İçeriğe atla

Balat, Fatih

Balat
Mahalle
Mahalledeki tarihi evler
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Koordinatlar: 41°01′55″N 28°56′54″E / 41.0320032°K 28.9482931°D / 41.0320032; 28.9482931
Ülke Türkiye
İlİstanbul
İlçeFatih
Bulunduğu yerAvrupa Yakası Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Yüzölçümü
 • Toplam0.41 km²
Nüfus
 (2023)
11.180[2]
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu212[3] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
İl plaka kodu34[4] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Posta kodu34087[5] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
İstatistiki bölgeİstanbul alt bölgesi (TR10) Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Seçim çevresiİstanbul 2. seçim çevresi[6] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Mahallenin ilçedeki yeri
Mahallenin ildeki yeri

Balat, İstanbul'un Avrupa Yakası'da Fatih ilçesinde, Haliç kıyısında, Ayvansaray ile Fener semtleri arasında yer alan bir semttir. Balat adı, Rumca saray anlamına gelen palation kelimesinden gelmektedir; surlardaki Blaherna Sarayı'na yakınlığından ötürü semte bu isim verilmiştir.[7][8]

İstanbul tarihinde Balat'ın özel önemi, İspanya'dan gelen Yahudilerin buraya yerleştirilmesi ve yakın zamanlara kadar bu semtin İstanbul'daki başlıca Yahudi mahallesi olarak varlığını sürdürmesidir. Ayrıca Yahudilerin Balat çevresine yerleşmeleri Gürcistan Yahudilerini de bu bölgeye çekmiştir. İspanya'da Engizisyon'dan kaçan Sefarad Yahudileri, II. Bayezid'in davetiyle İstanbul'a gelmişlerdi. 15. yüzyıldan itibaren İstanbul'un Musevî cemaati Balat'ta ve Haliç'in karşısında Hasköy'de oturmuştur.[9] İki yaka, 1852 ve 1962 yılları arasında Yahudi Köprüsü ile birbirine bağlanmıştır.[10] Semtte tarihî evlerden günümüze kalan örnekler mahallenin içlerine doğru çoğalır. Bunlar genellikle üç katlı, dar ön yüzlü, ikinci ve üçüncü katlarında cumbaları olan binalardır.

Eski Balat kapısından içeri girildiğinde sağ tarafta Yanbol Sinagogu, az ilerisinde de Makedonya'nın Ohri kasabasından gelen Yahudilerin yaptırdığı Ahrida Sinagogu bulunur. Balat'ın en eski sinagogunun burada olduğu sanılmaktadır. Ancak bugünkü yapı 19. yüzyıl ortalarından kalmıştır.

Balat Yahudileri 6-7 Eylül Olayları'ndan sonra İstanbul'u terk ettiler. Kalanlar da şehrin başka semtlerine taşındıklarından Balat'ta çok az sayıda Yahudi kalmıştır. Semtte ayrıca Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi bulunur. Semtteki başlıca cami Mimar Sinan'ın eseri olan Kethüda Camii'dir. Caminin az ilerisinde ise aslen bir Rum Ortodoks kilisesi olan ama 1629'da Ermeni-Gregoryen cemaatine devredilen Surp Hıreşdegabed Kilisesi bulunur.[11] Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi Spor Kulübü'nün altyapısı burada bulunmaktadır.

Din

Semtte bulunan Eliav Sinagogu (Eliyahu Sinagogu ya da Kal Kadoş Eliyahu Sinagogu), uzun yıllar ölü yıkama yeri ve depo olarak kullanılmasının ardından boşaltıldı ve yıllarca metruk hâlde kaldı. Daha sonra bakımsızlıktan dolayı yıkıldı ve günümüze ulaşamadı.[12]

Nüfus

Yıl Değişim Nüfus Tespit Yöntemi
200917.106ADNKS
2010 2%16.807ADNKS
2011 3%16.276ADNKS
2012 2%15.954ADNKS
2013 1%15.729ADNKS
2014 2%15.341ADNKS
2015 3%14.900ADNKS
2016 5%14.221ADNKS
2017 3%13.802ADNKS
2018 3%13.381ADNKS
2019 2%13.091ADNKS
2020 5%12.398ADNKS
2021 1%12.215ADNKS
2022 5%11.656ADNKS
2023 4%11.180ADNKS

Ulaşım

Otobüs Hatları

Tramvay ve Teleferik Hatları

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Belge, Murat (2000). İstanbul Gezi Rehberi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. ISBN 975-333-002-2. 

