İçeriğe atla

Bahar üçgeni

Bahar üçgeni çevresi yıldızların göründüğü 2 boyutlu bir gösterim (görsel1)

Bahar üçgeni, kuzey yarım küre gökküresinde mart ve mayıs aylarında belirgin olan bir hayali yıldız desenidir. Üçgen; çoban, başak ve aslan takımyıldızlarının en parlak yıldızları olan Arcturus, Spica ve Regulus yıldızlarının hayali olarak kesişmesi ile oluşur. Aslan takımyıldızından Regulus yerine ondan daha sönük olan Aslan takımyıldızının kuyruğunu oluşturan Denebola yıldızı ile de bu üçgen tamamlanabilir. (görsel 1)

Bu üçgene av köpekleri (canes venatici) takımyıldızından Cor Caroli yıldızının da dahil olmasıyla Virgo'nun elması da denen Büyük elmas yıldız deseni oluşur.

Yıldızlar

Takımyıldız İsim Görünür büyüklükParlaklık (L) Yıldız sınıflandırmaMesafe

(IY)

Boötes Arcturus−0.04 176 K1.5 III 36.7
VirgoSpica1.04 12100 B1 III-IV 260
LeoRegulus1.35 288 B7 IV 79.3
Denebola2.11 15 A3 V 35.9

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız</span> Gökyüzünün bölündüğü 88 alandan her birine verilen isim

Takımyıldız, gökyüzünün bölündüğü 88 alandan her birine verilen isimdir. Terim genellikle, yanlış bir biçimde, görünüşte birbiriyle ilgili gözüken yıldız gruplarını tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Leo (takımyıldız)</span>

Leo ya da Aslan takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan ve zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir. Leo adı Latincede aslan anlamına gelir. Batısında Yengeç ve doğusunda Başak takımyıldızları bulunur. Aynı zamanda aslan burcunu temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Virgo (takımyıldız)</span> Başak takımyıldızı

Virgo ya da Başak takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Tutulum üzerinde yer alır. Virgo adı Latince'de bakire anlamına gelir. Batısında Aslan, doğusunda Terazi takımyıldızları vardır. En parlak yıldızı Spica sayesinde gökyüzünde kolaylıkla bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda (takımyıldız)</span> bir takımyıldız

Andromeda, 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan ve 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey Göksel Yarımküre'de yer alan takımyıldız, Yunan mitolojisinde kayalara zincirlenip deniz canavarı Cetus tarafından yenilmek üzere bırakılan Cassiopeia'nın kızı Andromeda'nın adını taşır. Andromeda, Perseus efsanesindeki karakterler için adlandırılmış diğer birkaç takımyıldızla birlikte, Kuzey Yarımküre'de en çok sonbahar akşamları belirgin şekilde görülür. Kuzeydeki dik açıklığı (deklinasyon) nedeniyle yalnızca 40° güney enleminin kuzeyindeki gözlemciler tarafından görülebilir, daha güneydeki gözlemciler için ise ufkun altında kalır. Kapladığı 722 derece karelik alanla en büyük takımyıldızlardan biridir. Bu büyüklük, Dolunayın boyutunun 1.400 katından, en büyük takımyıldız olan Suyılanı'nın boyutunun %55'inden ve en küçük takımyıldız olan Güneyhaçı'nın boyutunun 10 katından fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Canis Major</span>

Canis Major ya da Büyük Köpek takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, Batlamyus'un 48 takımyıldızından oluşan listesinde de geçer. Avcı Orion'u takip eden köpeklerden birini temsil ettiği söylenir Büyük Köpek takımyıldızı, gece gökyüzündeki en parlak yıldız olan Sirius'u içerir. Sirius, aynı zamanda Kış üçgeni'nin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Coma Berenices (takımyıldız)</span>

