İçeriğe atla

Bana ya özgürlük verin ya da ölüm!

"Give me liberty, or give me death!". (Kongre Kütüphanesi'nden litografi, 1876)

Bana ya Özgürlük verin ya da Ölüm!, özgün İngilizcesi "Give me Liberty, or give me Death!" olan, Patrick Henry'ye ve İkinci Virginia Konvansiyonunda yaptığı konuşmasına atfedilen bir sözdür. Konuşma 23 Mart 1775'te, Richmond, Virginia'da yapılmıştır ki bu sözle birlikte konuşmanın Virginia'daki durumu etkileyerek, Virginia'nın Amerikan Bağımsızlık Savaşı'na asker göndermesine yol açtığı söylenmiştir. Konvansiyondaki delegelerin arasında daha sonra ABD Başkanı olacak olan George Washington ve Thomas Jefferson da vardı.

Konuşmanın orijinal bir yazılı kopyası bugüne ulaşmamış, konuşmanın metni o dönemde yazılmamış, ilk yayımlanan metin ise Henry'nin ölümünden on yedi yıl sonra, 1816'da yayımlanan Patrick Henry'nin Hayatı ve Karakteri isimli kitapta yer alan metindir. Kitabın yazarı olan William Wirt 1815 yılında bir arkadaşına şöyle yazmıştır: "1763'ten 1789'a... [onun] konuşmalarından bir tanesi bile baskıda, yazılı bir şekilde veya hafızada yaşamamakta. Bana söylenen her şey şu [ki] şöyle şöyle bir ortamda, güzide bir konuşma yaptı."[1] Wirt konuşmayı dinlemiş olanlarla ve o sırada orada bulunanları tanıyanlarla haberleşmiş, daha sonra konuşmayı dinlemiş olanlardan olan George Tucker'a ise şunları yazmıştır: "Mr. Henry'nin '75 Konvansiyonundaki konuşmasını, sende bıraktığı etkiyi tanımlayışın da dahil neredeyse tamamen senden aldım, harfi harfine."[2] Bununla birlikte Tucker'ın anlattıkları yazılı bir kaynaktan veya aldığı herhangi bir nottan değil, hatırlayabildiklerindendir. Her ne kadar bu sebeple Wirt'in ortaya koyduğu konuşmada belirli bir ölçüde belirsizlik olsa da, Wirt'in yaptığı araştırma göz önüne alındığında genel olarak konuşmanın, ünlenen "Ya bana Özgürlük verin ya da Ölüm!" sözü dahil, ana hatlarının doğru bir şekilde aktarıldığına inanılır. Söz konusu sözü de içeren ve üzerinde bugün genel bir mutabakat olan konuşmanın son kısmı şöyledir:

Konuyu ciddiye almamak, efendim, boşunadır. Beyler haykırabilirler, Barış, Barış [diye] - fakat barış yok. Gerçekte savaş başladı [bile]! Kuzeyden esecek bir sonraki şiddetli rüzgâr kulaklarımıza çınlayan silahların gürültüsünü getirecek! Kardeşlerimiz çoktan savaş alanındalar! Burada boş durmak niye? Beylerin arzusu nedir? Neye sahip olabilirlerdi? Hayat o kadar sevgili veya barış o kadar tatlı mı ki zincirler ve kölelik pahasına satın alınsın? Yüce Tanrı göstermesin! Diğerlerinin hangi yolu seçeceğini bilemem; ama bana gelince, ya bana özgürlük verin ya da ölüm!"[3]

Notlar

  1. ^ Raphael, p. 147.
  2. ^ Raphael, p. 148.
  3. ^ Paine, Gregory L. (1947). Southern Prose Writers (İngilizce). Ayer Co Pub. ss. 40-41. ISBN 0836980069. 

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">James Monroe</span> 5. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1817–1825)

James Monroe, Amerikalı diplomat ve siyasetçi. Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'den, 5. ABD başkanı seçilmiştir. 1817 - 1825 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Monroe doktrini ile tanınır. 'Amerika Amerikalılarındır' deyişi ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Jefferson</span> 3. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1801–1809)

Thomas Jefferson, Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Orson Welles</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu (1915 – 1985)

George Orson Welles, Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahi</span> medikal uzmanlık

Cerrahi, ilaçla ya da başka tedavi yöntemleriyle iyileştirilemeyen hastalıkların, yaralanmaların, vücuttaki yapı bozukluklarının ameliyatla onarılmasına ya da hastalıklı organı kesip çıkararak iyileştirilmesine dayanır. Tıbbın en eski dallarından biridir. Cerrahide bilgi ve becerinin bir arada bulunmasından dolayı hem bilim hem sanat olarak kabul edilir. Genellikle lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanmaktadır. Ameliyatı alan kişi tipik olarak bir kişidir, ancak aynı zamanda insan olmayan bir hayvan da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Woolf</span> İngiliz yazar (1882-1941)

Virginia Woolf, İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Virginia</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Virginia, ABD'nin Atlas Okyanusu sahilindeki bir eyaletidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri arasında 8,5 milyon kişiyle nüfus açısından 12., yüzölçümü açısından 35. sıradadır. Washington'a yakınlığından dolayı stratejik önemi yüksektir. CIA ve Pentagon'a ev sahipliği yapan eyaletin kodu VA'dır.

