İçeriğe atla

Bakliyat

Bakliyat baklagiller familyasından bir bitkidir. Hububat ve tahıl'dan sonra popüler gıdadır.[1] Yaygın halde kuru tane olarak kullanılır. Baklagiller tarımsal olarak, öncelikle insan tüketimi için, çiftlik hayvanları için yeşil yem, silaj ve yeşil gübre olarak yetiştirilmektedir.[2] İyi bilinen bakliyatlar arasında bakla, at baklası, soya, fasulye, soya fasulyesi, bezelye, nohut, yer fıstığı, mercimek, tirmis, acı bakla, meskit, keçiboynuzu, demirhindi, yonca ve üçgül bulunur.[3][4]

Kaynakça

  1. ^ "Legumes Types Health Benefits Nutrition Facts Cooking Methods And More". 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Types Of Legumes". 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  3. ^ "Healthiest Beans Legumes". 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  4. ^ "Types Of Beans And Legumes". 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 

Ayrıca bakınız

  • Bakliyat yemekleri listesi
  • Yer fıstığı alerjisi
  • Kuru fasulye

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baklagiller</span> Fabales takımından çoğunu otsu bitkilerin oluşturduğu çalı ve ağaç türlerini de içeren büyük bir familya

Baklagiller (Fabaceae), Fabales takımından çoğunu otsu bitkilerin oluşturduğu çalı ve ağaç türlerini de içeren büyük bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Çikolata</span> Kakao çekirdeklerinin işlenip içine çeşitli malzemeler katılması yoluyla hazırlanan enerji değeri yüksek besin

Çikolata, tropik kakao ağacının çekirdek denen tohumlarından yapılan yiyecektir. Çikolataya istendiğinde fıstık, fındık ve süt de katılır. Çikolata kalori değeri yüksek, enerji veren bir yiyecektir. Çikolatanın eş anlamlısı itimil sözcüğüdür.

<i>Yer fıstığı</i>

Yer fıstığı, baklagiller (Fabaceae) familyasından Arachis cinsinin bir türüdür. Tohumlarında %45-60 oranında yağ, %20-30 oranında protein, %18 oranında karbonhidrat, vitaminler ve madensel maddeler içeren, özellikle yağ sanayi ve çerez yapımı başta olmak üzere, sapı kuru ot ve kabuğu da çeşitli şekillerde değerlendirilen değerli bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Meyve</span> çiğ halde yenilebilir gıda

Botanikte meyve çiçeklenmeden sonra yumurtalıktan oluşan, çiçekli bitkilerde tohum taşıyan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Soya</span> bir baklagil türü

Soya, baklagiller (Fabaceae) familyasından 1 - 1,5 m boyunda, kısmen sarılıcı, dallanmış, tek yıllık Doğu Asya kökenli bir bitkidir. Bitki, yenilebilir fasulyesi için yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Bezelye</span> baklagiller familyasından bir bitki türü

Bezelye, baklagillerden (Fabaceae) taze, yeşil kabuğu ile taneleri ya da yalnız taneleri yenilen bir bitki türü. Ayrı taç yapraklı iki çenekli baklagiller familyasından tırmanıcı bir bitkidir. Bezelye adlı lezzetli ve çok besleyici sebzeyi ilkbaharda ve yazın verir. Gövdesi çok uzundur, bitkinin ağırlığını çekemeyecek inceliktedir. Beyaz çiçek açar. Yuvarlak tanelidir. Meyvesi bakla veya fasulyeye benzer, tohumları bir kılıf içerisinde dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Metiyonin</span>

Metiyonin apolar bir aminoasit ve vücuttaki yağların metabolik olarak yakılmasını hızlandıran lipotropik bir moleküldür. İnsan vücudu tarafından sentezlenemediği için beslenme yoluyla dışarıdan temin edilmesi şart olan temel aminoasitlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hububat</span>

Hububat küçük, sert, kuru bir tohumdur. Tahıl, tahıl benzeri ve bakliyat ürünlerini belirtir. Bağlı bir gövde veya meyve tabakası ile kaplanır. İki ana ticari hububat ürünü türü, tahıllar ve bakliyat'dır. Tahıllar ve hububatlar, buğdaygiller ailesinin meyveleri olan buğdaysı meyve'lerle eş anlamlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de tarım</span>

Türkiye'de tarım, istihdam, ihracat ve ulusal gelire yaptığı katkı ile önemli bir sektördür.

