İçeriğe atla

Bali Subak Sistemi

Koordinatlar: 8°15′33″G 115°24′10″D / 8.25917°G 115.40278°D / -8.25917; 115.40278
Bali Kültürel Peyzajı: Tri Hita Karana Felsefesinin bir tezahürü olarak Subak Sistemi
UNESCO Dünya Mirası
Konum Endonezya
KriterKültürel: ii, iii, v, vi
Referans1194
Tescil2012 (36. oturum)
BölgeAsya - Pasifik
Koordinatlar

Bali Subak Sistemi, Bali’de pirinç tarlalarını sulanması için 9. yüzyılda geliştirilmiş geleneksel sulama yöntemidir.[1]

Sistem, volkanik gllerden gelen suyu nehirlere ve kanallara bölüp pirinç arazilerine ulaştırmaya yarar; 55 adet pirinç arazisi ve bunları besleyen su tapınaklarından oluşur. Adanın volkanik ve çok yamaçlı olması teraslarla çiftçilik yapmayı gerektirmiş ve bol su isteyen pirinç tarlaların sulanması için özel bir yöntem geliştirmeyi gerekli kılmıştır. Bali adasının geleneksel felsefesi olan ve “insanlar arası uyum”, “ doğa ile uyum”, “Yaradan ile uyum” olmak üzere 3 esasa dayanan Tri Hita Karana felsefesi subak sisteminde etkili oluşturulmuştur.

Sistem, Bali Kültürel Peyzajı, Tri Hita Karana Felsefesinin bir tezahürü olarak Subak Sistemi adıyla 2012'de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmiştir.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ada</span> çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçası

Ada, çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçasına verilen addır. Yeryüzündeki adaların bütünü on milyon kilometrekarelik bir yer kaplar. Adalar, tek tek olabileceği gibi, gruplar halinde de olabilir. Bu şekildeki adalara “takımada” adı verilir. Yarımada ise suyla çevrili, ancak bir tarafından ana kara parçasına bağlı bulunan coğrafi şekildir. Yer bilimi açısından adalar, kıtasal adalar ve okyanus adaları olmak üzere temelde ikiye ayrılır. Yüzen adalar ise yeni bir yer bilimi konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç</span> Buğdaygiller (Poaceae) familyasından otsu bir bitki türü

Pirinç, Buğdaygiller familyasından Oryza sativa veya daha az yaygın olarak Oryza glaberrima türüne ait bitki ve bu bitkinin tohumlarıdır. Yabani pirinç adı genellikle terim her ne kadar yabani ve evcilleştirilmiş olsa da Zizania ve Porteresia cinslerinin türleri için kullanılır ayrıca ilkel veya ekilmemiş Oryza çeşitleri için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tristan da Cunha</span> Atlas Okyanusunun güneyinde adalar grubu, Britanya denizaşırı bölgesi

Tristan da Cunha, coğrafî açıdan Afrika kıtasına dâhil edilen, Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesi olan ve Saint Helena, Ascension Adası ile birlikte Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha'nın bir parçası olan adadır. Tristan da Cunha, dünyanın üzerinde yerleşim olan karaya en uzak adasıdır. 1506 yılında Portekizli Amiral Tristao da Cunha tarafından keşfedilmiştir. Nüfusu 275 kişi olan aktif volkanik kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Pinyin</span> Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemi

Pinyin ya da Hanyu Pinyin Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemidir. Yani her biri ayrı bir ideogram olan Çince karakterlerin Latin alfabesi ile yazılıp okunabilmesini sağlar. Bu sistem 1979 yılından itibaren Çin hükûmeti tarafından resmen benimsenmiştir. Pinyin sistemi, hem en yeni hem de Mandarince telaffuzu en yakın sunan romanizasyon yöntemidir. Artık eskimiş olan Wade-Giles sistemi geçmişte yaygın kullanılmasına karşın yavaş yavaş terkedilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Honşū</span> Japonyanın en büyük ve en kalabalık adası

Honshū, Japonya'nın en büyük ve en kalabalık adasıdır. Honshū, Tsugaru Boğazı ile Hokkaidō'nun güneyinde, Seto İç Denizi ile Shikoku'nun kuzeyinde ve Kanmon Boğazı ile Kyūshū'nun kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü bakımından dünyanın yedinci büyük adası ve Cava'dan sonra ikinci kalabalık adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Surtsey</span> İzlandada ada

Surtsey, İzlanda'nın güney kıyıları yakınında bulunan volkanik bir ada. Adı, İzlandaca "Surtur'ün adası" anlamına gelir. 63.30° Kuzey, 20.62° Batı koordinatlarında bulunan ada, İzlanda'nın en güneydeki ve en genç toprak parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tavukgöğsü</span> Türk mutfağından geleneksel tatlı

Tavukgöğsü, süt, şeker, pirinç unu ve tavuğun göğüs etiyle yapılan Türk mutfağında bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sulama</span>

