İçeriğe atla

Bakü tramvay hattı

Bakü tramvay hattı
1987 yılında Bakü tramvayı
Genel
Hat sayısı6
Hizmet
Hizmete giriş1889
Hizmetten çıkış2004
Teknik
Elektriklendirme1924

Bakü tramvay hattı, 1889 ila 2004 yılları arasında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de kullanılan toplu taşıma sistemidir.

Tarihi

Erken dönem

Bakü'de ilk tramvay 1887 yılında hizmete açılmıştır. Bu tramvay enerjisini kabloyla sağlamaktaydı. Yolcu taşımacılığında kullanılmıştır. Daha sonra Chernogorodskaya olarak anılan bu tramvayın yanı sıra, 7 Nisan (19 Nisan) 1889'da 1524 mm.lik rayları kullanan atlı bir tramvay hattı daha hizmete açılmıştır.[1] Daha sonra Chernogorodskaya hattı da atlı hattın sahibi tarafından satın alınmış ve atlı hatta çevrilmiştir.

Atlı tramvay, Bakü, 1910.

Yaklaşık beş ay kadar sonra 24 Eylül (6 Ekim) 1889'da buharlı bir tramvay hattı, atlı tramvay hattına bir takviye olarak hizmete sunuldu[2] ancak buhar tramvayı çok kar edemedi, 1894'te kapatıldı ve bir başka atlı tramvay hattına dönüştürüldü.

20. yüzyılın başında atlı tramvaylar Rus İmparatorluğunun gelişen petrol endüstrisi ile rekabet edememiştir. 1903'te belediye elektrikli tramvay hattı için ilk kez teklif almıştır. 1922 yılına kadar da kent bürokrasisi, belediye ve kent konseyi elektrikli tramvay hakkında projeler üretmeye ve bütçe hazırlamaya başlamıştır.

Bu esnada atlı tramvay şebekesi 1 Ekim 1923'te kapatılana kadar hizmet vermeye devam etmiştir.[1]

Elektrikli tramvay

8 Şubat 1924'te Bakü'de elektrikli tramvay hattı hizmete açılmıştır. Bu hat Ocak 2004'e kadar toplu taşımada kullanılmıştır.[3]

2012 yılının Şubat ayında Azerbaycan hükûmeti sekiz yıl önce kullanımdan kalkan ve sökülen Bakü tramvay hattını yenilemeyi planladıklarını açıklamıştır. Baku White City kalkınma projesinin bir parçası olarak merkezi Bakü Bulvarı'nda olacak şekilde sahil şeridine yeni bir tramvay hattı döşenmesi planlanmaktadır. Eski tramvay şebekesinin aksine bu hattın mesafelerin önemli ölçüde kısaltılması ve bu hattın ana yollardan uzak tutularak, karayolu trafiği ile çakışmasının önlenmesi planlanmaktadır.[4][5]

Hatlar

1972 yılından itibaren, elektrikli tramvay şebekesinin hatları aşağıdaki gibidir:

  • № 1 – Semashko Hastanesi— 1. and 5. bölgeler.
  • № 2 – Semashko Hastanesi — Musabekovo.
  • № 3 – Bakü Tren İstasyonu — 8. km.
  • № 4 – Bakü Tren İstasyonu — Lenin Tekstil Fabrikası.
  • № 5 – Semashko Hastanesi— Vorovski İlçesi.
  • № 10 – Bakü Tren İstasyonu — Inglab Sokağı.
  • № 12а – Bakü Tren İstasyonu — Fabriciuss Sokağı — Semashko Hastanesi— Bakikhanov Sokağı— Fizuli Meydanı— Bakü Tren İstasyonu (Ring).
  • № 12б – Bakü Tren İstasyonu — Fizuli Meydanı — Bakikhanov Sokağı– Semashko Hastanesi— Fabriciuss Sokağı— Bakü Tren İstasyonu (Ring).
  • № 14 – Bakü Tren İstasyonu — Chapayev Sokağı— Aga Nematulla Sokağı— Kolkhoz Market.

1980'lerin sonunda, şebeke hatları aşağıdaki gibidir:

  • № 1 – Khatai Metro İstasyonu — 1. bölge.
  • № 2 – Tren İstasyonu - Fabriciuss, Inglab ve Chapayev sokakları — Tren İstasyonu (Ring).
  • № 3 – Tren İstasyonu - Aurora Metro İstasyonu (Qara Qarayev).
  • № 4 – Tren İstasyonu - Eski Ahmetli.
  • № 5 – Vorovski İlçesi - Montin Market.
  • № 6 – Khatai Metro İstasyonu - Montin Market.
  • № 7 – Tren İstasyonu - Fabriciuss, Inglab ve Chapayev Sokakları - Tren İstasyonu (Ring).

