumhuriyetin ilk yıllarında yıkıldığı tahmin edilmektedir.
Hamidiye Saatli Çeşmesi, Yozgat ilinin Merkez ilçesinde bulunan saatli çeşme. Çapanoğlu Camii'nin doğu cephesinde, hazireye bitişik olan yapı, Meltem Cansever'e göre 1899, Yozgat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne göre 1900, Hakkı Acun'a göre 1901 yılında yapılmıştır.
Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi, İstanbul Azapkapı'da Lale Devri sonrasında I. Mahmud'un annesi Saliha Sultan tarafından yaptırılan çeşme. Sokollu Mehmet Paşa Camii, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi ve Yeşildirek Hamamı ile beraber bir külliye oluşturması için tasarlanmıştır. Tarihsel süreç içerisinde çeşitli koruma ve düzenlemelere uğramıştır. İlk olarak 1953 yılında geniş kapsamlı bir şekilde restore edilen çeşme, son olarak da 2005 yılında onarılmıştır. Çeşmenin bir "meydan çeşmesi" olma özelliğini kaybetmesinde kent içindeki konumunun ve yaşanan yoğun trafiğin etkisi büyüktür. Meydan çeşmesi özelliğini kaybetmesi, görsel anlamdaki algısını da değiştirmiştir.
Zehri Çeşmesi, Lefkoşa, KKTC'de, Zahra Sokağı ile Tanzimat Sokağı kavşağında yer alan tarihi çeşme. Hasan Muttalip tarafından 1910 yılında Kanlı Mescit Mahallesi Pencizade sokağındaki Mutallibzade Hacı Hasan Fehmi Çeşmesi ile birlikte yaptırılmıştır. Zehri Çeşmesi günümüze kadar varlığını sürdürmüş olsa da Mutallibzade Hacı Hasan Fehmi Çesşmesi varlığını sürdürememiştir. Kesme taştan yapılan çeşme, sekizgen planlı bir yapıya sahiptir. Sekiz yanındaki üç dilimli kemerlerin oluşturduğu nişler içerisinde birer musluk ve bir yazıt bulunmaktadır. 1977 yılında Eski Eserler ve Müzeler Dairesi tarafından restore edilmiştir.
Mersin Eski Camii, Mersin kent içinde yer alan bir Osmanlı dönemi camisidir. Çarşı içinde Uray caddesi üzerinde Mersin Büyükşehir Belediye binasının 400 metre kadar doğusunda ve 36°48′K 34°38′D koordinatlarındadır.
Oğuzhan ve Oğulları Çeşmesi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir çeşme kompleksidir. Çeşme, 2008 yılında inşa edilmiş olup Aşkabat Havalimanı'ndan başkentin merkezine giden yol üzerinde yer almaktadır ve kentin ana sembollerinden biridir. Çeşme, Guinness Dünya Rekorlar Kitabı'na göre dünyanın en büyük çeşmesidir.
Mermerli Çeşme asıl adıyla Ahmet Ağa Çeşmesi, İzmir ilinin Urla ilçesinde bulunan tarihi bir çeşmedir.
Horhor Çeşmesi ya da Horhor Acı Çeşmesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Fatih ilçesinde yer alan bir çeşmedir. Kaynaklar, I. Süleyman tarafından yaptırıldığı ya da daha öncesindeki döneme ait olduğuna dair farklı görüşler öne sürer. Üzerindeki onarım kitabesine göre 27 Mart 1876 tarihi civarında onarım gördü. Muslukları olmasa da 1966'ya kadar suyu akan çeşmenin tepesinde 2008 yılında yıkılana kadar ahşap bir ev vardı.
Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi ya da kısaca Osman Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde yer alan bir çeşmedir. Üzerindeki kitâbesine göre Bâbüssaâde Ağası Mısırlı Osman Ağa tarafından 1621 ya da 1622'de yaptırılsa da bu kitâbenin bu çeşmeye ait olmayabileceği ihtimali de ortaya atılmıştır. Bir müddet sonra teknesi çukurda kalan ve işlevini de yitiren çeşme, 1980'lerde yapılan çalışmayla imar hattına taşındı ve kot farkı giderildi. Zaman içerisinde ön cephesine, dinlenme taşları ile onları birbirine bağlayan tekne ağzı taşı eklendi. 2020'de yapılan restorasyon çalışmasıyla birlikte tekrar faaliyete geçti.