İçeriğe atla

Baksan

Baksan
Баксан (Kabardeyce)
Баксан (Rusça)
Baksan arması
Arma
Rusya üzerinde Baksan
Baksan
Baksan
Yüzölçümü
 • Toplam205 km²
Nüfus
 • Toplam36.860

Baksan (Kabardeyce ve Rusça:Баксан, Karaçay-BalkarcaBasxan[1]), Kabardey-Balkaryanın 8 büyük şehrinden biridir. Baksan Rayonu içinde kurulmuş olan şehir Kabardeylerin en önemli şehridir.

Tarih

1860 yılında, Kuchmazukino en büyük Kabardey yerleşimi olan Baksan doğusunda kurulmuş bir Rus askeri üssüydü. 1920 yılında batıda Staraya Krepost kuruldu.Baksan ve Staraya Krepost 1960 yılında birleştirilmiştir. Şehir statüsü 1967 yılında verildi.

Etnografya

2002 Etnik Nüfus Sayımına göre:[2]

Kaynakça

  1. ^ http://www.elbrusoid.org/m/forum/messages/forum5/topic15190/message2159970/ 12 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Чылмас бла Огъары Басхан эл советлени джерлериндеги мюлк мекямланы, адам джашагъан юйлени республиканы предприятиелери бла колхозларына, чачыб, къурулуш материалларын алыргъа деб, берилгендиле. 1944-чю джыл Басхан ёзенде ол эки эл советге 20 чакълы эл къарагъанды. Аланы атлары тас болгъанлары бла бюгюн да сагъынылмайдыла. Холам-Бызынгы районда Герпегеж элге Урван райондан Эски Черек элден 50 колхоз юйдеги кёчюрюлгенди...
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2013. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mari El</span> Rusyaya bağlı özerk cumhuriyet

Mari El Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı özerk bir cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Kabardeyce</span> Türkiye, Ürdün, İsrail ve Rusyada konuşulan bir Kuzeybatı Kafkas dili

Kabardeyce, Kabardey Çerkesçesi veya Doğu Çerkesçesi, çoğunluğu Kabartay-Balkarya'da yaşayan Kabardeylerin ve Besleneylerin konuştuğu Çerkes dilleri grubundan bir dildir. Adigece ile karşılıklı anlaşılabilirlik düzeyi yüksektir. Kabardeyce, Rusya'ya bağlı Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes cumhuriyetlerinde kullanılan resmî diller arasındadır. Bunun dışında Suriye, Ürdün, Türkiye ve Rusya'daki Krasnodar ve Stavropol Kraylarında konuşulmaktadır. Kabardeyceyi 1 milyon civarında insanın konuştuğu tahmin edilmektedir. Kabardeyce 1924 öncesinde Arap alfabesini, 1924-1936 arası Latin alfabesini kullanmıştır. 1936'dan beri Kiril alfabesini kullanmaktadır. Kaberdeyce, diğer tüm Kuzeybatı Kafkas dilleri gibi karışık bir dilbilgisi sistemine sahiptir. Kabardeycenin dört ana lehçesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ruslar</span> Doğu Slav halkı

Ruslar, genellikle Rusya'da yaşayan Doğu Slav halkı veya bu halkın soyundan olan kimselere denir. Dünya çapında yaklaşık 132 milyon kişi civarında bir nüfusa sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Kabardino-Balkarya</span> Rusya Federasyonundaki özerk cumhuriyet

Kabardino-Balkarya Cumhuriyeti ya da Kabardino-Balkarya, Rusya'nın 8 bölgesinden (okrug), 7 bölgeyi (region) içeren Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi'nde (okrug), "etnik adlar taşıyan" çokuluslu cumhuriyetlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeybatı Kafkas dilleri</span>

Kuzeybatı Kafkas dilleri ya da Abhaz-Adige dilleri, Kafkasya'ya özgü bir dil ailesidir ve asıl olarak Kafkasya'nın kuzeybatı bölümünde ve dünyanın birçok ülkesine dağılmış diaspora ülkelerinde konuşulur. Kuzey Kafkas dillerini oluşturan iki gruptan biridir. Kafkasya'ya özgü iki dil ailesi daha bulunmaktadır ve bunlar Kuzeydoğu Kafkas dilleri ve Güney Kafkas dilleridir. Bu üç dil ailesi arasında kanıtlanmış bir köken bağı bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çerkesya</span> Kuzeybatı Kafkasyada Adige kabilelerinin birleşmesi ile kurulmuş eski bir devlet

Çerkesya, günümüzde Rusya sınırlarında kalan Kuzeybatı Kafkasya'da var olmuş tarihî ülke ve bölge. Rus-Çerkes Savaşı sonucunda Çerkesya yıkılmış ve Çerkes nüfusunun %75-90'ı topluca katledilmiş, kalan Çerkeslerin büyük kısmı da Osmanlı topraklarına sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Balkarlar</span> Rusyanın Kuzey Kafkasya bölgesinde yaşayan türk budunu

Balkarlar, Kuzey Kafkasya'da yaşayan Türk halklarından biridir. Çoğunluğu, Rusya içindeki Kabardey-Balkarya cumhuriyetinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Nalçik</span> Rusyada şehir

Nalçik, Rusya’nın güneyindeki Kuzey Kafkasya'da yer alan Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'nin başkentidir. Kafkas Dağları eteklerinde, 550 metre yükseklikte kurulmuştur. Kent, 150 km²’lik bir alana yayılır. Kentin 991 hektarlık bir yeşil alanı vardır. Nüfusu: 240.203 (2010).