<span class="mw-page-title-main">Lev Tolstoy</span> Rus yazar ve aktivist (1828–1910)

Lev Nikolayeviç Tolstoy, Rus yazar ve asker. Dünya tarihinin en iyi yazarlarından birisi olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'un İşgali</span> Mağlup Osmanlı İmparatorluğunun başkentinin İtilaf Devletleri tarafından işgali

İstanbul'un İşgali, Osmanlı İmparatorluğu ve İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Bırakışması ile Birinci Dünya Savaşı'nın bu ülkeler arasında sona erdiğinin ilan edilmesinin ardından gerçekleşmiştir. Osmanlı başkenti İstanbul, önce 13 Kasım 1918, sonra 16 Mart 1920'de olmak üzere iki kez işgal edildi. İlk işgalde, İstanbul'un önemli ve stratejik noktaları kontrol altına alındı ancak idareye el konulmadı; ikinci işgal ile idareye el konuldu. Eylül 1922'ye gelindiğinde, İzmir'in Kurtuluşu'ndan sonra, Mustafa Kemal Paşa İstanbul'u kurtarmak için Türk birliklerine İngiliz ve Fransız işgalindeki Çanakkale'ye hareket etmeleri emrini verdi. Bu emir üzerine Çanakkale Krizi patlak verdi. Türkler Kurtuluş Savaşı verdiği sırada İrlanda sorunuyla uğraşan Birleşik Krallık, Ankara Hükûmeti ile savaşın eşiğine geldi. Liberal Başbakan David Lloyd George Mustafa Kemal'in birliklerine karşı taarruza geçilmesini istediyse de müttefiklerinin desteğini alamadı ve ülkesindeki savaş karşıtı muhalefet ile dominyonların güçlü direnişiyle karşılaştı. Lloyd George'u gereksiz bir savaş başlatmaya çabalamakla itham eden Muhafazakâr Parti'nin 19 Ekim 1922'de Carlton Club deklarasyonu ile koalisyondan ayrılması sonucu Lloyd George hükûmeti düştü. İlerleyen süreçte diplomatik olaylar Türklerin lehine gelişti. İşgal, son İtilaf birliklerinin 4 Ekim 1923'te şehri terk etmesinden sonra, Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu birliklerinin 6 Ekim 1923'te tören eşliğinde şehre girmesiyle sona erdi.

<i>V. Henry</i> (oyun) Shakespearein bir oyunu

V. Henry, William Shakespeare'in İngiltere kralı V. Henry'nin hayatına dayanarak yazdığı tarihsel bir oyundur. Agincourt Savaşı öncesi ve sonrası olayları konu alır. 1599 yılının ilk aylarında yazıldığı düşünülmektedir. Kendi başına ayrı bir oyun olmayıp bir dörtlü oyun grubunun birinci oyunu olduğu iddia edilmektedir. Bu Henriad oyun grubunun diğerleri esere konu olan kralın hükümdarlığa geçiş tarihi itibarıyla şöyle sıralanabilir: IV. Henry, Bölüm 1, IV. Henry, Bölüm 2 ve V. Henry.

İrlanda tarihi bugünkü İrlanda topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Give It 2 Me</span>

"Give It 2 Me", Amerikalı şarkıcı Madonna'nın on birinci stüdyo albümü Hard Candy'de yer alan bir şarkı. 24 Haziran 2008'de Warner Bros. Records tarafından albümün ikinci single'ı olarak yayımlandı. Madonna ve Pharrell Williams tarafından bir marş havasında, kendi manifestosu gibi yazılan şarkı dans ve seks hakkında olup Madonna'nın müzik endüstrisindeki otuz yıla yayılan kariyerine bir göndermedir. "Give It 2 Me", müzikal açıdan yüksek tempolu bir dans-pop şarkısıdır ve enstrüman olarak Batı Afrika perküsyonları ile inek çanlarına yer vermektedir. Arka vokalleri Pharrell Williams tarafından seslendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">George Habaş</span>

George Habaş, lakabı El-Hekim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda, Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurucusu ve eski genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Kuveykırlar</span>

Quakers , mevcut Hristiyan mezheplerinden ve tarîkatlarından memnun olmayanlar tarafından 17. yüzyıl ortalarında İngiltere'nin kuzeybatısında ortaya çıkmış bir mezheptir.

<span class="mw-page-title-main">Mark Ruffalo</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Mark Alan Ruffalo, Amerikalı oyuncu, film yönetmeni, yapımcı ve senaryo yazarı. 2004 yapımı Tetikçinin Gecesi isimli filmde Tom Cruise'a karşı canlandırdığı Fanning karakteri ve 2007 yapımı Zodiac'taki dedektif Dave Toschi rolleriyle ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Eliza Clemm Poe</span> Amerikalı yazar Edgar Allan Poenun karısı (1822 – 1847)

Virginia Eliza Clemm Poe, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun eşiydi. Kuzen olan çift, Virginia Clemm 13, Poe ise 27 yaşındayken evlendi. Bazı biyografi yazarları çiftin ilişkisinin karı kocadan çok ağabey kardeş ilişkisine benzediğini, aralarında cinsel anlamda bir ilişki olmadığını belirtir. Virginia Poe, Ocak 1842'de vereme yakalandı ve Ocak 1847'de 24 yaşındayken bu hastalıktan öldü.

<i>Tucker</i> (film)

Tucker, 1988 ABD yapımı biyografik filmdir. Özgün adı Tucker: The Man and His Dream olan film eleştirmenlerden övgüler almasına rağmen gişede beklenen başarıyı gösteremedi.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Patrick Henry</span> Amerikan avukat ve politikacı

Patrick Henry, Amerikalı avukat, Güneyli çiftlik sahibi ve politikacıdır.

18 ilâ 21. yüzyıllarda üretilen siyasi sloganların başlıcalarının listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Libhovalı Müfid Bey</span> Arnavut siyasetçi, diplomat ve maliyeci (1876-1927)

Müfid bey Libohova Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde delegelerden biridir. Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.