Bahçe Geçidi - Turkipedia

Bahçe Geçidi
Bahçe Geçidi Bahçe Geçidi'nin Türkiye'deki konumu
Geçtiği yer	O-52 / E 90
Konum	Osmaniye, Türkiye
Sıradağlar	Nur Dağları
Koordinatlar	37°11′2″K 36°33′23″D / 37.18389°K 36.55639°D / 37.18389; 36.55639

Bahçe Geçidi (Latince: Amani Portae), Türkiye'nin güney-orta kesiminde, Osmaniye ve Gaziantep illeri arasındaki sınırda yer alan bir dağ geçididir. Geçit, Kilikya'yı güney Anadolu ve kuzey Suriye'ye bağlayan kuzey Nur Dağları'ndan geçen bir yol sağlamaktadır. Belen Geçidi ile birlikte Amanos'tan geçen iki geçitten biridir.^[1]

Bahçe Geçidi ve İssos Muharebesi

Geçit, İssos Muharebesi'ne giden yolda önemli bir rol oynadı. Pers ordusu, Amani Kapısı'ndan veya yakındaki başka bir geçitten geçerek, Pers ordusuyla yüzleşip onu mağlup eden Makedon ordusunun arkasına geldi. Kesin Pers stratejisi tartışmalıdır. Jona Lendering'e göre, Büyük İskender'in ordusunun bir kısmı Suriye Kapısı'nı işgal ettikten sonra, Pers imparatoru III. Darius, ordusunu kuzeye, Amani Kapısı'ndan geçirmeye ve ordusunu İssos kasabasındaki iki Makedon ordusunun arasına yerleştirmeye karar verdi. Ancak Makedonlar Darius'un gelişinden önce güçlerini birleştirdiler ve sonuç Perslerin yenilgisi oldu.^[2]

Bahçe Geçidi, Merdeiler ve Tahkimatlar

Bazı tarihçilere göre, Levant'ın Arap Halifeliği tarafından fethinden sonra Miafizitizm veya Monotelitizm'i takip eden Hristiyanlar olan Merdeiler,^[3] Bizans-Arap sınır bölgesindeki Nur Dağları çevresinde yarı bağımsız bir statü kazandılar. Başlangıçta Araplar için casusluk yapmayı ve Amani Kapısı'nı korumayı kabul ettiler, ancak sadakatleri kesintili oldu ve çoğu zaman Bizanslıların yanında yer aldılar.^[4] Belen Geçidi'nin kuzeyinde, Nur Dağları boyunca batıdan doğuya uzanan yollar üzerinde inşa edilen çok sayıda geç antik ve Orta Çağ surları nedeniyle, Amani Kapısı'nın konumu hakkında bazı kafa karışıklıkları var. En muhtemel aday, Kilikya Ermeni Krallığı döneminde 11. ve 12. yüzyıllarda inşa edilen Savranda Kalesi'nin koruduğu modern Bahçe'nin hemen güneyinde yer alıyor. Güneyde Kilikya Pedias ile Suriye-Maraş karayolu arasındaki beş ayrı Amanos geçidini koruyan diğer kaleler şunlardır: Hasanbeyli, Karafrenk, Çardak, Kozcağız, Mitisin ve Mancılık. Bahçe'nin hemen kuzeyinde, oldukça eski bir yol üzerinde, 8. yüzyılın sonlarında inşa edilen ve daha sonra Ermeniler ve Töton Şövalyeleri tarafından işgal edilen Arap kalesi Haruniye (modern Düziçi) bulunmaktadır.^[5]

Kaynakça

^ Smith, William. A Dictionary of Greek and Roman Geography, 1878, s.v. 'Amanides Pylae'
^ "The Battle of Issus". livius.org. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2024.
^ Kazhdan, Alexander, (Ed.) (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, s. 1297, ISBN 978-0-19-504652-6
^ Canard, M. "Djaradjima". P. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs (Ed.). Encyclopaedia of Islam. 2. 2. BRILL. s. 457.
^ Edwards, Robert W. (1987). The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. ss. 110-113, 143-149, 154-157, 167-169, 184-187, 200-201, 216-221. ISBN 0-88402-163-7.

Türkiye'deki dağ geçitleri
Bahçe Geçidi Belen Geçidi Belkahve Geçidi Çaykavak Geçidi Gülek Boğazı Güresentepe Geçidi Karboğazı Kızıldağ Geçidi Kolsuz Geçidi Kop Geçidi Sertavul Geçidi Zigana Geçidi

İlgili Araştırma Makaleleri

Hatay, Türkiye'nin en güneyinde yer alıp Akdeniz Bölgesi'nde, Akdeniz'in doğu ucunda kıyıları olan bir ilidir. Hatay ilinin merkezi Antakya'dır.

