İçeriğe atla

Bakır oksiklorür

Bakır oksiklorür
Alfa kristal form
Adlandırmalar
IUPAC adı
Dibakır klorür trihidroksit
Diğer adlar
Tribazik bakır klorür (TBCC)

Mikro besin TBCC

Bakır hidroksiklorür

Bakır trihidroksil klorür
Tanımlayıcılar
CAS numarası
ECHA InfoCard100.014.158 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
Özellikler
Molekül formülüCu2(OH)3Cl
Molekül kütlesi213.56 gr/mol
Görünüm Yeşil kristal katı
Yoğunluk3.5 gr/cm3
Erime noktası250 °C
Çözünürlük (su içinde) pH 6.9 ve EPA metot SW846-9045’e göre suda çözünmez
ÇözünürlükOrganik çözücülerde çözünmez
Yapı
Atakamit: ortorombik, Paratakamit: rombohedral, Klinoatakamit: monoklinik, Botallakit: monoklinik
Biçimsiz oktahedral
Tehlikeler
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
0
0
Parlama noktasıTutuşmaz
Güvenlik bilgi formu (SDS) http://www.micro.net/pdf/TBCC%20MSDS.pdf
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Bakır oksiklorür formülü Cu2(OH)3Cl olan bir kimyasal bileşiktir . Tribazik bakır klorür (TBCC), bakır trihidroksil klorür ya da dibakırklorür trihidroksit olarak da adlandırılır. Maden yataklarında, metal korozyon ürünlerinde, sanayi ürünlerinde, sanat ve arkeolojik eserlerde ve de bazı canlı sistemlerde rastlanılan yeşilimsi bir kristal katıdır. Endüstriyel ölçekte ilk başlarda ya kimyasal ara ürün ya da bir fungusit olarak kullanılmak üzere imal edilmiştir. 1994 yılından bu yana ise, yılda binlerce ton üretilen saflaştırılmış, kristalize ürün hayvanlar için besin takviyesi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

Doğada bulunuşu

Cu2(OH)3Cl doğal mineral olarak dört polimorfik kristal formda ortaya çıkar: atakamit, paratakamit, klinoatakamit ve botallakit. Atakamit ortorombik, paratakamit rombohedral ve diğer iki polimorf monokliniktir. Atakamit ve paratakamit ikincil mineral olarak bakır mineralleştirme alanlarında yaygın bir şekilde ve çoğunlukla bakır içeren metallerin korozyon ürünlerinde bulunur.[1][2][3][4][5][6][7]

Özellikleri

Bakır oksiklorür Cu2(OH)3Cl yeşil kristal katıdır. 220 °C’nin üstünde hidroklorik asit ayrılması ile bakır oksitlere bozunur. Genellikle, nötr ortamda kararlı olup alkali ortamda ısıtıldığında ise oksitler vererek bozunur. Su ve organik çözücülerde neredeyse hiç çözünmez, mineral asitlerde ilgili bakır tuzlarını (denk. 1) vererek ve aynı zamanda amonyak, amin ve EDTA çözeltilerinde kompleks oluşturmak suretiyle çözünür. Sodyum hidroksit ile reaksiyona girerek kolaylıkla bakır hidroksit e dönüşebilir (denk. 2). EPA metot SW846-9045’e göre sudaki ölçülen pH derecesi 6.9 ‘dur.[8]

Cu2(OH)3Cl + 3 HCl → 2 CuCl2 + 3 H2O (denk.1)
Cu2(OH)3Cl + 3 NaOH → 2Cu(OH)2 + NaCl (denk.2)

Bileşiğin özellikleri üzerine yayınlanmış bilimsel yayınların çoğu doğal mineraller ya da bakır alaşımları üzerindeki korozyon ürünleri ya da laboratuvar koşullarında hazırlanan numuneler üzerinde odaklanmıştır.

