İçeriğe atla

Baltık Boru Hattı

Baltık Boru Hattı
Yer
Ülke
BaşlangıçEuropipe II, Kuzey denizi
Geçtiği yer
  • Kuzey denizi
  • Danimarka
  • Baltık denizi
BitişPolonya
Genel bilgi
Türdoğal gaz
Operatör
  • Energinet
  • Gaz-System
Devreye alınması27 Eylül — 30 Kasım 2022
Teknik bilgi
Uzunluk900 km (560 mi)
Maksimum deşarj
  • 10 milyar m3/a (350 milyar cu ft/a) (Norveç-Danimark-Polonya)
  • 3 milyar m3/a (110 milyar cu ft/a) (Polonya-Danimarka)
Polonya gaz boru hatlarının hedef ağı
Kaynağa göre Polonya elektrik üretimi

Baltık Boru Hattı, Kuzey Denizi'nin Norveç kesimi ile Polonya arasında önerilen gaz boru hattıdır. Yeni bir gaz tedarik koridoru oluşturmak için stratejik bir altyapı projesidir. Ekim 2022'de tamamlandığında, doğal gazı Danimarka üzerinden Kuzey Denizi'nden Polonya'ya taşıyacak. Proje, Danimarka gaz ve elektrik iletim sistemi operatörü Energinet ve Polonyalı gaz iletim sistemi operatörü Gaz-System tarafından geliştirilmektedir. Proje, Avrupa Birliği'nin ortak çıkarları olan bir proje olarak kabul edilmektedir.

Tarihçe

Proje, 2001 yılında, Danimarka petrol ve gaz şirketi Ørsted ile Polonyalı petrol ve gaz şirketi PGNiG'nin boru hattının inşası ve Polonya'ya Danimarka gaz tedariki konusunda bir anlaşma imzalamasıyla başladı. Muhtemel Statoil katılımı ile hisselerin üçte ikisi Ørsted'e ve üçte biri PGNiG'ye ait olacak bir boru hattı konsorsiyumu kurulması kararlaştırıldı. Ancak kısa bir süre sonra ekonomik fizibilite nedeniyle proje askıya alındı.

Proje 2007'de yeniden canlandırıldı. 2 Mayıs 2007'de, Danimarka'nın doğal gaz iletim şebekesini DONG'dan devralan Danimarkalı iletim sistemi operatörü PGNiG ve Energinet, Baltık Borusu'nun inşa edilme olasılığını araştırmak için bir anlaşma imzaladı. Ağustos 2008'de, Polonya Hükûmeti PGNiG'yi proje ortağı olarak tamamen devlete ait boru hattı operatörü Gaz-System ile değiştirdi.

18 Mayıs 2009'da Avrupa Komisyonu, Avrupa Enerji Kurtarma Programı çerçevesinde hibe teklifleri için bir çağrı başlattı. Skanled ve Baltık Boru Hattı projelerinin uygulanması için yaklaşık 150 milyon € tahsis edilmesini önerdi. Avrupa Komisyonu, boru hattının teknik tasarımı için 3,2 milyon € sağladı. Ancak, 16 Haziran 2009 tarihinde Gaz-System, Skanled projesinin askıya alınması ve Polonya'da doğal gaz talebinin olmaması nedeniyle projenin uygulamasını askıya almıştır.<ref>http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/09/804&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en 8 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.<ref>Proje incelendikten sonra Şubat 2010'da Polonya tarafından yeniden etkinleştirildi.

Mevcut proje, 2016 yılında yeni bir fizibilite çalışması yapıldığında başlatılmıştır. Proje, Avrupa Komisyonu tarafından 2013 yılında ortak ilgi alanına giren ilk projeler listesine ve 18 Kasım 2015 tarihinde bağlayıcı listesine alındı. 2017 yılının ortalarında Energinet ve Gaz-System, projenin prosedürünü başlattı. Ocak 2018'de proje katılımcıları ile 15 yıllık kapasite anlaşmaları imzaladılar. 2018'de Danimarka, İsveç, Almanya ve Polonya'da halka açık oturumlar yapıldı. Temmuz 2018'de, Connecting Europe Facility'den 18,3 milyon Euro tutarında sübvansiyon verildi. Nisan 2019'da, projeye Avrupa Komisyonu tarafından 214,9 milyon € finansman sağlandı.

