İçeriğe atla

Baird tapiri

Baird tapiri
Korunma durumu

Tehlikede (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Perissodactyla (Tek toynaklılar)
Familya: Tapiridae (Tapirgiller)
Cins: Tapirus
Tür: T. bairdii
Tapirus bairdii
Gill, 1865

Baird tapirinin doğal yaşam alanı mavi ile gösterilmiştir.
Kırmızı ile gösterilen El Salvador'da soyu tükenmiştir.
Sarı ile gösterilen Ekvador'da varlığı kesinleşmemiştir.

Baird tapiri (Tapirus bairdii), tapirgillerden bir tapir türüdür. Meksika'nın güneydoğusu, Belize, Guatemala, Honduras, Kosta Rika, Nikaragua, Panama gibi ülkelerdeki sık cengellerde ve muhtemelen Kolombiya ile Ekvador'da da bulunur. Yaklaşık olarak 3.350 metre rakıma kadar yaşayabilir.

Değişik adlar

Baird tapiri

Baird tapiri, 1843 yılında Meksika'ya gidip bu hayvanları gözlemleyen Amerikalı doğa tarihçisi W. M. Baird'in anısına adlandırılmıştır. Aslında türden ilk olarak sözeden Amerikalı bir başka doğa bilimci olan W. T. White'tır.

Diğer Latin Amerika tapirleri gibi Baird tapiri de tüm bölgelerde danta olarak adlandırılır. Oaxaca ve Veracruz bölgelerinde ise anteburro adı verilir. Kosta Rika'da, Panama'da ve Kolombiya'da macho de monte denilen tapirler Belize'de dağ ineği diye bilinir.

Meksika'da Tzeltal'da tzemen, Lacandon Maya'da "cengel atı" anlamına gelen cash-i-tzimin, Tojolabal'da da "büyük hayvan" anlamına gelen niguanchan adı kullanılır. Panama'da Kunas halkı konuşma dilleri olan Tule kaya'da Baird tapirine moli; politik dilleri olan Sakla kaya'da oloalikinyalilele, oloswikinyaliler, ya da oloalikinyappi; ve spiritüel dilleri olan Suar mimmi kaya'da ekwirmakka ya da ekwilamakkatola der.

Fiziksel özellikler

Baird tapirinin yüzünde ve boğazında bulunan krem rengindeki bölge ile gözünün arkasındaki ve altındaki koyu benekler ayırtedici özellikleridir. Kıllarının geri kalan kısmı koyu kahverengi ya da grimsi kahverengidir. Amerika kıtasında bulunan üç tapir türü içinde en büyüğüdür. Hatta Meksika'dan Güney Amerika'ya kadar olan bölgede vahşi olarak yaşayan en büyük kara memelisidir. Baird tapirinin uzunluğu 2 metre ve boyu 1,2 metre civarındadır. Erişkinlerin ağırlığı 240 kg. ile 400 kg. arasında değişir. Diğer tapir türlerinde olduğu gibi küçük güdük kuyrukları ve uzun, esnek hortumları vardır. Ön ayaklarında dörder, arka ayaklarında ise üçer parmakları bulunur.

Yaşam döngüsü

Hamilelik süresi yaklaşık 400 gündür. Dişi tapirler tek yavru doğurur, çoklu doğumlar oldukça nadirdir. Tüm tapir türlerinde olduğu gibi bebe tapirleri beyaz benek ve çizgilerle kaplı kırmızımsı kahverengi kılları bulunur. Ormanın içinde yaprakların arasından gelen ışığın oluşturduğu ortamda bu benek ve çizgiler oldukça iyi bir gizlenme sağlar. Tapir büyüdükçe bu benekler kaybolur.

Yaşamlarının ilk haftasında Baird tapirinin yavrusu saklanırken annesi yemek aramaya gider ve düzenli olarak yavruyu beslemeye gelir. İlk haftadan sonra yavru anneyi yemek ararken izler. Yavrular üç haftalıkken yüzmeye başlar. At three weeks of age, the young are able to swim. Yavru bir yaşında sütten kesilir. Bir buçuk iki yaşında da cinsel olgunluğa erişilir. Baird tapirlerinin yaşam süresi otuz yılın üzerindedir.

Davranış

Baird tapiri tüm saatlerde etkin olabilir ve ne tam bir gündüz ne de tam bir gece hayvanıdır. Ormanaltı bitkiler arasında zikzak yaparak giden tapir patikalarında sürekli dolaşarak yaprak ve düşmüş meyveleri arar. Genellikle suya yakın durur ve yüzmeyi, suda dolaşmayı sever. Sıcak günlerde sadece başları suyun dışında olacak şekilde saatler geçirirler.