Genel Hazırlama Yolları

CuCl2 Hidrolizi

Cu2(OH)3Cl pH 4 ~7’deki CuCl2 çözeltisinin hidrolizi ile hazırlanabilir. Sodyum karbonat, amonyum, kalsiyum ya da sodyum hidroksit gibi çeşitli bazlar kullanılabilir (denk. 3).[1]

2CuCl2 + 3 NaOH → Cu2(OH)3Cl + 3 NaCl (denk.3)

Cu2(OH)3Cl ayrıca, sıcak CuCl2 çözeltisi ile yeni çöktürülmüş CuO arasında gerçekleşen reaksiyonla hazırlanabilir (denk. 4).

CuCl2 + 3 CuO + 3 H2O → 2 Cu2(OH)3Cl (denk.4)

Yeterli miktarda klorür iyonları çözeltide bulunduğunda, alkali yardımıyla CuSO4 hidrolizide Cu2(OH)3Cl oluşturur(denk. 5).

2 CuSO4 + 3 NaOH + NaCl → 2 Cu2(OH)3Cl + 2 Na2SO4 (denk.5)

Endüstriyel Üretimi

Tuz çözeltisi içindeki Cu(I)Cl’ün hava oksidasyonu

1994 yılından önce, bakır oksiklorürün büyük ölçekli endüstriyel üretimi ya bitki korumaya yönelik bir fungusit ya da diğer bakır bileşiklerinin üretiminde bir ara ürün yapımına yönelikti.[1] Bu uygulamaların hiçbirinde ne bileşiğin polimorfik yapısı ve ne de parçacıkların özel bir önemi olmadığından dolayı imalat işlemleri basit çökeltme işlemlerinden ibarettir.

Cu2(OH)3Cl tuz çözeltisi içindeki Cu(I)Cl in hava oksidasyonu yoluyla hazırlanabilir. Cu(I)Cl çözeltisi genellikle CuCl2 çözeltisinin çok fazla bakır metali yardımıyla indirgenmesi sonucunda elde edilir. Cu(II) tamamen indirgeninceye kadar, derişik tuzlu su çözeltisi içindeki CuCl2 çözeltisi bakır metali ile temasta olur. Elde edilen Cu(I)Cl daha sonra 60 ~ 90 °C’ye ısıtılır, oksidasyon uygulaması için hava verilerek hidroliz edilir. Oksidasyon reaksiyonu bakır metali ya da bakır metali olmaksızın gerçekleştirilebilir. Çökelen ürün ayrıldıktan sonra CuCl2 ve NaCl içeren ana çözelti işlemin başına geri döndürülür(denk. 6 ~ 7).

CuCl2 + Cu + 2 NaCl → 2 NaCuCl2 (denk.6)
6 NaCuCl2 + 3/2 O2 + H2O → 2 Cu2(OH)3Cl + 2 CuCl2 + 6 NaCl (denk.7)

Bu işlemle elde edilen ürünün parçacık boyutu 1 ~ 5 µm olup tarımsal fungusit olarak kullanılabilir.[1]

Mikro besin yöntemi

1994 yılında, bakır oksiklorürün saflandırılmış ve kristalize edilmiş ticari bir ürün şekli için çok daha verimli, ekonomik, güvenilir ve çevreci bir işlem geliştirildi.[9][10] Bu işlemle, 30 ~ 100 mikron tipik partikül büyüklüğünde kararlı, serbest halde akabilen, tozsuz yeşil bir toz imal edildi. Yoğunluk ve parçacık boyut dağılımının birlikteliği, hayvan yemi karışımlarının homojen olarak hazırlanmasında faydalı olan karıştırma ve işleme özelliklerinde kolaylık sağladı.