2018-2020 yıllarında Baltık açık deniz boru hattının inşası ve işletilmesi için gerekli izinlerin alınması için analitik, etüt ve tasarım çalışmaları yürütülmektedir.

Teknik özellikler

Denizaltı boru hattı 275 kilometreliktir (171 mil). Boru hattı Danimarka'daki Faxe South'u ve Polonya'daki Niechorze-Pogorzelica'yı birbirine bağlayacaktı. Bu boru hattını inşa etmenin maliyeti, borunun çapına bağlı olarak 335-350 milyon € olarak tahmin ediliyordu. Her iki yönde de gaz akışına izin verecek şekilde inşa edilmesi planlandı.

Mevcut proje beş ana bölümden oluşmaktadır:

  • Kuzey Denizi açık deniz boru hattı: Kuzey Denizi'ndeki Norveç gaz sistemi ile Danimarka gaz iletim sistemi arasındaki açık deniz boru hattı. Norveç ve Almanya'yı birbirine bağlayan Europipe II ile bağlantılı olacak. Karaya çıkması, Blaabjerg yakınlarındaki Danimarka'nın batı kıyısında olacak. Açık deniz boru hattı Energinet tarafından inşa edilecek ve işletilecektir.
  • Karada Danimarka: 200 kilometre (120 mil) yeni boru hatları dahil olmak üzere mevcut Danimarka iletim sisteminin batıdan doğuya doğru uzanan hattın kara parçasını teşkil ediyor. Danimarka'da planlanan genişletmeler arasında Blaabjerg'den Nybro'ya yeni bir boru hattının inşası, Nybro'da bir alıcı tesisin inşası, Egtved'den Little Belt'e yeni bir boru hattının inşası, Little Belt boyunca yeni bir boru hattının inşası, yeni bir Küçük Kemer'den Nyborg'a Fyn üzerinden boru hattı, Kongsmark'tan Zelanda'nın güneydoğu kesimindeki Baltık Denizi açık deniz kıyısına kadar Sjælland'da yeni bir boru hattını Energinet tarafından inşa edilecek ve işletilecektir.
  • Danimarka ve Polonya arasındaki boru hattı için gerekli olan, Danimarka'nın doğu kesiminde yer alan Danimarka'da bir kompresör istasyonu. Aynı zamanda ters akışı da sağlayacaktır. Energinet tarafından inşa edilecek ve işletilecektir ve Gaz-System tarafından finanse edilecektir.
  • Baltık Denizi açık deniz boru hattı, Danimarka ve Polonya arasında çift yönlü gaz iletimi sağlayan 275 kilometrelik (171 mil) hattır. Rota, Faxe Güney Danimarka'da ve Polonya'da Niechorze – Pogorzelica'da tercih edilen karasal bölge ile Danimarka ve Polonya deniz bölgeleri ve İsveç münhasır ekonomik bölgesinden geçer. Açık deniz boru hattı Gaz-System tarafından inşa edilecek ve işletilecektir.
  • Kara Polonya: 230 ila 340 kilometre (140 ila 210 mil) yeni boru hattı ve üç gaz kompresör istasyonu dahil olmak üzere Polonya gaz iletim sisteminin genişletilmesi. Açık deniz gaz boru hattını ulusal iletim sistemine bağlayan kara gaz boru hattının inşasından, Goleniów-Lwówek boru hattının inşasından, Goleniów gaz kompresör istasyonunun uzatılmasından, Gustorzyn gaz kompresör istasyonunun inşasından ve Odolanów gazının uzatılmasından oluşmaktadır. Hat Gaz-System tarafından inşa edilecek ve işletilecektir.

