İçeriğe atla

Balıkesir vaazı

Vaazın Sebilürreşâd'da yayımlanan metni.

Balıkesir vaazı, şair Mehmet Akif'in 23 Ocak 1920'de Balıkesir'deki Zağanos Paşa Camisi'nde verdiği, Millî Mücadeleyi destekleyen hitabe.

Mili Mücadele yıllarının en önemli konuşmalarından biridir. O konuşurken kayda geçirilip daha sonra deşifre edilerek İzmir’e Doğru gazetesinin 1 Şubat 1920 tarihli nüshasında ve Sebilürreşâd mecmuasının 24 Şubat 1920 tarihli nüshasında Balıkesir Mektubu başlığıyla yayınlanmıştır.[1]

Mehmet Akif, bir saate yakın süren vaaza Ahzâb suresinin 56. ayetini okuyarak başlamış ve bu surenin tefsirini yapmıştır. Ardından 3 Ekim 1918 tarihinde yazdığı “Alınlar Terlemeli” adlı manzumesinin bir bölümünü okumuştur. İslam dininin çalışmayı emretmesine rağmen müslüman halkın kaderciliği benimseyip pasif bir yaşam sürmesini eleştiren Akif, vaazda Avrupa toplumlarına ilişkin kendi seyahatlerindeki gözlemlerini aktardı, Batı ve Doğu toplumlarını karşılaştırdı. I. Dünya Savaşı sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun imzaladığı Sevr Antlaşması'nın hükümlerini açıkladı; Müslümanları birlik olup yaşama hakkında sahip çıkmaya çağırdı. Vatan mücadelesinde ümitsizliğe düşülmemesi, azimli olunması yönünde tavsiyelerde bulundu. Vaazını bir dua ile bitirdi.

Mehmet Akif'in vaazı ve aynı camide vaazlar veren Sofuzade Hoca Tevfik Efendi, Hafız Emin Efendi ve Müftü Hafız Osman Efendi gibi kişilerin vaazları milli bilincinin uyandırılmasına hizmet etmiştir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Sağlık, Fahri (20 Mart 2019). "Mehmet Akif'in Balıkesir Vaazı ( 1 )". gazetemerhaba.com. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2023. 
  2. ^ Şahin, Sinan (31 Aralık 2017). "Milli Mücadele Döneminde Mehmet Akif Ersoy'un Kastamonu Vaazı Üzerine Bir İnceleme". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19 (2): 311-338. ISSN 1302-1265. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Refik Şevket İnce</span>

Mehmet Refik İnce, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Hacim Çarıklı</span> Türk siyasetçi

Hüseyin Hacim Çarıklı, Türk idareci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Servet Akdağ</span> TBMM 1. Dönem Bursa Milletvekili

Şeyh Abdullah Servet Efendi TBMM 1. Dönem Bursa milletvekilliği yapmış, Nakşibendi Şeyhi sıfatıyla İrşad Heyetleri ve Yeşil Ordu Cemiyeti konularında faaliyetleri bulunmuş, Cumhuriyet'in ilanından sonra Türkiye adına yurtdışı faaliyetleri de yürütmüş bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Alim Çınar</span>

Mehmet Alim Efendi, TBMM 1. Dönemde Kayseri milletvekilliği yapmış bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saip Ursavaş</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Saip Ursavaş, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

Türk Kurtuluş Savaşı boyunca Anadolu’nun çeşitli yerlerinde birçok ayaklanmalar çıkmıştır. Bu ayaklanmaların bir bölümü, Anadolu topraklarının bir bölümü üzerinde yeni bir devlet kurmayı amaçlayan, diğer bölümü ise, saltanat ve hilâfete geleneksel ve dinsel bakımdan bağlı olanlarca çıkarılmış isyan hareketleridir. Hıyanet, kin ve taassubun yarattığı isyanların amacı; millî hareketi boğmaktır. Atatürk, öncelikle iç isyanların bastırılmasına, ülkede iç güvenliğin sağlanmasına son derece önem vermiştir. Bir yandan vatana ihanet yasası çıkarılırken, öbür yandan da iç isyanları bastırmada kullanılmak üzere Seyyar Jandarma Müfrezeleri kurulmuştur. Ayaklanmalar Millî Mücadele’nin neticelenmesini geciktirmiştir.