Kullanma alanları

Tarımsal fungisit olarak kullanımı

Cu2(OH)3Cl çözeltisi sprey halde domates, patates, turunçgiller, bağ, zeytin, elma, kayısı ve şeftali vb. bitkilerin yaprakları üzerindeki çeşitli fungal bitki hastalıklarına karşı koruyucu bir fungusit olarak kullanılmaktadır.[1][11]

Pigment olarak kullanımı

Bazik bakır klorür cam ve seramiklerde renklendirici bir pigment olarak kullanılmaktadır. Eski insanlar tarafından duvar resmi, tezhip ve diğer resimlerde boyar madde olarak yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Ayrıca eski Mısırlılar tarafından kozmetiklerde de kullanılmıştır.[12][13]

Piroteknik alanında kullanımı

Cu2(OH)3Cl piroteknik alanında mavi/yeşil renk verici madde olarak kullanılmaktadır.[1]

Katalizör olarak kullanımı

Cu2(OH)3Cl organik sentezde klorlama ve/veya yükseltgenmelerde kullanılan katalizörlerin hazırlanmasında kullanılmaktadır.

Cu2(OH)3Cl etilenin klorlanmasında bir katalizör olduğu görülmüştür.[14] Metanolün oksidatif karbonilasyon yöntemiyle dimetil karbonata dönüştürme sentezinde kullanılan CuCl2 destekli katalizör sistemlerinde Cu2(OH)3Cl’in atakamit ve paratakamit kristal formlarının etkin türler olduğu bulunmuştur. Cu2(OH)3Cl destekli katalizörlerin birkaçı bu gibi dönüştürmede hazırlanmış ve incelenmiştir. Çok yönlü kimyasal bir reaktifliğe sahip olan dimetil karbonat çevreye zararsız kimyasal bir ürün ve ara maddedir.[15][16]

Cu2(OH)3Cl n-bütanın kısmi oksidasyon yöntemiyle maleik anhidrite dönüştürülmesinde yeni bir katalitik aktif madde olarak tespit edilmiştir.[17]

Çok ince toz CuO/Cu2(OH)3Cl karışımının amido black ve indigo karmin gibi boyaların fotokatalitik renksizleşmesinde iyi olduğu görülmüştür.[18]

Yem katkı maddesi olarak kullanımı

İz minerallerin en önemlilerinden biri olan bakır, metabolik fonksiyonları destekleyen birçok enzimde en önemli bir unsurdur. 1900’lerin başından bu yana, bakır sağlık ve normal gelişimi desteklemek amacıyla hayvan yemlerine düzenli olarak katılmıştır. 1950’li yılların başında, katkı maddesi iz minerallerin biyoyararlanım konusuna ağırlık verilince bu konuda bakır sülfat pentahidrat en çok kullanılan bir kaynak olarak ortaya çıktı. Sudaki çözünürlüğünün yüksek olması ve bu yüzden sahip olduğu higroskopisite nedeniyle, CuSO4 yem karışımlarında zararlı reaksiyonlara neden olmaktadır. Bu durum bilindiği üzere, sıcak ve nemli iklimlerde yemleri bozmaktadır. Bazik bakır klorürün yem dayanıklılık problemlerini azaltacağının farkına varılmış olması, bir besin kaynağı olarak bileşiğin kullanımına ilişkin patentlerin çıkarılmasına yol açtı.[9]

Daha sonraki, hayvan besleme çalışmaları kimyasal bir reaktiflik oranına sahip bazik bakır klorür alfa kristal formunun biyolojik süreçlere uyumlu olduğunu ortaya çıkardı.

Bazik bakır klorür tavuk dahil, hindi, domuz, et ve süt sığırı, at, evcil hayvan, su ürünleri ve egzotik hayvanat bahçesi hayvanları gibi birçok hayvan türünün beslenmesinde kullanılan yem formülasyonlarında çoğunlukla kullanılmaktadır.[19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30]