Norveç'ten Danimarka ve Polonya'ya yılda 10 milyar metreküp (yılda 350 milyar fit küp) ve Polonya'dan Danimarka'ya yılda 3 milyar metreküp (yılda 110 milyar fit küp) gaz taşıma kapasitesine sahip olacak. Kuzey Denizi'nden Polonya'ya giden boru hattının toplam uzunluğu 800-950 kilometre (500-590 mi) olması bekleniyor.

Kaynak

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baltık Denizi Devletleri Konseyi</span> Hükümetlerarası kuruluş

Baltık Denizi Devletleri Konseyi (CBSS), Soğuk Savaş'ın ardından Baltık Denizi çevresinde meydana gelen jeopolitik değişimlere cevap verebilmek ve hükûmetlerarası iş birliğini tesis etmek amacıyla 5-6 Mart 1992 tarihlerinde kurulmuş birliktelik.

<span class="mw-page-title-main">Baltık devletleri</span>

Baltık devletleri, Baltık Denizi'ne kıyısı olan tarihi ve coğrafi birliktelikleri olan bağımsız cumhuriyetler. Önceleri sadece Estonya, Letonya ve Litvanya için kullanılan bu tabir günümüzde zaman zaman Baltık Denizi Devletleri Konseyi'ni kastetmek amacıyla da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Demiryolu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda inşa edilmiş demiryolu hattı

Bağdat Demiryolu, Osmanlı İmparatorluğu'nda Konya'dan Bağdat'a ulaşmak üzere 1903'te yapımına başlanan 1597 km. uzunluğundaki demiryolu hattıdır. Demiryolu hattının uzunluğu İstanbul - Konya arasındaki Osmanlı Anadolu Demiryolları ve diğer bağlı hatlarla beraber 3205 km.'ye ulaşmaktadır. Zamanının en büyük altyapı projelerinden biri olan demiryolu hattının inşası on yıllar sürmüştür. I. Dünya Savaşı'nın başında bile hattın tamamlanabilmesi için 960 km. gerekmekteydi. Demiryolu hattının Bağdat'a uzanan kesimi ancak 1930'ların sonunda tamamlanabilmiş ve İstanbul'dan Bağdat'a ilk tren 1940'ta yola çıkmıştır. 1940'tan Irak'ın işgali'nin başladığı 2003'e kadar Türkiye – Suriye – Irak arasında kesintisiz bir şekilde tren işletmeciliği yapılmıştır. Irak'ın işgaliyle birlikte özellikle Irak'ta tren işletmeciliği sekteye uğramıştır. 2000'li yılların sonlarında üç ülke arasında tren işletmeciliği yeniden başlamış ancak 2011'de Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesiyle yeniden durmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Akım</span>

Mavi Akım Rusya'dan Türkiye'ye doğal gaz nakletmek için Karadeniz geçişli büyük boru hattıdır. Boru hattı merkezi Hollanda olan Rus Gazprom ve İtalyan ENI ortaklığıyla kurulan Blue Stream Pipeline B.V. tarafından inşa edilmiştir. Blue Stream Pipeline B.V. boru hattının deniz bölümünün ve Beregovaya kompresör istasyonunun sahibidir, Gazprom boru hattının Rus topraklarında kalan bölümünün işletmesini üstenmiş olup Türk topraklarında bulunan bölümün işletmesi ise Türk enerji şirketi BOTAŞ tarafından gerçekleştirilmektedir. Gazprom'un boru hattını inşa etmesindeki amacı Rus gaz iletim hatlarını artırmak ve Türkiye'nin üçüncü ülkelerle enerji anlaşmaları yapmasına engel olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nabucco Doğalgaz Boru Hattı</span>