2004 itibarıyla yalnızca 6 hat çalışmaktaydı.

Ayrıca bakınız

  • Bakü metrosu

Kaynakça

  1. ^ a b "8. Баку (конка)" [8. Baku (Horse)]. Горэлектротранс (Electrotrans) website (Rusça). Дмитрий Зиновьев (Dmitry Zinoviev). 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2012. 
  2. ^ "472. Баку (паровой трамвай)" [472. Baku (steam tramway)]. Горэлектротранс (Electrotrans) website (Rusça). Дмитрий Зиновьев (Dmitry Zinoviev). 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2012. 
  3. ^ "9. Баку (трамвай)" [9. Baku (tramway)]. Горэлектротранс (Electrotrans) website (Rusça). Дмитрий Зиновьев (Dmitry Zinoviev). 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2012. 
  4. ^ "Tramvay Bakıya qayıdır" [Trams to return to Baku]. ANS PRESS website (Azerice). Azad Əliyev (Azad Aliyev). 15 Şubat 2012. 3 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2012. 
  5. ^ "Бакинский трамвай (Baku tramway)". Наш Баку [Our Baku] website (Rusça). Erişim tarihi: 25 Eylül 2012. []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bakü</span> Azerbaycanın başkenti

Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek hızlı demiryolu</span> Konvansiyonel sistemlerden önemli ölçüde daha hızlı ve gelişmiş demiryolu taşımacılığı ve teknoloji ile geliştirilmiş altyapı sistemleri

Yüksek hızlı demiryolu (YHD), kendine özgü ray sistemi ve bu sisteme entegre özel raylı taşıtları ile geleneksel demiryolu trafiğinden önemli ölçüde daha hızlı ulaşıma imkân tanıyan demiryolu taşımacılığı türüdür. Dünya çapında bir tek geçerli standart tanım bulunmamakla birlikte, 250 kilometre/saat (160 mph) ve üstü hıza uygun yeni demiryolu hatları ve 200 kilometre/saat (120 mph) ve üstü hıza uygun geliştirilmiş mevcut demiryolu hatları yaygın olarak yüksek hızlı demiryolu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İETT</span> İstanbulda toplu taşımacılıktan sorumlu belediye kuruluşu.

İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri veya resmî kısaltmasıyla İETT, İstanbul'da İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı toplu taşıma hizmeti veren kuruluştur.

Taşıt, ulaşım aracı veya vasıta, yük ve yolcu taşımaya yarayan araçların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">EsTram</span> Eskişehir Şehir İçi Raylı Sistemi

EsTram, 8 hattan oluşan, şehrin hastanelerini ve üniversitelerini birbirine bağlayan toplam 74 istasyondan oluşan Eskişehir'deki tramvay sistemidir. EsTram'a binişlerde Eskart kullanılır. Toplam hat uzunluğu 55 km'dir ve Yapı Merkezi tarafından anahtar teslim olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Metrosu</span> İzmirde hizmet veren metro sistemi

İzmir Metrosu, Türkiye'nin İzmir'de hizmet veren metro sistemidir. Sahibi İzmir Büyükşehir Belediyesi, işletmecisi ise İzmir Metro A.Ş.'dir. Sistemde biri işletmede, biri inşa hâlinde, üçü ise proje aşamasında olan beş hat bulunmaktadır. Sistemin ilk hattı olan ve ilk aşaması 22 Mayıs 2000'de hizmete giren M1 hattı üzerinde yirmi dört istasyon bulunmaktadır. Bu hat üzerindeki son genişletme 4 Mart 2024'te tamamlanmış ve 2018'de hatta 120 milyon yolcu taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bayraklı</span> İzmirin ilçesi

Bayraklı, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin kuzeybatısında ve kuzeyinde Karşıyaka, doğusunda ve güneyinde Bornova, güneybatısında Konak ilçeleri, batısında İzmir Körfezi bulunmaktadır. Yüzölçümü bakımından İzmir'in en küçük ikinci ilçesidir. 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun'a göre, Bayraklı 6 Mart 2008 tarihinde İzmir'in ilçesi olmuş, ilgili kanun 22 Mart 2008 tarihli ve 26824 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır. İzmir'in yeni kent merkezi olan ilçede yapımı biten, devam eden ve proje hâlinde olan sayıca oldukça fazla olan gökdelenler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nijni Novgorod</span>