Yararlanılan kaynaklar

  1. ^ a b c d e f Richardson, H. W. Ed., Handbook of Copper Compounds and Applications. Marcel Dekker, Inc., New York, NY, U.S.A., 1997, 71.
  2. ^ (a) http://www.handbookofmineralogy.org/pdfs/atacamite.pdf 9 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (b) http://www.handbookofmineralogy.org/pdfs/botallackite.pdf 9 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (c) http://www.handbookofmineralogy.org/pdfs/paratacamite.pdf 1 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (d) http://www.handbookofmineralogy.org/pdfs/clinoatacamite.pdf 11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ (a) http://webmineral.com/data/Atacamite.shtml 17 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (b) http://webmineral.com/data/Botallackite.shtml 17 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (c) http://webmineral.com/data/Paratacamite.shtml 17 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (d) http://webmineral.com/data/clinoatacamite.shtml 17 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  4. ^ (a) Wells, A. F. The crystal structure of atacamite and the crystal chemistry of cupric compounds. Acta Crystallogr. 1949, 2, 175-80. (b) Paris, J. B; Hyde, B. G. The structure of atacamite and its relationship to spinel. Crystal. Struc. Comm. 1986, C42(10), 1277-80.
  5. ^ Hawthorne, F. C. Refinement of the crystal structure of botallackite. Mineral Mag. 1985, 49, 87- 89.
  6. ^ FLeet, M.E. The crystal structure of paratacamite, Cu2(OH)3Cl. Acta Crystallorg. 1975, 831, 183-187.
  7. ^ (a) Jambor, J. L.; Dutrizac, J. E.; Roberts, A. C.; Grice, J. D.; Szyma´nski, J. T. Clinoatacamite, a new polymorph of Cu2(OH)3Cl, and its relationship to paratacamite and “anarakite”. Can. Mineral. 1996, 34, 61–72; (b) Grice, J.D.; Szyma´nski, J. T.; Jambor, J. L. The crystal structure of clinoatacamite, a new polymorph of Cu2(OH)3Cl. Can. Mineral. 1996, 34, 73–78.
  8. ^ [http: //micronutrients.net/products/by-brand/intellibond-c/data-sheets-and-tech-specs/ ]
  9. ^ a b (a) Steward, F. A. Micronutrients, Heritage Environmental Service, US. Micronutrient supplement. WO95024834, US5451414, US5534043, CN1147755A, CN1069181C (ZL 95192983.6) (b) Steward, F. A. Micronutrients, Heritage Environmental Service, US. Vitamin compatible micronutrient supplement. WO00032206.
  10. ^ Steward, F. A. Development and manufacture of an innovative mineral feed ingredient produced from recycled copper. Proceeding of The 4th Int. Symposium on Recycling of Metals and Engineered Materials, Oct. 22-25, 2000, Pittsburgh, PA.
  11. ^ Lubej, A.; Koloini, T.; Pohar, C. INDUSTRIAL PRECIPITATION OF CUPRIC HYDROXY-SALTS. Acta Chim. Slov. 2004, 51, 751-768.
  12. ^ Eastaugh, N.; Walsh, V.; Chaplin, T.; Siddall, R. The Pigment Compendium. A Dictionary of Historical Pigments. Elsevier Butterworth-Heinemann Linacre House, Oxford, UK. 2004.
  13. ^ Scott, D. A. A Review of Copper Chlorides and Related Salts in Bronze Corrosion and as Painting Pigments. Studies in Conservation 2000, 45(1), 39-53.
  14. ^ Lamberti, C. et al. Angew. Chem. Int. Ed. 2002, 41, 2341.
  15. ^ Ren, J.; Li, Z.; Liu,S.; Lu, X.; Xie, K. Study on the formation and role of copper chloride hydroxide in the oxidative carbonylation of methanol to dimethyl carbonate. Kinetics and Catalysis 2010, 51(2), 250-254
  16. ^ Zhang, Z.; Ma, X.; Zhang, P.; Li, Y.; Wang, S. Effect of treatment temperature on the crystal structure of activated carbon supported CuCl2–PdCl2 catalysts in the oxidative carbonylation of ethanol to diethyl carbonate. J. Mol. Cat. A: Chem. 2007, 266 (1-2), 202.
  17. ^ Davies, M. J.; D. Chadwick, D.; Cairns, J. A. Identification of a Catalytically Active Copper Oxychloride Phase for the Synthesis of Maleic Anhydride. Studies in Surface Sci. and Cat. 1990, 55, 595.