Türkiye'de yetiştirilen tarım ürünleri, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'deki nüfusun büyük çoğunluğu tarım sektöründe çalışmaktaydı. Ancak bu dönemdeki tarım anlayışı daha çok geleneksel yöntemler eşliğinde yapılıyordu. Tarımın bu şeklide yapılmasında ülkenin yeni kurulmuş olması ve farklı dönemlerde farklı devletlerle topyekün savaşlar yapmasından kaynaklanan ekonomik darlıktır. İlerleyen dönemlerde devletin tarım politikaları değişmiş ve daha farklı tarım yöntemleri uygulanmıştır. Bu farklı yöntemlerle birlikte tarımda makineleşme de artmıştır. Tarımda makineleşmenin artmasına paralel olarak da göçler yaşanmıştır. 1950-1960 yılları arasında uygulanan ekonomi politikası ile çiftçiye verilen tarım kredileri artmıştır ve tarım ürünleri için yüksek fiyat politikası izlenmiştir. Genel olarak 1950'li yıllardan sonra Türkiye'de tarım arazilerinin genişletilmesi, makine kullanımının artması ile sulama ve gübreleme gibi çalışmalar hızlanmıştır. Türkiye'de tarımsal faaliyetler ve buna bağlı olarak da yetiştirilen tarımsal ürünler bölgeden bölgeye göre farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıkların temel sebepleri arasında Türkiye'nin eğimli ve yüksek bir arazi yapısına sahip olması başta gelmektedir. Türkiye'nin özel ve matematik konumu tarımsal faaliyetleri kısıtlamasına sebep olduğu gibi çeşitli olmasına da katkı sağlamaktadır. Türkiye'nin orta kuşakta bulunması ve dört mevsimi yaşaması da tarımsal çeşitliliği arttıran etmenlerdendir. Türkiye'de aktif nüfusun 1/4'ü tarım sektöründe çalışmakta ve milli gelirin yüzde 10'u tarımsal faaliyetlerden sağlanmaktadır. Türkiye'de ekili dikili alanlarda en fazla tahıllar, daha sonra ise endüstri bitkileri ile sebze ve baklagiller gelmektedir. Türkiye'de yetiştirilen fındık, fıstık, incir, üzüm, tütün ve çeşitli sebze meyveler ihracatta pay sahibidir. Ayrıca Türk sanayisi de çoğunluklu olarak ham maddesi tarımsal faaliyetlere dayanan ürünlerden oluşmaktadır. Türkiye'de tarımı destekleyen kayda değer kuruluşlara Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Ziraat Bankası örnek verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Morisqueta</span>

Morisqueta Meksika'nın güneybatısından gelen tipik bir fasulyeli pilav yemeğidir. Bu yemek soğanlı ve sarımsaklı domates sosunda pişirilmiş pirinç ve fasulyeden oluşuyor. Eritilmiş adobera, ranchero veya taze peynir küpleri de içerebilir. Domuz eti veya dana eti ile yapılan başka soslar da var. Totopos, tostadas veya kızarmış taquitos ile servis edilir. Bazı yerlerde aporreadillo ile beraber servis edilir. Moros y Cristianos gibi fasulyeli pirinç yemeklerine benziyor.

<span class="mw-page-title-main">Lungo</span>

Lungo, İtalyancada "uzun" anlamına gelen, espresso makinesinde daha fazla su kullanılarak hazırlanan bir İtalyan kahvesi türüdür. Makinede daha uzun süre kalan kahve için normal bir espressoda kullanılan 45 ml suyun aksine yaklaşık 120 ml su kullanılır. Lungo daha fazla suyla yapıldığı için espressoya göre daha yumuşaktır. Caffè Americano'nun aksine su sonradan ilave edilmek yerine demleme sırasında verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Esvatini mutfağı</span> Esvati ülkesinin yöresel mutfağı

Esvatini mutfağı, Esvatini'ye özgü bir mutfaktır. Esvatini'deki temel yiyecekler sorgum ve mısırdır. Çiftçilik endüstrisi esas olarak şeker kamışı, tütün, pirinç, mısır, yer fıstığı, keçi eti ve sığır eti ihracatına bağlıdır.

Koçtaşağı veya bilimsel adıyla Astragalus incertus, Carl Friedrich von Ledebour tarafından tanımlanmış, baklagiller familyasının geven cinsinden çok yıllık bir bitki türüdür. Türkiye'nin kuzeydoğusu ve Kafkasya'ya endemik olan koçtaşağı, 2300 ila 3100 metre yükseklikteki çağıllıklar ve kayalık yerlerde yetişmektedir. Temmuz ve Ağustos aylarında çiçeklenir.

<span class="mw-page-title-main">Staçioz</span>

Staçioz, gal(α1→6)gal(α1→6)glc(α1↔2β) olarak sırayla bağlanan iki α-D-galaktoz birimi, bir α-D-glikoz birimi ve bir β-D-fruktoz biriminden oluşan bir tetrasakkarittir. Sayısız sebzede ve diğer bitkilerde doğal olarak oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Baghali gatogh</span>

Baghali ghatogh bakla, dereotu ve yumurta ile yapılan bir yemektir. Kuzey İran'da yapılır. Gilan ve Mazandaran gibi kuzey illerinde genellikle kateh ile servis edilir ve bir khoresh olarak kabul edilebilir. Zerdeçal, tuz, sarımsak ve bazen biberle tatlandırılır.

Colin Louis Avern Leakey, Birleşik Krallık'ta önde gelen bir bitki bilimcisi, King's College, Cambridge ve Biyoloji Enstitüsü Üyesi ve fasulye konusunda dünyada önde gelen bir otorite olarak kabul edilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Lima fasulyesi</span> fasulye türü

.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil fasulye</span>

Yeşil fasulye, fasulyenin çeşitlerinin genç, olgunlaşmamış meyveleridir. Olgunlaşmamış veya genç baklaları olan; runner fasulyenin, yardlong fasulyenin ve sümbül fasulyesinin tanımı için kullanılır. Yeşil fasulye; Fransız fasulyesi, çalı fasulyesi isimleri ile de bilinir. Filipinler'de "Baguio fasulyesi" veya onları yardlong fasulyeden ayırmak için İspanyolca: habichuelas olarak da bilinirler.