İçeriğe atla

Baldassare Galuppi

Baldassare Galuppi
Baldassare Galuppi,
Burano adasında heykel
Doğum18 Ekim 1706
Burano, Venedik Cumhuriyeti, modern İtalya
Ölüm3 Ocak 1785 (78 yaşında)
Venedik, İtalya
MeslekMüzisyen, opera bestecisi

Baldassare Galuppi (18 Ekim 1706 Burano, Venedik Cumhuriyeti, modern İtalya – 3 Ocak 1785, Venedik), özellikle "opera buffa" janrında operalar hazırlamış olan bir Venedikli İtalyan besteci.

Yaşamı

Venedik'in sekiz deniz mili yakınlarındaki "Burano" adasında doğdu. Bu nedenle "İl Buranello" lakabıyla anılmıştır. İlk müzik eğitimini asıl sanatı berberlik olan ama iyi keman çaldığı için komedi tiyatrolarında kemancılık da yapan babasından aldı. 16 yaşında Venedik şehrine giderek şehrin çeşitli kiliselerinde org çalarak hayatını kazanmaya başladı.

Opera besteleme sanatının ana prensiplerinden bile habersiz olmakla beraber 1722'de, La fede nell'incostanza ossia gli amici rivali adlı hazırladığı opera buffo'yu Venedik yakınlarında bir kasaba olan "Chiaggo"da sahneye koydu. Bu sahnelenme seyircilerin yuhaları ile sona erdi.

Bundan çok morali bozulan Galuppi, babasının mesleği olan berberliğe dönmeye karar verdi. Fakat besteci ve müzisyen Benedetto Marcello tarafından Antonio Lotti adlı bir ünlü müzik eğitmeninden dersler almak üzere bir müzik okuluna gitmeye ikna edildi. Bu okulda üç yıl müzik prensipleri ve kompozisyon öğrendi. Bu sırada hocası Lotti tarafından çok iyi bir müzisyen olacağı tahmin edildi. Derslerine devam etmekte iken Venedik'te bulunan opera tiyatrolarında klavsenci olarak çalıştı ve bu arada kendinin hazırladığı kısa klavsen parçalarını "repriz" ve "pastis" olarak halka duyurmayı başardı. Okulu bitirdikten sonra bir profesyonel klavsen çalgıcısı olarak kısa bir süre için Floransa'ya gidip oradaki tiyatrolarda çalıştı.

1729'da Venedik'e geri döndü. "Dorindo" adlı bir opera librettosu hazırlamış olan Benedetto Marcello tarafından bu eseri bestelemeye çağrıldı. Hazırladığı opera eseri 1729'da Paskalya eğlentileri sırasında Venedik "Teatro di Sant'Angelo" tiyatrosunda sahnelendi ve seyirci tarafından çok beğenildi. Galuppi, bu eserinde ve sonraki opera eserlerinde müzik harmonisinin çekiciliği dolayısıyla değil de şarkılarının neşeliliği, taşkın coşkusu ve zarif şekilleri ile isim yapmıştır.

Bundan sonra da Galuppi kendini yetiştirmeye devam edip klavsen çalmayı iyice öğrenmeye koyulup bu çalgı üzerinde bir virtüöz oldu. Diğer taraftan hiçbir ara vermeden 1729'dan ölene kadar hazırladığı her opera eseri İtalya'nın her opera evinde başarı ile yapımlanıp sahnelendi.

1740'ta Venedik'te "Ospedale dei Mendicanti" adlı kuruma müzik direktörü olarak atandı. 1748'den itibaren San Marco Bazilikası'ında koro şefliği yapıp 1762'ye kadar Venedik'te en önemli müziksel görev olan bazilika müzik direktörlüğü görevini yüklendi. "Conservatorio degli incurabili" adlı müzik konservatuvarında müzik hocalığı yaptı. Aynı zamanda Venedik'te birkaç kilisede organizatör olarak görevde de bulundu. 1741 ile 1743 döneminde Londra'da çalıştı ve 1765 ile 1768 döneminde ise San Petersburg'a II. Katerina tarafından davet edilerek orada Saray Müzik Direktörü olarak görevi yaptı.