Coma Berenices ya da Berenis'in Saçı takımyıldızı, kuzey gökyüzünde 88 modern takımyıldızdan biri olarak tanımlanan eski bir asterizmdir. Aslan ve Çoban takımyıldızlarının ortasında durur. Dördüncü galaktik kuadrant'ta yer alması sebebiyle her iki yarımküreden de görülebilir. Adı Latince "Berenis'in Saçı" anlamına gelir ve Mısır Kraliçesi II. Berenike'nin uzun saçlarına kocasının savaştan sağ salim gelmesi için Afrodit'e adak olarak sunmasına atıfta bulunur. Batı astronomisine MÖ üçüncü yüzyılda Samoslu Conon tarafından tanıtılmış ve Gerardus Mercator ile Tycho Brahe tarafından bir takımyıldız olarak daha da doğrulanmıştır. Tarihi bir kişinin adını taşıyan tek modern takımyıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cygnus (takımyıldız)</span>

Kuğu Takımyıldızı, adı Eski Yunanca "kuğu" anlamına gelen Kyknos'dan (Κύκνος) Latinceleştirilen ve Samanyolu düzleminde bulunan kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Kuğu, kuzey yaz ve sonbaharının en tanınabilir takımyıldızlarından biridir ve Güney haçı'na karşılık Kuzey haçı olarak bilinen belirgin bir asterizme sahiptir. 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldız arasında yer almaktaydı ve modern dönemde tanımlanan 88 takımyıldızdan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum (takımyıldız)</span>

Triangulum ya da Üçgen takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, 1. yüzyıl gökbilimcisi Batlamyus'un 48 takımyıldızdan oluşan listesinde de yer alır. Kuzey gökkürededir ve küçük bir alan kaplar. Triangulum adı Latince'de üçgen anlamına gelir. Bu takımyıldız güney gökküredeki Triangulum Australe ile karıştırılmamalıdır. Takımyıldız, üçüncü ve dördüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının ikizkenar üçgene yakın, uzun ve dar bir üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum Australe (takımyıldız)</span>

Triangulum Australe ya da Güney Üçgeni takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir ve 18. yüzyılda oluşturulmuştur. Triangulum Australe Latince'de güney üçgeni anlamına gelir, böylece kuzey gökküredeki Üçgen takımyıldızından ayrılır. Takımyıldız, ikinci ve üçüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının neredeyse düzgün bir eşkenar üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ursa Major (takımyıldız)</span>

Büyük Ayı takımyıldızı, kuzey gökyüzünde bulunan ve mitolojisi muhtemelen tarih öncesi dönemlere kadar uzanan bir takımyıldızdır. Latince adı "büyük ayı" anlamına gelir ve yakınındaki Küçük Ayı ile tezat oluşturur. Antik çağda, MS 2. yüzyılda Batlamyus tarafından Yunan, Mısır, Babil ve Asur astronomlarının önceki çalışmalarına dayanarak listelenen orijinal 48 takımyıldızdan biriydi. Bugün 88 modern takımyıldız arasında üçüncü en büyük takımyıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Vela (takımyıldız)</span>

Vela ya da Yelken takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. Vela adı Latincede yelken anlamına gelir. Bu isim, daha önceki takımyıldız adlandırmalarında bir gemi olarak tasavvur edilen Argo Navis takımyıldızının yelkenini oluşturan parçası olmasından ötürü verilmiştir. Argo Navis takımyıldızındaki yıldızlar günümüzde Karina, Pupa ve Yelken takımyıldızlarına dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vulpecula (takımyıldız)</span>

Vulpecula ya da Tilkicik takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir ve belirgin değildir. Vulpecula adı Latince'de küçük tilki, tilkicik anlamına gelmesine rağmen genel olarak yalnızca tilki olarak kullanılır. On yedinci yüzyılda yaratılmıştır ve Yaz Üçgeni'nin ortasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Regulus (yıldız)</span>

Regulus, Aslan takımyıldızı'nın en parlak, gece vakti gökyüzünün en parlak yıldızlarından biridir ve Dünya'dan yaklaşık olarak 77,5 ışık yılı uzaklıktadır. Regulus, dört yıldızdan oluşan bir çoklu yıldız sisteminin çift yıldızıdır. Regulus, henüz tam gözlenemeyen mavi beyaz Ana-Sıra bir yıldız ve onun eşinden oluşur ama muhtemelen bir beyaz cücedir. Daha uzakta belirlenen ve daha sönük olan Ana-Sıra yıldızın diğer parçaları Regulus B ve Regulus C dir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kepçe</span>