Balıkesir Kongresi, 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi'nden TBMM'nin kurulduğu 23 Nisan 1920 tarihine kadar geçen süreye "Kongreler Dönemi" denilir. Bu süre içindeki 30 dolayında kongrenin "beşi", 1919 ve 1920 yıllarında toplanan Balıkesir kongreleridir. Bunlardan 1, 4 ve 5. kongreye Karesi (Balıkesir) Mebusu (Milletvekili) Mehmet Vehbi Bolak, 2 ve 3. kongreye, harekete sonradan katılan Balıkesir eski Mutasarrıfı Hacim Muhittin Çarıklı başkanlık etmiştir. Bu kongreler, 15 Mayıs 1919'daki İzmir işgalinin hemen ertesi günlerinde Balıkesirliler'in Mehmet Vehbi Bolak önderliğinde kurdukları direniş teşkilatıyla başlattıkları hareketlerin birer parçasıdır. İçlerinde, sadece üç asker vardır: Miralay (Albay) Kazım Özalp, Askeri Kaymakam (Yarbay) Ali Çetinkaya ve Yüzbaşı Kemal Balıkesir. Balıkesir hareketi Millî Mücadele'nin başarıya ulaşmasında önemli rol oynamış; İzmir'den Anadolu içlerine yürümek isteyen Yunan kuvvetlerini engelleyerek, Millî Ordu'nun hazırlanması için Mustafa Kemal Paşa'ya, her saniyesi altın değerinde on üç ay kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Akif Ersoy Müze Evi</span> Mehmet Âkif Ersoyun Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankarada oturduğu, günümüzde müzeleştirilmiş ev

Mehmet Âkif Ersoy Müze Evi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunmaktadır. Mehmet Âkif Ersoy'un Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'da ikamet ettiği ve İstiklâl Marşı başta olmak üzere çok sayıda şiirini yazdığı müzeye dönüştürülmüş Ankara evidir. Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüsü'nün sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Zağnos Paşa Camii</span> Balıkesirde bir cami

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

Baltaköy, Aydın ilinin Efeler ilçesine bağlı bir mahalledir.

Dürrizade Abdullah Beyefendi, 1920 yılında İstanbul İngilizlerin işgali altındayken Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı.

<i>Hâkimiyet-i Milliye</i> 1920-1934 yılları arasında yayımlanan gazete

Hâkimiyet-i Milliye, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi’nin yayın organı olarak 10 Ocak 1920’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Türkçe gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Açıksöz</span>

Açıksöz, 15 Haziran 1919 – 14 Aralık 1931 tarihleri arasında Kastamonu'da yayımlanmış, başından sonuna kadar Millî Mücadele'ye destek vermiş yerel gazete.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Basri Çantay</span>

Hasan Basri Çantay, TBMM 1. Dönem Balıkesir Milletvekili, öğretmen, gazeteci, politikacı, fikir ve din adamı, Kur'an müfessiri.

Eşref Edip Fergan, Türk gazeteci, hukuk doktoru.

Muhittin Baha Pars, Türk gazeteci, avukat, siyasetçi.

Refet Topçuoğlu, Türk siyasetçi. Babası, Hasan Efendi'dir. Annesi, Raşide Hanım'dır.

Balıkesir'in Kurtuluşu, Türk ordusunun Balıkesir'e girmesi ile 6 Eylül 1922 tarihinde, Balıkesir'in Yunan işgalinden kurtulması olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">2022-23 Efeler Ligi</span>

AXA Sigorta Efeler Ligi 2022-2023 Metin Görgün Sezonu, Türkiye Erkekler Voleybol Ligi'nin 53. sezonudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.