İçeriğe atla

Balonla Beş Hafta

Balonla Beş Hafta
YazarJules Verne
TürMacera
YayımOrijinal Fransızca basımı 1863 yılında yapılmıştır
YayımcıPierre-Jules Hetzel

Balonla Beş Hafta (Fransızca: Cinq semaines en ballon), Fransız yazar Jules Verne'in 1863 yılında basılan macera romanı.

Eser, Üç İngiliz'in Afrika Gezisi ve Keşifleri alt başlığını taşır. Yazar Jules Verne'in ilk romanıdır. Kitap olarak yayımlanır yayınlanmaz büyük ilgi görmüş, yazarı üne kavuşturmuştur.

Dr. Fergusson adlı bilim adamının önderliğinde bir sıcak hava balonu ile o dönemde Avrupalılar için gizemli bir kıta olan Afrika’da yapılan bir geziyi anlatan roman; hayal ürünü serüvenlerden bahseder ama gerçek bir gezi günlüğü gibi kaleme alınmış; karşılaşılan doğal olaylar, bulunulan yerlerin enlem ve boylamları not edilmiştir. Bu nedenle Fransızca ilk baskısı yayınlandığında okuyucular kitapta anlatılanların gerçek mi kurgu mu olduğu konusunda kuşkuya düşmüşlerdi.[1] Eser, Jules Verne’nin daha sonra pek çok örneğini vereceği “bilim-romanı” diye adlandırılan edebi türün ilk örneğidir.[2]

Verne'nin eserini kaleme alırken hayranı olduğu Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun sıcak hava balonu ile gezileri içeren öykülerinden esinlendiği düşünülür.[3]

Roman, yazılmasından yüz yıl sonra filme çekildi. 1962 yılında Irwin Allen yönetmenliğinde çekilen film, kitapla aynı adı taşır.

Konusu

Bir gezgin ve gözüpek bir kâşif olan Doktor Fergusson’un düşü, "Victoria" adını verdiği balonuyla Afrika'yı bir uçtan bir uca katetmek, daha önce hiçbir gezginin ayak basmadığı bölgelerini keşfetmektir. Bir gün, yardımcısı Joe ve arkadaşı olan Dick Kennedy'yi bu olağanüstü yolculuğa çıkmaya ikna ederek yola koyulur. Yolda birçok macera yaşarlar. Fakat en sonunda yılmayıp, bugüne kadar hiçbir insanın ayak basmadığı Afrika'nın o muhteşem şehirlerine ulaşırlar.Çok büyük zorluklar olsa da pes etmeden yollarına devam ederler ve 5 haftalık yolculuklarını bitirirler.

Karakterler

İsim Meslek-Hobi Hakkında
Samuel FergussonDoktor Çok iyi ve becerikli bir insandır. Doktordur. Aynı zamanda maceraperest bir gezgindir. Şimdiye kadar birçok geziye çıksa bile en çılgın gezisi hiçbir gezginin yapamadığı Afrika'yı balonla boydan boya dolaşmaktır. Arkadaşı ve uşağıyla bir balon gezisine çıkar ve macera başlar.
Dick KenedyAvcıÇok önceleri Ferguson'la tanışıp dost olmuşlardır. Çok iyi ve becerikli bir avcıdır. Ferguson'un geziye gideceğini öğrenmiş onu engellemeye gelmiştir. Fakat bir anda gezinin içinde bulmuştur kendini.
JoeUşak Doktor Ferguson'un uşağı olan Joe cesur ve korkusuz biridir. Düz duvara tırmanabilir. Ferguson'un sayesinde bilgili ve onunla tartışabilen biri olmuştur. Efendisine bağlılığını "Efendim nereye ben oraya"sözüyle anlatmıştır.
VictoriaBalonGezinin yapıldığı balondur. Çok renkli ve güzeldir. Doktor Ferguson tarafından özel olarak tasarlanmıştır.
SpeakeYüzbaşıİyi bir asker aynı zamanda bir gezgindir. Daha önce Afrika'yı gezmeye çalıştığından bu konuda tecrübelidir. Ferguson'u bazı konularda uyarıp bilgilendirmiştir.
BurtonTeğmenEskiden Afrika'yı gezmeye çalışıp şu an teğmen olan Speake'in arkadaşıdır.
ResuluteGemiKaptan Pennet'ın kaptanlığını yaptığı üçlüyü Zengibar Adası'na taşıyan gemidir.