Genel olarak yalnız yaşasalar da beslenmek için bir araya gelen gruplara rastlanır. Bu gruplarda farklı yaşlardan tapirler bir arada gözlemlenmiştir. Hayvanlar birbirleriyle tiz ıslıklar ve cikleme sesleriyle iletişime geçer.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karayipler</span> Karayip Denizini, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan bölge

Karayipler, Karayip Denizi'ni, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan ve coğrafî olarak Orta Amerika'ya dâhil edilen bölgedir. Bu adalar, Florida'nın güneyinden başlayıp bir kıvrım oluşturarak Güney Amerika'da Venezuela'nın kuzey batısına dek inmektedir. Bölgede 7.000 dolayında ada, adacık ve kayalık bulunur. Burada otuz beş bağımsız ülke ya da bağımlı bölge yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Boynuzlu engerek</span>

Boynuzlu engerek, engerekgiller (Viperidae) familyasından sırt bölgesinin rengi genel olarak gri, sarı ve kahverengi renkli engerek türü.

<span class="mw-page-title-main">Orta Amerika</span> Kuzey Amerikanın en güneydeki bölgesi, Meksika ve Güney Amerika arasında uzanan ve Panama, Kosta Rika, Nikaragua, Honduras, El Salvador, Guatemala ve Belizeden oluşur

Orta Amerika, Kuzey Amerika kıtasının güneyinde yer alan bir bölgedir. Kuzeyden Meksika, güneyden Kolombiya, doğudan Karayip Denizi ve batıdan Pasifik Okyanusu ile komşudur. Bölgede bulunan aktif fay kırıkları sebebiyle sıklıkla sismik aktivite ve volkanik patlamalar görülmektedir. Bu olaylar ölümlü ve yıkıcı bazı afetlerin oluşmasına sebep olmaktadır. Kristof Kolomb'un keşifleri öncesinde bölgede Amerika yerlileri yaşamaktayken daha sonrasında İspanya tarafından kolonileştirilmiş ve uzun süre İspanyol İmparatorluğu tarafından kontrol edilmiştir. Bu sebeple Belize hariç tüm devletlerin resmî dili İspanyolcadır. Belize'de de büyük ölçüde İspanyolca konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Balina köpek balığı</span>

Balina köpek balığı, Rhincodontidae familyasından devasa büyüklükte bir köpek balığı türü. Tüm denizlerde görülmekle birlikte başlıca yaşam alanı tropikalardır. Gri veya kahverengi olan gövdesinde küçük noktalar ve beyaz-sarı ince, dikey çizgiler bulunur. Gövdesinin alt kısmı açık renklidir. Dişleri oldukça küçüktür. Ufak balıklar ve plankton ile beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Jaguar</span> Amerika kökenli büyük bir kedi türü

Jaguar, kedigiller (Felidae) familyasından ve Panthera cinsinin dört büyük kedisinden biri olan bir Yeni Dünya memelisidir. Diğer üç büyük kedi, Eski Dünya’nın kaplan, aslan ve parstır. Kaplan ve aslandan sonra en büyük üçüncü kedi olan jaguar Batı Yarımküresinin en büyük ve en güçlü kedisidir. Jaguar günümüzde Meksika’dan Orta Amerika’ya ve Paraguay’ın güneyi ile kuzey Arjantin’e kadar dağılan bir alanda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karayip Denizi</span> Atlas Okyanusunun alt havzası

Karayip Denizi, Antil Denizi olarak da bilinir, Atlas Okyanusu'nun alt havzası. Batı Yarıküre'de, Ekvator çizgisinin kuzeyinde yer alır. Güney Amerika'nın kuzey, Orta Amerika'nın doğu kıyıları ile Meksika kıyılarının bir bölümü boyunca uzanır. Karayip Denizi, kapladığı yaklaşık 2,640,000 km²'lik alan ile dünyanın en geniş tuzlu su denizlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik benekli yunusu</span>

Atlantik benekli yunusu, Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Kuzey Atlas Okyanusu'nda Gulf Stream'de bulunur. Bu türün yaşlı üyelerinin gövdeleri üzerinde oldukça ayırtedici benekler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">San José</span> Kosta Rikanın başkenti