Belen, Hatay ilinin 15 ilçesinden birisidir. Amanos Dağlarında yer almaktadır.

Nur Dağları, Gâvur Dağları ya da Amanos Dağları, Kahramanmaraş'taki Sır Baraj Gölü’nden başlayıp Hatay ilinin Samandağ kıyılarına doğru uzanan 175 km uzunlukta dağ silsilesidir. Çoğunluğu, Doğu Karadeniz'dekilere benzer nemli ve gür ormanlarla kaplıdır.

Dumanlı Dağlar, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evrenindeki bir dağdır.

Belen Geçidi, ayrıca Suriye Kapıları olarak da bilinir, Türkiye'nin güneyinin ortasında bulunan Hatay ilinin Belen ilçesinde yer alan bir geçittir. Nur Dağları üzerinde 300 adım genişliğinde olduğu söylenen dar bir geçittir. Kilikya'yı Suriye'nin içine bağlayan en önemli yoldur.

Kız Kalesi, Mersin'in Erdemli ilçesinde bulunan tarihî kale. Mersin merkeze uzaklığı yaklaşık 80 km' dir. Turistik belde Kızkalesi ismini bu tarihi kaleden alır. Kıyıdan yaklaşık 300 metre (980 ft) açıktadır. Adanın toplam alanı yaklaşık 15.000 metrekare (160.000 ft²) olup, kale bu alanın çoğunu kaplar.

İssos veya Issos Hatay'ın kuzeydoğusunda İskenderun 'un kuzeyinde Akdeniz kıyısında yer alan önemli bir antik şehirdir. Günümüzde Hatay'ın Dörtyol ilçesine bağlı olan Yeşilköy bölgesinde, İskenderun Körfezinin doğu kıyısında, denize 500 mesafede yer alan antik kenttir. Zeminden 26 metre yükseklikteki höyük 33 dönüm alana yayılmış durumdadır. Günümüz Kinet Höyük olarak bilinmektedir. İssos [Yunanca Ἱσσός] Antik Kenti Kilikya'daki en büyük antik [Klasik Çağ öncesi] yerleşimi olarak kabul edilmektedir. İssos [Ἱσσός] Antik Kenti Hititçe Izziya olarak bilinmektedir. Höyükte yapılan kazılarda Geç Neolitik Çağ, İlk Tunç Çağı [MÖ 2.500-2.000], Orta Tunç Çağı [MÖ 1.650-1.550], Son Tunç Çağı / Hitit Dönemi [MÖ 1.400-1.200], Demir Çağı [MÖ 1.200-400] ve Geç Demir Çağı'ndan Helenistik Dönem'e kadar [MÖ 7.-1. Yüzyıllar] yerleşimleri ortaya çıkartılmıştır. MÖ 333 yılında, Ahameniş [Pers] hükümdarı III. Darius ile Makedonya kralı Büyük İskender arasında yapılan İssos Savaşı İssos Ovası'nda yapılmıştır. Savaş Büyük İskender komutasındaki Makedon ordusunun zaferiyle sonuçlanmıştır.

Müslümanların Levant'ı fethi veya Müslümanların Biladü'ş-Şam'ı fethi ya da Arapların Levant'ı fethi

Palæstina Prima ya da Palaestina I, 390'dan 7 yüzyıla kadar bir Bizans eyaleti idi. 614 yılında Sasani İmparatorluğu tarafından ele geçirildi ancak 636 yılında Müslümanların Suriye'yi fethi ile nihai kaybından önce 628 yılında tekrar geri alındı.

Kilikya'daki Roma yolu, bir Roma yolunun Mersin ilindeki parçasıdır.

Yunus Sütunu, Hatay, İskenderun'un Sarıseki mahallesinde yer alan tarihi kalıntıdır. Sarıseki mahallesi ile aynı adı taşıyan, geçit vermez Sarıseki Kanyonunun Akdeniz ile buluştuğu yerde yer alan bu tarihi kalıntıdan günümüze bakımsız taş yığınlarından başka pek fazla bir şey kalmamıştır. Yöre halkı arasında Yunus (peygamber)'un balığın karnından karaya buradan çıktığı inancı hakimdir. İsmini de buradan alır. Oysa tarihi kaynaklarda, konumu itibarıyla aldığı vazifeye ithafen Kilikya kapısı olarak adlandırılıyordu.

Daryal Boğazı, Rusya ile Gürcistan arasındaki sınırda yer alan bir nehir boğazıdır. Bugünkü Vladikavkaz'ın güneyinde, Kazbek Dağı'nın doğu eteğinde yer almaktadır. Geçit Terek Irmağı tarafından oyulmuştur ve yaklaşık 13 kilometre (8,1 mi) uzunluğundadır. Boğazın dik granit duvarları bazı yerlerde 1.800 metre (5.900 ft) yüksekliğe kadar çıkabilmektedir.