Notlar

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi". Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  3. ^ "Coğrafi Numaralar". Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  4. ^ "İl bilgileri Haritası". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  5. ^ "PTT posta kodu sorgulama". PTT. Erişim tarihi: 9 Haziran 2024. 
  6. ^ "Yüksek Seçim Kurulu Kararı" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 3 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024. 
  7. ^ Belge, Murat. İstanbul Gezi Rehberi, İstanbul: Kasım, 2000, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, s. 145.
  8. ^ Ortaylı, İlber. İstanbul'dan Sayfalar, İstanbul: Ocak, 2007, Alkım Yayınevi, s. 152
  9. ^ Ortaylı, İlber. İstanbul'dan Sayfalar, İstanbul: Ocak, 2007, Alkım Yayınevi, s. 149.
  10. ^ "Yahudi Köprüsü". Kültür Envanteri. 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Ortaylı, İlber. İstanbul'dan Sayfalar, İstanbul: Ocak, 2007, Alkım Yayınevi, s. 153.
  12. ^ "Kal Kadoş Eliyahu Sinagogu". 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010.  (WebCite® 5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Balat (Istanbul) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Fatih</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Fatih, tarihî yarımada (Suriçi) olarak da bilinen, İstanbul şehrinin kurulup geliştiği bölgenin tamamını kaplayan ve şu anda İstanbul ilinin merkez ilçesidir. Valilik, büyükşehir belediye başkanlığı, emniyet müdürlüğü ve şehrin vergi dairesi gibi kurumların yer alıyor olması sebebiyle İstanbul'un merkezi sayılır. Güneybatıdan Zeytinburnu, kuzeybatıdan Eyüpsultan ilçeleri; kuzeyden Haliç, doğudan İstanbul Boğazı ve güneyden Marmara Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Dini kurum

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eminönü</span> Fatih sınırları içerisinde bir semt

Eminönü, İstanbul'un bir semtidir. İstanbul'un Tarihî yarımada olarak bilinen kısımda, Haliç'in batısında yer alır. 7 Mart 2008 tarihine kadar ilçe belediyesi olan Eminönü bu tarihte lağvedilerek kanunla Fatih ilçesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Büyükdere, Sarıyer</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

Büyükdere, İstanbul ilinin Sarıyer ilçesine bağlı, Boğaziçi'nde bir semttir. İstanbul’un boğaz kıyısında çay bahçeleri ve sedirlerin bulunduğu, bolca yeşil alana sahip semtlerinden birisidir. Büyükdere'de üç Ermeni kilisesi, bir Rum kilisesi ve okulu, ayrıca bir cami, bir ilköğretim okulu ve bir kız meslek lisesi mevcuttur. Mahallenin ilköğretim okulu merhum eski Milli Eğitim Bakanı Mehmet İpgin'in adını taşımaktadır.Muhtarlık görevini Ali yazıcı devam ettirmektedir Sarıyer Belediye Başkanlığı, vergi dairesi, maliye ve Sarıyer İtfaiyesi, Büyükdere sınırları içerisindedir. Mahallenin futbol takımına bir dönem türkücü Nihat Doğan teknik direktörlük yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ortaköy, Beşiktaş</span> Beşiktaş, İstanbul, Türkiyede mahalle

Ortaköy, Boğaziçi'nin Avrupa yakasında, Beşiktaş ilçesine bağlı mahalle ve semt. Ortaköy ve Mecidiye mahallelerinden oluşan Ortaköy semti, sahile açılan vadi boyunca yamaçlara kurulmuş bir yerleşmedir. Kuruçeşme, Ulus, Levazım, Balmumcu ve Yıldız mahalleriyle çevrili olan semtin kuzey sınırı Defterdarburnu'dur. Ortaköy Camii semtin sembolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy</span> Beyoğlu, İstanbulda bir semt

Karaköy, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesine bağlı semt. Bankaları ve iş hanlarıyla ünlü en eski ticaret merkezlerinden biridir. Eski Galata semtinin modern adıdır. Tarih boyunca bir liman ve ticaret merkezi olma özelliğiyle ön plana çıkmıştır. Boğaziçi'nin Avrupa tarafında Haliç'in ağzında yer alır. Karaköy, şehrin çok tarihsel bölgelerinden ve en eskilerinden biridir. 19. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin finans merkezi haline gelmişti. Bugün ise, önemli bir ticaret ve ulaşım merkezidir.

Feriköy İstanbul ilinin Şişli ilçesine bağlı Okmeydanı ile Osmanbey arasında kalan bölgede yer alan bir semttir.

<span class="mw-page-title-main">Fener, Fatih</span> İstanbul Fatihte bulunan tarihi semt

Fener, İstanbul ilinin Haliç kıyısındaki tarihi semtlerinden biridir. "Fener" adı, Orta Çağ Yunancası'ndaki "fanarion" sözcüğünden türemiştir. Bu ad ise Bizans döneminde burada bulunan bir fenerden gelmektedir.