Büyük Kepçe, Büyük Ayı takımyıldızı içerisinde bulunan en parlak 7 yıldızın oluşturduğu kepçe veya cezve görünümde bir yıldız desenidir. Göksel navigasyon için önemli bir desendir. Kepçenin Dubhe ve Merak adlı iki yıldızı kullanılarak ve bu yıldızlardan hayali bir çizgi çizilerek kutup yıldızı (polaris) bulunur. Kepçenin 6 yıldızı ikinci kadir seviyesinde iken Megrez, üçüncü kadir seviyesinde yani daha az parlak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Aslan I (cüce galaksi)</span> cüce galaksi

Aslan I Aslan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 820,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Yerel Grup'un bir üyesidir ve Samanyolu'nun en uzak uydu gökadalarından birisi olduğu düşünülmektedir. Albert Wilson tarafından 1950 yılında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız deseni (gökbilim)</span> görünür yıldızların kalıplara göre gruplandırılması

Yıldız deseni,, gözlemsel astronomide gece gökyüzünde görülebilen popüler bir desen veya yıldız grubudur. Halk dilindeki bu tanım, takımyıldız tanımlamasına oldukça benzerdir. Ancak çoğunlukla bir takımyıldızın gökyüzünün resmi olarak tanınan bir alanı olması bakımından farklılık gösterir. Yıldız deseni, gözle görülen belli bir yıldız topluluğunu zihinsel olarak birbirine bağlamak için kullanılan çizgilerdir. Bundan dolayı yıldız desenleri resmi olarak sınırlara sahip değildir ve bu nedenle, tanımlanmış herhangi bir yıldız modeline atıfta bulunulabilecek daha genel bir kavramdır. Terimler arasındaki bu ayrım, yayınlanmış kaynaklar arasında tutarsız bir şekilde değişir. Yıldız deseni, resmi veya eski bir takımyıldız alanındaki resmi olmayan bir yıldız grubu olarak da anlaşılabilir. Bazı yıldız desenleri birden fazla takımyıldızdan yıldız içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey haçı</span>

Kuzey Haçı, gökkürenin kuzey yarım küresinde, Kuğu takımyıldızına yakından karşılık gelen astronomik bir yıldız desenidir. Güneyhaçı'ndan çok daha büyüktür ve Kuğu takımyıldızındaki en parlak yıldızlardan oluşur. Bunlar, Deneb, Sadr, Gienah, Delta Cygni ve Albireo'dur. Haçın "başındaki" yıldız Deneb aynı zamanda Yaz Üçgeni'nin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kış üçgeni</span>

Kış üçgeni, kuzey kutup dairesinde kış mevsimi görünür olan ve üç parlak yıldızdan oluşan astronomik hayali yıldız desenidir. Bu yıldızlar, sırasıyla büyük köpek(canis major), avcı(orion) ve küçük köpek(canis minor) takım yıldızlarının başlıca yıldızları olan Sirius, Betelgeuse ve Procyon yıldızlarından çizilen hayali bir eşkenar üçgen olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kış altıgeni</span> Yıldız deseni

Kış altıgeni veya Kış çemberi, bir yıldız desenidir. Rigel, Aldebaran, Capella, Pollux, Procyon ve Sirius yıldızlarının kesişmesi ile görünür hale gelen hayali bir altıgen şeklindedir. Dünya üzerindeki çoğu yerde, bu asterizm(yıldız deseni) yaklaşık olarak Aralık'tan Mart'a kadar gökyüzünde belirgin bir şekilde görülür. Kuzey yarımkürede kış mevsiminde etkili olduğu için bu ismi almıştır. Güney yarım kürede yaz altıgeni olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük elmas</span>

Virgo'nun elmas'ı ya da Başağın elmas'ı olarak da bilinen Büyük elmas, kuzey yarım kürede bahar aylarında gökkürede kendisi gösteren bir yıldız desenidir. Büyük elmas asterizmi, Bahar üçgeni yıldız desenindeki Arcturus Spica ve Denebola yıldızlarını ve buna ek olarak Cor caroli yıldızını da içererek hayalı bir dörtgen veya elmas formunu alır.