Mercirahit Muharebesi, MS 634'te Bizans İmparatorluğu'nun Gassani Arap müttefikleri ile Halid bin Velid komutasındaki Raşidin ordusu arasında meydana gelen küçük bir çatışmaydı. Huvvarin Savaşı'ndan sonra, Halid 9000 kişilik ordusuyla Şam'a doğru yöneldi. Şam'a 32 km uzaklıkta bir geçide ulaştı, Geçir, Anti-Lübnan Dağları'nın bir kolu olan ve kuzey-doğu yönünde Tadmur'a giden Cebelüş-Şark olarak bilinen dağ sırasının bir parçasını oluşturmaktadır. Geçit çok uzun olsa da askerler için zorlayıcı değildi. Halid geçidin en yüksek kısmında durdu ve sancağını bulunduğu noktaya dikti. Bu eylemin bir sonucu olarak geçit, Halid'in sancağından ismini alarak Saniyyat-ul- Uqab, yani Kartal Geçidi olarak bilinir hale geldi.

Andrassos veya Adrassos Muharebesi, 8 Kasım 960 tarihinde Leo Fokas liderliğindeki Bizanslılar ile emir Seyfü'd Devle komutasındaki Hamdaniler'in Halep Emirliği kuvvetleri arasında, Toros Dağları üzerinde tanımlanamayan bir dağ geçidinde yapılan bir muharebeydi.

Namrun Kalesi, Türkiye'nin Mersin şehrine bağlı Çamlıyayla ilçesinde yer alan bir kaledir. Genel özellikleri daha eski tarihleri işaret ettiği için, Asurluların "İllubru" adlı kalesi olduğu da söylenir. Orta Çağ'da Kilikya Ermeni Krallığı'nın bir parçası iken, kale Lampron adıyla biliniyordu ve Ermeni Hethumid prenslerinin atalarının ikamet yeriydi. Toros Dağları'nda yer alan kale, Tarsus ve Gülek Boğazı'na geçiş yapar.

Pers Geçidi Muharebesi, Pers satrapı Ariobarzanes tarafından komuta edilen bir Pers kuvveti ile İskender tarafından yönetilen istilacı Korint Birliği arasında askeri bir çatışmadır. MÖ 330 kışında, Ariobarzanes, Persepolis yakınlarındaki Pers Kapıları'nda sayıca üstün olan Pers kuvvetlerinin son direnişine önderlik etti ve Makedon ordusunu bir ay boyunca geride tuttu. İskender sonunda, yakalanan savaş esirlerinden veya yerel bir çobandan Perslerin arkasına giden bir yol buldu, Persleri yendi ve Persepolis'i ele geçirdi.

Türkiye'nin güneyinde, Amanos (Nur) Dağlarında doğan ve Hatay İli Dörtyol İlçesinde Akdeniz'e dökülen bir akarsu.

Büyük İskender'in savaşları, Makedonyalı III. İskender'in MÖ 336'dan MÖ 323'e kadar gerçekleştirdiği bir dizi fetihti. Bunlar, Pers Kralı III. Darius'un yönetimi altındaki Ahameniş Pers İmparatorluğu'na karşı yapılan savaşlarla başladı. İskender'in Ahameniş Perslerine karşı kazandığı zafer zincirinin ardından, yerel reislere ve savaş ağalarına karşı Yunanistan'dan Güney Asya'daki Pencap bölgesine kadar uzanan bir sefer başlattı. Öldüğü sırada, Yunanistan'ın çoğu bölgesine ve fethedilen Ahameniş İmparatorluğu'na hükmediyordu. Ancak ilk planı olan Hindistan yarımadasını bütünüyle fethetmeyi başaramadı. Askeri başarılarına rağmen İskender, Ahameniş İmparatorluğu'nun yönetimine istikrarlı bir alternatif sunamadı ve zamansız ölümü, fethettiği geniş toprakları genellikle Diadochi Savaşları olarak bilinen bir dizi iç savaşa sürükledi.

<span class="mw-page-title-main">Darb-ı Sak Kalesi</span>

Darb-ı Sak Kalesi, Türkiye'nin Hatay ilinde bulunan bir kaledir. Kale, 11. yüzyılda Tapınak Şövalyeleri tarafından inşa edilmiş olup Kırıkhan kent merkezinin 4 km uzakta yer almaktadır.

Savranda Kalesi, Türkiye'nin Osmaniye ilinde bulunan bir kaledir. Kilikya Ermeni Krallığı döneminde inşa edilmiş olup Adana'nın yaklaşık 115 km doğusunda yer almaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.