Sulama, mahsullerin, peyzaj bitkilerinin ve çimenlerin büyümesine yardımcı olmak için toprağa kontrollü olarak su verilmesidir. Sulama, 5.000 yılı aşkın bir süredir tarımın ana özelliklerinden biri olmuştur ve dünya çapında birçok kültür tarafından geliştirilmiştir. Sulama, kuru alanlarda ve ortalamanın altında yağış alınan zamanlarda mahsullerin yetiştirilmesine, peyzajın korunmasına ve bozulmuş toprakların yeniden yeşillendirilmesine yardımcı olur. Bu kullanımlara ek olarak sulama, mahsulleri dondan korumak, tahıl tarlalarında yabani ot büyümesini engellemek ve toprak konsolidasyonunu önlemek için de kullanılır. Ayrıca hayvanları serinletmek, tozu azaltmak, kanalizasyon suyunu bertaraf etmek ve madencilik faaliyetlerini desteklemek için de kullanılır. Yüzey ve yüzey altı sularının belirli bir yerden uzaklaştırılmasını sağlayan drenaj ise genellikle sulama ile birlikte incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Mochi</span> Japon pirinç keki

Moçi, moçigome, kısa taneli yapışkan pirinç ve bazen su, şeker ve mısır nişastası gibi diğer bileşenlerden yapılan Japon pirinç kekidir. Pirinç ezilerek özel yöntemlerle hamur kıvamına ve istenen şekle getirilir. Japonya'da geleneksel olarak moçitsuki adı verilen bir törenle yapılır. Yıl boyunca yenen moçi, Japon Yeni Yılı için geleneksel bir besindir ve bu süre zarfında genellikle satılır ve yenir.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Bali</span> Küçük Sunda Adalarının en batısında yer alan Endonezyaya bağlı bir ada

Bali, Küçük Sunda Adalarının en batısında yer alan, Endonezya'ya bağlı bir adadır. Batıda Cava, doğuda ise Lombok adasının arasında kalır. Başkenti Denpasar'dır.

<span class="mw-page-title-main">Akuaponik</span>

Akuaponik, geleneksel akuakültür (akuatik canlılardan olan balık, kerevit, karides üretimi) ile hidroponiğin (topraksız tarım/ bitkilerin su ve besin eriyikleri ile beslenmesi) birleşmesi ile sürdürülebilir gıda üretim sistemi alternatiflerindendir. Akuakültürde zamanla suyun kirliliği balık için zararlı düzeye gelir. Bu su, hidroponik sistemde yetişen ürünlere, sistemi tıkayacak partiküller filtrelenip gönderilerek, bitkinin ihtiyaç duyduğu hayati besin maddelerini almasına, aynı zamanda akuakültürde yetişen canlıların suyunun temizlenerek kapalı devre simbiyotik yaşamın oluşmasını sağlar. Akuaponik terimi de akuakültür ve hidroponik kelimelerinin birleşiminden meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dujiangyan Sulama Sistemi</span>

Dujiangyan Sulama Sistemi, Çin'in Sichuan eyaletinde bulunan bir tarihi sulama sistemidir. Sulama sistemi ilk olarak MÖ 256 yıllarında Qin Devleti tarafından bir su koruma ve taşkın kontrol projesi olarak inşa edilmiştir. Sistemin altyapısı, Yangtze Nehri'nin en uzun kolu olan Min Nehri üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jantar Mantar, Jaipur</span>

Jantar Mantar anıtı, Hindistan'ın Racastan Eyaletinin, Jaipur şehrinde yer alan on dokuz mimari astronomik alet koleksiyonudur; Rajput kralı Sawai Jai Singh II tarafından yaptırılmış ve 1734'te tamamlanmıştır. Dünyadaki en büyük taş güneş saatine ev sahipliği yapmaktadır ve UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stari Grad Ovası</span>

Hvar Adası'ndaki Stari Grad Ovası, M.Ö. 4. yüzyılda antik Yunan sömürgecileri tarafından kurulmuş ve halen kullanılmakta olan bir tarımsal peyzajdır. Ova hala orijinal kullanım biçimini korumaktadır. Antik yerleşim, 24 yüzyıldan uzun süredir taş duvarların dikkatli bir şekilde bakımı, taş barınaklar ve su toplama sistemi ile korunmuştur. Başta üzüm ve zeytin olmak üzere aynı mahsuller tarlalarda yetiştirilmektedir. Aynı zamanda ova bir doğa koruma alanıdır. Bu site antik Yunan tarım sisteminin değerli bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuru tarım</span> sulama yapılmadan yapılan tarım türü

Kuru tarım, kurak ve yarı kurak bölgelerde sulama yapılmadan yapılan tarım türüdür. Tarlaya düşen yağış ile tarım yapmak için teknikler uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Bali Denizi</span> deniz

Bali Denizi, Bali adasının kuzeyinde, Endonezya'daki Kangean Adası'nın ise güneyinde bulunan bir su kütlesidir. Bali Denizi, Flores Denizi'nin güneybatı bölümünü oluşturur ve Madura Boğazı batıdan Bali Denizi'ne açılır.

<span class="mw-page-title-main">İran mutfağı</span>

İran mutfağı İranın yöresel mutfağıdır. İran'ın yüzyıllar içerisinde ilişki kurduğu bölge ve ülkelerin mutfaklarından da izler taşır: Türk mutfağı, Yunan mutfağı, Mezepotamya mutfağı, Orta Asya mutfağı, Kafkasya mutfağı ve Rus mutfağı bunlardan bazılarıdır.