  18. ^ Deng, F. Z.; Zhu, A. X.; Yang, R. Study on preparation of CuO/Cu2(OH)3Cl powder and its spectrum behavior for fotodegradation decoloration of dyes. Guang Pu Xue Yu Guang Pu Fen Xi. 2006, 26(2), 299-301.
  19. ^ Ammerman, C. B.; Henry, P. R.; Luo, X. G.; Miles, R. D. "Bioavailability of Copper from Tribasic Cupric Chloride for Nonruminants", Paper presented at the American Society for Animal Science, Southern Section Meeting, New Orleans, LA, U.S.A., January 28 – February 1, 1995.
  20. ^ Miles, R. D.; O’Keefe, S. F.; Henry, P. R.; Ammerman, C. B.; Luo, X. G. "The Effect of Dietary supplementatio with Copper Sulfate or Tribasic Copper Chloride on Broiler Performance, Relative Bioavailability, and Dietary Prooxidant Activity". Poultry Sci. 1998, 77, 416-425
  21. ^ Cromwell, G. L.; Lindemann, M. D.; Monegue, H. J.; Hall, D. D.; Orr, D. E. Jr. "Tribasic Copper Chloride and Coper Sulfate as Copper Sources for Weanling Pigs". J. Anim. Sci. 1998, 76, 118-123.
  22. ^ (a) Spears, J. W.; Kegley, E. B.; Mullis, L. A.; Wise, T. A. "Bioavailability of Copper from Tri-basic Copper Chloride in Cattle". J. Anim. Sci. 1997, 75 (Suppl. 1), 265. (b) Spears, J. W.; Kegley, E. B.; Mullis, L. A. "Bioavailability of Copper from Tri-basic Copper Chloride in Cattle". Anim. Feed Sci. & Tech. 2004, 116, 1. (c) Arthington, J. D.; Spears, J. W. "Effects of tribasic copper chloride versus copper sulfate provided in corn- and molasses-based supplements on forage intake and copper status of beef heifers". J. Anim. Sci. 2007, 85, 871.
  23. ^ Engle, T. E.; Spears, J. W.; Armstrong, T. A.; Wright, C. L.; Odle, J. "Effects of Dietary Copper Source and Concentration on Carcass Characteristics and Lipid and Cholesterol Metabolism in Growing and Finishing Steers". J. Anim. Sci. 2000, 78, 1053-1059.
  24. ^ Hooge, D. M.; Steward, F. A.; McNaughton, J. L. "Efficacy of Dietary Tribasic Copper Chloride (TBCC) versus Copper Sulfate Pentahydrate for Improving Productive Performance of Broiler Chickens". Paper presented at the International Poultry Scientific Forum, Atlanta, GA, U.S.A., January 17, 2000.
  25. ^ Hooge, D. M.; Steward, F. A.; McNaughton, J. L. "Bioavailability of Copper from Tribasic Copper Chloride (TBCC) Compared to Copper Sulfate Pentahydrate in Broiler Chicken Diets". Paper presented at the International Poultry Scientific Forum, Atlanta, GA, U.S.A., January 17, 2000.
  26. ^ Hooge, D. M.; Steward, F. A.; McNaughton, J. L. "Improved Stabilities of Vitamins A, D3, E and Riboflavin with Tribasic Copper Chloride (TBCC) Compared to Copper Sulfate Pentahydrate in Crumbled Broiler Starter Feed". Paper presented at the 89th Annual Meeting of the Poultry Science Association, Palais de Congress, Montreal, Quebec, Canada, August 19, 2000.
  27. ^ O’Keefe, S. F.; Steward, F. A. “Food Stability – a Mineral’s Chemical Form Dictates How Actively It Promotes Oxidation”. Petfood Industry, May/June, 1999, 46-50.
  28. ^ Klasing, K. C.; Naziripour, A. Effect of dietary copper source and level on GI copper levels and ileal E. coli survival in broiler chicks. ADSA.PSA.AMPA.CSAS.WSASAS.ASAS Joint Annual Meeting, Jul 11-15, 2010, Denver, CO.
  29. ^ Fry, R. S.; Ashwell, M. S.; Flowers, W. L; Stewart, K. R.; Spears, J. W. Effect of level and source of dietary copper on copper metabolism in the small intestine of weanling pigs. ADSA.PSA.AMPA.CSAS.WSASAS.ASAS Joint Annual Meeting, Jul 11-15, 2010, Denver, CO.
  30. ^ Klasing, K. C.; Naziripour, A. Bioavailability of copper sources to broiler chicks when fed below the copper requirement. ADSA.PSA.AMPA.CSAS.WSASAS.ASAS Joint Annual Meeting, Jul 11-15, 2010, Denver, CO.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rubidyum</span> Atom numarası 37, kısaltması Rb olan element