Karaim ya da Karayit bir Yahudi mezhebidir. Karaim terimi İbranice Ba'alei ha-Mikra eşanlamı ile bilinir. Karaimler, Yahudilerin ana din kitabı olan Tora Yazıtları'ndan başka bir kaynak tanımaz, sözel kuralları kendi inancı için bağlayıcı bulmazlar. Yahudiliğin diğer kutsal kitabı olan, ancak sözel gelenek ve kuralların bir derlemesini oluşturan Talmud, Karaimlerce tanınmamaktadır. Tek kaynakları Tevrat olduğundan bazı dinî bayramları farklı biçimde kutlarlar. Bir takım dinî gelenek ve göreneklere özellikle uymadıklarını belirtmelerinden dolayı diğer Yahudilerce ayrıksı bir mezhep olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Hasköy, Beyoğlu</span>

Hasköy, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesine bağlı, Haliç kıyısında bir semt.

Merkez, İstanbul ilinin Gaziosmanpaşa ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahallenin neredeyse tamamını Rumeli Göçmenleri ve Trakyalılar oluşturmaktadır. Eski adı Taşlıtarla Mahallesi iken ilçenin merkezindeki mahalle olmasından dolayı ismi Merkez Mahallesi olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yedikule</span> Fatih, İstanbul, Türkiyede mahalle

Yedikule, İstanbul ilinin Fatih ilçesine bağlı bir mahalledir. Eski bir Rum semti olan Yedikule, Marmara Denizi kıyısında, Fatih'in Kocamustafapaşa ve Zeytinburnu'nun Kazlıçeşme semtleri arasında yer alır. Adını, tarihî yarımadayı çevreleyen İstanbul surlarının semtte bulunan yedi kulesinden almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayvansaray</span> Fatih, İstanbul, Türkiyede mahalle

Ayvansaray, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda Fatih ilçesinde bir semttir. Tarihî yarımadada, suriçinde kalan mahalle Haliç'in güney kıyılarında kurulmuştur. Doğusunda Balat, batısında, Eyüpsultan'ın Defterdar mahallesi, kuzeyinde Haliç ve güneyinde Edirnekapı yer alır. Ayvansaray, Bizans döneminde Blakernai semtinin kurulu olduğu yerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Sütlüce, Beyoğlu</span> Beyoğlu, İstanbul, Türkiyede mahalle

Sütlüce, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesine bağlı mahallelerden biridir. Güneyinde Halıcıoğlu, kuzeyinde ve batısında Haliç, doğusunda Örnektepe mahalleleri bulunur.

Cibali, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Unkapanı'ndan Eyüpsultan'a doğru Haliç'in batı kıyısındaki mahalle. Bizans surlarının içereside yer alan Cibali semtinin karşı yakasında Kasımpaşa, yan tarafında ise Balat ve Fener semtleri semti yer alır. Haraççı Kara Mehmed ile Küçük Mustafa Paşa mahallelerinin eteklerinde Haliç kıyısında kurulmuş bir semttir. Kuzeyinden Haliç'e paralel Abdülezel Paşa Caddesi geçmektedir.

Derviş Ali Mahallesi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda Fatih ilçesine bağlı bir mahalledir. Kuzeyinde Ayvansaray; doğusunda Balat semtleri; güneyinde Hırka-î Şerif, güneydoğusunda Atikali mahalleleri; kuzeydoğusunda Karagümrük semti, doğusunda ise Eyüpsultan ilçesine bağlı Defterdar ve Topçular mahalleleri bulunmaktadır.

Atikali Mahallesi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda Fatih ilçesine bağlı bir mahalledir. Derviş Ali, Balat, Ali Kuşçu ve Hırkaişerif mahalleleri ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Silahtarağa</span> Eyüpsultan, İstanbul, Türkiyede mahalle

Silahtarağa, İstanbul ilinin Avrupa Yakası'nda bulunan Eyüpsultan ilçesine bağlı bir mahalledir. İdari sınırlarına bakıldığında kuzeyinde Sakarya; güneyinde Eyüp Merkez; batısında Gaziosmanpaşa ilçesine bağlı Pazariçi mahalleleri; doğusunda ise Haliç bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Emniyettepe</span> Eyüpsultan, İstanbul, Türkiyede mahalle

Emniyettepe, İstanbul ilinin Avrupa Yakası'nda bulunan Eyüpsultan ilçesine bağlı bir mahalledir. İdari sınırlarına bakıldığında kuzeyinde Güzeltepe ve Alibeyköy; batısında Sakarya; doğusunda Kâğıthane ilçesine bağlı Nurtepe; güneyinde ise Beyoğlu ilçesine bağlı Örnektepe mahallesi ile Haliç bulunmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk enerji santraline ev sahipliği yapar. Günümüzde İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından kurulan Santralistanbul kampüsü ve müzesi ile anılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.