San José, Kosta Rika'nın başkenti ve en büyük şehirdir. 1170 metre yükseklikte, bir vadide kurulmuştur. 2000 yılı itibarıyla nüfusu 309672'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tapir</span> Güney ve Orta Amerika ile Güneydoğu Asyanın cengel ve ormanlık bölgelerinde yaşayan memeli türüdür

Tapir, domuza benzeyen, burunlarının kavrama özelliği olan ve otlanarak beslenen büyük memelilerden oluşan Tapirus cinsindeki hayvanların ortak adıdır. Güney ve Orta Amerika ile Güneydoğu Asya'nın cengel ve ormanlık bölgelerinde yaşar. Dört tapir türü de, soyu tehdit altında ya da korunmasız olarak sınıflandırılmıştır. En yakın akrabaları diğer tek toynaklılardan atlar ve gergedanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Hint tapiri</span>

Hint tapiri veya Malaya tapiri, tapirgillerden bir tapir türüdür. Dört tapir türü içinde Asya'da yaşayan tek türdür. Adının aksine Hint tapiri Hindistan'da değil Güneydoğu Asya'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Dağ tapiri</span>

Dağ tapiri, tapirgillerden bir tapir türüdür. Latin Amerika'da yaşayan üç tapir türünden biridir. Tropikal yağmur ormanları dışında yaşayan tek tapir türü olan dağ tapiri aynı zamanda boyut olarak da en küçükleridir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika tapiri</span> tapirgillerden bir tapir türü

Amerika tapiri, tapirgillerden bir tapir türüdür. Latin Amerika'da yaşayan üç tapir türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tek toynaklılar</span> memeli takımı

Tek toynaklılar ya da tek parmaklılar, memeliler (Mammalia) sınıfından otobur hayvanları barındıran bir takımdır. Ayaklarında genelde tek sayıda toynağı bulunan bu takımdaki hayvanlar büyük ve çok büyük hayvanlar olarak nitelenebilir. Çift toynaklılar takımının geviş getiren hayvanlarının aksine tek toynaklılar bitki selülozunu midede değil bağırsaklarda sindirir. Atgiller, gergedanlar ve tapirler mevcut tek toynaklılardır.

<i>Tayassu pekari</i> Memeli türü

Tayassu pekari pekarigillerden (Tayassuidae) Orta ve Güney Amerika'da yaşayan pekari türüdür.

<i>Phaeochroa cuvierii</i>

Phaeochroa cuvierii, Phaeochroa cinsine bağlı bir kuş türüdür. Belize, Kolombiya, Kosta Rika, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua ve Panama'da görülürler. Doğal yaşam alanı tropikal veya astropik nemli düzlük ormanlar ya da aşırı derecede aşınmış eski ormanlardır.

<i>Accipiter bicolor</i>

Accipiter bicolor, Accipiter cinsine bağlı bir kuş türüdür. Arjantin, Belize, Bolivya, Brezilya, Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Ekvador, El Salvador, Fransız Guyanası, Guatemala, Guyana, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Surinam, Uruguay ve Venezuela'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Çizgili kaplan balıkçıl</span>

Çizgili kaplan balıkçıl balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş türüdür. Güney Amerika'da Arjantin, Belize, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Kosta Rika, Ekvador, Fransız Guyanası, Guyana, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Surinam, Trinidad ve Tobago, Uruguay ve Venezuela'da bulunur. Doğal yaşam alanı bataklıklardır. Boyu 75 cm civarındadır.

<span class="mw-page-title-main">2011 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası</span>

2011 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası, FIFA'nın 29 Temmuz ile 20 Ağustos tarihleri arasında Kolombiya'da düzenlediği futbol turnuvası. Bu turnuva, 1977 yılında FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası adı ile başlayan organizasyonun 18. ayağı olmuştur. Brezilya, turnuvada şampiyon olarak 5. kez kupayı kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sian Ka'an</span> Meksikanın Quintana Roo eyaletinin Tulum şehrinde bir biyosfer rezervi

Sian Ka'an, Meksika'nın Quintana Roo eyaletindeki Tulum şehrinde yer alan bir biyosfer rezervidir. 1986 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tamal</span>

Tamal veya çoğul kullanımıyla tamales, Amerika kıtasında yaygın olarak tüketilen, içinde çeşitli malzemeler olan hamurun, mısır veya muz yaprağına sarılarak pişirilmesiyle hazırlanan yiyecek. Yenilmeden önce bu sarılan yaprak, esas yemekten ayrılmaktadır. Mezoamerika kökenli bir yiyecek olup, geçmişi MÖ 8000 ile 5000 yıl öncesine kadar uzanır.