Kaynakça

  1. ^ "Unmuseum.org sitesi, Jules Verne: An Author Before His Time? (İngilizce), 'Erişim tarihi:20.02.2012". 6 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  2. ^ "Arthur B. Evans, Literary Intertexts in Jules Verne's Voyages Extraordinaires (İngilizce), Science-Fiction Studies, Cilt 23, Kısım 2, Sayı 69, Temmuz 1996". 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  3. ^ "Laura Lehman, The Science Fiction of Edgar Allan Poe (İngilizce), Bella Online sitesi, Erişim tarihi:20.01.2012". 10 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Balonla Beş Hafta ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe</span> 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı yazar, şair, editör ve edebiyat eleştirmeni

Edgar Allan Poe, Amerikalı şair, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni. Çoğunlukla şiir ve kısa öykü yazdı. Özellikle gizem ve macabre öyküleri ile tanınır. ABD'de ve Amerikan edebiyatında Romantizm akımının önemli figürlerinden biri olmasının yanı sıra ülkesinde kısa öykünün ilk yazarlarından sayılır. Genellikle polisiye türünün mucidi olarak kabul edilmesinin yanında ayrıca yeni ortaya çıkmakta olan bilimkurgu türüne de katkıda bulunduğu öne sürülür. Yaşamını yalnızca yazdıkları ile sürdürmeye çabalayan ilk tanınmış Amerikan yazarı olan Poe'nun yaşamı ve kariyeri ekonomik güçlükler içinde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jules Verne</span> Fransız yazar (1828 – 1905)

Jules Gabriel Verne, Fransız romancı, şair ve oyun yazarıydı. Yayıncı Pierre-Jules Hetzel ile yaptığı işbirliği, Dünyanın Merkezine Seyahat (1864), Denizler Altında Yirmi Bin Fersah (1870) ve Seksen Günde Devr-i Alem (1872) gibi çok satan macera romanları serisi olan Voyages extraordinaires'in yaratılmasına yol açtı. Her zaman iyi belgelenmiş olan romanları, dönemin teknolojik ilerlemeleri dikkate alınarak genellikle 19. yüzyılın ikinci yarısında geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">H. G. Wells</span> bilim kurgu romanlarıyla tanınan İngiliz yazar

Herbert George Wells ya da daha çok tanındığı adla H. G. Wells, Dünyaların Savaşı, Görünmez Adam, Dr. Moreau'nun Adası ve Zaman Makinesi adlı bilimkurgu romanlarıyla tanınan ama neredeyse edebiyatın her dalında birçok eser vermiş olan İngiliz yazardır. Sosyalist olduğunu açıkça söyleyen H.G. Wells'in çoğu eserinde önemli ölçüde siyasi ve sosyal yorumlar bulunmaktadır. Jules Verne gibi gelecekteki teknolojik gelişmeleri anlattığı kitaplarıyla bilimkurgu dalının öncülerinden hatta yaratıcılarından sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şişede Bulunan Not</span> ilk kez 19 Ekim 1833te Baltimore Saturday Visitorda yayımlanan Edgar Allan Poe öyküsü

Şişede Bulunan Not, özgün adı MS. Found in a Bottle olan, ilk kez 19 Ekim 1833'te Baltimore Saturday Visiter'da yayımlanan Edgar Allan Poe öyküsüdür. Gazete tarafından düzenlenen bir yarışmada bu öykü birincilik kazanmıştır.