Rubidyum, Rb sembolü ile gösterilen, 37 atom numarasına sahip alkali metaller grubundan bir kimyasal element. 1861 yılında Gustav Kirchhoff ve Robert Bunsen tarafından Almanya'da keşfedilmiştir. Kimyasal açıdan potasyum ve sezyumun özelliklerine benzer özellikler gösterir ama potasyuma oranla çok ender bulunur. Oda sıcaklığında gümüşi beyaz renkli, yumuşak ve parlak bir katıdır. Kuru havada bile çok çabuk yükseltgenir, bu yüzden açık havada saklanamaz. Suyu şiddetle ayrıştırır ve ortaya çıkan hidrojeni tutuşturur.

<span class="mw-page-title-main">Bakır</span> Atom numarası 29 olan, 1B geçiş grubundaki metalik element

Bakır, Cu sembollü ve 29 atom sayılı bir kimyasal elementtir. Çok yüksek termal ve elektrik iletkenliği olan yumuşak, dövülebilir ve sünek bir metaldir. Yeni açığa çıkmış saf bakır yüzeyi pembemsi-turuncu renklidir. Bakır, ısı ve elektrik iletkeni olarak yapı malzemelerinde, çeşitli metal alaşımların bileşiminde, som gümüş gibi kuyumculukta, kupronikel denizcilik donanımı ve madenî para yapımında ve konstantan yük ölçerlerde ve sıcaklık ölçen termokupllarda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum karbonat</span> inorganik bileşik

Sodyum karbonat, (çamaşır sodası, kristal soda ve soda külü olarak da bilinir) Na2CO3 formülüne sahip değişik hidratları olan bir inorganik bileşiktir. Bütün formları beyaz, suda çözünür tuzlardır. Tüm formları güçlü bir alkali tada sahiptir ve suda orta derecede alkali çözeltiler verir. Tarihsel olarak sodyum bakımından zengin göl sularından veya sodyum bakımından zengin topraklarda yetişen bitkilerin küllerinden çıkarıldı. Bu sodyum açısından zengin bitkilerin külleri, potas üretmek için kullanılan odun küllerinden belirgin şekilde farklı olduğundan, "soda külü" olarak anıldı. Günümüzde ise, Solvay işlemi ile sodyum klorür ve kireç taşından büyük miktarlarda üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sezyum</span>

Sezyum, atom numarası 55 olan, alkali metaller grubuna ait bir kimyasal element. Element oda sıcaklığında katı olsa da 28 °C'de erimektedir. Sezyuma doğada ender rastlanır. Gümüşümsü altın renklidir ve metalik yapıdadır. Element, Robert Wilhelm Bunsen ve Gustav Kirchoff tarafından 1860 yılında mineral suyunda keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum hipoklorit</span>

Sodyum hipoklorit, (NaClO) bir tür tuzdur. Günlük hayatta beyazlatıcı çamaşır sularında kullanılmaktadır. Oda koşullarındaki klor ile sabunlardaki sodyum hidroksit tepkimeye sokularak üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) sülfat</span>