<span class="mw-page-title-main">Kabardeyler</span> Çerkes boyu

Kabardeyler veya Kabartaylar, Kuzey Kafkasya'nın yerlisi olan Çerkesleri oluşturan 12 boydan biridir. Rusya içindeki özerk Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'ne adını veren halklardan biridir. Nüfuslarının bir kısmı başta Kabartay-Balkar Cumhuriyeti olmak üzere Kuzey Kafkasya ve Rusya Federasyonu içinde olmakla birlikte, büyük bir kısmı 19. yüzyıl sonunda yaşanan soykırım ve sonrasındaki Büyük Çerkes Sürgünü ile birlikte diyasporada yaşamaktadır. Türkiye, Mısır, Suriye ve Ürdün gibi Orta Doğu ülkeleri diyaspora Kabardeylerinin yoğunluk kazandığı yerler olmakla birlikte Avrupa ve Kuzey Amerika'da da önemli sayıda Kabardey nüfusu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çerkessk</span> Karaçay-Çerkezyada bir şehir

Çerkessk, Rusya Federasyonu üyesi Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin başkenti.

Kuban Oblastı, 1856 yılında kurulan Rus İmparatorluğu oblastı.

<span class="mw-page-title-main">Loimaa</span>

Loimaa, Finlandiya'nın Güneybatı Finlandiya bölgesinde bulunan bir şehirdir. Şehir, bölgenin kuzeyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 851.93 km² olan şehrin nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 16,207'dir.

<span class="mw-page-title-main">Abzahlar</span> Çerkes boyu

Abzahlar ya da Abzehler, Çerkeslerin diasporadaki en büyük nüfusa sahip olan boyudur. Türkiye Çerkeslerinin çoğunluğunu oluştururlar ve ayrıca Suriye ile Ürdün'de de yaşarlar. İsrail Çerkesleri içinde Şapsığlardan sonra ikinci ve son sırada olup Rehaniye kasabasında yaşarlar. Kafkasya'da ise Abzah lehçesi konuşan tek köy Adigey Cumhuriyeti'nde bulunan Hakurine Hable/Хьэкурынэхьабл (Şovgenovski)’dir. 1999 yılında Kosova'dan getirilen Abzah boyundan Çerkesler için Adigey Cumhuriyetinde Mefehable adlı köy kurulmuş ve bununla birlikte Adigey'deki Abzah köyü ikiye çıkmıştır. Osmanlı sadrazamı Salih Hulusi Kezrak Abzah kökenlidir. Batı Çerkeslerinin Bjeduğ, Temirgoy gibi boylarında bey (pşı) ve soylu sınıfı varken, Şapsığ, Hakuç ve Abzahlarda bu sınıflar görülmez. Kabardeylerdan sonra en kalabalık Çerkes boyudur. Rus-Kafkas Savaşında Natuhaylar ve Ubıhlarla birlikte en ön saflarda yer almıştır. Diğer Çerkes boylarına göre asillerin nüfuzu daha az ve sınıf farklılıkları daha az belirgindir.

<span class="mw-page-title-main">Terek</span> Kabardino-Balkaria şehri, Rusya

Terek, Terek Şehri Terek Irmağının kıyısında kurulmuş olan şehir Kabardino-Balkarya'nın 8 önemli kentinden biridir. Kabardeylerin tarihsel toprağı olan Terek tarihi bir şehir olmakla beraber çoğu devletinde gözde şehri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mayski Rayonu</span>

Mayski Rayonu Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nde on bir rayonundan birisidir. Kabardey-Balkarya doğusunda yer alır. 1937 yılında kurulan bölge Ruslar tarafından Mayski adı verilmiştir. Eski adı ise Kabardeyce olan Belan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Baksan Rayonu</span>

Baksan Rayonu Baksan rayonu Kabardey-Balkarya'nın 10 ana rayonundan biridir. Ülkenin Kuzeydoğusunda yer almaktadır. Baksan şehri bu rayonun sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elbruz Rayonu</span>

Elbruz Rayonu, Kabardey-Balkarya'nın 10 ana rayonundan birisi olan bu bölge ülkenin güneybatısında kurulmuştur. Eğer Kafkasya Avrupa sınırları içerisinde ise Avrupa'nın en büyük dağı olan Elbruz Dağı bu rayondadır.

<span class="mw-page-title-main">Kabardey-Balkarya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kabardey-Balkarya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Eski Sovyetler Birliği'nde Rus Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyetinin özerk bir cumhuriyeti idi ve başlangıçta Dağ Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası idi. 16 Ocak 1922'de bölge, 1 Eylül 1921'de Dağ ASSR'sinden ve Kabardey Balkar Özerk Bölgesi'nden ayrıldı. 5 Aralık 1936'da özerk bir cumhuriyet haline geldi. Kabardey-Balkar ASSR, 30 Ocak 1991'de devlet egemenliğini ilan etti. Şu anda Kabardey-Balkar Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu'nun federal bir konudur. Kabardey-Balkar ASSR, Sovyetler Birliği'nin varlığı sırasında başka egemen devletlerle sınırlanmamıştır. Çeçen-İnguşya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti gibi Kabardey-Balkar ASSR iki ulus arasında paylaşıldı. Her iki özerk cumhuriyet, Rus Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak ikamet etmiş ve Rusları etnik çoğunluk olarak nitelendirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Novgorod Guberniyası</span>

Novgorod Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Novgorod Oblastı ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Novgorod idi.

<span class="mw-page-title-main">Staraya Russa</span> Rusyada şehir

Staraya Russa, Rusya'nın Novgorod Oblastı'na bağlı Staraya Russa rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Polist Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 18.54 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 31,809'dur.