Hazırladığı ilk "opera buffa" janrındaki eser 1749'da L'Arcadia in Brenta adlı opera oldu. Bunun librettosu ünlü İtalyan oyun yazarı Carlo Goldoni tarafından yazılmıştı. Bundan sonra Galuppi birkaç tane daha çok başarılı Goldoni'nin librettosunu yazdığı operalar hazırlamıştır. Bunlar arasında en ünlüleri 1754'te İl filosofo di campağna ve 1750'de İl mondo della luna sayılabilir.[1] Daha sonra hazırladığı 1760'ta L'amante di tutte ve 1761'de I tre amanti ridicoli adlı operaların librettosu bestecinin kendi oğlu olan Antonio Galuppi tarafından "A.Liteo" adlı takma-ismi altında hazırlanmıştır.

Galuppi'in yaşamının son yıllarında opera eserleri hazırlaması yavaşladı ve besteci kendini çok sayıda klavsen parçası ve birkaç oratoryo hazırlamaya adamıştır. Hayatının son yıllarında Baldassare Galuppi, Venedik'in en iyi bilinen ve en çok saygıya değer bulunan müzisyeni olmuştu. İngiliz yazar Charles Burney, 1770'te onu büyük bir ailesi ile birlikte; şan ve şöhret içinde ve epeyce servetli bir müzisyen olarak görmüştü. Hayatının sonuna kadar gençliğinin canlılığını ve neşeliliğini kaybetmediği bildirilir ve bu hazırladığı bestelere de yansımaktadır.

3 Ocak 1785'te 79 yaşında hayatına gözlerini yumdu ve anısına San Mark Bazılıkası'nda "requiem" mass ilahisi ve ayini yapıldı.

Operalar

  • La fede nell'incostanza, ossia gli amici rivali (1722)
  • Dorinda (1729)
  • Odio Placato (1730)
  • Argenide (1733)
  • L'ambizione depressa (1735)
  • Elisa regina di Tiro (1736)
  • La ninfa di Apollo (1736)
  • Tamiri (1736)
  • Ergilda (1736)
  • Alvilda (1737)
  • Gustavo I, re di Svezia (1740)
  • Aronte, re de' sciiti (1740)
  • Berenice (1741)
  • Madama Ciana (1744)
  • L'ambizione delusa (1744)
  • La libertà nociva (1744)
  • Forze d'amore (1745)
  • Scipione nelle Spagne (1746)
  • L'Olimpiade (1747)
  • Arminio (1747)
  • Arcadia in brenta (1749)
  • Il Page della cuccagna (1750)
  • Arcifanfano, re dei matti (1750)
  • Alcimena, principessa dell'isole fortunate (1750)
  • Il mondo della Luna (1750)
  • La mascherata (1751)
  • Artaserse (1751)
  • Ermelinda (1752)
  • Il mondo alla roversa (1752)
  • Il conte Caramella (1752)
  • Le virtuose ridicole (1752)
  • Calamità de' cuori (1752)
  • I bagni d' Abano (1753)
  • Il filosofo di campagna (1754)
  • Antigona (1754)
  • Il povero superbo (1754)
  • Alessandro nell'Indie (1755)
  • La diavolessa (1755)
  • Nozze di Paride (1756)
  • Le nozze (1756)
  • Sesostri (1757)
  • La partenza e il ritorno de' marinari (1757)
  • Adriano in Siria (1760)
  • L'amante di tutte (1761)
  • I tre amanti ridicoli (1761)
  • Ipermestra (1761)
  • Antigono (1762)
  • Il marchese villano (1762)
  • Viriate (1762)
  • L'uomo femina (1762)
  • Il puntiglio amoroso (1763)
  • Il re alla caccia (1763)
  • Cajo Mario (1764)
  • La donna di governo (1764)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ İl mondo della luna librettosu bundan sonra birkaç defa daha diğer besteciler tarafından opera eseri olarak hazırlanmıştır. Bunlar arasında Giovanni Paisiello ve Joseph Haydn de bulunur.
  • Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Baldassare Galuppi" maddesi kaynaklıdır:[1]26 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 5.4.2010)
  • Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Baldassare Galuppi" maddesi kaynaklıdır:[2]9 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişme: 5.4.2010)

Dış bağlantılar

  • Baldassare Galuppi eserleri için parasız partisyon notaları: [hhttp://imslp.org/wiki/Category:Galuppi,_Baldassare IMSLP International Music Score Library Project]30 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 5.4.2010)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gioacchino Rossini</span> İtalyan opera bestecisi (1792-1868)

Gioacchino Rossini,. İtalyan opera bestecisi. "Mösyö Kreşendo" takma adı ile anılır.