Küprik sülfat ya da sadece bakır sülfat olarak da bilinen Bakır (II) sülfat, kimyasal formülü CuSO4 olan bir kimyasal bileşiktir. Bu tuzun hidrasyon derecelerine bağlı olarak bir dizi farklı bileşikleri mevcuttur. Susuz formu soluk yeşil ya da grimsi beyaz bir toz olmasına karşın en çok bilinen pentahidrat (CuSO4•5H2O) formu, parlak mavi renktedir. Çok az miktardaki CuSO4•5H2O çevreye çok zehirlidir, gözleri ve cildi tahriş eder ve yutulduğunda zararlı da olabilir. Oktahedral moleküler geometriye ve paramanyetik özelliğe sahip olan bakır (II) sülfat ekzotermik olarak suda çözünürek [Cu(H2O)6]2+ kompleksini oluşturur. Bakır (II) sülfat "mavi vitriyol", "göztaşı" ve "göktaşı" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) oksit</span>

Bakır (II) oksit ya da küprik oksit (CuO) bakırın daha yüksek oksit formunda olanıdır. Doğada tenorit minerali halinde bulunur.

Bilinen inorganik ve organometalik bileşiklerin elementlere göre sıralanmış listesidir. Sıralama elementlerin kısaltmalarının alfabetik sırasına göredir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(I) oksit</span>

Bakır(I) oksit ya da küproz oksit formülü Cu2O olan inorganik bileşiktir. Bakırın oksitlerinden biridir. Bu kırmızı renkli katı bazı yosun önleyici boyaların bileşimine girmektedir. Bu bileşik, tanecik büyüklüğüne bağlı olarak sarı ya da kırmızı renkli olabilir. Bakır(I) oksit kırmızımsı renkteki kuprit minerali halinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amonyum klorür</span>

Amonyum klorür ya da daha çok bilinen adıyla Nişadır, formülü NH4Cl olan bir kimyasal bileşiktir. Suda yüksek oranda çözünen, beyaz kristallere sahip bir tuzdur. Amonyum klorür çözeltileri hafif asidiktir. Doğada mineral halde bazı volkan bacalarının etrafında bulunan haline sal amonyak denir. Bazı tür meyan ballarında bir aroma maddesi olarak kullanılır. Nişadır, hidroklorik asit ve amonyak arasında gerçekleşen reaksiyonla sonucu oluşur.

Halojenür, bir kısmı halojen atom diğer kısmı ise halojenden daha az elektronegatif radikal veya element olan ikili bileşik. Uygun koşullar altında alkali metalleri halojenler ile direkt birleşerek genel formülü MX(X = F, Cl, Br veya I) olan halojenürleri oluştururlar. Çoğu tuz halojenürdür. Oda sıcaklığında bütün alkali metalleri beyaz katı halinde halojenürler oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Kalay(II) klorür</span> kimyasal bileşik

Kalay(II) klorür ya da stanit klorür, SnCl2 formülüne sahip, beyaz kristal halinde bir katıdır. Kararlı bir dihidrat oluşturur, ancak sulu çözeltileri, özellikle sıcaksa, hidrolize uğrama eğilimindedir. SnCl2 yaygın bir şekilde indirgeyici madde (bir asit çözeltisi içinde) olarak ve kalay kaplamada elektrolitik banyolarda kullanılır. Kalay (II) klorür, diğer kalay klorür (kalay(IV) klorür (SnCl4) ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) nitrat</span>

Bakır (II) nitrat Cu(NO3)2(H2O)x formülüne sahip inorganik bileşikler ailesinin herhangi bir üyesini tanımlar. Hidratlar mavi katılardır. Susuz bakır nitrat mavi-yeşil kristaller oluşturur ve 150-200 °C'de vakumda süblimleşir. Yaygın hidratlar hemipentahidrat ve trihidrattır.