<i>Seksen Günde Devriâlem</i> Roman

Seksen Günde Devriâlem ya da Seksen Günde Dünya Gezisi, Jules Verne'in yazdığı ve ilk kez 1872 yılında yayımlanan bir macera romanıdır. Verne'in en başarılı eserlerinden biri olarak bilinir. Türkçede farklı yayınevleri tarafından ''80 Günde Dünya Gezisi'', ''80 Günde Dünya Turu'' gibi farklı adlarla da yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Annabel Lee</span>

"Annabel Lee", Amerikalı şair ve yazar Edgar Allan Poe'nun yazdığı son şiirdir. 1849'da yazılan şiir aynı yıl, Poe'nun ölümünün hemen ardından yayınlanmıştır.

<i>İnatçı Keraban</i>

İnatçı Keraban, Fransız yazar Jules Verne’in kaleme aldığı, 1883 yılında yayımlanmış macera romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nadar</span> Fransız fotoğrafçı (1820-1910)

Nadar, Fransız fotoğrafçı, karikatürist, roman yazarı, gazeteci ve baloncu

<i>Esrarlı Ada</i> Jules Vernein 1874 yılında yayımlanan romanı

Esrarlı Ada, Fransız Yazar Jules Verne'in 1874 yılında yayımlanan romanıdır. Kitapta 1865 yılında beş kişinin bir balon kazası sonucu ıssız bir adaya düştükten sonra adada yaşadıkları maceralar anlatılır. Robinson Crusoe'nun hikâyesinin daha gerçekçi detaylarla nasıl ele alınabileceği düşünülerek kaleme alınan eserde okur, sıfırdan başlayarak bir ada medeniyetinin nasıl kurulabileceğine tanık olur. Jules Verne'in başka kitaplarındaki karakterler bu kitaptaki maceralarda boy gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Oval Portre</span>

Oval Portre, Edgar Allan Poe tarafından yazılmış kısa öykü. Bir şatoda geçen öyküde bir portre etrafında gelişen rahatsız edici olaylar anlatılır. Yazarın en kısa öykülerinden biri olan Oval Portre'nin 1842'de yapılan ilk basımı sadece iki sayfa uzunluğundadır.

<span class="mw-page-title-main">Girdaba İniş</span> Edgar Allan Poe tarafından yazılan kısa hikaye

Girdaba İniş, Edgar Allan Poe tarafından yazılan kısa öykü. Öyküde anlatıcı bir anafordan ve gemi enkazından nasıl kurtulduğunu anlatır. Yazarın "uslamlama öyküleri" olarak gruplanan öykülerinden biri olan Girdaba İniş, aynı zamanda erken bir bilimkurgu örneği olarak değerlendirilir.

<i>Nantucketlı Arthur Gordon Pymin Öyküsü</i>

Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun tamamlanmış tek romanıdır. 1838 tarihli eserde genç Arthur Gordon Pym'in Grampus isimli balina avı gemisinde yaşadıkları anlatılır. Pym, başına gelen gemi kazası, isyan ve yamyamlık gibi olayların ardından, Jane Guy isimli başka bir geminin mürettebatı tarafından kurtarılır. Bu gemi ile Pym ve denizci arkadaşı Dirk Peters maceralarına daha güneyde devam ederler. Karaya çıktıkları bir bölgede, saldırgan siyah derili yerlilerle karşılaşırlar ve gemiye geri kaçarlar. Roman Pym ile Peters'ın Güney Kutbu'na doğru yolculuğu sırasında birden sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe bibliyografyası</span>