Andrea Luchesi, İtalyan besteci. Beethoven’ın öğretmenidir.

Bu liste yaklaşık olarak 1730-1820 arasında bulunduğu kabul edilen Klasik müzik dönemi bestecilerinin sınıflandırılmış bir listesidir. Klasik müzik dönemi bestecilerinin en önemlileri arasında Wilhelm Friedmann Bach, Carl Philipp Emanuel Bach, Johann Stamitz, Joseph Haydn, Johann Christian Bach, Antonio Salieri, Muzio Clementi, Wolfgang Amadeus Mozart, Luigi Boccherini, Ludwig van Beethoven, Niccolò Paganini, Gioacchino Rossini ve Franz Schubert sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Gasparini</span>

Francesco Gasparini, İtalyan Barok bestecisi ve öğretmeni.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Cesti</span>

Antonio Cesti İtalyan Barok dönem opera müziği bestecisidir. Önce bir kesiş olarak orgculuk ve kantata besteciliği yapmış; sonra dinsel olmayan müzisyenliğe geçerek tenör olarak şarkıcılık, lirik opera eserleri besteciliği yapmıştır. Daha sonra da Innsbruck'ta, Floransa'da, Roma ve Viyana'da aslî görevle veya yardımcı olarak müzik direktörü olarak görevlerde bulunmuştur. Bazı kaynaklar zamanının en iyi müzisyenlerinin başta gelenidir diyerek kendini övmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Scarlatti</span> İtalyan besteci

Alessandro Scarlatti, özellikle opera eserleri ve oda kantataları ile ünlü olan İtalyan Barok dönem klasik batı müziği bestecisidir. Napoli ekolu opera janrının bulucusu olduğu kabul edilir. Oğulları Domenico Scarlatti ve Pietro Filippo Scarlatti de tanınmış klasik batı müziği bestecileridir.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Paisiello</span>

Giovanni Paisiello, klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve diğer müzik türleri eserler hazırlamış olan bir İtalyan besteci.

<span class="mw-page-title-main">Domenico Cimarosa</span>

Domenica Cimerosa, klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar hazırlamış olan Napoli ekolüne dahil bir İtalyan asıllı besteci. Çalışma hayatı döneminde 80 kadar opera bestelemiştir ve en beğenilen eseri Il matrimonio segreto (1792) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Gazzaniga</span>

Giuseppe Gazzaniga Napoli ekolüne mensup İtalyan opera bestecisidir. 51 opera eseri bestelemiştir ve opera buffa janrında eserler hazırlayan tanınmış İtalyan opera bestecilerinin sonuncusu olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1736</span> galaksi

NGC 1736, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir salma bulutsusudur. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1836 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1740</span> galaksi

NGC 1740, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Yılancı takımyıldızı yönünde bulunur. E-S0 tipi bir merceksi, eliptik galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1830 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1742</span> galaksi

NGC 1742, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir yıldızdır. Gökyüzünde Avcı takımyıldızı yönünde bulunur. İrlandalı astronom Robert Ball tarafından 1866 yılında 182,88 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1743</span>

NGC 1743, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir salma bulutsusudur. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. İskoç astronom James Dunlop tarafından 1826 yılında 22,86 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1746</span> Boğa takımyıldızındaki yıldız işareti

NGC 1746, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir yıldızdır. Gökyüzünde Boğa takımyıldızı yönünde bulunur. *Grp tipi bir yıldız grubudur. Alman astronom Heinrich d'Arrest tarafından 1863 yılında 27,94 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1747</span>

NGC 1747, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir salma bulutsusu ve açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1749</span>

NGC 1749, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1836 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1750</span>

NGC 1750, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Boğa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2055 ışık yılı uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1752</span>

NGC 1752, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. SBc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. Alman astronom Heinrich d'Arrest tarafından 1861 yılında 27,94 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1753</span> galaksi

NGC 1753, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Yılancı takımyıldızı yönünde bulunur. Sa tipi bir sarmal galaksidir. Amerikan astronom Lewis A. Swift tarafından 1886 yılında 40,64 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ayda Dünya</span>

Ayda Dünya Hob. dizini: 28-7, libretto'su 1750'de Carlo Goldoni tarafından İtalyanca yazılmış; besteci Joseph Haydn tarafından hazırlanmış "opera buffa" janrında bir 3 perdelik operadır. İlk temsili 3 Ağustos 1777'de modern Macaristan'da Eszterháza'da yapılmıştır.