Nijni Novgorod (Rusça: Ни́жний Но́вгород;

<span class="mw-page-title-main">Tramvay</span> raylar üzerinde hareket eden elektrikli toplu taşıma aracı

Tramvay, genel olarak yerleşim yerleri içerisinde insan taşımacılığında kullanılan, kara yolunda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden toplu ulaşım aracıdır. Trenlerin aksine raylar sokaklara döşenebilir ve diğer taşıtlar bu yollardan geçebilirler. Tramvay hattı tramvay veya hafif raylı sistemlerde kullanılır. Tramvay hattı, aracın çeşitli çalışma ortamlarına uyum sağlamak için farklı ray profili'ne sahip olabilir. Çoğu tramvaylar elektrik gücüyle çalışır. At veya petrol ile çalışan tramvaylar da vardır. Tramvayların çift katlı tramvay, tramvay-tren, lastik tekerlekli tramvay, alçak tabanlı tramvay gibi türleri bulunmakdadır.

<span class="mw-page-title-main">Kayseray</span> Kayseride hizmet veren tramvay sistemi

Kayseray, 1 Ağustos 2009 tarihinde Kayseri'de hizmete başlayan bir tramvay sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Altrincham</span>

Altrincham, Birleşik Krallık'ın Kuzey Batı bölgesinde törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu içinde coğrafi olarak Manchester kentinin güneyinde bu büyük kentin bir parçası olan eski bir pazar kasabasıdır. Yerel idare bakımından tek-seviyeli Trafford Metropoliten Borough tarafından idare edilmektedir ve çok sınırlı bir "semt/köy konseyi " merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'de toplu taşıma</span> İzmirin toplu taşıma ağı

İzmir'de toplu taşımacılık, 1880'lerde başladı. O dönem yalnızca atlı tramvaylar ve vapurlar kullanılmaktaydı. Atlı tramvayların yerini 1928'de elektrikli tramvaylar aldı. Otobüsler ise 1932'de işlemeye başladı. 1954'te tramvaylar kaldırılırken aynı yıl hizmete alınan troleybüsler 1992'ye kadar çalıştı. 21. yüzyıla gelindiğinde de metro ve banliyö trenleri kullanıma girdi. 2017'de ise tramvaylar yeniden hizmete alındı.

<span class="mw-page-title-main">İzmir tramvay hatları</span> İzmir, Türkiyedeki tramvay ağları

İzmir tramvay hatları, Türkiye'nin üçüncü büyük şehri İzmir'deki toplu ulaşım araçlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rejeneratif frenleme</span> Bir enerji geri kazanım mekanizması

Rejeneratif frenleme, hareket eden bir aracı veya nesneyi kinetik enerjisini hemen kullanılabilecek veya potansiyel enerjisini anında kullanılabilecek veya ihtiyaç duyulana kadar depolanabilecek gerek duyulana kadar saklanabilecek hale dönüştürerek yavaşlatan bir enerji geri kazanım mekanizmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abşeron dairesel banliyö demiryolu</span>

Bakü banliyö demiryolu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan bir banliyö treni ağıdır. Bakü banliyö demiryolu, 21 Mayıs 2019 tarihinde açılmıştır. Sistem 91 km uzunlukta olup 15 istasyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki tramvay ağı

İstanbul Tramvayı, İstanbul'da hizmet veren modern tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T1 Tramvay Hattı, T4 Tramvay Hattı ve T5 Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul nostaljik tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki nostaljik tramvay ağı

İstanbul nostaljik tramvayı, İstanbul'da hizmet veren nostaljik tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T2 Nostaljik Tramvay Hattı ve Anadolu Yakası'nda hizmet veren T3 Nostaljik Ring Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.

T3 Ring Tramvay Hattı, T3 İç (Mavi) Hattı veya Çiğli Tramvayı, İzmir'de hizmet veren 12 kilometre (7,5 mi) uzunluğundaki 14 istasyonlu tramvay hattıdır. 27 Ocak 2024'te hizmete giren hat, T1 (Alaybey – Kâtip Çelebi Üniversitesi Tramvay Hattı hattı ile entegre çalışmaktadır.

|hizmetler_daraltılabilir=}}


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.