Yazar Edgar Allan Poe'nun çalışmaları, çok sayıda şiir ve kısa hikâye ile bir romanı kapsar. Kurgusal eserleri, korku edebiyatı, macera, bilimkurgu ve kendisinin kurduğu kabul edilen polisiye gibi birçok türe yayılmıştır. Bu çalışmalar genellikle, transandantalizme edebi bir tepki olan kara romantizm akımının bir parçası kabul edilir. Poe'nun yazımı, kendi edebi teorilerini yansıtır: Didaktizme ve alegoriye karşıdır. Edebiyatta anlam, eleştirisinde söylediği gibi, yüzeyin hemen altında bir alt akıntı olmalıdır; anlamı fazla açık olan eserler sanat olmaktan çıkar. Poe eserlerinde özgünlüğün peşinde koşar ve atasözlerinden pek hoşlanmazdı. Frenoloji ve fizyonomi gibi popüler sözdebilim unsurlarına sıklıkla yer verirdi. En sık tekrarladığı temalar ölümün fiziksel işaretleri, çürümenin etkileri, diri diri gömülme kaygıları, ölünün yeniden canlanması ve matem de dahil olmak üzere ölümle ilgili olanlardır. Gotik kurgunun ustalarından olarak bilinmesine karşın, Poe bu türün yaratıcısı değildir; uzun süredir devam eden popüler bir geleneği takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Pfaall Diye Birinin Benzeri Görülmemiş Serüveni</span>

Hans Pfaall Diye Birinin Benzeri Görülmemiş Serüveni, Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve aylık dergi Southern Literary Messenger'ın Haziran 1835 sayısında yayımlanan kısa öykü. Poe tarafından bir asparagas haber olarak yazılmıştır.

Çağdaş edebiyatın tarihi veya çağdaş edebiyat tarihi, Aydınlanma Çağı'nda Avrupa'da başlayıp 18. yüzyıldaki Barok dönem ile sonuçlanan süreci kapsayan tarihî gelişimdir. Bu gelişimi olgunlaştıran düşünsel temeller, Rönesans ve Erken Modern Dönem'de atılmıştır.

<i>Yüzen Şehir</i>

Yüzen Şehir, Fransız yazar Jules Verne'in 1871'de yayımlanan bir macera romanıdır. Roman yayınlandığı sırada Seksen Günde Devriâlem gibi popülerlik kazandı. Romanın ilk İngiltere ve ABD baskıları 1874'te çıktı. Jules Férat romanın orijinal resimlerini çizdi. Jules Verne'in kardeşi Paul ve ailesiyle birlikte Great Eastern gemisiyle yaptığı Amerika yolculuğu anılarına dayanmaktadır.

<i>Buzlar Sfenksi</i>

Buzlar Sfenksi Jules Verne'in yazdığı iki ciltlik roman. Edgar Allan Poe'nun 1839 tarihli Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü adlı romanın devamı niteliğinde yazılan Buzlar Sfenksi, Halbrane adlı gemiyle Kerguelen Adaları'ndan başlayan Antarktika yolculuğunu anlatır.

Fatih Robur, Jules Verne'in 1886'da yazdığı Olağanüstü Seyahatler serisinden çıkan macera-bilimkurgu romanı ve bu romanda ortaya çıkan çılgın bilim insanı, havacı, mühendis karakteridir. Jules Verne'in bu karakterinin ortaya çıktığı ilk kitaptır. Devam romanı 1904'te yayınlanan Dünyanın Hakimi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Barsac Keşif Heyeti'nin Olağanüstü Macerası</span> Jules Verne romanı

Barsac Keşif Heyeti'nin Olağanüstü Macerası, Jules Verne'in ölümünden sonra,1919'da yayınlanan Bilimkurgu Macera roman. Roman, Fransız milletvekili Barsac tarafından yönetilen, Sahra'ya yapılan bir keşif gezisini ve burada çılgın bilim insanı Marcel Kamaret ve Suçlu Harry Killer'ın kurduğu ve uçan makinelerle kontrol ettikleri distopik bilimsel kent Blackland'ın keşfedilmesini konu almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Al Aaraaf</span> Şiir

Al Aaraaf, Amerikalı edebiyatçı Edgar Allan Poe'nun erken dönem yazdığı ve ilk kez 1829'da yayınlanmış şiiridir. Şiirde; Al Aaraaf denen yerde ölümden sonraki hayat anlatılmaktadır. Poe şiirini yazarken Kuran'da geçen A'raf kavramı ve Araf suresinden etkilenmiştir. 422 satırdan oluşan şiir, Poe'nun en uzun şiiridir. Eserde hem dinî hem de astronomi kavramlarından esintiler bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.