<span class="mw-page-title-main">Pikril klorür</span>

Pikril klorür ClC6H2(NO2)3 formülüne sahip bir organik bileşiktir. Pikrik asit gibi polinitro aromatikler için tipik bir özellik olduğu gibi oldukça patlayıcı olan parlak sarı bir katıdır. Patlama hızı 7.200 m/s‘dir.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum klorür</span> NaCl formülüne sahip kimyasal bileşik

Sodyum klorür, yaygın olarak 'tuz' ismiyle bilinen kimyasal formülü NaCl; 1/1 oranında sodyum ve klorür iyonları olan iyonik bileşik. Molar kütleleri sırasıyla 22.99 ve 35.45 g/moldur. 100 g NaCl, 39.34 g Na ve 60.66 g Cl içerir. Sodyum klorür, deniz suyunun tuzluluğundan ve birçok çok hücreli organizmanın hücre dışı sıvısından en çok sorumlu olan tuzdur. Yenilebilir sofra tuzu biçiminde yaygın olarak bir çeşni ve gıda koruyucusu olarak kullanılır. Birçok endüstriyel proseste büyük miktarlarda sodyum klorür kullanılır ve daha ileri kimyasal sentezler için hammadde olarak kullanılan sodyum ve klor bileşiklerinin ana kaynağıdır. Sodyum klorürün ikinci bir ana uygulaması donma sıcaklığı altındaki havalarda yolların buzunun çözülmesidir.

Demir (III) klorür FeCl
3 formüllü inorganik bir bileşiktir. Kristal bir katı olmasının yanı sıra görüş açısına bağlı olarak farklı renklerle gözlemlenebilir; koyu yeşil, mor-kırmızı. Sulu formu da katı formu da fiziksel görünüm olarak koyu kahverengi rengindedir.

<span class="mw-page-title-main">Baryum klorür</span>

Baryum klorür, BaCl2 formüllü inorganik bir bileşik'tir. Bu bileşik baryum'un suda-çözünen en yaygın tuzlarından biridir. Diğer baryum tuzlarının çoğu gibi, baryum klorür beyaz toz halinde ve zehirlidir. Alevde sarı-yeşil renk verir. Ayrıca higroskopiktir, ilk önce dihidrat BaCl2(H2O)2' ye dönüşür.

<span class="mw-page-title-main">Magnezyum klorür</span> İnorganik tuz: MgCl2 ve hidratları

Magnezyum klorür, MgCl
2 formülüne sahip kimyasal bileşiğin adıdır. Susuz şekline ek olarak, MgCl
2 çeşitli hidratlar MgCl
2·nH
2O şeklinde olur. Bu tuzlar, suda oldukça çözünür olan tipik iyonik halojenürlerdir. Magnezyum klorür tuzlu su veya deniz suyundan ekstrakte edilebilir. Kuzey Amerikada, magnezyum klorür esas olarak Büyük Tuz Gölü tuzlu suyundan üretilir. Ürdün Vadisi'ndeki Lut Gölü'nden benzer bir işlemle çıkarılır. Mineral bişofit olarak magnezyum klorür de eski deniz yataklarından, örneğin kuzeybatı Avrupa'daki Zechstein deniz yatağından çıkarılır. Bu, ilk okyanustaki yüksek magnezyum klorür içeriği ile açıklanabilir. Bazı magnezyum klorür deniz suyunun buharlaşmasından yapılır. Susuz magnezyum klorür, büyük ölçekte üretilen magnezyum metalinin başlıca öncüsüdür. Hidratlı magnezyum klorür en kolay bulunabilen formdur.

Çinko klorür, ZnCl2·nH2O formülüne sahip, n değeri 0 ila 4,5 arasında değişen hidratlar oluşturan inorganik bir kimyasal bileşiktir. Susuz çinko klorür ve hidratları renksiz veya beyaz kristal katılardır ve suda oldukça çözünür. Beş çinko klorür hidratının yanı sıra dört susuz çinko klorür formu bilinmektedir. Çinko klorürün tüm formları nem çeker. Çinko klorür tekstil işlemede, metalurjik akılarda ve kimyasal sentezde geniş uygulama alanı bulur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.