Nabucco boru hattı Ankara'da 13 Temmuz 2009 Pazartesi günü hükûmetler arasında imzalanan anlaşmayla başlamıştır, Türkiye'üzerinden AB ülkelerine doğalgaz taşımak üzere kurgulanan uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir. Avrupa'nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumundaki Rusya'dan yapılan sevkiyata alternatif olması amacıyla daha çok ABD ve AB tarafından desteklenmektedir. İmzalandığı tarihten daha önce adından söz ettirmeye başlayan projeye dair, 2006 yılında AB Enerji Komiseri Andris Piebalgs “Avrupa için gerekli ve AB’nin en önemli doğal gaz tedarik projesi” ifadelerini kullanmıştır. 2007 yılının ortalarında Rusya'nın, Orta Asya'daki, hattın büyük doğal gaz tedarikçileri olan ülkelerle büyük miktarlarda doğal gaz alım sözleşmeleri imzalayacağını duyurması ile büyük oranda sekteye uğradığı iddia edilmektedir. Bununla birlikte Alman RWE firmasının Şubat 2008'de Nabucco Şirketi'ne eşit ortak olmasıyla proje güç kazanmıştır. Hattın tam kapasitede karlı olabilmesi için gereken doğal gaz üretiminin halen İran'a uygulanan ambargo nedeniyle bu ülkeden de sağlanamayacak olması, hattın geleceğinde büyük soru işaretleri oluştursa da ABD hükûmetinin projenin geleceğine olan iyimser bakışının devam ettiği açıklanmıştır. Günümüzde proje Nabucco Batı ismini alarak Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak şekilde değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hässleholm</span>

Hässleholm, İsveç'in güneyinde yer alan bir şehirdir. Şehir, Baltık Denizi'nin arka kesimlerinde ormanlık bir alanda kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr çiftliği</span>

Rüzgâr tarlası veya rüzgâr çiftliği, elektrik üretimi için kullanılan ve aynı yerde bulunan rüzgâr türbinleri grubudur. Özel türbinler orta gerilim güç sistemine ve ağ şebekesine bağlanır. Elektrik şebekesinin orta gerilimdeki elektrik akımını bir transformatör yardımıyla yüksek gerilim iletim hattına bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Urengoy-Pomari-Ujgorod boru hattı</span>

Urengoy–Pomari–Ujgorod boru hattı veya Trans Sibirya boru hattı, önce Sovyetler Birliği daha sonra ise Rusya'nın ana doğalgaz ihraç boru hattıdır. Bir kısmı Ukrayna topraklarındadır ve bu ülke tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nord Stream</span>

Kuzey Akım 2, Rusça: Северный поток ), Baltık Denizi'ndeki bir doğalgaz boru hattıdır. Rusya'daki Vıborg şehrinden Almanya'daki Greifswald kasabasına kadar uzanmaktadır. Sahibi ve işletmecisi Nord Stream AG'dir.

<span class="mw-page-title-main">Trans Anadolu doğalgaz boru hattı</span> Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupaya aktarması planlanan boru hattı

Trans Anadolu doğal gaz boru hattı (TANAP), Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya transfer etmesi planlanan boru hattı. Şahdeniz doğal gaz tesislerinde çıkarılan gazın transferinde kullanılacaktır. Maliyetinin 5-7 milyar dolar olacağı öngörülmüş, 2018 yılında da tamamlanmıştır. Hattın kapasitesinin ilk aşamada yılda 16 milyar m³, nihai olarak da 31 milyar m³ olması hedeflenmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">TürkAkım</span> Rusyadan Türkiyeye ulaşan doğalgaz boru hattı

TürkAkım , Rusya'dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye'ye aktarılması planlanan doğal gaz boru hattı projesinin adıdır. Projenin önerisi Türkiye'ye yaptığı bir devlet ziyareti sırasında, 1 Aralık 2014 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin tarafından yapıldı. Daha önceden yapılması planlanan "Güney Akım Projesi"nin yerini alan proje 10 Ekim 2016 tarihinde imzalanan Hükümetlerarası Anlaşma ile resmiyet kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trans Arabistan petrol boru hattı</span>

Trans Arabistan petrol boru hattı (Tapline) Suudi Arabistan'daki Kaysume köyünden Lübnan'daki Sayda şehrine kadar çalışan bir petrol boru hattı idi. Uluslararası petrol ticareti için önemli bir etmendi. Lübnan ekonomisinin ve keza Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Doğu ilişkilerinin gelişimi açısından önemliydi.

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Novorossiysk Petrol Boru Hattı</span>

Bakü-Novorossiysk boru hattı Bakü yakınlarındaki Sangachal Terminali'nden Rusya'nın Karadeniz kıyılarındaki Novorossiysk terminaline 1.330 kilometre (830 mi) uzanan uzun bir petrol boru hattıdır. Boru hattının Azerbaycandaki kısmı, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) tarafından işletilmektedir ve Rus kısmı ise Transneft tarafından.

Azeri Azerbaycan, Bakü'nün 100 km doğusunda bulunan Hazar Denizi'nde açık deniz petrol sahasıdır ve daha büyük çaplı Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası (AÇG) projesinin bir parçasıdır. Azeri petrol sahası Orta Azeri, Batı Azeri, Doğu Azeri üretim platformları, sıkıştırma ve su enjeksiyon platformlarını içermektedir. Saha 1988 yılında keşfedildi ve orijinal olarak 26 Bakü Komiseri'nden adını aldı.

Çırak, Hazar Denizi'nde, Bakü, Azerbaycan'ın 120 km doğusunda bulunan ve daha büyük Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası (AÇG) projesinin bir parçası olan bir açık deniz petrol sahasıdır. Üretim, sondaj ve merkez (PDQ) platformu Çırak 1 (EOP) 1997'den beri faaliyettedir. Çırak 1, AÇG sahasından Ham Petrol üretmektedir. Batı Çırak, AÇG projesinin bir uzantısı olarak planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Polonya Doğalgaz Boru Hattı</span>

Litvanya-Polonya Doğalgaz Boru Hattı, Litvanya ve Polonya arasında uluslararası bir gaz bağlantısı projesidir. Proje, doğal gaz iletim sistemi operatörleri AB Amber Grid (Litvanya) ve Gaz-System SA (Polonya) tarafından uygulanmaktadır. Litvanya'da gaz boru hattı inşaatı 2020'de başladı. Boru hattının Ocak 2021 sonunda faaliyete geçmesi planlanıyor. Boru hattının planlanan uzunluğu 508 km'dir. Litvanya'daki Jauniūnai gaz kompresör istasyonundan Polonya'daki Holovčyciai GKİ'ye kadar uzanacak. Litvanya'ya bağlantı kapasitesi yılda 21 TWh'ye, Polonya'ya yılda 27 TWh'ye ulaşacak.

Orta Asya-Merkez Boru Hattı Sistemi, Gazprom tarafından işletilen ve Türkmenistan'dan Özbekistan'a ve Kazakistan'dan Rusya'ya uzanan bir gaz boru hattı sistemidir. Doğu kolu, Türkmenistan'ın güneydoğu gaz alanlarından başlayan 1, 2, 4 ve 5 numaralı boru hatlarını içermektedir. Batı kolu ise, 3 numaralı boru hattı ve yeni bir paralel Hazar Boru Hattı inşaat projesinden oluşmaktadır. Batı kolu Türkmenistan'ın Hazar Denizi kıyısının kuzeyinden akar. Batı Kazakistan'da kolları bulunur. Boru hatları buradan kuzeye geçer ve burada Rus doğalgaz boru hattı sistemine katılır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Myanmar boru hatları</span>

Çin-Myanmar boru hatları, Myanmar'ın Bengal Körfezi'ndeki derin su limanı Kyaukphyu ile Çin'in Yünnan eyaletindeki Kunming'i birbirine bağlayan petrol ve doğal gaz boru hatlarını ifade ediyor.

İran-Pakistan-Hindistan Doğalgaz Boru Hattı, İran'dan Pakistan'a doğal gaz taşımak için inşa halinde olan 2.775 kilometrelik (1.724 mi) bir boru hattıdır. Boru hattı aynı zamanda Barış boru hattı veya IP Gaz olarak da bilinir.

Stork II olarak da bilinen Çek-Polonya Bağlantılı Gaz Boru Hattı (CPI), Çekya ve Polonya arasında önerilen çift yönlü bir gaz boru hattı projesiydi. Temmuz 2020'de rafa kaldırıldı.